Giáo án Vật lý 7 Bài 18 Hai loại điện tích

Nguyeãn Nghieâm secondary schoolNguyeãn Nghieâm secondary schoolSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NGÃIHỘI THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP TỈNHNăm học : 2009 - 2010Giáo viên dự thi : Phaïm Quoác HaûiBộ môn : Vật Lý 7+---1KIỂM TRA BÀI CŨCó thể làm vật nhiễm điện bằng cách nào ? Trả lời : Ta có thể làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát.2KIỂM TRA BÀI CŨb) Dùng mảnh vải khô để cọ xát, thì có thể làm cho vật nào dưới đây mang điện tích. Một ống bằng gỗ Một ống bằng giấy Một ống bằng nhựa Một ống bằng thépAABDC * Như chúng ta biết một vật bị nhiễm điện (mang điện tích) có khả năng hút các vật khác. Nếu hai vật đều bị nhiễm điện đặt gần nhau thì chúng hút nhau hay đẩy nhau ?3ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.1. Kẹp hai mảnh nilông vào thân bút chì rồi nhấc lên. Quan sát chúng như thế nào ? (hút nhau, đẩy nhau hay bình thường).2. Trải hai mảnh nilông xuống mặt bàn, dùng miếng len cọ xát chúng nhiều lần. Cầm thân bút chì để nhấc lên. Quan sát chúng như thế nào ? (hút nhau hay đẩy nhau).3. Dùng hai mảnh vải khô cọ xát một đầu hai thanh nhựa sẫm màu giống nhau. Đặt một thanh lên một giá nhọn. Đưa các đầu đã được cọ xát của hai thanh nhựa lại gần nhau. Quan sát chúng như thế nào ? (hút nhau hay đẩy nhau).(Tiến hành thí nghiệm, lần lượt ghi các kết quả thí nghiệm vào bảng phụ).??Hai đầu đã được cọ xát?4ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK)Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.Bảng kết quả thí nghiệm 1.Lần TNTiến hànhHiện tượng xảy ra khi đặt gần nhauNhận xét về sự nhiễm điện của hai vậtTN1.aHai mảnh nilông chưa được cọ xátTN1.bHai mảnh nilông đã được cọ xátTN1.cHai thước nhựa giống nhau đã được cọ xátKhông có hiện tượng gì xảy ra (không hút, không đẩy)Cả hai không bị nhiễm điệnChúng đẩy nhauNhiễm điện giống nhau Chúng đẩy nhauNhiễm điện giống nhau (mang điện tích cùng loại)(mang điện tích cùng loại)5ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích . . . . . . . . . loại và khi được đặt gần nhau thì chúng . . . . . . Nhau.cùngđẩykháchút(1)(2)6ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.ThÝ nghiÖm 2: (hình 18.3 SGK). * Đưa đầu thanh thủy tinh đã được cọ xát bằng mảnh lụa lại gần đầu thanh nhựa sẫm màu đã được cọ xát. Quan sát chúng như thế nào ? (hút nhau hay đẩy nhau).?Thanh thủy tinh7Bảng kết quả thí nghiệm 2.Lần TNTiến hànhHiện tượng gì xảy ra khi đặt gần nhauNhận xét về sự nhiễm điện của hai vậtTN2.aThanh thủy tinh và thước nhựa chưa cọ xátTN2.bThanh thủy tinh và thước nhựa đã cọ xátThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK)Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.ThÝ nghiÖm 2: (hình 18.3 SGK).Không có hiện tượng gì (không hút, không đẩy)Cả hai không nhiễm điệnHút nhauCả hai bị nhiễm điện.(mang điện tích khác loại)8ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.ThÝ nghiÖm 2: (hình 18.3 SGK) * Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng. . . . . nhau do chúng mang điện tích . . . . . . loại. cùnghútkhácđẩy(1)(2)9ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.ThÝ nghiÖm 2: (hình 18.3 SGK). * Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng hút nhau do chúng mang điện tích khác loại. Kết luận : Có hai loại điện tích. * Quy ước : - Điện tích của thuỷ tinh khi cọ xát vào lụa là điện tích dương (+). - Điện tích của thanh nhựa sẩm màu khi cọ xát vào vải khô là điện tích âm (-).mang điện tích khác loại thì hút nhau.Các vật mang điện tích cùng loại thì đẩy nhauC1.?+Mảnh vải mang điện tích dương hay âm ? Tại sao ?Mảnh vải mang điện tích dương. Do thanh nhựa mang điện tích âm, mà nó hút mảnh vải nên mảnh vải mang điện tích dương.10ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.ThÝ nghiÖm 2: (hình 18.3 SGK). * Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng hút nhau do chúng mang điện tích khác loại. Kết luận : Có hai loại điện tích. mang điện tích khác loại thì hút nhau.Các vật mang điện tích cùng loại thì đẩy nhauHỏi: Trong các nhà máy người ta thường bố trí các tấm kim loại nhiễm điện để làm gì ?Trả lời : Trong các nhà máy thường xuất hiện bụi gây hại cho công nhân.Bố trí các tấm kim loại nhiễm điện trong nhà máy làm cho bụi bị hút vào các tấm kim loại,giữ cho môi trường trong sạch, bảo vệ sức khỏe công nhân.11II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử.+Hạt nhân---ÊlectrônBài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích. Kết luận : Có . . . . loại điện tích. Các vật mang điện tích cùng loại thì . . . . . nhau, mang điện tích khác loại thì . . . . . Nhau.haiđẩyhút 1. Ở tâm mỗi nguyên tử có một hạt nhân mang điện tích dương. 2. Xung quanh hạt nhân có các êlectrôn mang điện tích âm chuyển động tạo thành lớp vỏ nguyên tử. 3. Tổng điện tích âm của các êlectrôn có trị số tuyệt đối bằng điện tích dương của hạt nhân. Do đó, bình thường nguyên tử trung hòa về điện. 4. Êlectrôn có thể dịch chuyển từ nguyên tử nầy sang nguyên tử khác, từ vật nầy sang vật khác.Mô hình đơn giản của nguyên tử12II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử.Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích. Kết luận : Có . . . . loại điện tích. Các vật mang điện tích cùng loại thì . . . . . nhau, mang điện tích khác loại thì . . . . . Nhau.haiđẩyhút Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các êlectrôn mang điện âm chuyển động quanh hạt nhân.* Sắp xếp thứ tự sau thành nội dung đúng về cấu tạo nguyên tửA. Nguyên tử gồm hạt nhânB. và các êlectrôn mang điện âmC. chuyển động quanh hạt nhânD. mang điện dương13III. Vận dụng.C2. Trước khi cọ xát, có phải trong mỗi vật đều có điện tích dương và điện tích âm hay không ? Nếu có thì các điện tích này tồn tại ở những loại hạt nào cấu tạo nên vật ?C3. Tại sao trước khi cọ xát, các vật không hút các vụn giấy nhỏ ?II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử.Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.  Kết luận : Có . . . . loại điện tích. Các vật mang điện tích cùng loại thì . . . . . nhau, mang điện tích khác loại thì . . . . . Nhau.haiđẩy hút  Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các êlectrôn mang điện âm chuyển động quanh hạt nhân.C2. Trước khi cọ xát các vật đều có điện tích dương tồn tại ở hạt nhân và điện tích âm tồn tại ở các êlectrôn cấu tạo nên vật.C3. Vì trước khi cọ xát nguyên tử trung hòa về điện (chưa có nhiễm điện), nên không hút các vụn giấy nhỏ.14III. VËn dôngC4. Sau khi cä x¸t, vËt nµo trong h×nh nhËn thªm ªlectr«n, vËt nµo mÊt bít ªlectr«n? VËt nµo nhiÔm ®iÖn d­¬ng, vËt nµo nhiÔm ®iÖn ©m?II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử.Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.  Kết luận : Có . . . . loại điện tích. Các vật mang điện tích cùng loại thì . . . . . nhau, mang điện tích khác loại thì . . . . . Nhau.haiđẩyhút  Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các êlectrôn mang điện âm chuyển động quanh hạt nhân.+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+----Trước khi cọ xátSau khi cọ xátSau khi cọ xát : - Thước nhựa nhận thêm êlectrôn  nhiễm điện âm. - Mảnh vải mất bớt êlectrôn  nhiễm điện dương.Mảnh vảiThước nhựa * Vậy : Một vật nhiễm điện âm nếu . . . . . . . . . . . . . . . . , nhiễm điện dương nếu . . . . . . . . . . . . . . . .nhận thêm êlectrônmất bớt êlectrôn+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-++++-+-+-+-+-+----Mảnh vảiThước nhựaTrước khi cọ xátSau khi cọ xát15ThÝ nghiÖm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCHI. Hai loại điện tích.* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.ThÝ nghiÖm 2: (hình 18.3 SGK). * Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng hút nhau do chúng mang điện tích khác loại. Kết luận : Có hai loại điện tích. * Quy ước : - Điện tích của thuỷ tinh khi cọ xát vào lụa là điện tích dương (+). - Điện tích của thanh nhựa sẩm màu khi cọ xát vào vải khô là điện tích âm (-).mang điện tích khác loại thì hút Nhau.Các vật mang điện tích cùng loại thì đẩy,  Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các êlectrôn mang điện âm chuyển động quanh hạt nhân.II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử.III. Vận dụng. * Vậy : Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm êlectrôn , nhiễm điện dương nếu mất bớt êlectrôn16Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH* Câu hỏi củng cố :Chọn câu trả lời em cho là đầy đủ nhất khi nói về kết luận hai loại điện tích : Có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm. Các vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau. Các vật nhiễm điện khác loại thì hút nhau. Cả A, B, C đều đúng.ABCD Có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm. Các vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau, khác loại thì hút nhau.2. Nguyên tử gồm các hạt nào và chúng mang điện như thế nào ? Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các êlec trôn mang điện âm chuyển động quanh hạt nhân. Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm êlectrôn, nhiễm điện dương nếu mất bớt êlectrôn.3. Khi nào là vật nhiễm điện âm và vật nhiễm điện dương ?* Ghi nhớ17Kết thúc bài1819Baïn hoïc baøi chöa toátLaàn sau coá gaéng hôn nheù !Sai roài20Baïn choïn chöa đầy đủ nội dung kết luận. Coá gaéng laàn sau nheù !Sai roài21Ghi cho bạn điểm 102223