Giáo án Vật lý 6 kì 2 - Trường THCS Trường Hòa

RÒNG RỌC Bài:16 Tiết CT : 19 ND: 03/01/2001 Tuần CM : 20 I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu được tác dụng của ròng rọc là làm giảm lực kéo vật và đổi hướng của lực - Nêu được tác dụng này trong các ví dụ thực tế. 2. Kĩ năng : Sử dụng ròng rọc phù hợp trong những trường hợp thực tế cụ thể và chỉ rõ lợi ích của nó. 3. Thái độ: Cẩn thận, trung thực, yêu thích môn học. II. TRỌNG TÂM : Tác dụng của ròng rọc. III. CHUẨN BỊ GV: Tranh vẽ phóng to hình 16.1 ,16.2, một bảng phụ ghi kết quả thí nghiệm. HS: Mỗi nhóm: 1 Lực kế có GHĐ là 5N, 1 khối trụ kim loại có móc nặng 2N (hoặc túi cát có trọng lượng tương đương), 1 ròng rọc cố định, 1 ròng rọc động, dây vắt qua ròng rọc, 1 giá thí nghiệm. Mỗi học sinh một phiếu học tập. IV. TIẾN TRÌNH 1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 6A1: 6A2: 6A3: 6A4: 6A5: 2. Kiểm tra miệng - Nêu cấu tạo của đòn bẩy (5đ) TL: Mỗi đòn bẩy đều có: Điểm tựa O, điểm tác dụng của lực F1 là O1,điểm tác dụng của lực F2 là O2. - Bài 15.4 trang 49 SBT (5đ) TL: Dùng thìa sẽ mở được nắp hộp dễ hơn . Vì khoảng cách từ điểm tựa (cạnh của hộp ) đến điểm tác dụng lực của vật (chỗ nắp hộp đè lên thìa hoặc đồng xu là như nhau , nhưng khoảng cách từ điểm tựa (cạnh của hộp ) đến điểm tác dụng lực của người ( chỗ tay cầm ) ở thìa lớn hơn ở đồng xu . - Mô tả cấu tạo của ròng rọc (5đ) TL: Ròng rọc là một bánh xe quay quanh trục, vành bánh xe có rãnh để luồn dây kéo. 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV _ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1: Vào bài Như SGK Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo của ròng rọc GV: Treo hình 16.2 lên bảng. GV: mắc 1 bộ ròng rọc động, 1 bộ ròng rọc cố định. GV: giới thiệu chung về ròng rọc :1 bánh xe có rãnh, quay quanh 1 trục có móc treo. HS: trả lời câu hỏi _ Trong thực tế có bao nhiêu loại ròng rọc? _ Thế nào được gọi là ròng rọc động, ròng rọc cố định? HS: trả lời câu C1 Ròng rọc ở hình 16.2(a) có cấu tạo : 1 bánh xe có rãnh để vắt dây qua, trục của bánh xe được mắc cố định (có móc treo trên xà).Khi kéo dây , bánh xe quay quanh trục cố định. Ròng rọc ở hình 16.2(b) cũng có cấu tạo là 1 bánh xe có rãnh để vắt dây qua, trục của bánh xe không được mắc cố định .Khi kéo dây, bánh xe vừa quay vừa chuyển động cùng với trục của nó. Hoạt động 3: Ròng rọc giúp con người làm việc dễ dàng hơn như thế nào? GV: để kiểm tra xem ròng rọc giúp con người làm việc dễ dàng hơn như thế nào? ta xét 2 yếu tố của lực kéo vật ở ròng rọc. + Hướng của lực + Cường độ của lực HS: thảo luận nhóm GV: hướng dẫn HS cách lắp thí nghiệm và các bước tiến hành thí nghiệm với mục đích trả lời câu C2 à ghi kết quả thí nghiệm. * Chú ý: kiểm tra lực kế (chỉnh kim lực kế chỉ đúng vạch số 0). lưu ý cách mắc ròng rọc sao cho khối trụ khỏi bị rơi. HS: Tiến hành thí nghiệm theo nhóm HS: cử đại diện trình bày kết quả HS: nhận xét và rút ra kết luận HS: thảo luận nhóm câu C3, C4 Hoạt động 4: Vận dụng HS: trả lời câu hỏi C5,C6 . GV: hoàn chỉnh C5,C6. GV: Dùng ròng rọc cố định kéo gầu nước từ giếng lên, ta không cần phải tác dụng lực theo phương thẳng đứng. GV: Trong xây dựng các công trình nhỏ, người công nhân thường dùng ròng rọc động để đưa các vật liệu lên cao. GV: Thợ xây dựng, thợ lái cần cẩu . . .đã sử dụng ròng rọc trong công việc để giảm được hao phí sức lực và tăng năng suất lao động. GV: hướng dẫn HS trả lời câu C7. _ Sử dụng ròng rọc ở hình 16.6 giúp con người làm việc dễ dàng hơn như thế nào ? GV: giới thiệu về Palăng, nêu tác dụng của Palăng. RÒNG RỌC I. Tìm hiểu về ròng rọc - Ròng rọc là một bánh xe quay quanh trục, vành bánh xe có rãnh để luồn dây kéo. - Có hai loại ròng rọc : + Ròng rọc cố định là ròng rọc chỉ quay quanh một trục cố định. + Ròng rọc động là ròng rọc mà khi ta kéo dây thì không những ròng rọc quay mà còn chuyển động cùng với vật. II. Ròng rọc giúp con người làm việc dễ dàng hơn như thế nào? 1. Thí nghiệm 2. Nhận xét 3. Rút ra kết luận _ Ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực kéo so với khi kéo trực tiếp. _ Ròng rọc động giúp làm lực kéo vật lên nhỏ hơn trọng lượng của vật. III. Vận dụng C5: _ Trên đỉnh cột cờ có mắc một ròng rọc cố định để khi treo hoặc tháo cờ ta không phải trèo lên cột cờ. _ Ở đầu móc các cần cẩu hay xe ôtô cần cẩu đều được lắp một hệ thống các ròng rọc động và ròng rọc cố định, nhờ đó mà người ta có thể di chuyển một cách dễ dàng các vật rất nặng lên cao với một lực nhỏ hơn trọng lượng của chúng. C6: Dùng ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực kéo (được lợi về hướng), dùng ròng rọc động được lợi về lực . C7: Sử dụng hệ thống ròng rọc cố định và ròng rọc độngcó lợi hơn vì vừa được lợi về độ lớn , vừa được lợi về hướng của lực kéo. 4. Câu hỏi , bài tập củng cố - Khi dùng ròng rọc cố định, ròng rọc động ta được lợi gì? TL: Ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực kéo so với khi kéo trực tiếp. Ròng rọc động giúp làm lực kéo vật lên nhỏ hơn trọng lượng của vật. - Bài 16.1 trang 53 SBT TL: động, cố định - Bài 16.2 trang 53 SBT TL: câu B 5. Hướng dẫn học sinh tự học - Hoàn thành C1 đến C7 vào VBT. - Đọc phần ‘có thể em chưa biết’ - BTVN: Bài 16.3 đến bài 16.18 trang 53 " 56 SBT. - Ôn tập nội dung chương I. - Đọc nội dung bài 17. V. RÚT KINH NGHIỆM 1. Nội dung 2. Phương pháp 3. Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học Trường Hòa, ngày 03/01/2011 TTCM Nguyễn Thị Thúy Hằng Tổng kết chương I : CƠ HỌC Bài: 17 Tiết CT : 20 ND: 10/01/2011 Tuần CM :21 I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức : Ôn lại những kiến thức cơ bản về cơ học đã học trong chương . 2. Kĩ năng : Vận dụng kiến thức trong thực tế, giải thích các hiện tượng liên quan trong thực tế. 3. Thái độ: Yêu thích môn học, có ý thức vận dụng kiến thức vào cuộc sống. II. TRỌNG TÂM: Đo độ dài, đo thể tích. Lực và khối lượng. Máy cơ đơn giản. III. CHUẨN BỊ GV: Câu hỏi điền từ thích hợp vào chỗ trống nên chuẩn bị ra phiếu học tập hoặc bảng phụ . Ô chữ hình 17.2 ,17.3 chuẩn bị sẵn ra bảng phụ hoặc giấy A0 HS: Nhãn ghi khối lượng tịnh của gói kem giặt , kéo cắt kim loại. IV. TIẾN TRÌNH 1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 6A1: 6A2: 6A3: 6A4: 6A5: 2. Kiểm tra miệng :Không . 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV _ HS NỘI DUNG BÀI HỌC HĐ 1 : Vào bài Hôm nay chúng ta ôn tập các kiến thức đã học trong chương I. HĐ 2 : Ôn lại kiến thức đã học. GV: lần lượt hướng dẫn học sinh trả lời từ câu 1 đến câu 13 HS: lần lượt trả lời HS: nhận xét GV: nhận xét và hoàn chỉnh HĐ 3 : Vận dụng HS: thảo luận nhóm từ câu 2 đến câu 6 HS: đại diện nhóm trình bày nội dung thảo luận _ Nhóm 1, 2 : câu 1, 2, 3 _ Nhóm 3, 4 : câu 4, 5, 6 HS: nhận xét GV: nhận xét và hoàn chỉnh HĐ 3 : Trò chơi ô chữ GV: treo bảng ô chữ hình 17.2 HS: lần lượt điền vào hàng ngang dựa vào câu hỏi SGK HS: tìm ô chữ hàng dọc GV: treo bảng ô chữ hình 17.3 HS: lần lượt điền vào hàng ngang dựa vào câu hỏi SGK HS: tìm ô chữ hàng dọc TỔNG KẾT CHƯƠNG I : CƠ HỌC I. ÔN TẬP Câu 1: a. thước b. bình chia độ, bình tràn c. lực kế d. cân Câu 2: lực Câu 3: Khi có lực tác dụng lên vật có thể làm vật bị biến dạng hoặc làm vật biến đổi chuyển động. Câu 4: hai lực cân bằng Câu 5: trọng lực hay trọng lượng Câu 6: lực đàn hồi Câu 7: khối lượng của kem giặt trong hộp Câu 8: khối lượng riêng Câu 9: - mét ; m - mét khối ; m3 - Niutơn ; N - kilôgam ; kg - kilôgam trên mét khối ; kg/m3 Câu 10: P = 10 . m Câu 11: D = Câu 12: mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy, ròng rọc. Câu 13: - Ròng rọc - Mặt phẳng nghiêng - Đòn bẩy II. VẬN DỤNG Câu 2: chọn câu C Câu 3: cách B. Câu 4: a. kilôgam trên mét khối b. Niutơn c. kilôgam d. Niutơn trên mét khối e. mét khối Câu 5 a. mặt phẳng nghiêng b. ròng rọc cố định c. đòn bẩy d. ròng rọc động Câu 6 a. Để làm cho lực mà lưỡi kéo tác dụng vào tấm kim loại lớn hơn lực mà tay ta tác dụng vào tay cầm. b.Vì để cắt giấy hoặc cắt tóc thì chỉ cần lực nhỏ , nên tuy lưỡi kéo dài hơn tay cầm mà lực của tay ta vẫn có thể cắt được .Bù lại ta được điều lợi là tay ta di chuyển ít mà tạo ra được vết cắt dài trên giấy. III. TRÒ CHƠI Ô CHỮ A. Ô chữ thứ nhất Theo hàng ngang 1. Ròng rọc động 2. Bình chia độ 3. Thể tích 4. Máy cơ đơn giản 5. Mặt phẳng nghiêng 6. Trọng lực 7. Palăng Từ theo hàng dọc: ĐIỂM TỰA B. Ô chữ thứ hai Theo hàng ngang 1. Trọng lực 2. Khối lượng 3. Cái cân 4. Lực đàn hồi 5. Đòn bẩy 6. Thước dây Từ theo hàng dọc: LỰC ĐẨY 4. Câu hỏi , bài tập củng cố GV: nhận xét tiết học và thái độ học tập của học sinh 5. Hướng dẫn học sinh tự học - Đối với bài học ở tiết học này: Hoàn thành nội dung VBT. Ôn tập nội dung chương I. - Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: Trả lời câu hỏi sau Khi nào chất rắn nở ra? Khi nào chất rắn co lại? V. RÚT KINH NGHIỆM 1. Nội dung 2. Phương pháp 3. Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học Trường Hòa, ngày 10/01/2011 TTCM Nguyễn Thị Thúy Hằng Chöông II NHIEÄT HOÏC 1. Söï nôû vì nhieät. a. Kieán thöùc - Moâ taû ñöôïc hieän töôïng nôû vì nhieät cuûøa caùc chaát raén, loûng, khí. - Nhaän bieát ñöôïc caùc chaát khaùc nhau nôû vì nhieät khaùc nhau. - Neâu ñöôïc ví duï veà caùc vaät khi nôû vì nhieät, neáu bò ngaên caûn thì gaây ra löïc lôùn. b. Kó naêng: Vaän duïng kieán thöùc veà söï nôû vì nhieät ñeå giaûi thích ñöôïc moät soá hieän töôïng vaø öùng duïng thöïc teá. c. Thaùi ñoä: Reøn tính caån thaän, trung thöïc, yù thöùc taäp theå trong coâng vieäc thu thaäp thoâng tin trong nhoùm. 2. Nhieät ñoä. Nhieät keá. Thang nhieät ñoä. a. Kieán thöùc - Moâ taû ñöôïc nguyeân taéc caáu taïo vaø caùch chia ñoä cuûa nhieät keá duøng chaát loûng. - Neâu ñöôïc öùng duïng cuûa nhieät keá duøng trong phoøng thí nghieäm, nhieät keá röôïu vaø nhieät keá y teá. - Nhaän bieát ñöôïc moät soá nhieät ñoä thöôøng gaëp theo thang nhieät ñoä Xen - xi - ut. b. Kó naêng - Xaùc ñònh ñöôïc GHÑ vaø ÑCNN cuûa moãi loaïi nhieät keá khi quan saùt tröïc tieáp hoaëc qua aûnh chuïp, hình veõ. - Bieát söû duïng nhieät keá thoâng thöôøng ñeå ño nhieät ñoä theo ñuùng quy trình. - Laäp ñöôïc baûng theo doõi söï thay ñoåi nhieät ñoä cuûa moät vaät theo thôøi gian. c. Thaùi ñoä: Reøn tính caån thaän, trung thöïc, yù thöùc taäp theå trong coâng vieäc thu thaäp thoâng tin trong nhoùm. 3. Söï chuyeån theå. a. Kieán thöùc - Moâ taû ñöôïc caùc quaù trình chuyeån theå: söï noùng chaûy vaø ñoâng ñaëc, söï bay hôi vaø ngöng tuï, söï soâi. Neâu ñöôïc ñaëc ñieåm veà nhieät ñoä trong moãi quaù trình naøy. - Neâu ñöôïc phöông phaùp tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûa moät hieän töôïng ñoàng thôøi vaøo nhieàu yeáu toá, chaúng haïn qua vieäc tìm hieåu toác ñoä bay hôi. b. Kó naêng - Döïa vaøo baûng soá lieäu ñaõ cho, veõ ñöôcï ñöôøng bieåu dieãn söï thay ñoåi nhieät ñoä trong quaù trình noùng chaûy cuûa chaát raén vaø quaù trình soâi. - Neâu ñöôïc döï ñoaùn veà caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï bay hôi vaø xaây döïng ñöôïc phöông aùn thí nghieäm ñôn giaûn ñeå kieåm chöùng taùc duïng cuûa töøng yeáu toá. - Vaän duïng ñöôïc kieán thöùc veà caùc quaù trình chuyeån theå ñeå giaûi thích moät soá hieän töôïng thöïc teá coù lieân quan. c. Thaùi ñoä: Reøn tính caån thaän, trung thöïc, yù thöùc taäp theå trong coâng vieäc thu thaäp thoâng tin trong nhoùm. SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT RAÉN Baøi:18 Tieát CT :21 ND: 17/01/2011 Tuaàn CM : 22 I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc - Moâ taû ñöôïc hieän töôïng nôû vì nhieät cuûøa caùc chaát raén. - Nhaän bieát ñöôïc caùc chaát raén khaùc nhau nôû vì nhieät khaùc nhau. 2. Kó naêng - Bieát ñoïc caùc bieåu baûng ñeå ruùt ra keát luaän caàn thieát. - Vaän duïng kieán thöùc veà söï nôû vì nhieät ñeå giaûi thích ñöôïc moät soá hieän töôïng vaø öùng duïng thöïc teá. 3. Thaùi ñoä: Reøn tính caån thaän, trung thöïc, yù thöùc taäp theå trong coâng vieäc thu thaäp thoâng tin trong nhoùm. II. TROÏNG TAÂM : Söï nôû vì nhieät cuûøa chaát raén. III. CHUAÅN BÒ GV: 1 quaû caàu kim loaïi, 1 voøng kim loaïi,1 ñeøn coàn,1 chaäu nöôùc vaø khaên khoâ, saïch. Baûng ghi ñoä taêng chieàu daøi cuûa caùc thanh kim loaïi khaùc nhau coù chieàu daøi ban ñaàu laø 100 cm khi nhieät ñoä taêng theâm 500C Tranh veõ thaùp Ep-phen HS: phieáu hoïc taäp 1, 2 (ñöôïc in saün ) IV. TIEÁN TRÌNH 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: 6A1: 6A2: 6A3: 6A4: 6A5: 2. Kieåm tra mieäng: Khoâng. 3. Baøi môùi HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV _ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC Hoaït ñoäng 1: Vaøo baøi HS: xem hình aûnh thaùp Ep-phen ôû Pari GV: giôùi thieäu ñoâi ñieàu veà thaùp Ep-phen ôû Pari. GV: caùc pheùp ño vaøo thaùng 1 vaø thaùng 7 cho thaáy trong voøng 6 thaùng thaùp cao leân 10 cm.Taïi sao laïi coù hieän töôïng kyø laï ñoù ? Chaúng leõ 1 caùi thaùp baèng theùp laïi coù theå “lôùn leân” ñöôïc hay sao ? Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp chuùng ta traû lôøi caâu hoûi ñoù. Hoaït ñoäng 2 : Thí nghieäm veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát raén GV : tieán haønh thí nghieäm . Thaû moät quaû caàu kim loaïi (ñöôïc noái baèng moät sôïi daây kim loaïi gaén vôùi moät caùn caàm caùch nhieät) qua moät voøng kim loaïi (ñöôïc gaén vôùi moät caùn caàm caùch nhieät) . Quan saùt hieän töôïng khi: quaû caàu kim loaïi chöa ñöôïc nung noùng, quaû caàu kim loaïi ñöôïc nung noùng, quaû caàu kim loaïi ñang noùng ñöôïc laøm laïnh. HS: quan saùt , nhaän xeùt hieän töôïng vaø hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp 1 theo maãu ñaõ chuaån bò saün. GV: yeâu caàu 1, 2 nhoùm ñoïc nhaän xeùt ôû phieáu hoïc taäp cuûa nhoùm mình, caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt. HS: thaûo luaän caâu hoûi. GV : yeâu caàu hoïc sinh ñoïc caâu hoûi C1, C2 thoáng nhaát caâu traû lôøi trong caùc nhoùm. GV: Khi quaû caàu kim loaïi chöa ñöôïc nung noùng, thì quaû caàu loït khít qua voøng kim loaïi. Khi quaû caàu kim loaïi ñöôïc nung noùng, thì quaû caàu kim loaïi khoâng loït qua voøng kim loaïi. Ñieàu ñoù chöùng toû, quaû caàu kim loaïi nôû ra khi noùng leân. Khi quaû caàu kim loaïi ñang noùng ñöôïc laøm laïnh, thì quaû caàu kim loaïi loït qua voøng kim loaïi. Ñieàu ñoù chöùng toû, quaû caàu kim loaïi co laïi khi laïnh ñi. Hoaït ñoäng 3: Ruùt ra keát luaän HS: ruùt ra keát luaän qua quaù trình tieán haønh thí nghieäm GV: hoaøn chænh keát luaän ( C3 ) . Hoaït ñoäng 4 : So saùnh söï nôû vì nhieät cuûa caùc chaát raén GV: treo baûng ghi ñoä taêng theå tích cuûa caùc thanh kim loaïi khaùc nhau coù chieàu daøi ban ñaàu 100 cm leân baûng GV: nhö vaäy caùc chaát raén nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi , vaäy caùc chaát raén khaùc nhau daõn nôû vì nhieät coù gioáng nhau hay khoâng? HS: neâu yù kieán nhaän xeùt Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng HS: laàn löôït hoaøn thaønh C5, C6, C7. HS: Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. GV: Hoaøn chænh caâu traû lôøi cuûa hoïc sinh. GV: Söï nôû vì nhieät cuûa chaát raén laø kieán thöùc cô baûn caàn naém vöõng cuûa nhöõng ngöôøi laøm coâng vieäc thieát keá chi tieát maùy trong ngaønh cô khí cheá taïo, thieát keá caàu, thieát keá vaø laép ñaët ñöôøng ray trong ngaønh giao thoâng vaän taûi. SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT RAÉN 1. Thí nghieäm 2. Traû lôøi caâu hoûi 3. Ruùt ra keát luaän - Caùc chaát raén nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi - Caùc chaát raén khaùc nhau, nôû vì nhieät khaùc nhau. Nhoâm nôû ra nhieàu nhaát roài ñeán ñoàng, saét. 4. Vaän duïng C5 : Phaûi nung noùng khaâu dao ,lieàm vì khi ñöôïc ñun noùng , khaâu nôû ra deã laép vaøo caùn, khi nguoäi ñi khaâu co laïi xieát chaët vaøo caùn. C6 : Nung noùng voøng kim loaïi (HS töï ñöa ra phöông aùn laøm thí nghieäm). C7 : Vaøo muøa heø nhieät ñoä taêng leân , theùp nôû ra, neân theùp daøi ra (thaùp cao hôn). 4. Caâu hoûi , baøi taäp cuûng coá - Neâu caùc keát luaän veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát raén. TL: Caùc chaát raén nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi. Caùc chaát raén khaùc nhau, nôû vì nhieät khaùc nhau. Nhoâm nôû ra nhieàu nhaát roài ñeán ñoàng, saét. - Baøi 18. 1 trang 57 SBT. TL : caâu D - Baøi 18. 2 trang 57 SBT TL : caâu B 5. Höôùng daãn hoïc sinh töï hoïc - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc naøy: Hoïc baøi, töï giaûi thích moät soá hieän töôïng veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát raén. Hoaøn chænh C1 ñeán C7 vaøo VBT. BTVN: Baøi 18.3 ñeán 18.11 trang 57, 58 SBT. Ñoïc phaàn “ Coù theå em chöa bieát”. - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc tieáp theo: Traû lôøi caâu hoûi sau Khi naøo chaát loûng nôû ra? Khi naøo chaát loûng co laïi? V. RUÙT KINH NGHIEÄM 1. Noäi dung 2. Phöông phaùp 3. Söû duïng ñoà duøng, thieát bò daïy hoïc Tröôøng Hoøa, ngaøy 17/01/2011 TTCM Nguyeãn Thò Thuùy Haèng SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT LOÛNG Baøi:19 Tieát CT : 22 ND: 24/01/2011 Tuaàn CM : 23 I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc : Moâ taû ñöôïc hieän töôïng nôû vì nhieät cuûa caùc chaát loûng. 2. Kó naêng : Nhaän bieát ñöôïc caùc chaát loûng khaùc nhau nôû vì nhieät khaùc nhau. 3. Thaùi ñoä: Reøn tình caån thaän, trung thöïc, yù thöùc taäp theå trong coâng vieäc thu thaäp thoâng tin trong nhoùm. Giaùo duïc höôùng nghieäp. II. TROÏNG TAÂM: III. CHUAÅN BÒ GV: Moät bình thuyû tính ñaùy baèng, moät oáng thuyû tinh thaúng coù thaønh ñaùy, moät nuùt cao su coù ñuïc loã, moät chaäu baèng thuyû tinh hoaëc nhöïa, nöôùc coù pha maøu, moät phích nöôùc noùng, moät chaäu nöôùc thöôøng hay nöôùc laïnh, moät mieáng bìa traéng (4cm x 10cm ) coù veõ vaïch chia vaø ñöôïc caét ôû hai choã ñeå loàng vaøo oáng thuyû tinh. HS: Tranh veõ to hình 19.3, hai bình thuyû tinh gioáng nhau coù nuùt cao su gaén oáng thuyû tinh, moät bình ñöïng nöôùc coù pha maøu, moät bình ñöïng röôïu pha maøu (khaùc maøu nöôùc), löôïng nöôùc vaø röôïu nhö nhau, chaäu thuyû tinh to chöùa ñöôïc hai bình treân, phích nöôùc noùng. IV. TIEÁN TRÌNH 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: 6A1: 6A2: 6A3: 6A4: 6A5: 2. Kieåm tra mieäng - Neâu keát luaän veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát raén. (5ñ ) TL: Caùc chaát raén nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi. Caùc chaát raén khaùc nhau, nôû vì nhieät khaùc nhau. - Baøi 18.3 trang 57 SBT (5ñ ) 1. C. Hôïp kim platinit 2. Vì thuûy tinh chòu löûa nôû vì nhieät ít hôn thuûy tinh thöôøng 3 laàn. - Khi naøo chaát loûng nôû ra? (5ñ ) TL: Caùc chaát loûng nôû ra khi noùng leân. - Khi naøo chaát loûng co laïi? (5ñ ) TL: Caùc chaát loûng co laïi khi laïnh ñi . 3. Baøi môùi HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV _ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC Hoaït ñoäng 1: Vaøo baøi GV: Chaát raén noùng nôû ra, laïnh co laïi. Ñoái vôùi chaát loûng coù xaûy ra hieän töôïng ñoù khoâng? Neáu xaûy ra thì coù ñieåm gì gioáng vaø khaùc chaát raén khoâng? Hoaït ñoäng 2 : Laøm thí nghieäm xem nöôùc coù nôû ra khi noùng leân khoâng? HS: neâu caùc duïng cuï caàn thieát ñeå tieán haønh thí nghieäm. HS: ñoïc phaàn tieán haønh thí nghieäm . GV: nhaéc nhôû HS caùc nhoùm laøm thí nghieäm caån thaän vôùi nöôùc noùng vaø laøm ñuùng yeâu caàu HS: quan saùt kyõ hieän töôïng xaûy ra , thaûo luaän caâu hoûi C1, C2 . GV: Nöôùc vaø chaát loûng noùi chung ñeàu nôû ra khi noùng leân , co laïi khi laïnh ñi. GV: Ñoái vôùi caùc chaát loûng khaùc nhau , söï nôû vì nhieät coù gioáng nhau hay khoâng ? Hoaït ñoäng 3: Chöùng minh caùc chaát loûng khaùc nhau nôû vì nhieät khaùc nhau . HS: thaûo luaän phöông aùn laøm thí nghieäm kieåm tra xem chaát loûng khaùc nhau , söï nôû vì nhieät coù khaùc nhau hay khoâng ? Hoaït ñoäng 4: Ruùt ra keát luaän HS: Hoaøn thaønh keát luaän. HS: ñoïc phaàn keát luaän cuûa mình . HS: nhaän xeùt . GV: choát laïi keát luaän ñuùng. Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng HS: traû lôøi caâu C5, caâu C6 vaø C7. HS: Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. GV: Hoaøn chænh caâu traû lôøi cuûa hoïc sinh. GV: ÔÛ C6 coù theå chæ yeâu caàu HS giaûi thích ñôn giaûn laø :” ñeå traùnh tình traïng naép bò baät ra khi chaát loûng ñöïng trong chai nôû vì nhieät “ .Vì chaát loûng khi nôû , bò naép chai caûn trôû , neân gaây ra löïc lôùn laøm baät naép ra. GV: Söï nôû vì nhieät cuûa chaát raén laø kieán thöùc cô baûn caàn naém vöõng cuûa nhöõng ngöôøi laøm coâng vieäc thieát keá chi tieát maùy trong ngaønh cô khí cheá taïo, thieát keá caàu, thieát keá vaø laép ñaët ñöôøng ray trong ngaønh giao thoâng vaän taûi. Ngöôøi ta öùng duïng noù trong vieäc cheá taïo caùc loaïi nhieät keá, saûn xuaát nöôùc ñaù. SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT LOÛNG 1. Laøm thí nghieäm 2. Traû lôøi caâu hoûi 3. Ruùt ra keát luaän _ Caùc chaát loûng nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi . _ Caùc chaát loûng khaùc nhau , nôû vì nhieät khaùc nhau . 4. Vaän duïng C5 : Vì khi bò ñun noùng , nöôùc trong aám nôû ra vaø traøn ra ngoaøi . C6 : “Ñeå traùnh tình traïng naép bò baät ra khi chaát loûng ñöïng trong chai nôû vì nhieät” , vì chaát loûng khi nôû , bò naép chai caûn , neân gaây ra löïc lôùn ñeå baät naép ra . C7: Möïc chaát loûng trong oáng nhoû daâng leân nhieàu hôn .Vì theå tích chaát loûng ôû hai bình taêng leân nhö nhau neân ôû oáng coù tieát dieän nhoû hôn thì chieàu cao coät chaát loûng phaûi lôùn hôn. 4. Caâu hoûi , baøi taäp cuûng coá - Neâu keát luaän veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát loûng . TL: Caùc chaát loûng nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi. Caùc chaát loûng khaùc nhau, nôû vì nhieät khaùc nhau. - Baøi 19.1 trang 59 SBT TL: Caâu C - Baøi 19.2 trang 59 SBT TL: Caâu C 5. Höôùng daãn hoïc sinh töï hoïc - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc naøy Hoïc baøi, töï giaûi thích moät soá hieän töôïng veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát loûng. Hoaøn chænh C1 ñeán C7 vaøo VBT. BTVN: Baøi 19.3 ñeán 19.13 trang 59 " 62 SBT. Ñoïc phaàn “ Coù theå em chöa bieát”. - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc tieáp theo: Traû lôøi caâu hoûi sau Khi naøo chaát khí nôû ra? Khi naøo chaát khí co laïi? V. RUÙT KINH NGHIEÄM 1. Noäi dung 2. Phöông phaùp 3. Söû duïng ñoà duøng, thieát bò daïy hoïc Tröôøng Hoøa, ngaøy 24/01/2011 TTCM Nguyeãn Thò Thuùy Haèng SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA CHAÁT KHÍ Baøi: 20 Tieát CT: 23 ND: 14/02/2011 Tuaàn CM: 24 I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc : - Moâ taû ñöôïc hieän töôïng nôû vì nhieät cuûa chaát khí. - Nhaän bieát ñöôïc caùc chaát khí khaùc nhau nôû vì nhieät gioáng nhau. 2. Kó naêng: Vaän duïng kieán thöùc veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát khí ñeå giaûi thích ñöôïc moät soá hieän töôïng vaø öùng duïng. 3. Thaùi ñoä: Reøn tình caån thaän, trung thöïc . II. TROÏNG TAÂM: III. CHUAÅN BÒ GV: Moät bình thuyû tính ñaùy baèng, moät oáng thuyû tinh thaúng hoaëc moät oáng thuyû tinh hình chöõ L, moät nuùt cao su coù ñuïc loã, moät coác nöôùc coù pha maøu(tím hoaëc ño ), moät mieáng giaáy traéng (4cm x 10 cm ) coù veõ vaïch chia vaø caét ôû hai choã ñeå loàng vaøo oáng thuyû tinh, khaên lau khoâ, meàm, phieáu hoïc taäp. HS: Baûng 20.1 (khoå A1 hoaëc A0 ) , tranh hình 20.3. IV. TIEÁN TRÌNH 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: 6A1: /41 ; 6A2: /41 ; 6A3: /43; 6A4: /43 ; 6A5: /43. 2. Kieåm tra mieäng - Neâu keát luaän veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát loûng . (5ñ ) TL: Caùc chaát loûng nôû ra khi noùng leân vaø co laïi khi laïnh ñi Caùc chaát loûng khaùc nhau, nôû vì nhieät khaùc nhau. - Baøi 19.3 trang 59 SBT (10ñ ) TL: Khi môùi ñun thoaït tieân möïc nöôùc trong oáng tuït xuoáng moät chuùt, sau ñoù môùi daâng leân cao hôn möùc ban ñaàu. - Baøi 19.4 trang 59 SBT (10ñ ) TL: Vì theå tích trong bình phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä. Treân bình ghi 200C , coù nghóa laø caùc giaù trò veà theå tích ghi treân bình chæ ñuùng ôû nhieät ñoä treân. Khi ñoå chaát loûng ôû nhieät ñoä khaùc 200C vaøo bình thì giaù trò ño ñöôïc khoâng hoaøn toaøn chính xaùc. Tuy nhieân sai soá naøy raát nhoû, khoâng ñaùng keå vôùi caùc thí nghieäm khoâng ñoøi hoûi ñoä chính xaùc cao. - Khi naøo chaát khí nôû ra? Khi naøo chaát khí co laïi? (5ñ ) TL: Chaát khí nôû ra khi noùng leân, co laïi khi laïnh ñi. 3. Baøi môùi HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV _ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC Hoaït ñoäng 1:Vaøo baøi GV: Laøm thí nghieäm vôùi quaû boùng baøn bò beïp laïi. HS: Thaûo luaän trong nhoùm veà nguyeân nhaân laøm quaû boùng baøn beïp phoàng leân khi nhuùng vaøo nöôùc noùng. Neâu döï ñoaùn cuûa nhoùm mình veà nguyeân nhaân laøm quaû boùng baøn phoàng leân. * Neáu hoïc sinh döï ñoaùn sai, giaùo vieân phaûi laøm thí nghieäm kieåm chöùng ñeå chöùng toû döï ñoaùn sai. GV: Nguyeân nhaân laøm cho quaû boùng baøn phoàng leân laø do khoâng khí trong boùng noùng leân vaø nôû ra. Ñeå kieåm tra döï ñoaùn naøy phaûi tieán haønh thí nghieäm. Hoaït ñoäng 2: Thí nghieäm kieåm tra chaát khí noùng leân thì nôû ra . GV: Ñieàu khieån hoïc sinh thaûo luaän phöông aùn thí nghieäm kieåm tra .(Hoïc sinh coù theå traû lôøi treân cô sôû döïa vaøo baøi söï nôû vì nhieät cuûa cha