Giáo án Toán lớp 6 - Hình học - Tiết 9: Phép trừ và phép chia

Tiết 9: I – Mục tiêu : *Về kiến thức : Gióp häc sinh hiÓu ®­îc khi nµo kÕt qu¶ cña mét phÐp trõ lµ mét sè tù nhiªn, kÕt qu¶ cña mét phÐp chia lµ mét sè tù nhiªn. - Häc sinh thÊy ®­îc quan hÖ gi÷a c¸c sè trong phÐp trõ, phÐp chia hÕt,phÐp chia cã d­. *Về kĩ năng : Rèn kĩ năng cho häc sinh vËn dông kiÕn thøc vµo lµm bµi tËp. *Giáo dục : HS tính độc lập suy nghĩ, tính sáng tạo. II – Chuẩn bị : - GV: Máy tính bỏ túi fx 500, bảng phụ. - HS: Máy tính bỏ túi fx 500, giấy nháp, bảng nhóm. III - Tiến trình dạy - học: 1) Ổn định.(1 ph) 2) Kiểm tra bài cũ: (5 ph) HS1: TÝnh nhanh 2 . 31 . 12 + 4 . 6. 42 + 8 . 27. 3 hỏi thêm: - Em đã sử dụng những tính chất nào của phép toán để tính nhanh? - H·y ph¸t biÓu nh÷ng tÝnh chÊt ®ã? = 24. 100 = 2400 Đáp: = (2.12) . 31+ (4 . 6) . 42+ (8 . 3) . 27 = 24 . 31 + 24 . 42 + 24 . 27 = 24(31 + 42 + 27) = 24.100 =2400 3) Bài mới: (34 ph) Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Néi dung GV: H·y xÐt xem cã sè tù nhiªn x nµo mµ: a/ 2 + x = 5 hay kh«ng ? b/ 6 + x = 5 hay kh«ng ? GV: gäi HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n GV: nh¾c l¹i víi hai sè tù nhiªn 5 vµ 2, cã sè tù nhiªn x ma 2 + x = 5 (v× 2 + 3 = 5). VËy x = 3 la hiÖu cña phÐp to¸n 5 – 2 - Tæng qu¸t lªn víi hai sè tù nhiªn a vµ b, khi nµo th× ta cã hiÑu a – b = x? GV: ®ã la néi dung cña phÇn ®Þnh nghÜa sgk -21. mét em ®äc ®Þnh nghÜa sgk – 21 GV: Giíi thiÖu cho häc sinh c¸ch x¸c ®Þnh hiÖu b»ng tia sè. GV: Ta x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña 5 - 2 nh­ sau - §Æt bót ch× ë ®iÓm 0, di chuyÓn trªn tia sè 5 ®¬n vÞ theo chiÒu mòi tªn ( GV dïng phÊn mµu). Di chuyÓn bót ch× theo chiÒu ng­îc l¹i 2 ®¬n vÞ. Khi ®ã bót ch× chØ ®iÓm 3, ®ã lµ hiÖu cña 5 vµ 2 - Ta thÊy 5 kh«ng trõ ®­îc 6 v× v× khi di chuyÓn bót tõ ®iÓm 5 theo chiÒu ng­îc chiÒu mòi tªn 6 ®¬n vÞ th× bót v­ît ra ngoµi tia sè GV: yªu cÇu HS t×m hiÖu cña 7 – 3 trªn tia sè GV: Yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn ?1 SGK GV: Yªu cÇu mét em ®øng t¹i chç tr¶ lêi, líp theo dâi vµ nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n GV: NhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh l¹i cho häc sinh. GV: H·y xÐt xem cã sè tù nhiªn nµo mµ: a/ 3. x = 12 hay kh«ng ? b/ 5. x = 12 hay kh«ng ? GV: NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña häc sinh vµ chèt l¹i: ë c©u a ta cã x = 4 lµ th­¬ng cña phÐp chia 12: 3 = 4 ta nãi 12 chia het cho 3. - VËy khi nµo th× sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b víi b 0? GV: ®ã chÝnh lµ néi dung cña phÇn in ®Ëm sgk – 21 . mét em ®äc phÇn in ®Ëm sgk – 21. GV: cho häc sinh thùc hiÖn bµi tËp ?2 ®Ó còng cè GV: Cho häc sinh suy nghÜ sau ®ã mêi mét em ®øng t¹i chç tr¶ lêi GV: Treo b¶ng phô giíi thiÖu cho häc sinh hai phÐp chia 12 3 14 3 0 4 2 4 H: Hai phÐp chia trªn cã g× kh¸c nhau? GV: Giíi thiªu phÐp chia hÕt phÐp chia cã d­ (nªu c¸c thµnh phÇn cña phÐp chia) GV: PhÐp chia 12 cho 3 lµ phÐp chia hÕt, phÐp chia 14 cho 3 lµ phÐp chia cã d­ H: VËy khi nµo th× ta cã phÐp chia hÕt ? Khi nµo th× th× ta cã phÐp chia cã d­ ? GV: gi¸o viªn giíi thiÖu phÇn tæng qu¸t. H: Trong 4 sè: Sè bÞ chia, sè chia, th­¬ng, sè d­ cã quan hÖ g× ? H: Sè d­ cã ®iÒu kiÖn g× ? GV: Yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn bµi tËp ?3 ®Ó còng cè. GV: gäi HS lªn ®iÒn kÕt qua v¶o b¶ng phô giao viªn ®· chuÈ bÞ s½n. - gäi HS ë d­íi líp nhËn xÐt vµ chòa bµi HS: C©u a t×m ®­îc x = 3; c©u b kh«ng t×m ®­îc gi¸ trÞ cña x. HS: víi hai sè tù nhiªn a vµ b, nÕu cã sè tù nhiªn x sao cho b + x = a thi ta co x la hiÑu cña phÐp to¸n a - b HS: thùc hiÖn vÏ vµo vë. Mét em lªn b¶ng vÏ - mét em ®øng t¹i chç tr¶ lêi HS: Suy nghÜ tr¶ lêi a, cã sè tù nhiªn x mµ 3.x = 12 ( v× 3.4 = 12) b, kh«ng cã sè tù nhiªn x nµo ®Ó 5.x = 12 HS: sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b víi b 0, nÕu cã sè tù nhiªn x sao cho b.x = a th× ta nãi a chia hÕt cho b vµ ta cã phÐp chia hÕt a : b = x HS: mét HS ®äc bµi. HS: lµm ?2 mét em ®øng t¹i chç tr¶ lêi HS: PhÐp chia thø nhÊt cã sè d­ b»ng 0, phÐp chia thø hai cã sè d­ kh¸c 0 HS: Suy nghÜ tr¶ lêi HS: Sè bÞ chia = sè chia x th­¬ng + sè d­ (sè chia 0) HS: Sè d­ < sè chia. HS: Suy nghÜ th¶o luËn. HS: lªn b¶ng ch÷a bµi . c¸c em ë d­íi lµm bµi vµo vë vµ nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n 1. PhÐp trõ hai sè tù nhiªn: b c a - = Số bị trừ Số trừ Hiệu *Định nghĩa: Cho 2 sè tù nhiªn a vµ b, nÕu cã sè tù nhiªn x sao cho b + x = a th× cã phÐp trõ a - b = x * c¸ch x¸c ®Þnh hiÖu b»ng tia sè. 0 1 2 3 4 5 0 1 2 3 4 5 ?1 a/ a - a = 0 Sè bÞ trõ = b»ng sè trõ => hiÖu b»ng 0 b/ a - 0 = a Sè trõ = 0 => sè bÞ trõ bằng hiÖu c/ §iÒu kiÖn ®Ó cã hiÖu a - b lµ a b 2. PhÐp chia hÕt vµ phÐp chia cã d­: a b c : : = Số bị chia Số chia Thương Tæng qu¸t Cho hai sè tù nhiªn a vµ b, trong ®ã (b 0), nÕu cã sè tù nhiªn x sao cho b.x = a th× ta nãi a chia hÕt cho b vµ ta cã phÐp chia hÕt a : b = x ?2 a/ a : a = 0 ( a ¹ 0) b/ a : a = 1 ( a ¹ 0) c/ a : 1 = a *Tæng qu¸t: Cho hai sè tù nhiªn a vµ b trong ®ã b ¹ 0, ta lu«n t×m ®­îc hai sè tù nhiªn q vµ r duy nhÊt sao cho: a = b. q + r trong ®ã 0 £ r < b - NÕu r = 0 th× ta cã phÐp chia hÕt - NÕu r ¹ 0 thi ta cã phÐp chia cã d­ ?3 sgk – 22 (b¶ng phô)  4) Củng cố (5 ph) Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Điều kiện để có hiệu a – b là a ³ b. Để a : b là b ¹ 0, r = 0. GV: Cho häc sinh thùc hiÖn bµi tËp 44a, d GV: Gäi hai em häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy, c¶ líp cïng thùc hiÖn vµo vë vµ theo dâi bµi lµm cña b¹n vµ nhËn xÐt. GV: Söa sai cho häc sinh d­íi líp. Bài 44: a/ T×m x biÕt: x : 3 = 41 x = 41. 13 = 533 d/ T×m x biÕt: 7x - 8 = 713 7x = 713 + 8 7x = 721 x = 721: 7 = 103 5) Về nhà: - Học thuộc 3 phần của bài học. - Làm bài tập: 41; 42; 44 SGK. F Rút kinh nghiệm: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ---------------& ---------------