Giáo án Toán 7 - Tiết 54: Đơn thức đồng dạng

Tuần: 25. Ngày soạn: ........... Tiết: 54. Ngày dạy: .......... đơn thức đồng dạng A. Mục tiêu: - Học sinh nắm được khái niệm 2 đơn thức đồng dạng, nhận biết được các đơn thức đồng dạng. - Biết cộng trừ các đơn thức đồng dạng. - Rèn kĩ năng cộng trừ đơn thức. B. Chuẩn bị: - Giáo viên: Nghiên kĩ SGK, SGV, máy chiếu, giấy trong ghi nội dung các bài tập. - Học sinh: Học kĩ lí thuyết và làm đầy đủ bài tập, giấy trong, bút dạ. C. Các hoạt động dạy học: I. Tổ chức lớp: Báo cáo sĩ số:............ II. Kiểm tra bài cũ: +HS 1: a)đơn thức là gì ? b) Lấy 1 VD về đơn thức, chỉ rõ phần hệ số, phần biến, và bậc của đơn thức đó? Đáp án: a)Đơn thức là 1 biểu thức đại số chỉ gồm 1 số, hoặc 1 biến, hoặc 1 tích giữa các số và các biến. b) HS tự lấy VD. +HS2: a)Muốn nhân 2 đơn thức ta làm như thế nào? b) Tính tích của 2 đơn thức sau: Đáp án: a)Muốn nhân 2 đơn thức ta nhân các hệ số với nhau và các phần biến với nhau. b) III. Tiến trình bài giảng: +GV: ở tiết học trước các em đã hiểu đơn thức là gì, biết cách nhân 2 đơn thức, vấn đề đặt ra: + GV chiếu lên màn hình : “Khi nào các đơn thức được gọi là đồng dạng với nhau?”. Để trả lời câu hỏi này cô cùng các em nghiên cứu bài học ngày hôm nay. Hoạt động của thày, trò Ghi bảng + Giáo viên đưa ?1 lên máy chiếu. Gọi HS đọc đề bài và phân tích đề bài. - HS: Cho đơn thức 3x2yz. +GV: ? Hãy cho biết phần hệ số, phần biến của đơn thức đã cho? - HS hoạt động theo nhóm, viết ra giấy trong * Nửa lớp câu a. *Nửa lớp câu b. + Giáo viên thu giấy trong của các nhóm đưa lên máy chiếu kiểm tra. - Học sinh theo dõi và nhận xét +GV:Các đơn thức viết đúng theo yêu cầu của phần a là các VD về đơn thức đồng dạng. Các đơn thức viết đúng theo yêu cầu b không phải là đơn thức đồng dạng với đơn thức đã cho. + GV: chiếu VD lên màn hình(nếu HS không làm đúng ?1. +GV:? Thế nào là 2đơn thức đồng dạng. - 1 học sinh phát biểu. + GV chiếu nội dung ĐN lên màn chiếu. +GV: Gọi 1 HS đọc ĐN +GV:? Lấy VD 3 đơn thức đồng dạng? HS: Đứng tại chỗ nêu VD. GV ghi bảng. +GV: Chiếu lên màn hình: Các số sau đây có được coi là các đơn thức đồng dạng không? -2; 0,5 ; 11; - HS: trả lời: ....có +GV:Thông báo chú ý SGK -33. Gọi HS đọc chú ý. +GV đưa nội dung ?2 lên máy chiếu .Gọi HS đọc đề bài. Cả lớp nghiên cứu. +Gọi HS trả lời miệng. +GV:? Em nào có thể trả lời được ở phần đóng khung dưới đề bài? Khi nào các đơn thức được gọi là đồng dạng với nhau ? +GV: cho HS củng cố bài 15(SGK-34). +GV: Chiếu đề bài lên màn hình. Gọi 1 HS đọc đề bài. Yêu cầu HS HĐN viết giấy trong (3 ph). +GV: thu bài chiếu lên để kiểm tra. +GV: Chiếu lời giải. +GV: Các em đã hiểu được thế nào là các đơn thức đồng dạng. Vấn đề đặt ra muốn cộng( hay trừ) các đơn thúc đồng dạng ta làm như thế nào, cô cùng các em chuyển sang nghiên cứu mục 2 +GV: xét 2 biểu thức số: A = 2.72.55 và B = 72.55 . Dựa vào tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng các số, hãy tính tổng A + B? -HS: A + B = 2.72.55 +72.55 = (2 + 1). 72.55 = 3. 72.55 . +GV:Bằng cách tương tự: a)Cho A = 2 x2y; B = x2y Hãy tính tổng A + B. b)Cho A = 2.xy2; B = 5.xy2 Hãy tính hiệu A- B? +GV: Nửa lớp tính tổng Nửa lớp tính hiệu . Gọi 2 đại diện lên bảng. +GV: Gọi HS nhận xét bài làm của bạn + GV: giới thiệu tổng ( hiệu) của đơn thức. ? Qua VD hãy cho biết muốn cộng 2 đơn thức đồng dạng ta làm như thế nào? Hãy tính hiệu A – B ? Qua VD hãy cho biết muốn trừ các đơn thức đồng dạng ta làm như thế nào? +GV: ? Qua 2 VD hãy cho biết để cộng (hay trừ) các đơn thức đồng dạng ta làm như thế nào? HS: trả lời. +GV chiếu nội dung quy tắc lên màn hình. Gọi HS đọc quy tắc. +GV: chúng ta đã biết cách cộng hay trừ các đơn thức đồng dạng , hãy áp dụng quy tắc để cộng hay trừ nhiều đơn thức đồng dạng qua ?3. + GV: Chiếu nội dung ?3 lên màn hình. Gọi HS đọc nội dung ?3 +GV: yêu cầu cả lớp làm bài vào vở 1 HS lên bảng. +GV : Gọi 1 HS nhận xét. + GV: chiếu lời giải . + Giáo viên đưa nội dung bài tập 16(Sgk) lên màn hình. Yêu cầu HS tính nhanh. Gọi 1 HS trả lời miệng. 1. Đơn thức đồng dạng ?1 Cho đơn thức 3x2yz . Hãy viết 3 đơn thức có phần biến giống phần biến của đơn thức đã cho. Hãy viết 3 đơn thức có phần biến khác phần biến của đơn thức đã cho VD : Cho đơn thức 3x2yz. a) -2x2yz; x2yz; x2yz.( là các đơn thức đồng dạng với đơn thức đã cho) b) 3xyz; - 5 x ; xy2z.(là các đơn thức không đồng dạng với đơn thức đã cho) +định nghĩa (Sgk-33) Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có hệ số khác không và có cùng phần biến +VD: xy3; -2 xy3; 5xy3 là các đơn thức đồng dạng. * Chú ý: SGK-33 ? 2 Ai đúng ? Khi thảo luận nhóm, bạn Sơn nói : “ 0,9 xy2 và 0,9x2y là hai đơn thức đồng dạng”. Bạn Phúc nói: “ Hai đơn thức trên không đồng dạng”. ý kiến của em ? ?2 Bạn Phúc nói đúng. +Bài 15 (SGK-34) Lời giải Nhóm 1: Nhóm 2: xy2 ; - 2xy2; Nhóm 3: xy 2. Cộng trừ các đơn thức đồng dạng +VD: a)A+B = 2 x2y+ x2y = (2 +1) x2y = 3 x2y b)A – B = 2.xy2- 5.xy2= (2 -5) xy2= -3 xy2 * Quy tắc: (SGK-34) -Để cộng (trừ) các đơn thức đồng dạng ta: +cộng (hay trừ) các hệ số với nhau +và giữ nguyên phần biến. ?3 Bài giải xy3 + 5xy3+(- 7 xy3) = xy3= - xy3 Bài tập 16 (tr34-SGK) 25 xy2 + 55 xy2 + 75 xy2 = 155 xy2 IV. Củng cố: 1.GV: Qua tiết học này em nào cho cô biết : ? Thế nào là 2 đơn thức đồng dạng? ? Muốn cộng ( hay trừ) các đơn thức đồng dạng ta làm như thế nào? 2.GV: chiếu lên màn chốt lại các kiến thức trọng tâm: Muốn nhận biết các đơn thức đồng dạng phải căn cứ vào định nghĩa các đơn thức đồng dạng phải thoả mãn 2 điều kiện: + Có hệ số khác 0. + Có cùng phần biến. b.Cần phân biệt giữa phép nhân với phép cộng (hay trừ) các đơn thức: *Phép nhân các đơn thức: +Nhân các hệ số với nhau. +Nhân các phần biến với nhau. *Phép cộng(hay trừ) các đơn thức đồng dạng: +Cộng (hay trừ) các hệ số. +Giữ nguyên phần biến. 3.Yêu cầu HS làm bài18( SGK-35) +GV đưa đề bài lên màn hình. Gọi HS xác định yêu cầu đề bài. +Cho HS hoạt động nhóm theo bàn. Viết giấy trong. V = N H xy – 3xy + 5xy = 3xy Ă 7y2z3+ (-7y2z3) = 0 ư 5xy - +xy = U -6x2y - 6x2y = -12 x2y Ê 3xy2- (-3xy2) = 6 xy2 L 6xy2 0 3xy -12 x2y L Ê V Ă N H Ư U + GV: Gọi HS trả lời tên của tác giả ......... + GV: Chiếu lên màn chiếu tranh đường phố Lê Văn Hưu và nêu thêm về danh nhân Lê Văn Hưu . Lê Văn Hưu quê ở Thanh Hoá. Ông là Hàn LâmViện học sĩ, ông là người chép sử đầu tiên của nước ta, người đã nổi tiếng thần đồng từ khi còn là học trò. Bộ Đại Việt sử kí là bộ sử đầu tiên gồm 30 quyển được biên soạn khi vị quan văn mới 40 tuổi. Khi ông dâng bộ Quốc sử đồ sộ lên ngai rồng , bá quan văn võ vô cùng kinh ngạc khi thấy tướng quốc Thái uý trẻ tuổi lừng danh Trần Quang Khải kính cẩn nghiêng mình trước Hàn Lâm Viện học sĩ Lê Văn Hưu – thầy học của mình – và đỡ lấy bộ Quốc sử chuyển dâng nhà vua. Qua bài này các em nêu cao tấm gương hiếu học, cần cù , chịu khó, tinh thần yêu nước nồng nàn của danh nhân Lê Văn Hưu. 4.Tổ chức thi viết nhanh: ( Nếu còn thời gian) +GV: Chiếu nội dung lên màn hình: Luật chơi gồm 2 đội, mỗi đội gồm 3 em: Hãy viết 1 đơn thức bậc 5 có 2 biến, mỗi thành viên trong tổ viết 1 đơn thức đồng dạng với đơn thức mà tổ trưởng mình vừa viết rồi chuyển cho tổ trưởng tính tổng của tất cả các đơn thức của mình. Tổ nào viết đúng và nhanh nhất tổ đó giành chiến thắng. V. Hướng dẫn học ở nhà:(2') GV chiếu nội dung lên đèn chiếu: - Nắm vững thế nào là 2 đơn thức đồng dạng - Làm thành thạo phép cộng, trừ các đơn thức đồng dạng. - Làm các bài 15; 17(Sgk-34; 35) ;Bài19, 20, 21, 22 - tr12 SBT. - HD bài 17(SGK):Tính giá trị của biểu thức tại x = 1 và y = - 1: +Cách 1: Thay trực tiếp giái trị của biến vào biểu thức, rồi tính. +Cách 2: Có thể thu gọn các đơn thức, rồi thay giá trị của biến để tính giá trị của biểu thức .  Cho đơn thức 3x2yz Viết 3 đơn thức có phần biến giống phần biến của đơn thức đã cho: Cho đơn thức 3x2yz b)Viết 3 đơn thức có phần biến giống phần biến của đơn thức đã cho: Bài 15(SGK) Xếp các đơn thức sau đây thành từng nhóm các đơn thức đồng dạng: V = N H xy – 3xy + 5xy = Ă 7y2z3+ (-7y2z3) = ư 5xy - +xy = U -6x2y - 6x2y = Ê 3xy2- (-3xy2) = L 6xy2 0 3xy -12 x2y