Giáo án Vật lý 10 (cơ bản) - Bài 5: Chuyển động tròn đều

Bài 5: CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU A. Mục tiêu. 1. Kiến thức 1. Kiến thức - Phát biểu được định nghĩa của chuyển động tròn đều. - Viết được công thức tính độ lớn của tốc độ dài và trình bày đúng được hướng của vectơ vận tốc của chuyển động tròn đều. - Phát biểu được định nghĩa, viết được công thức và nêu được đơn vị của vận tốc góc trong chuyển động tròn đều. - Phát biểu được định nghĩa, viết được công thức và nêu được đơn vị đo của chu kỳ, tần số. - Viết được công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc. - Nêu được hướng của gia tốc trong chuyển động tròn đều và viết công thức của gia tốc hướng tâm. 2. Kỹ năng. - Chứng minh được các công thức. - Giải được các bài tập đơn giản - Liên hệ thực tế. - Rèn luyện kỹ năng làm thí nghịêm. 3. Thái độ - Nghiêm túc, có hứng thú trong học tập B. Chuẩn bị Giáo viên: quả dọi, thước kẻ, compa. Học sinh: đã chuẩn bị bài ở nhà, nắm được kiến thức cơ bản của bài theo yêu cầu của giáo viên C. Phương pháp - Diễn giảng, vấn đáp, - Giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm D. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định tổ chức - Ổn định lớp, điểm danh 2. Kiểm tra bài củ Câu 1: Nêu các đặc điểm của sự rơi tự do ? Câu 2: Chuyển động của vật nào dưới đây sẽ được coi là rơi tự do nếu được thả rơi? Một cái lá rụng. Một sợi chỉ. Một chiếc khăn tay Một mẩu phấn. 3. Bài mới: Đặt vấn đề: Tìm hiểu về chuyển động tròn đều của một vật Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức Hoạt động 1: Tìm hiểu về khái niệm chuyển động tròn đều GV: Chuyển động tròn là gì? HS: Là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn GV: Nêu các ví dụ ? HS: chiếc đu quay,đầu cánh quạt ... GV: Một du quay đang chuyển động, làm sao tính tốc độ mà đu quay thực hiện? HS: Nêu công thức tính tốc độ trung bình GV: Tương tự với khái niệm chuyển động thẳng đều, hãy đưa ra khái niệm chuyển động tròn đều. HS: Nêu định nghĩa. GV: Nêu ví dụ ? HS: Như đầu cánh quạt đang quay đều Hoạt động 2: Tìm hiểu về tốc độ dài và tốc độ góc chuyển động tròn đều GV: Khi xe chạy trên đường tròn với tốc độ không đổi, thì tốc kế trên xe chỉ tốc độ dài của xe. Từ đó giới thiệu công thức tính và nhận xét giá trị của nó. GV: Cho học sinh hoàn thành câu C2 HS: Thảo luận nhóm thực hiện câu C2 GV: Giới thiệu về vectơ vận tốc có phương như thế nào? HS: Có phương tiếp tuyến và cùng hướng của chuyển động GV: Vectơ vận tốc dài có phương, chiều như thế nào? HS: Vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều luôn có phương tiếp tuyến với đường tròn quỹ đạo. HS: Vẽ hình 5.3 sgk GV: Nếu ta nối chiếc xe đang chuyển động tròn đều với tâm của quỹ đạo. Tốc độ quay của sợi dây, đó là tốc độ góc. Tính tốc độ góc như thế nào? HS: Dựa vào hình 5.4 GV: Đơn vị của tốc độ góc là gì? GV: Nêu câu hỏi C3 HS: Thảo luận nhóm thực hiện câu C3 I. Định nghĩa 1. Chuyển động tròn. Chuyển động tròn là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn 2. Tốc độ trung bình trong chuyển động tròn. 3. Chuyển động tròn đều Chuyển động tròn đều là chuyển động có quỹ đạo tròn và có tốc độ trung bình trên mọi cung tròn là như nhau. II. Tốc độ dài và tốc độ góc. 1.Tốc độ dài: Trong chuyển động tròn đều, tốc độ dài của vật là không đổi 2. Vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều. Vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều luôn có phương tiếp tuyến với đường tròn quỹ đạo. 3. Tốc độ góc. Chu kỳ. Tần số. a. Định nghĩa: Tốc độ góc của chuyển động tròn là đại lượng đo bằng góc mà bán kính OM quét được trong một đơn vị thời gian. Tốc độ góc của chuyển động tròn đều là đại lượng không đổi. b. Đơn vị đo tốc độ góc:là rad/s 4. Củng cố và luyện tập. - Chuyển động tròn đều là gì? - Các công thức sử dụng trong chuyển động tròn đều. - Bài tập ví dụ: Bài 9 trang 27 sgk 5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà -Học bài, làm tất cả các bài tập trong SGK trang 34 -Chuẩn bị bài 5: “Chuyển động tròn đều” + Chu kỳ, tần số. + Gia tốc hướng tâm.