Giáo án Tự chọn Ngữ Văn 8 trường THCS Đoàn Thượng

Ngày soạn: Ngày dạy: Chủ đề 1: Rèn luyện kĩ năng làm văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm ( Chủ đề bám sát- Thời lượng 10 tiết) Tuần 1- Tiết 1 A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được - Vai trò, tầm quan trọng, tác động qua lại giữa các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm trong một VB hoàn chỉnh - Cách thức vận dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một VB tự sự - Biết vận dụng những hiểu biết có được ở bài học tự chọn này để viết bài văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm B/ Chuẩn bị: - GV : Tài liệu tham khảo - HS: Ôn lại các khái niệm tự sự, miêu tả và biểu cảm C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số 2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới 3, Bài mới - GV giới thiệu về chủ đề và yêu cầu của chủ đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS I) Ôn tập các phương thức: tự sự, miêu tả , biểu cảm - GV cho HS ôn lại một số VB tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm ? Hãy kể ra một số VB tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm mà em đã được học ở chương trình Ngữ văn lớp 6, 7 và đầu năm lớp 8? - Hãy nhắc lại đặc điểm và các thao tác chính của các phương thức tự sự, miêu tả và biểu cảm ộ GV bổ sung và chốt lại 1- Tự sự + Đặc điểm: Kể người, kể việc + Thao tác: Kể là chính 2- Miêu tả: + Tái hiện sự vật, hiện tượng + Thao tác: Quan sát, liên tưởng, nhận xét, so sánh 3- Biểu cảm: + Đặc điểm: Thể hiện tình cảm, thái độ của mình với sự vật, hiện tượng... + Thao tác: Bộc lộ trực tiếp hoặc thông qua ý nghĩ, cảm xúc của nhân vật - GV nhấn mạnh và chuyển ý Vậy các yếu tố miêu tả và biểu cảm có vai trò như thế nào trong văn tự sự, tiết sau ta tìm hiểu tiếp - HS kể VB “ Bài học đường đời đầu tiên” ( trích “ Dế mèn phiêu lưu kí “ của Tô Hoài VB “ Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn VB “ Tôi đi học “ của Thanh Tịnh ... - Thảo luận, ôn lại và phát biểu + Tự sự: Trình bày chuỗi sự việc có mở đầu, diễn biến, kết thúc, thể hiện một ý nghĩa Thao tác: Kể là chính + Miêu tả: Tái hiện lại sự việc, hiện tượng Thao tác: Quan sát, liên tưởng, so sánh, nhận xét + Biểu cảm: Thể hiện tình cảm, thái độ của mình với sự vật, hiện tượng Thao tác : Bộc lộ trực tiếp những cảm xúc của chính người viết hoặc thông qua ý nghĩ, cảm xúc của các nhân vật - Nghe kết hợp tự ghi những ý chính 4, Củng cố: ( 2 phút) ? Các phương thức tự sự , miêu tả, biểu cảm có đặc điểm gì? Các thao tác chính của các phương thức đó? Có khi nào em thấy trong một VB chỉ xuất hiện duy nhất một phương thức biểu đạt không? Tại sao? 5, HD về nhà: ( 1phút) - Học bài, nắm chắc đặc điểm của các phương thức tự sự, miêu tả và biểu cảm đã được học Tuần 1- Tiết 2 A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được - Vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự - Thấy được yếu tố miêu tả, biểu cảm thường xuất hiện qua một số dấu hiệu B/ Chuẩn bị: - GV : Tài liệu tham khảo - HS: Ôn lại các khái niệm tự sự, miêu tả và biểu cảm C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới 3, Bài mới ( 38 phút) - GV nhắc lại đặc điểm của các phương thức miêu tả, biểu cảm từ đó chuyển ý sang nội dung tiết thứ hai ( 2 phút) Hoạt động của GV Hoạt động của HS II) Vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự ? Tại sao trong VB tự sự cần có yếu tố miêu tả? 1- Yếu tố miêu tả trong văn tự sự ? Qua các VB tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm đã học, em thấy yếu tố miêu tả có vai trò gì trong VB tự sự? ? Em thường thấy những yếu tố miêu tả nào xuất hiện trong văn tự sự? - GV yêu cầu HS lấy VD cụ thể ở các VB đã học ộ GV bổ sung thêm và chốt lại * Các loại miêu tả a. Miêu tả nhân vật + Miêu tả ngoại hình: gương mặt, dáng người, trang phục + Miêu tả các trạng thái hoạt động: Việc làm, lời nói... + Miêu tả trạng thái tình cảm và thế giới nội tâm: Vui, buồn, khổ đau, hạnh phúc... Mục đích: Khắc hoạ thành công chân dung nhân vật với những nét tính cách riêng b. Miêu tả cảnh thiên nhiên c. Miêu tả cảnh sinh hoạt Mục đích: Cốt truyện hay hơn, hấp dẫn hơn, nhân vật hiện lên cụ thể sinh động hơn ? Yếu tố miêu tả thường được thể hiện qua những dấu hiệu nào ở VB tự sự? ộ GV chốt lại * Dấu hiệu Miêu tả thường được thể nhiện qua những từ ngữ, hình ảnh có giá trị gợi tả và biểu cảm như từ láy tượng hình, tượng thanh; các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hoá... 2- Yếu tố biểu cảm trong văn tự sự ? Yếu tố biểu cảm đóng vai trò gì trong văn tự sự? ? Trong VB tự sự, em thấy yếu tố biểu cảm thường được thể hiện như thế nào? ộ GV chốt lại + Biểu cảm thông qua cảm xúc của chính nhà văn đối với nhân vật, sự việc được đề cập đến trong VB + Biểu cảm thông qua ý nghĩ, cảm xúc của các nhân vật - GV bổ sung thêm ở hình thức thứ nhất : biểu cảm thông qua cảm xúc của chính nhà văn đối với nhân vật, sự việc được thể hiện cụ thể qua từng ngôi kể Ngôi kể thứ nhất: Cảm xúc của nhà văn thường lồng vào cảm xúc của nhân vật “tôi” VD: VB “ Bài học đường đời đầu tiên” Ngôi kể thứ ba: Cảm xúc của nhà văn thường được thể hiện thông qua lời dẫn truyện VD: VB “ Sống chết mặc bay” ? Về hình thức, em thấy yếu tố biểu cảm thường xuất hiện qua những dấu hiệu nào trong VB tự sự? ộ GV chốt lại + Yếu tố biểu cảm thường xuất hiện qua những câu cảm thán, những câu hỏi tu từ... - Thảo luận, phát biểu Nhờ có yếu tố miêu tả mà có thể tái hiện cảnh vật, con người một cách cụ thể, sinh động trong không gian, thời gian - Trả lời Giúp người kể kể lại một cách sinh động cảnh vật, con người làm cho câu chuyện trở nên sinh đông, hấp dẫn - Trả lời + Miêu tả nhân vật + Miêu tả cảnh thiên nhiên + Miêu tả cảnh sinh hoạt ’ HS lấy VD cụ thể + Miêu tả nhân vật: Đoạn văn miêu tả ngoại hình của Dế Mèn và Dế Choắt trong VB “ Bài học đường đời đầu tiên” của Tô Hoài + Miêu tả cảnh thiên nhiên: Đoạn văn đầu tiên của VB “ Tôi đi học” của Thanh Tịnh + Miêu tả cảnh sinh hoạt: Đoạn văn miêu tả cảnh hộ đê trong VB “Sống chết mặc bay “ của Phạm Duy Tốn - Nghe, kết hợp tự ghi - Thảo luận, phát biểu Qua các từ ngữ, hình ảnh có giá trị gợi tả và biểu cảm như từ láy tượng hình, tượng thanh, nghệ thuật so sánh, nhân hoá... - Phát biểu Biểu cảm: Thể hiện thái độ, tình cảm của nhà văn với nhân vật, sự việc được kể - Thảo luận, phát biểu Biểu cảm thông qua hai hình thức: trực tiếp qua cảm xúc của chính nhà văn với nhân vật hoặc gián tiếp thông qua cảm xúc, ý nghĩ của các nhân vật - Nghe, tự ghi - Nghe - Suy nghĩ, trả lời Qua những câu cảm thán, những câu hỏi tu từ... 4, Củng cố- Luyện tập: ( 5 phút) - GV cho HS đọc một số đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm trong một số VB đã học. - GV lưu ý Việc sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm là rất cần thiết trong VB tự sự song phải chọn lọc, không qua lạm dụng dẫn tới lạc thể loại. 5, HD về nhà: ( 1phút) - Nắm chắc nội dung bài học, vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự có kết hợp với yếu tố miêu tả và biểu cảm. ................................................................... Tuần 2- Tiết 3 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được - Thấy được cách thức vận dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một VB tự sự cùng các bước thực hiện - Có kĩ năng viết đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì B/ Chuẩn bị: - GV : Tài liệu tham khảo - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới 3, Bài mới ( 41 phút) - GV nhắc lại kĩ năng làm văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm để chuyển nội dung bài học ( 2 phút) Hoạt động của GV Hoạt động của HS III) Rèn luyện kĩ năng viết đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm 1- Viết đoạn văn tự sự có kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì ? Để viết được đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm bất kì, ta thực hiện theo mấy bước? Là những bước nào? ộ GV chốt lại các ý chính của mỗi bước cho HS nắm được Thực hiện theo 5 bước + Xác định nhân vật, sự việc định kể + Lựa chọn ngôi kể: Thứ nhất hay thứ ba + Xác định thứ tự kể: Bắt đầu từ đâu, diễn ra như thế nào và kết thúc ra sao? + Viết thành đoạn với các yếu tố: kể, miêu tả, biểu cảm * Cần phải nắm vững 5 bước thực hiện khi viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm trong bố cục một bài văn ? Bố cục một bài văn tự sự gồm mấy phần? Là những phần nào? Vậy cách viết các đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm trong bố cục một bài văn như thế nào gời sau ta học tiếp. - Thảo luận nhóm, phát biểu Thực hiện theo 5 bước + Xác định nhân vật, sự việc + Lựa chọn ngôi kể + Xác định thứ tự kể + Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm sẽ viết + Viết thành đoạn với các yếu tố : Kể, tả, biểu cảm - Nghe, tự ghi những thông tin chính - Trả lời Gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài 4, Củng cố ( 2 phút) - GV cho HS nhắc lại những bước cần thực hiện khi viết đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì và xác định trong những bước đó bước nào là quan trọng nhất. 5, HD về nhà: ( 1phút) - Nắm chắc nội dung 5 bước trên để vận dụng vào việc viết các đoạn văn tự sự bất kì. ...................................................................... Tuần 2- Tiết 4 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được - Nắm được cách viết cụ thể để viết các đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm trong bố cục một bài văn B/ Chuẩn bị: - GV : Tài liệu tham khảo - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới 3, Bài mới ( 41 phút) - GV nhắc lại kĩ năng viết đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm bất kì để chuyển nội dung bài học ( 2 phút) Hoạt động của GV Hoạt động của HS III) Rèn luyện kĩ năng viết đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm( tiếp) 2- Viết đoạn văn tự sự có kết hợp miêu tả và biểu cảm trong bố cục một bài văn a. Đoạn mở bài - GV cho HS hoạt động nhóm tìm ra các cách viết đoạn mở bài ộ GV bổ sung và chốt lại mỗi cách cho HS * Cách 1: Dùng phương thức tự sự kết hợp với miêu tả để giới thiệu sự việc, nhân vật và tình huống xảy ra câu chuyện VD: Sách “ Một số kiến thức, kĩ năng và bài tập nâng cao - Ngữ văn 8” * Cách 2: Dùng phươngthức tự sự là chính có kết hợp với biểu cảm để nêu kết quả của sự việc hoặc kết cục số phận của nhân vật lên trước; sau đó dùng một vài câu dẫn dắt để quay về từ đầu diễn biến cốt truyện VD: Sách “ Một số.....” * Cách 3: Dùng hình thức miêu tả là chính để dẫn dắt vào truyện VD * Cách 4: Dùng phương thức biểu cảm là chính để dẫn dắt vào truyện ( thường dành cho những câu chuyện có tính chất hồi tưởng, hoài niệm) VD: VB “ Tôi đi học” b. Thân bài ? Cách viết các đoạn thân bài như thế nào? Yếu tố nào đóng vai trò chủ đạo? ộ GV chốt Viết các đoạn thân bài: Yếu tố tự sự đóng vai trò chủ đạo ( có sự việc, nhân vật); miêu tả và biểu cảm chỉ được vận dụng khi cần thiết làm tăng sức hấp dẫn cho truyện c. Kết bài - Cho HS thảo luận nhóm, tìm ra các cách viết đoạn kết bài ộ GV bổ sung, chốt lại Cách viết đoạn kết bài * Cách 1: Dùng phương thức tự sự kết hợp với biểu cảm để nêu kết cục và cảm nghĩ của người trong cuộc ( Người kể chuyện hay một nhân vật nào đó) * Cách 2: Dùng phương thức biểu cảm là chính để bày tỏ thái độ, tình cảm của người trong cuộc * Cách 3: Dùng phương thức miêu tả là chính đan xen biểu cảm để kết thúc câu chuyện ’ ở mỗi cách, GV lấy VD cụ thể để HS học tập - Thảo luận nhóm kết hợp tham khảo các VB tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm đã học để nêu các cách viết đoạn mở bài - Đại diện các nhóm lần lượt phát biểu và bổ sung cho nhau - Nghe, kết hợp tự ghi những kiến thức cơ bản - Suy nghĩ, phát biểu Yếu tố tự sự đóng vai trò chủ đạo ( sự việc, nhân vật); miêu tả và biểu cảm chỉ vận dụng khi cần thiết làm tăng sức hấp dẫn và sinh động cho truyện - Thảo luận nhóm, nêu cách viết đoạn kết bài - Nghe kết hợp tự ghi bổ sung những kiến thức cơ bản 4, Củng cố ( 2 phút) ? Các cách viết đoạn mở bài, thân bài, kết bài trong bài văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm ? Trong bố cục này có nhất thiết đoạn văn nào cần đưa yếu tố miêu tả và biểu cảm vào không? 5, HD về nhà: ( 1phút) - Nắm chắc cách viết các đoạn - Vận dụng viết 1 đoạn mở bài bất kì cho 1 đề TLV do em tự đặt ...................................................................... Tuần 3- Tiết 5 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được - Củng cố và bổ sung kĩ năng viết đoạn văn tự sự và bài văn tự sự có kết hợp miêu tả và biểu cảm - Vận dụng các kĩ năng để thực hành viết các đoạn cụ thể thông qua bài tập - Biết phát hiện và xác định được các đoạn văn tự sự có xen yếu tố miêu tả và biểu cảm B/ Chuẩn bị: - GV : Tài liệu tham khảo, một số đoạn văn mẫu và một số bài tập - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: ( 5 phút) - Nêu các cách viết đoạn mở bài. 3, Bài mới ( 36 phút) - GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tếp nội dung bài học Hoạt động của GV Hoạt động của HS IV) Vận dụng luyện tập 1- Phát hiện, xác định được các yếu tố trong đoạn văn - GV cho đoạn văn ngắn ( ghi trên bảng phụ hoặc máy chiếu), yêu cầu HS đọc và trả lời các câu hỏi ở cuối đoạn văn - GV phân lớp thành 2 nhóm, mỗi nhóm thực hiện yêu cầu của một đoạn a. Đoạn văn 1: Bài tập 1 ( Sách “ Một số kiến thức kĩ năng và bài tập năng cao Ngữ văn 8” ) Câu hỏi: ? Đọc đoạn văn, theo em có những phương thức biểu đạt nào? Phương thức nào là phương thức biểu đạt chính? Phương thức nào chỉ đóng vai trò bổ trợ? b. Đoạn văn 2: Bài tập 2- Sách đã nêu Câu hỏi: ? Xác định yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn tự sự trên - GV tổng kết chung và nêu yêu cầu cần đạt ở mỗi bài tập Bài tập 1: Đoạn văn 1 + Đoạn văn sử dụng cả 3 phương thức biểu đạt là tự sự, miêu tả và biểu cảm Tự sự: Kể lại những suy nghĩ, tâm trạng của người con khi mẹ đi làm về muộn Miêu tả: Không gian, thời gian của buổi trưa hè và dáng vẻ của người mẹ Biểu cảm: Những suy nghĩ, tình cảm của người con với mẹ ( bộc lộ trực tiếp) + Phương thức tự sự là phương thức biểu đạt chính + Phương thức miêu tả chỉ đóng vai trò bổ trợ Bài tập 2: Đoạn văn 2 + Yếu tố miêu tả: Các từ ngữ có sức gợi hình ảnh, màu sắc để làm nổi bật cảnh cây cối, nhà cửa, biển cả,.... ở vùng Hòn. Ngoài ra còn phải kể đến các biện pháp nghệ thuật như so sánh, nhân hoá, đảo ngữ, liệt kê... + Yếu tố biểu cảm: Thể hiện ở những câu có ý nghĩa nhận xét, đánh giá, bộc lộ thái độ, tình cảm với cảnh vật thiên nhiên cũng như con người ở vùng Hòn - Đọc các đoạn văn - Suy nghĩ câu hỏi ở cuối đoạn văn của nhóm mình đượcgiao - Thảo luận nhóm, tìm ra hướng trả lời và cử đại diện phát biểu Bài tập 1: Đoạn văn 1 Cần chỉ rõ sự thể hiện của các yếu tố trong đoạn văn Bài tập 2: Đoạn văn 2 Yêu cầu tìm dẫn chứng cụ thể để minh hoạ cho các yếu tố miêu tả và biểu cảm - Các nhóm có thể bổ sung, sửa chữa cho nhau nếu sai hoặc chưa đầy đủ - Nghe kết hợp tự bổ sung, sửa chữa vào vở 4, Củng cố ( 2 phút) ? Làm thế nào để xác định được trong một đoạn văn sử dụng những phương thức biểu đạt nào? Phương thức biểu đạt nào là chính? 5, HD về nhà: ( 1phút) - Nắm chắc kĩ năng phát hiện và xác định các phương thức được sử dụng trong một đoạn văn - Vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm, chỉ ra những yếu tố cụ thể được sử dụng trong đoạn văn đó ...................................................................... Tuần 3- Tiết 6 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được - Kĩ năng thêm yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự sao cho đoạn văn sinh động, hấp dẫn B/ Chuẩn bị: - GV : Tài liệu tham khảo, một số đoạn văn mẫu và một số bài tập - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài 3, Bài mới ( 41 phút) - GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học Hoạt động của GV Hoạt động của HS IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp) 1- Phát hiện, xác định được các yếu tố trong đoạn văn 2- Thêm yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự - GV cho hai đoạn văn tự sự, yêu cầu HS bổ sung thêm phương thức miêu tả và biểu cảm để viết lại - GV chia lớp thành 2 nhóm- mỗi nhóm một đoạn a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr 43 b. Đoạn 2: Bài tập 3- Tr 48 ’Sách “ Một số kiến thức kĩ năng và bài tập nâng cao Ngữ văn 8” * GV gợi ý cho HS a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr 43 + Bổ sung yếu tố miêu tả: có thể là khung cảnh thiên nhiên ( nắng, gió, dòng sông, tiếng cá đớp mồi); tả hình ảnh người bạn mới ( gương mặt, nước da, mái tóc, trang phục...) Yếu tố miêu tả này có thể tách ra thành các câu văn độc lập; có thể xen kẽ vào mở rộng thành phần cho những câu trần thuật đã có sẵn. Chú ý dùng các từ ngữ, hình ảnh có sức gợi tả cao + Bổ sung yếu tố biểu cảm: thái độ ngạc nhiên khi nhìn thấy cậu bé; sự tò mò về cậu bé lạ; nỗi bực mình khi đánh rơi hộp mồi...Có thể dùng câu cảm, câu hỏi để biểu cảm b. Đoạn văn 2: Bài tập 3- Tr 48 + Về hình thức: viết lại đoạn văn có nghĩa là phải thay đổi cách diễn đạt ( thêm bớt câu chữ, đổi kiểu câu, sắp xếp lại trật tự các câu, các ý...) làm thế nào để đoạn văn có cách viết thật phong phú: tự sự đan xen miêu tả và biểu cảm + Về nội dung: bám sát đề tài của đoạn văn gốc, không tuỳ tiện thay đổi đề tài - GV nhận xét chung kết quả đạt được của từng nhóm trên cơ sở phần trình bày của HS và bổ sung, sửa chữa nếu HS làm chưa đạt - Đọc, quan sát 2 đoạn văn trên bảng phụ hoặc máy chiếu - Thực hành theo nhóm được phân công: nghe gợi ý, hướng dẫn của GV để làm cho đúng và hay - Đại diện một số HS đọc đoạn văn mình viết. Các HS khác theo dõi và nhận xét - Nghe nhận xét của GV trên cơ sở đó phát huy hoặc bổ sung, sửa chữa 4, Củng cố ( 2 phút) ? Khi thêm các yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự cần lưu ý những gì ? 5, HD về nhà: ( 1phút) - Xem lại cách viết các đoạn mở bài, thân bài, kết bài - Vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm với đề tài sau: kể chuyện một bạn học sinh phạm lỗi. ...................................................................... Tuần 4- Tiết 7 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể - Xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. Chuyển những câu kể thành những câu kể có xen miêu tả hoặc biểu cảm - Rèn luyện kĩ năng, thao tác vận dụng lí thuyết để thực hành B/ Chuẩn bị: - GV : Sự kiện và nhân vật để cho HS luyện viết; một số câu kể để cho HS chuyển đổi - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài 3, Bài mới ( 41 phút) - GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học Hoạt động của GV Hoạt động của HS IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp) 3- Xây dựng đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm theo sự việc và nhân vật đã cho - GV ra các dữ kiện để HS luyện viết theo 5 bước Yêu cầu: Hãy chuyển những câu kể sau đây thành những câu kể có đan xen yếu tố miêu tả hoặc yếu tố biểu cảm a, Tôi nhìn theo cái bóng của thằng bé đang khuất dần phía cuối con đường. b, Tôi ngước nhìn lên, thấy vòm phượng vĩ đã nở hoa tự bao giờ. c, Nghe tiếng hò của cô lái đò trong bóng chiều tà, lòng tôi chợt buồn nhớ quê d, Cô bé lặng lẽ theo dõi cánh chim nhỏ trên bầu trời - GV gợi ý cho HS về cách chuyển + Bổ sung những từ ngữ có sức gợi tả hình ảnh, màu sắc, âm thanh, trạng thái ((dùng phương thức miêu tả ); hoặc bổ sung những từ ngữ, những vế câu bộc lộ tâm trạng của chủ thể được nói tới trong câu ( dùng phương thức biểu cảm ) + Về hình thức: mở rộng thành phần câu, bổ sung thêm vế câu... - GV chia lớp thành 4 nhóm, giao cho mỗi nhóm thực hiện một câu theo yêu cầu - GV gọi đại diện các nhóm trình bày bài làm của nhóm mình - GV nhận xét chung kết quả đạt được của từng nhóm và bổ sung cho hoàn chỉnh - HS đọc kĩ yêu cầu và nội dung từng câu - Nghe gợi ý, hướng dẫn của GV - Tiến hành làm theo nhóm đã được phân công - Các nhóm cử đại diện trình bày bài làm của nhóm mình - Các nhóm khác nghe, nhận xét - Nghe, tự sửa chữa vào bài làm của mình 4, Củng cố ( 2 phút) - GV đọc cho HS nghe một số đoạn văn tự sự có xen yếu tố miêu tả và biểu cảm hay do GV sưu tầm để HS học tập cách viết 5, HD về nhà: ( 1phút) - Chuyển câu kể sau đây thành đoạn văn có đan xen yếu tố miêu tả và biểu cảm: Hôm nay trong giờ học môn Ngữ văn, khi cô giáo kiểm tra bài cũ tôi đã không thuộc bài. ...................................................................... Tuần 4- Tiết 8 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể - Xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. Chuyển những câu kể thành những câu kể có xen miêu tả hoặc biểu cảm - Rèn luyện kĩ năng, thao tác vận dụng lí thuyết để thực hành B/ Chuẩn bị: - GV : Sự kiện và nhân vật để cho HS luyện viết; một số câu kể để cho HS chuyển đổi - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: ( 3 phút ) - Em hãy cho biết cách viết đoạn mở bài trong bài văn tự sự có kết hợp miêu tả và biểu cảm. 3, Bài mới ( 41 phút) - GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học Hoạt động của GV Hoạt động của HS IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp) 4- Viết các đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm trong một dề bài cụ thể - GV ra đề bài cho HS luyện tập Đề bài: Kể chuyện một bạn học sinh phạm lỗi Yêu cầu: Viết phần mở bài và kết bài cho đề bài trên ( mỗi phần ít nhất theo hai cách ); nói rõ những phương thức đã sử dụng trong từng phần đã viết - GV hướng dẫn, gợi ý cho HS Trước hết, các em hãy hình dung cốt truyện với nhân vật, sự việc và các tình tiết chính. Sau đó lựa chọn những chi tiết cần có sự bổ trợ của yếu tố miêu tả ( tả nhân vật, tả cảnh thiên nhiên, cảnh sinh hoạt ) và yếu tố biểu cảm ( cảm xúc của nhân vật, của người kể ) + Lựa chọn ngôi kể cho thích hợp: ngôi thứ ba - GV gọi một số HS đọc đoạn văn đã viết: Tập trung vào những HS có kĩ năng viết còn yếu - GV nhận xét, sửa chữa và ra yêu cầu về nhà: + Viết các đoạn phần thân bài ( chú ý xác định chuyện sẽ kể và chú ý phần đã hướng dẫn ở trên) + Chọn một trong các đoạn mở bài và kết bài đã viết ở lớp để ghép lại cho hoàn chỉnh một bài văn - HS ghi đề bài để luyện tập và đọc kĩ yêu cầu mà giáo viên giao cho - Nghe gợi ý, hướng dẫn của GV để làm phần luyện tập theo yêu cầu - Một số HS trình bày đoạn văn của mình; các HS khác nghe, nhận xét ( bổ sung, sửa chữa ) - Sửa chữa vào bài làm của mình ( nếu sai ) và nghe yêu cầu về nhà thực hiện tiếp 4, Củng cố ( 2 phút) - GV đưa ra một đoạn văn mở bài và kết bài đã viết của đề bài mà HS vừa luyện tập ( ở bảng phụ ) để HS học tập 5, HD về nhà: ( 1phút) - Nắm chắc cách viết các đoạn văn trong từng phần của bài văn tự sự - Làm bài tập về nhà theo yêu cầu - Xem lại phần lí thuyết để giờ sau luyện tập tiếp. ...................................................................... Tuần 5- Tiết 9 Soạn: ....................... Dạy: ........................ A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể - Tiếp tục củng cố kiến thức lí thuyết về kĩ năng làm văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm - Tiếp tục rèn các kĩ năng xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm B/ Chuẩn bị: - GV : đề bài, bài tập để HS luyện tập - HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập C/ Hoạt động trên lớp 1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút) 2, KT bài cũ: ( 3 phút ) - Cách viết đoạn thân bài như thế nào? Yếu tố nào đóng vai trò chủ đạo? 3, Bài mới ( 41 phút) - GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học Hoạt động của GV Hoạt động của HS IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp) 4- Viết các đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm trong một dề bài cụ thể - GV ra đề bài thứ hai cho HS luyện tập Đề bài: Kể một kỉ niệm sâu sắc và xúc động về thầy cô giáo cũ của em Yêu cầu: Viết phần mở bài và kết