Giáo án Toán học 7 - Tiết 29 đến tiết 31

TuÇn 15 - TiÕt 29 Ngµy d¹y: 17/12/07 §5. Hµm sè A. Môc tiªu : Th«ng qua bµi häc gióp häc sinh : - BiÕt ®­îc kh¸i niÖm hµm sè. - NhËn biÕt ®­îc ®¹i l­îng nµy cã ph¶i lµ hµm sè cña ®¹i l­îng kia hay kh«ng trong nh÷ng c¸ch cho cô thÓ vµ ®¬n gi¶n (b»ng b¶ng, b»ng c«ng thøc). - T×m ®­îc gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hµm sè khi biÕt gi¸ trÞ cña biÕn sè. B. ChuÈn bÞ : - B¶ng phô bµi 24 (SGK-Trang 63), th­íc th¼ng, phÊn mµu. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp : I. KiÓm tra bµi cò (4phót) - §Þnh nghÜa 2 ®¹i l­îng tØ lÖ nghÞch. - Nªu tÝnh chÊt cña 2 ®¹i l­îng tØ lÖ nghÞch. II. D¹y häc bµi míi(32phót) Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - GV nªu nh­ SGK - HS ®äc vÝ dô 1 ? NhiÖt ®é cao nhÊt khi nµo, thÊp nhÊt khi nµo. - HS ®äc vÝ dô 2. - Yªu cÇu häc sinh lµm ?1 - HS ®äc vÝ dô 3. ? t vµ v lµ 2 ®¹i l­îng cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo. - Yªu cÇu häc sinh lµm ?2 ? Trong vÝ dô 1, nhiÖt ®é T phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? Víi mçi thêi ®iÓm t ta x¸c ®Þnh ®­îc mÊy gi¸ trÞ nhiÖt ®é T t­¬ng øng. - HS rót ra nhËn xÐt t­¬ng tù ë vÝ dô 2 vµ vÝ dô 3. - GV th«ng b¸o T lµ hµm sè cña t; m lµ hµm sè cña V; t lµ hµm sè cña v ë ba vÝ dô trªn. ? Qua c¸c vÝ dô trªn, h·y cho biÕt ®¹i l­îng y gäi lµ hµm sè cña x khi nµo. ? §¹i l­îng y lµ hµm sè cña ®¹i l­îng x th× y ph¶i tho¶ m·n mÊy ®iÒu kiÖn lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo. - GV th«ng b¸o kh¸i niÖm hµm h»ng, c¸ch cho mét hµm sè vµ kÝ hiÖu hµm sè. - GV treo b¶ng phô bµi tËp 24 ? Ph¶i kiÓm tra nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo. 1. Mét sè vÝ dô vÒ hµm sè. VÝ dô1: (SGK-Trang 62). VÝ dô 2: m = 7,8V V (cm3) 1 2 3 4 M (kg) VÝ dô 3: v (km/h) 5 10 15 20 t (h) NhËn xÐt: (SGK-Trang 63). 2. Kh¸i niÖm hµm sè. Kh¸i niÖm: (SGK-Trang 63). §iÒu kiÖn ®Ó y lµ hµm sè cña x: - x, y ®Òu nhËn gi¸ trÞ sè. - y phô thuéc vµ x. - Víi mçi gi¸ trÞ cña x x¸c ®Þnh chØ mét gi¸ trÞ t­¬ng øng cña y. Chó ý: SGK-Trang 63). - y = a (a lµ h»ng sè) gäi lµ hµm h»ng. - Hµm sè cã thÓ cho b»ng b¶ng hoÆc c«ng thøc. - KÝ hiÖu hµm sè: y = f(x), y = g(x)… y = f(a) lµ gi¸ trÞ cña hµm sè t¹i x = a Bµi tËp 24 (SGK- Trang63). y lµ hµm sè cña ®¹i l­îng x III. Cñng cè (7ph) - Häc sinh lµm bµi tËp 25 (SGK-Trang 64). y = f(x) = 3x2 + 1 , - §iÒu kiÖn ®Ó y lµ hµm sè cña x ? - Hµm sè cã thÓ cho d­íi d¹ng nµo ? IV. H­íng dÉn häc ë nhµ(2ph) - N½m v÷ng kh¸i niÖm hµm sè, vËn dông c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó y lµ mét hµm sè cña x. - Lµm c¸c bµi tËp 26, 27, 28, 29, 30 (SGK-Trang 64). - Bµi tËp 28: Cho hµm sè a) TuÇn 15 - TiÕt 30 Ngµy d¹y: 21 /12/07 LuyÖn tËp A. Môc tiªu : Th«ng qua bµi häc gióp häc sinh : - Cñng cè kh¸i niÖm hµm sè. - RÌn luyÖn kh¶ n¨ng nhËn biÕt ®¹i l­îng nµy cã ph¶i lµ hµm sè cña ®¹i l­îng kia kh«ng. - T×m ®­îc gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hµm sè theo biÕn sè vµ ng­îc l¹i. B. ChuÈn bÞ : - Th­íc th¼ng, phÊn mµu, b¶ng phô. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp : I. KiÓm tra bµi cò (7phót) - Khi nµo y ®­îc gäi lµ hµm sè cña x, lµm bµi tËp 27 (SGK-Trang 64). a) y lµ hµm sè cña x. b) y lµ hµm h»ng. - Bµi tËp 26 (SGK-Trang 64). y = 5x - 1 x = - 5 Þ y = 5.(-5) - 1 = - 26 x = - 4 Þ y = 5.(- 4) - 1 = - 21 x = - 3 Þ y = 5.(- 3) - 1 = - 16 x = - 2 Þ y = 5.(- 2) - 1 = - 11 x = - 0 Þ y = 5.0 - 1 = - 1 x = Þ y = 5.- 1 = 0 Þ b¶ng t­¬ng øng... II. Tæ chøc luyÖn tËp(32phót) Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 28 - HS ®äc ®Ò bµi. - GV yªu cÇu häc sinh tù lµm c©u a. - 1 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi, c¶ líp lµm bµi vµo vë. - GV ®­a néi dung c©u b bµi tËp 28 lªn b¶ng phô. - HS th¶o luËn theo nhãm. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i. - C¶ líp nhËn xÐt. - Yªu cÇu 2 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp 29. - c¶ líp lµm bµi vµo vë. - Cho häc sinh th¶o luËn nhãm. - C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶. - §¹i diÖn nhãm gi¶i thÝch c¸ch lµm. - GV ®­a néi dung bµi tËp 31 lªn b¶ng phô. - 1 häc sinh lªn b¶ng lµm - C¶ líp nhËn xÐt. Bµi tËp 28 (SGK-Trang 64). Cho hµm sè a) b) x 6 4 3 2 5 6 12 2 3 4 6 2 1 Bµi tËp 29 (SGK-Trang 64). Cho hµm sè . TÝnh: Bµi tËp 30 (SGK-Trang 64). Cho y = f(x) = 1 8x. Bµi tËp 31 (SGK-Trang 65). Cho x 0,5 3 0 4,5 9 y 2 0 3 6 III. Cñng cè (4ph) - §¹i l­îng y lµ hµm sè cña ®¹i l­îng x nÕu: + x vµ y ®Òu nhËn c¸c gi¸ trÞ sè. + §¹i l­îng y phô thuéc vµo ®¹i l­îng x. + Víi 1 gi¸ trÞ cña x chØ cã 1 gi¸ trÞ cña y. - Khi ®¹i l­îng y lµ hµm sè cña ®¹i l­îng x ta cã thÓ viÕt y = f(x), y = g(x) ... IV. H­íng dÉn häc ë nhµ(2ph) - Lµm bµi tËp 36, 37, 38, 39, 43 (SBT-Trang 48, 49). - §äc tr­íc bµi 6 “MÆt ph¼ng to¹ ®é”. - ChuÈn bÞ th­íc th¼ng, com pa. TuÇn 15 - TiÕt 31 Ngµy d¹y: 25/12/07 §6. MÆt ph¼ng to¹ ®é A. Môc tiªu : Th«ng qua bµi häc gióp häc sinh : - ThÊy ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i dïng cÆp sè ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ mét ®iÓm trªn mÆt ph¼ng, biÕt vÏ hÖ trôc täa ®é. - BiÕt x¸c ®Þnh 1 ®iÓm trªn mÆt ph¼ng täa ®é khi biÕt täa ®é cña nã. - ThÊy ®­îc mèi liªn hÖ gi÷a to¸n häc vµ thùc tiÔn. B. ChuÈn bÞ : - PhÊn mµu, th­íc th¼ng, com pa. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc trªn líp : I. KiÓm tra bµi cò (5phót) - Lµm bµi tËp 36 (SBT-Trang 48). a) x - 5 - 3 - 1 1 3 5 15 y = f(x) -3 -5 - 15 15 5 3 1 b) f(- 3) = - 5 ; f(6) = II. D¹y häc bµi míi(30phót) Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - HS ®äc vÝ dô trong SGK, nghe GV giøi thiÖu vÒ vÝ dô ®ã. - HS quan s¸t chiÕc vÐ xem phim h×nh 15. ? H·y cho biÕt trªn vÐ sè ghÕ cho ta biÕt ®iÒu g×. - H·y t×m thªm c¸c vÝ dô thùc tiÔn. - GV giíi thiÖu mÆt ph¼ng to¹ ®é. - HS nghe vµ vÏ hÖ trôc to¹ ®é Oxy theo sù h­íng dÉn cña gi¸o viªn. + Hai trôc sè vu«ng gãc víi nhau t¹i gèc cña mçi trôc. + C¸c ®¬n vÞ dµi trªn hai trôc chän b»ng nhau + Trôc hoµnh Ox, trôc tung Oy. - GV®­a b¶ng phô hÖ trôc to¹ ®é. - GV nªu c¸ch x¸c ®Þnh ®iÓm P. - HS x¸c ®Þnh theo vµ lµm ?1 - GV yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh 18. - GV nhËn xÐt dùa vµo h×nh 18. - HS lµm ?2 1. §Æt vÊn ®Ò VD1: To¹ ®é ®Þa lÝ mòi Cµ Mau VD2: Sè ghÕ H1 2. MÆt ph¶ng täa ®é. Chó ý: (SGK-Trang 67). 3. To¹ ®é mét ®iÓm trong mÆt ph¼ng täa ®é. §iÓm P cã hoµnh ®é lµ 2, tung ®é lµ 3. Ta viÕt P(2; 3) III. Cñng cè (8ph) - To¹ ®é mét ®iÓm th× hoµnh ®é lu«n ®øng tr­íc, tung ®é lu«n ®øng sau. - Mçi ®iÓm x¸c ®Þnh mét cÆp sè, mçi cÆp sè x¸c ®Þnh mét ®iÓm. 0 - 4 3 x y A(3; ) B(-4; ) - Lµm bµi tËp 32 (SGK-Trang 67). M(-3; 2), N(2; -3), Q(-2; 0). - Lµm bµi tËp 33 (SGK-Trang 67). IV. H­íng dÉn häc ë nhµ(2ph) - BiÕt c¸ch vÏ hÖ trôc Oxy - Lµm bµi tËp 34, 35, 36 (SGK-Trang 68). - ChuÈn bÞ giÊy kÎ «li. - Bµi tËp 35 : A(0,5;2) ; B(2;2) ; C(2;0) ; D(0,5;0) P(-3;3) ; R(-3;1) ; Q(-1;1)