Giáo án Vật lý 6 tiết 7: Tìm hiểu kết quả tác dụng của lực

Ngày soạn: 25/9 Ngày giảng:30/9 TIẾT 7. TÌM HIỂU KẾT QUẢ TÁC DỤNG CỦA LỰC I. Mục tiêu KT: Nêu được dấu hiệu cơ bản để nhận biết lực : Khi tác dụng lên vật thì có thể gây ra biến dạng hoặc biến đổi c/đ. Nêu được ví dụ về tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động (nhanh dần, chậm dần, đổi hướng). KN: Biết làm TN; quan sát TN, hiện tượng để rút ra qui luật của vật chịu tác dụng lực. Khi đưa ra ví dụ về tác dụng của lực cần chỉ ra được tác dụng mà lực đó gây ra. TĐ : Nghiêm túc nghiên cứu hiện tượng II. Chuẩn bị GV: Máy chiếu. Chuẩn bị cho mỗi nhóm HS: 1 xe lăn,1 máng nghiêng, 1 lò xo lá tròn,1 khối trụ bằng sắt,1 sợi dây HS: Học và làm bài tập ở nhà III.Tiến trình lên lớp Khëi ®éng, më bµi. KiÓm tra 15 phút: Câu 1 : Lấy ví dụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực. Câu 2 : Thế nào là hai lực cân bằng. Cho ví dụ. Đáp án : Câu 1 (5 điểm): Lấy được ví dụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực, ví dụ như: - Gió thổi vào cánh buồm làm buồm căng phồng. Khi đó, gió đã tác dụng lực đẩy lên cánh buồm. - Đầu tàu kéo các toa tàu chuyển động. Khi đó, đầu tàu đã tác dụng lực kéo lên các toa tàu. Câu 2 (5 điểm) · Hai lực cân bằng là hai lực mạnh như nhau, có cùng phương nhưng ngược chiều. (2,5 điểm) · Lấy được ví dụ về vật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng, ví dụ như: Quyển sách nằm yên trên mặt bàn nằm ngang, nó chịu tác dụng của hai lực cân bằng là lực hút của trái đất tác dụng lên quyển sách có phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới và lực đẩy của mặt bàn tác dụng lên quyển sách có phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên trên. Hai lực này có độ lớn bằng nhau. (2,5 điểm) HS1: Làm bài tập C9 SGK/23 Gió tác dụng vào buồm một lực đẩy; Đầu tàu tác dụng vào toa tàu một lực kéo. *HS2: Nêu thí dụ về hai lực cân bằng *Đặt vấn đề: Hãy quan sát hình vẽ để trả lời câu hỏi: Muốn xác định được ai sai? Ai đúng? Chúng ta phải nghiên cứu và phân tích hiện tượng xảy ra khi có lực tác dụng vào. HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS GHI BẢNG HĐ 1: Tìm hiểu những hiện tượng xảy ra khi có lực tác dụng vào (5 phút) Mục tiêu: Biết phân tích hiện tượng để rút ra quy luật của vật chịu tác dụng lực. - GV gọi 1 HS đọc phần 1 thông tin trong SGK - Cho HS làm C1 Thống nhất các ví dụ. - Cho HS trả lời câu C2 Thường thì dựa vào sự co duỗi của tay hay chân mà ta biết rằng mình đang kéo hay đẩy vật, nghĩa là tác dụng lên vật một lực Nhưng bây giờ giả sử không trông thấy tay đẩy xe ở hình 6.1 thì căn cứ vào đâu mà biết rằng xe tác dụng vào lò xo một lực? Ta hãy xét kĩ xem lực có thể gây ra những kết quả gì? HS thu thập thông tin. Cá nhân HS lần lượt lấy các ví dụ - HS trả lời: Người giương cung tác dụng lực vào dây cung làm dây cung và cánh cung bị biến dạng. I. Những hiện tượng cần chú ý quan sát khi có lực tác dụng: 1. Những sự biến đổi của chuyển động. 2. Những sự biến dạng HĐ 2: Nghiên cứu những kết quả tác dụng lực (10 phút) Mục tiêu: Nêu được ví dụ về tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động (nhanh dần, chậm dần, đổi hướng) Ta xét ảnh hưởng của lực đến chuyển động của vật - Cho HS quan sát lại h6.1 SGK để trả lời C3 *? Tác dụng của lò xo lá tròn gây ra biến đổi gì ở xe? - Cho HS quan sát h7.1 nêu dụng cụ, hướng dẫn làm TN để trả lời C4 (3’) - Yêu cầu HS làm TN để trả lời câu C5 (3’) *? Trong cả ba trường hợp trên, kết quả tác dụng của lực lên một vật là gì?làm thay đổi cái gì ở vật? GV cho HS quan sát H6.2 ? Khi xe lăn tác dụng vào lò xo một lực kéo thì hình dạng của lò xo như thế nào? - HS quan sát h7.1 nêu dụng cụ, làm TN trả lời C3: Xe đang đứng yên chuyển động. - HS quan sát h7.1 nêu dụng cụ, làm TN để trả lời C4 (3’): Xe đang chuyển động bị dừng lại. - HS làm TN trả lời C5 Làm bi đổi hướng chuyển động. - Lực tác dụng lên một vật có thể làm thay đổi (biến đổi) chuyển động của vật đó - Lò xo bị dãn ra, kéo căng ra - Hình dạng bị thay đổi ( bị biến dạng). II. Những kết quả tác dụng của lực: Thí nghiệm HĐ 3: Rút ra kết luận(5 phút) Mục tiêu: HS rút ra kết luận - Dùng máy chiếu: Chiếu slide câu C7 lên cho HS thi xem ai có câu trả lời nhanh nhất cho 1 trong 4 câu a) b) c) d). - Chiếu slide C8 cho HS làm hoàn thành. Đây chính là kết luận của bài học. Một HS đọc câu KL hoàn chỉnh, cả lớp bổ xung nếu có ý kiến khác. (1)- biến đổi chuyển động của; (2)-biến đổi chuyển động của; (3)-biến đổi chuyển động của; (4)- biến dạng. - Cá nhân HS trả lời câu C8 Kết luận: Lực tác dụng lên một vật có thể làm biến đổi chuyển động của vật đó hoặc làm vật biến dạng, hoặc đồng thời làm biến đổi chuyển động của vật và làm biến dạng vật. HĐ 4: Vận dụng ( 9phút) Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức vào bài tập Cho cá nhân HS lần lượt đọc và trả lời các câu C9, C10, C11. Uốn nắn các câu trả lời của HS. Chú ý đến việc sử dụng chính xác các thuật ngữ của các em. Cá nhân HS lần lượt đọc và Lấy ví dụ cho các câu C9, C10, C11. chẳng hạn như: - Ta dùng tay ép hoặc kéo lò xo, tức là tay ta tác dụng lực vào lò xo, thì lò xo bị biến dạng (hình dạng của lò bị thay đổi so với trước khi bị lực tác dụng). - Viên bi thép đang chuyển động thẳng trên mặt phẳng nằm ngang, khi chuyển động ngang qua một thanh nam châm viên bi bị đổi hướng chuyển động, tức là nam châm đã tác dụng lực lên viên bi thép làm đổi hướng chuyển động của viên bi thép. III. Vận dụng C9. Khi ta đang đi xe đạp, nếu ta bóp phanh, tức là tác dụng lực cản vào xe đạp, thì xe đạp sẽ chuyển động chậm dần, rồi dừng lại. C10. Ta dùng tay ép hoặc kéo lò xo, tức là tay ta tác dụng lực vào lò xo, thì lò xo bị biến dạng. IV. Hướng dẫn về nhà (1 phút) Học bài, tìm thêm các ví dụ minh họa cho kết luận bài học; đọc phần có thể em chưa biết và bài mới.