Giáo án Toán học 7 - Tiết 17, 18

Tuaàn 9 (13/10/2008 – 18/10/2008) Tieỏt 17 Lụựp daùy : 7A4 Ngaứy soaùn : 11/10/2008 Ngửụứi soaùn : Laõm Vaờn ẹoõng chương II – Tam giác Đ1. Tổng ba góc của một tam giác A.Mục tiêu: +HS nắm được định lý về tổng ba góc của một tam giác. +Biết sử dụng định lý trong bài để tính số đo các góc của một tam giác. +Có ý thức vận dụng các kiến thức được học vào các bài toán. +Phát huy trí lực của học sinh. B.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: GV: Thước thẳng, thước đo góc, êke, một miếng bìa hình tam giác lớn HS : Thửụực thaỳng, thửụực ủo goực, SGK Hoạt động của giáo viên -Yêu cầu: +Vẽ hai tam giác bất kỳ. Dùng thước đo góc đo ba góc của mỗi tam giác. +Có nhận xét gì về các kết quả trên? -Hỏi kết quả của một số em. -Các em có nhận xét thế nào về tổng các góc trong tam giác? -Em nào có chung nhận xét là tổng các góc trong tam giác bằng 180o ? -Yêu cầu thực hành cắt ghép ba góc của một tam giác. -GV hướng dẫn cắt ghép hình như SGK ?2. -Có thể hướng dẫn HS gập hình như hình vẽ (Treo bảng phụ). -Vậy hãy nêu dự đoán về tổng ba góc của một tam giác ? 1 2 A D E B H C 3 Hoạt động của giáo viên -Yêu cầu: +Vẽ hai tam giác bất kỳ. Dùng thước đo góc đo ba góc của mỗi tam giác. +Có nhận xét gì về các kết quả trên? -Hỏi kết quả của một số em. -Các em có nhận xét thế nào về tổng các góc trong tam giác? -Em nào có chung nhận xét là tổng các góc trong tam giác bằng 180o ? -Yêu cầu thực hành cắt ghép ba góc của một tam giác. -GV hướng dẫn cắt ghép hình như SGK ?2. -Có thể hướng dẫn HS gập hình như hình vẽ (Treo bảng phụ). 1 2 A D E B H C 3 -Vậy hãy nêu dự đoán về tổng ba góc của một tam giác ? -Nói: Bằng cách đo, gấp hình chúng ta có dự đoán: Tổng ba góc của tam giác bằng 180o. Đó là một định lý rất quạn trọng của hình học. Hôm nay chúng ta tìm hiểu định lý đó. Hoạt động của học sinh A B C M N K -Hai HS lên bảng làm, toàn lớp làm trên giấy trong 5 phút. A = M = B = N = C = K = Nhận xét: A + B + C = 180o. M + N + K = 180o. -Tất cả HS sử dụng tấm bìa hình tam giác đã chuẩn bị. -Cắt ghép theo hướng dẫn SGK và GV. -Nêu nhận xét: Tổng ba góc của một tam giác bằng 180o. -HS: Thước thẳng, thước đo góc, một miếng bìa hình tam giác nhỏ, kéo cắt giấy. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra và thực hành đo tổng ba góc của một tam giác (18 ph). II.Hoạt động 2: tổng ba góc của một tam giác (10 ph) HĐ của Giáo viên -Hỏi: Bằng lập luận em nào có thể chứng minh được định luật này? -Hướng dẫn HS qua A vẽ đường thẳng xy // BC và chỉ ra các góc bằng nhau trên hình ? -Vây tổng ba góc của tam giác sẽ bằng tổng ba góc nào trên hình và bằng bao nhiêu? -Yêu cầu HS chứng minh lại định lý. HĐ của Học sinh -1 HS đọc to định lý. -1 HS lên bảng vẽ xy // BC. -HS nêu các góc bằng nhau trên hình. -Nêu tổng ba góc của tam giác thay bằng tổng của ba góc khác. BAC + B + Ĉ = BAC + Â1 + Â2 = xÂy = 180o -HS chứng minh lại định lý. Ghi bảng 1.Tổng ba góc của một tam giác: Định lý: x A M y 1 2 B C GT DABC KL  + B + Ĉ = 180o Chứng minh Qua A kẻ xy // BC Có: Â1 + B (so le trong) (1) Â2 = Ĉ (so le trong)(2) từ (1); (2) suy ra BAC + B + Ĉ = BAC + Â1 + Â2 = 180o III.Hoạt động 3: Luyện tập Củng cố (15 ph) -Nói: áp dụng định lý trên ta có thể tìm số đo của một góc trong tam giác. -Yêu cầu làm BT 1/107, 108 SGK: Tìm các số đo x và y ở các hình sau: -GV treo bảng phụ có vẽ sẵn các hình 47,50 cần tìm x. -Sau khi HS trả lời hình 47. Hỏi có nhận xét gì về tổng hai góc nhọn trong tam giác vuông? Có nhận xét gì về quan hệ giữa x và Ê, K ? -Yêu cầu đọc BT 4/108 -Trả lời: +Hình 47: DABC x = 180o – (90o+55o) = 35o. -Nhận xét: Trong tam giác vuông, tổng hai góc nhọn bằng 90o. +Hình 50: DDEK EDK = 180o – (60o + 45o)= 80o. Y = 180o –EDK = 180o -80o = 100o. -Nhận xét: y = Ê+K nên y > Ê ; y > gócK -Đọc BT 4/108. II.Củng cố: Bài 1: Tìm x, y: H 47: A 90o 55o x B C x = 180o – (90o + 55o)= 35o. H 50: y D 60o 40o x E K Y = 100o . Nhận xét: y = Ê+K IV.Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -Học thuộc định lý tổng ba góc của tam giác. -Cần làm kỹ BT 1,2, 3, 4/ 108 SGK. -Hướng dẫn BT 2/108: câu a: Xét tam giác ABI có góc BIK là góc ngoài so sánh với 1 góc trong không kề với nó (áp dụng kết quả hình 50). Tiết 18: Đ1. Tổng ba góc của một tam giác (Tiết 2) Ngày dạy: Từ 5/11/2004 A.Mục tiêu: +HS nắm được định nghĩa và tính chất về góc của tam giác vuông, định nghĩa và tính chất góc ngoài của tam giác. +Biết vận dụng định nghĩa, định lí trong bài để tính số đo góc của tam giác, giải một số bài tập. +Giáo dục tính cẩn thận, chính xác và khả năng suy luận của học sinh. B.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: -GV: Thước thẳng, thước đo góc, êke, bảng phụ (hoặc giấy trong, máy chiếu), phấn màu. -HS: Thước thẳng, thước đo góc. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra (8 ph). Hoạt động của giáo viên -Câu 1: +Phát biểu định lí về tổng ba góc trong tam giác? +áp dụng, cho biết số đo x, y trên hình vẽ sau: -Nhân xét tam giác MNK là loại tam giác gì ? Tổng số đo hai góc N và K = ? -ĐVĐ: Hôm nay tiếp tục nghiên cứu về tam giác vuông. Hoạt động của học sinh -HS 1 : +Phát biểu: Tổng ba góc của một tam giác bằng 180o M A 90o 65o 56o K 72o x y B C N DABC có x = 180o – ( 65o + 72o ) = 43o DMNK có y = 180o – ( 90o + 56o ) = 34o II.Hoạt động 2: áp dụng vào tam giác vuông (10 ph) HĐ của Giáo viên -Yêu cầu HS đọc định nghĩa tam giác vuông trang 107 SGK. -Nói: Tam giác ABC có  = 90o ta nói tam giác ABC vuông tại A. AB, AC gọi là cạnh góc vuông, BC là cạnh huyền. -Lưu ý cạnh huyền đối diện với góc vuông, kí hiệu góc vuông. -Yêu cầu làm ?3 Tính B + C = ? HĐ của Học sinh -1 HS đọc to định nghĩa tam giác vuông. -Vẽ tam giác ABC có  = 90o theo giáo viên. -Ghi chép các qui ước. -Tính tổng số đo hai góc B và C theo định lý tổng 3 góc trong tam giác. -1 HS trình bày. Ghi bảng 1.Tam giác vuông: a.Định nghĩa: SGK B A C DABC có  = 90o nói DABC vuông tại A, AB, AC là cạnh góc vuông. BC là cạnh huyền. ?3: A + B + C = 180o  = 90o nên B + C = 90o -Hỏi: +Từ kết quả này ta có kết luận gì? +Hai góc có tổng số đo bằng 90o là hai góc quan hệ thế nào? -Vậy ta gọi kết luận trên là định lý, yêu cầu đọc ĐLý. -Trả lời: +KL: trong tam giác vuông hai góc nhon có tổng số đo bằng 90o . +Hai góc phụ nhau. -Đọc định lý SGK. b.Định lý: SGK III.Hoạt động 3: Góc ngoàI của tam giác( 15 ph) -GV vẽ hình lên bảng. -Yêu cầu đọc định nghĩa. -Yêu cầu nêu lại định nghĩa. -Hỏi: Vậy theo định nghĩa tại mỗi đỉnh tam giác có một góc ngoài, nên 1 tam giác có bao nhiêu góc ngoài? -Góc A, B, C của DABC còn gọi là góc trong . -Yêu cầu tự làm ?4 -Gọi HS đọc kết quả. -GV nêu: Từ kết quả suy luận trên ta có định lý về góc ngoài của tam giác. -Cho đọc định lý. -Vậy góc ngoài của tam giác có số đo thế nào so với mỗi góc trong không kề với nó ? -GV nêu so sánh góc ACx với góc A và B -Hỏi: Cho biết góc ABy lớn hơn những góc nào? -Đọc định nghĩa. -Phát biểu lại định nghĩa. -Mỗi tam giác có ba góc ngoài. -Nhìn hình vẽ nêu các góc ngoài của DABC. -1 HS trả lời ?4. -Đọc định lý. -Số đo mỗi góc ngoài lớn hơn số đo mỗi góc trong không kề với nó. - ABy > Â, C 3.Góc ngoài của tam giác: a.Định nghĩa: SGK z A y x B C Ví dụ: ACx ; ABy ; CAz. ?4: ACx = A + B b.Định lý: SGK c.Nhận xét: ACx > Â; ACx > B IV.Hoạt động 4: Luyện tập Củng cố (10 ph) -Yêu cầu tìm số đo của x trong hình 55, 56. -Cho phát biểu lại các định lý. -Trả lời: Hình 55: x = 40o . Hình 56: x = 25o . BT 6/109: Hình 55: x = 40o . Hình 56: x = 25o . IV.Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -Học kỹ các định nghĩa, các định lý trong bài. -BTVN: 6,7 8/ 109 SGK, 3, 5, 6/ 98 SBT. -Hướng dẫn BT 8: DABC có B = C = 40o, phân giác góc ngoài tại A tạo thành mỗi góc như thế nào với B và C?