Giáo án Toán lớp 6 - Hình học - Tiết 19 - Bài 4

Ngày soạn: 13/2/2011 Ngày dạy: 16/2/2011 Tiết 19 Tiết 1515 §4. KHI NÀO I-MỤC TIÊU 1/ Kiến thức : HS nhận biết và hiểu khi nào thì 2/ Kỹ năng : -HS nắm vững và nhận biết các khái niệm : Hai góc kè nhau, hai góc phụ nhau, hai góc bù nhau, hai góc kề bù -Củng cố, rèn luyện kỹ năng sử dụng thước đo góc, kỹ năng tính góc, kỹ năng nhận biết các quan hệ giữa hai góc. II-CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: Thước đo góc to, thước thẳng, phiếu học tập, com pa, phấn màu, bảng phụ. HS: Thước thẳng, thước đo góc. Bảng nhóm, phấn viết bảng. III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Phương pháp gợi mở vấn đáp đan xen HĐ nhóm IV-TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Th.Gian Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng 7ph Hoạt động 1: KIỂM TRA BÀI CŨ Kiểm tra : 1) Vẽ góc xOz 2) Vẽ tia Oy nằm giữa hai cạnh của góc xOz 3) Dùng thước đo góc, đo các góc coa trong hình. 4) So sánh Qua kết quả trên em rút ra nhận xét gì? -GV cùng HS nhận xét bài làm của HS trên bảng. -GV thu vở của 2 – 3 HS và nêu kết quả HS đo các góc. 1 HS lên bảng làm, cả lớp làm vào vở. HS2: HS3: x y O z 15 ph Họat động 2 : KHI NÀO THÌ TỔNG SỐ ĐO HAI GÓC VÀ BẰNG SỐ ĐO GV: Qua kết quả đo được vừa thực hiện, em nào trả lời được câu hỏi trên? Ngược lại nếu: HS: Nếu tia Oy nằm giũa tia OxÕ và Oz thì : 1/ KHI NÀO THÌ TỔNG SỐ ĐO HAI GÓC VÀ BẰNG SỐ ĐO Thì tia OY nằm giữa hai tia OxÕ và OZ. GV đưa nhận xét (trang 81 SGK) lên bảng phụ; nhấn mạnh hai chiều của nhận xét đó. Bài 2 (bài tập 18 SGK) A O B C Với hình này ta có thể phát biểu nhận xét trên như thế nào? (có thể cho góc AOC và góc BOC tù) - GV đưa đầu bài lên bảng phụ. - Áp dụng nhận xét trên giải bài tập 18 (SGK trang 82). - Quan sát hình vẽ: áp dụng nhận xét tính ? Giải thích rõ cách tính. - GV đưa bài giải mẫu lên bảng phụ. *Như vậy: nếu cho 3 tia chung gốc trong đó có một tia nằm giữa hai tia còn lại, ta có mấy góc trong hình? Chỉ cần đo mấy góc thì ta biết được số đo của cả ba góc. Bài 3: (đưa đầu bài lên bảng phụ) Cho hình vẽ. Đẳng thức sau viết đúng hay sai? Vì sao? Tại sao em biết tia Oy không nằm giữa hai tia Ox và Oz? *Quay lại hình: Ta có là hai góc kề nhau. Vậy thế nào là hai góc kề nhau, chúng ta chuyển sang một khái niệm mới. 2 HS nhắc lại nhận xét đó HS vẽ hình vào vở. Û HS: Vì tia OB nằm giữa 2 tia OA và OC nên: -1 HS đọc đề to, rõ. 1 HS giải miệng. Ta có 3 góc trong hình. Chỉ cần đo hai góc ta có thể biết dược số đo của cả ba góc. Kết luận: - Nếu tia Oy nằm giữa hai tia Ox, Oz thì + = - Nếu + = thì tia Oy nằm giữa hai tia Ox, Oz Bài 2 (bài tập 18 SGK) *Giải: Theo đầu bài: Tia OA nằm giữa hai tia OB và OC nên: Bài 3: Đẳng thức viết sai Vì theo hình vẽ thì tia Oy không nằm giữa hai tia Ox và Oz nên không có đẳng thức được Lấy M OxÕ, N Oy. Nối MN, ta thấy tia Oy không cắt đoạn thẳng MN nên tia Oy không nằm giữa hai tia Ox và Oz 15 ph Hoạt động 3 : CÁC KHÁI NIỆM HAI GÓC KỀ NHAU, PHỤ NHAU, BÙ NHAU, KỀ BÙ *GV yêu cầu HS tự đọc khái niệm ở mục 2 SGK, trang 81 trong thời gian 3 phút. Sau đó GV sưa câu hỏi của các nhóm: *3 nhóm dãy 1. Thế nào là hai góc kề nhau? Vẽ hình minh hoạ, chỉ rõ hai góc kề nau trên hình. *3 nhóm dãy 2: Thế nào là hai góc phụ nhau? Tìm số đo của góc phụ với góc 300; 450? *3 nhóm dãy 3: Thế nào là hai góc bù nhau? -Cho = 1050; = 750 hai góc ; có bù nhau không? Vì sao? *3 nhóm dãy 4: Thế nào là hai góc kề bù? Hai góc kề bù có tổng số đo bằng bao nhiêu? Vẽ hình minh hoạ? GV có thể đưa câu hỏi bổ sung cho cả lớp. 1. Em hiểûu thế nào là hai góc kề nhau? Quay lại hình ban đàu và có kề nhau không? Vì sao? 2. Muốn kiểm tra xem hai góc có 3. phụ nhau hay không ta làm thế nào? 3. Hai góc bù nhau là hai góc thoả mãn điều kiện gì? 4. Hai góc A1;A2 kề bù khi nào ? HS tự đọc SGK để hiểu được các khái niệm: hai góc kề nhau, hai góc phụ nhau, hai góc bù nhau, hai góc kề bù. Sau đó HS hoạt động nhóm, trao đổi và trả lời câu hỏi của nhóm mình được phân công trên bảng phụ nhóm. Sau 3 phút thảo luận đại diện từng dãy lên trình bày ý kiến trả lời câu hỏi. HS cả lớp nhận xét và bổ sung. 1.HS: Góc xOy và góc xOz ở hình ban đầu không kề nhau. 2.Muốn kiểm tra xem hai góc có phụ nhau hay không ta tìm tổng số đo hai góc. Nếu tổng đó bằng 900 là hai góc phụ nhau. Nếu tổng khác 900 thì hai góc không phụ nhau. 3. Hai góc bù nhau phải thoả mãn điều kiện tổng số đo của hai góc phải bằng 1800. 4. Hai góc A1;A2 kề bù nếu vừa kề nhau ; vừa bù nhau. Chúng có một cạnh chung, hai cạnh còn lại là hai tia dối nhau. 2/ CÁC KHÁI NIỆM HAI GÓC KỀ NHAU, PHỤ NHAU, BÙ NHAU, KỀ BÙ a) Hai góc kề nhau là hai góc có một cạnh chung và hai cạnh còn lại nằm trên hai nửa mặt phẳng có bờ chứa cạnh chung. b) Hai góc phụ nhau là hai góc có tổng số đo bằng 900. c) Hai góc bùï nhau là hai góc có tổng số đo bằng 1800. d) Hai góc kề bù là hai góc vừa kề nhau, vừa bù nhau. Hay : Hai góc kề bù là hai góc có chung một cạnh , hau cạnh còn lại là hai tia đối nhau. * Chú ý: Hai góc kề bù có tổng số đo bằng 1800 5 ph Hoạt động 4 : CỦNG CỐ TOÀN BÀI Bài tập 4 (GV đưa bảng phụ ghi đề bài lên bảng. Cho các hình vẽ, hãy chỉ ra mối quan hệ giữa các góc trong từng hình. Bài tập 5: 1. Điền tiếp vào các dấu. . . a) Nếu tia AE nằm giữa hai tia À và AK thì . . . + . . . = . . . . b) Hai góc . . . có tổng số đo bằng 900 c) Hia góc bù nhau có tổng số đo bằng . . . 2. Một bạn viết như sau đúng hay sai? “Hai góc có tổng số đo bằng 1800 là hai góc kè bù. Cho 3 HS trả lời. (Sai) Bài tập 4 hình. 400 800 C A B D 500 1000 hình 1 hình 2 y x O x/ hình 3 Bài tập 5: 3 ph Hoạt động 5 : HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Thuộc, hiểu Nhận xét : Khi nào thì và ngược lại. Biết áp dụng vào bài tập. Nhận biét được hai góc kề nhaâuuhi góc phụ nhau, hai góc bù nhau, hai góc kề bù. 2. Làm các bài tập trong SGK : Bài 20, 21, 22, 23 (trang 82, 83 SGK). Bài 16, 18 (trang 55 SBT). Hướng đãn bài 23. Trước hết tính sau đó tính . Đọc trước bài : Vẽ hai góc cho biết số đo.