Giáo án Vật lý 7 kì 1

CHƯƠNG I: QUANG HỌC Tuần 1. Tiết 1 Bài 1 NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG . NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1.Mục tiêu: a. Kiến thức: - Bằng TN, HS nhận thấy : Muốn nhận biết được ánh sáng thì ánh sáng thì ánh sáng đó phải truyền vào mắt ta ; ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. - Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. Nêu được ví dụ về nguồn sáng, vật sáng. - Biết được tác hại của việc sử dụng ánh sáng nhân tạo quá nhiều khi quan sát một vật. b. Kỹ năng: - Làm và quan sát các TN để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng. c. Thái độ: - Biết nghiêm túc quan sát hiện tượng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm được. - Có ý thức sử dụng nhiều nguồn sáng tự nhiên.Yêu thích môn học. * Giáo dục môi trường: Tích hợp phần II ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó vào mắt ta. 2.Chuẩn bị : - Chuẩn bị cho mỗi nhóm: Hộp kín bên trong có bóng đèn và pin 3. Tiến trình dạy và học a. Kiểm tra bài cũ: (Không kiểm tra) b. Bài mới: HĐ của GV HĐ của HS Nội dung Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập. (5’) - GV: Yêu cầu HS đọc phần thu thập thông tin của chương. - GV: Yêu cầu 2, 3 HS nhắc lại. - GV: Nêu trọng tâm của chương. - Yêu cầu HS đọc tình huống đầu bài. - Để biết bạn nào sai, ta hãy tìm hiểu xem khi nào nhận biết được ánh sáng? - HS: Đọc, quan sát và trả lời. - HS đọc tình huống, dự đoán câu trả lời. Hoạt động 2: Tìm hiểu khi nào ta nhận biết được ánh sáng? (10’) + Yêu cầu HS quan sát TN và trả lời câu hỏi. - Yêu cầu HS nghiên cứu 2 trường hợp để trả lời C1. Yêu cầu HS điền vào chỗ trống để hoàn thành kết luận SGK. GV: Kết luận. - HS đọc 4 trường hợp được nêu trong SGK. Gọi HS nêu kết quả nghiên cứu của mình - Hoạt động cá nhân trả lời C1 - Hoàn thành kết luận. I. Nhận biết áng sáng. Quan sát và TN *Kết luận: Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. Hoạt động 3: Nghiên cứu trong trường hợp nào ta nhìn thấy một vật (10’) .- GV: Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. Vậy nhìn thấy vật có cần có ánh sáng từ vật tới mắt không? Nếu có thì ánh sáng phải đi từ đâu? - GV: Yêu cầu HS đọc câu C2 và làm theo lệnh câu C2. - GV: + Phát dụng cụ cho các nhóm + Phân việc: Các nhóm lắp ráp TN như SGK - GV: Kết luận. GD: Ở các thành phố lớn, nhà cao tầng che chắn nên học sinh thường phải học tập và làm việc dưới ánh sáng nhân tạo, điều này có hại cho mắt.Để làm giảm tác hại này, học sinh cần có kế hoạch học tập và vui chơi, dã ngoại. - HS: Đọc C2 SGK - HS: Hoạt động nhóm TN C2 Quan sát, thảo luận, trả lời C2 - HS rút ra KL. II. Nhìn thấy một vật Thí nghiệm Kết luận: Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. Hoạt động 4: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng. (10’) - GV: Yêu cầu HS hoạt động nhóm làm TN 1.2 và 1.3. Trong 2 TN có đặc điểm gì giống nhau và khác nhau? Yêu cầu HS điền vào chỗ trống hoàn thành kết luận. - HS: Làm TN 1.2 và 1.3 theo nhóm. - HS: Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi của GV. - HS: Hoàn thành kết luận III. Nguồn sáng và vật sáng *Kết luận: Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng. Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giấy hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng. Hoạt động 5: Vận dụng. (5’) - GV: Yêu cầu HS vận dụng các kiến thức đã học trả lời C4, C5. - HS: Trả lời C4, C5. IV. Vận dụng C4: Bạn Thanh đúng vì tuy đèn có bật sáng nhưng không chiếu thẳng vào mắt ta, không có ánh sáng từ đèn truyền vào mắt ta nên ta không nhìn thấy. C5: Khói gồm các hạt li ti, các hạt này được chiếu sáng trở thành vật sáng -> ánh sáng từ các hạt đó truyền đến mắt. Các hạt được xếp gần như liền nhau nằm trên đường truyền của ánh sáng -> tạo thành vệt sáng mắt nhìn thấy. c. Củng cố: (4’) - GV: Nêu kiến thức chính đã học trong bài? - HS: Đọc ghi nhớ và “Có thể em chưa biết” d. Hướng dẫn về nhà: (1’) - Học thuộc phần ghi nhớ. - Làm bài 1.2 đến bài 1.5 SBT Vật lý. Tuần 2. Tiết 2, Bài 2 SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1.Mục tiêu: a. Kiến thức: - Biết làm TN để xác định được đường truyền của ánh sáng. - Phát biểu được định luật truyền thẳng ánh sáng. - Biết vận dụng ĐL truyền thẳng ánh sáng vào xác định đường thẳng trong thực tế. - Nhận biết được đặc điểm của 3 loại chùm sáng. b. Kỹ năng: - Bước đầu biết tìm ra định luật truyền thẳng ánh sáng bằng thực nghiệm. - Biết dùng TN để kiểm chứng lại một hiện tượng về ánh sáng. c. Thái độ: - Biết vận dụng kiến thức vào cuộc sống. 2. Chuẩn bị : Chuẩn bị cho mỗi nhóm: - 1 ống nhựa cong, 1 ống nhựa thẳng,1 nguồn sáng , 3 màn chắn có đục lỗ như nhau, 3 đinh gim mạ mũ nhựa to. 3. Tiến trình dạy và học a.Kiểm tra bài cũ: (5’) - GV: ? Khi nào ta nhận biết được ánh sáng? ? Khi nào ta nhìn thấy một vật? ? Giải thích hiện tượng khi nhìn thấy vệt sáng trong khói hương? b. Bài mới: HĐ của GV HĐ của HS Nội dung Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập. (3’) Cho HS đọc phần mở bài SGK . Có suy nghĩ gì về thắc mắc của Hải? - HS đọc SGK và nêu ý kiến Hoạt động 2 : Nghiên cứu tìm quy luật đường truyền của ánh sáng. (15’) GV: Hãy dự đoán ánh sáng đi theo đường cong hay gấp khúc ? Nêu phương án kiểm tra. - GV : Yêu cầu HS chuẩn bị TN kiểm chứng Thảo luận trả lời C1, C2. - GV : Tổ chức thảo luận lớp ->Rút ra KL. - GV : Thông báo : Môi trường không khí, nước, tấm kính trong được gọi là môi trường trong suốt. Mọi vị trí trong môi trường đó có tính chất như nhau->đồng tính ->Rút ra định luật truyền thẳng ánh sáng. - HS nêu dự đoán và thảo luận đưa ra phương án làm TN kiểm tra. - HS theo nhóm làm TN kiểm tra, trả lơi C1, C2 I. Đường truyền của ánh sáng. C1 : Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiểm tới mắt ta theo ống thẳng. C2 : Dùng một sợi dây luồn qua 3 lỗ A, B, C rồi căng thẳng dây để xác định 3 lỗ thẳng hàng. *Kết luận : Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng. *Định luật truyền thẳng ánh sáng : Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền theo một đường thẳng. Hoạt động 3 : Nghiên cứu thế nào là tia sáng, chùm sáng.(10’) - GV : Yêu cầu HS đọc SGK cho biết quy ước vẽ đường truyền của tia sáng? - GV : Quy ước vẽ tia sáng ? - GV : Yêu cầu HS trả lời C3, gọi HS nêu câu trả lời - GV kết luận về các loại chùm sáng. - HS : Trả lời. - Hoạt động cá nhân trả lời C3. Lớp thảo luận về câu trả lờ II. Tia sáng và chùm sáng. - Biểu diễn đường truyền của ánh sáng : S M * Ba loại chùm sáng : Chùm sáng song song, chùm sáng hội tụ, chùm sáng phân kì. Hoạt động 4 : Vận dụng (7’) - GV : Yêu cầu HS giải đáp câu C4. - GV : Kết luận. - GV : Yêu cầu HS trả lời C5. kiểm chứng. - GV : Kết luận. - HS : Trả lời C4. - HS : Trả lời ->Làm TN III. Vận dụng C4 : ánh sáng từ đèn phát ra đã truyền đến mắt ta theo đường thẳng. C5 : Đặt mắt sao cho chỉ nhìn thấy kim gần mắt nhất mà không thấy hai kim còn lại. - Giải thích : Kim 1 là vật chắn sáng của kim 2, kim 2 là vật chắn sáng của kim 3.Do ánh sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2, 3 bị chắn không tới mắt. 2 1 3 c. Củng cố: (4’) - Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng?Biểu diễn đường truyền của ánh sáng? - Khi ngắm phân đội em xếp thẳng hàng, em phải làm như thế nào? Giải thích? - HS: Đọc ghi nhớ và “Có thể em chưa biết” d. Hướng dẫn về nhà. (1’) - Học thuộc phần ghi nhớ. - Làm bài 2.1 đến bài 2.4 SBT Vật lý Tuần 3. Tiết 3 Bài 3 ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG CỦA ÁNH SÁNG Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1.Mục tiêu: a. Kiến thức: - Nhận biết được bóng tối, bóng nửa tối và giải thích. - Giải thích được vì sao có hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. b. Kỹ năng: - Vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng giải thích một số hiện tượng trong thực tế và hiểu được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh sáng. - Có biện pháp làm giảm ô nhiễm ánh sáng. c. Thái độ: - Yêu thích môn học, ham hiểu biết khám phá thế giới. - Có ý thức sủ dụng ánh sáng phù hợp đảm bảo cho học tập và sinh hoạt. *Giáo dục môi trường: Tích hợp trong phần I: Bóng tối và bóng nửa tối 2.Chuẩn bị : - Giáo viên: Giáo án - HS: mỗi nhóm 1 đèn bin, 1 cây nến, 1 vật cản, một màn chắn,1 bao diêm. 3.Tiến trình dạy và học a. Kiểm tra bài cũ: (5’) - Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng? Vẽ đường truyền của tia sáng? Làm bài 2.2 và 2.3 SBT Vật lý. b. Bài mới: HĐ của GV HĐ của HS Nội dung Hoạt động 1: Tổ chức tìmh huống học tập. (3’) Gọi HS đọc phần tình huống đầu bài, gọi HS dự đoán câu trả lời - HS đọc tình huống đầu bài dự đoán câu trả lời Hoạt động 2: Quan sát hình thành khái niệm bóng tối và bóng nửa tối. (8’) - GV: Yêu cầu các nhóm tiến hành TN - Theo dõi, hướng dẫn các nhóm tiến hành TN. - Yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả TN và trả lời C1. - Tổ chức thảo luận kết quả rút ra nhận xét - Yêu cầu HS làm TN 2 -> hiện tượng có gì khác hiện tượng ở TN 1? Nguyên nhân hiện tượng đó? Độ sáng các vùng? - Tổ chức thảo luận rút ra nhận xét về bóng nửa tối. - GV: Kết luận. * GD: Trong sinh hoạt và học tập cần đảm bảo đủ ánh sáng, không có bóng tối. Vì vậy cần lắp đặt nhiều bóng đèn nhỏ thay vì một bóng đèn lớn. Ngoài ra tại các thành phố lớn do có nhiều nguồn sáng khiến cho môi trường bị ô nhiễm ánh sáng. Để giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng đô thị cần sử dụng nguồn sáng vừa đủ với yêu cầu, tắt đèn khi không cần thiết hoặc sử dụng chế độ hẹn giờ. - HS hoạt động nhóm tiến hành TN1. Đại diện nhóm báo cáo kết quả TN - Thảo luận trả lời C1 - HS theo nhóm làm TN 2, quan sát TN thảo luận trả lời các câu hỏi của GV - Thảo luận rút ra nhận xét. I. Bóng tối - bóng nửa tối *Thí nghiệm 1: (SGK/9) Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng tới gọi là bóng tối. *Thí nghiệm 2: (SGK/9) Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có vùng chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn sáng tới gọi là bóng nửa tối. Hoạt động 3: Hình thành khái niệm nhật thực và nguyệt thực. (15’) - GV: Trình bày quỹ đạo chuyển động của Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất? Gv hướng dẫn HS tìm hiểu về quỹ đạo chuyển động. - GV: Thông báo: Khi Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất cùng nằm trên một đường thẳng gây ra các hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. - GV: Treo tranh vẽ nhật thực và nguyệt thực chỉ rõ khi nào xảy ra nhật thực, khi nào xảy ra nguyệt thực. - GV: Yêu cầu HS trả lời C3, C4. - GV: Kết luận. - Hoạt động cá nhân trả lời - HS: Quan sát và trả lời C3, C4. .II. Nhật thực * Khi Mặt Trăng nằm trong khoảng giữa từ Mặt Trời đến Trái Đất (H3.3) thì trên Trái Đất xuất hiện bóng tối và bóng nửa tối: - Bóng tối->Nhật thực toàn phần - Bóng nửa tối->Nhật thực một phần. *Khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trời và Mặt Trăng, Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất không được Mặt Trời chiếu sáng->Nguyệt thực. Hoạt động 4 : Vận dụng. (9’) - GV: Yêu cầu HS thực hiện TN câu C5 theo nhóm. Quan sát và nhận xét? - GV: Gọi đại diện các nhóm trả lời C5. - GV: Kết luận. - GV: Yêu cầu HS trả lời C6. - GV: Kết luận. - HS: Làm TN câu C5 theo nhóm. - HS: Trả lời C6. III. Vận dụng C5: C6: - Bóng đèn dây tóc là nguồn sáng nhỏ, vật cản lớn so với nguồn -> không có ánh sáng tới bàn. - Bóng đèn ống là nguồn sáng lớn so với vật cản -> bàn nằm trong vùng nửa tối sau quyển vở -> Nhận được một phần ánh sáng truyền tới vở nên vẫn đọc sách được c.Củng cố: (4’) - Thế nào là bóng tối và bóng nửa tối?Khi nào nhật thực, nguyệt thực xảy ra? - YC học sinh đọc phần “có thể em chưa biết” d. Hướng dẫn về nhà: (1’) - Thực hiện giảm việc ô nhiễm ánh sáng. - Làm bài tập 3.1->3.4 SBT Vật lí ------------------------------------------------------- TuÇn 4 TiÕt 4: Bµi 4: ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1. Môc tiªu: a. KiÕn thøc: - Nªu ®­îc vÝ dô vÒ ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. - Ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. NhËn biÕt ®­îc tia tíi, tia ph¶n x¹, gãc tíi, gãc ph¶n x¹, ph¸p tuyÕn ®èi víi sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng bëi g­¬ng ph¼ng. b. KÜ n¨ng: - BiÓu diÕn ®­îc tia tíi, tia ph¶n x¹, gãc tíi, gãc ph¶n x¹, ph¸p tuyÕn ®èi víi sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng bëi g­¬ng ph¼ng. - VÏ ®­îc tia ph¶n x¹ khi biÕt tia t¬i ®èi víi g­¬ng ph¼ng, vµ ng­îc l¹i , vËn dông ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ®Ó thay ®æi h­íng ®i cña ¸nh s¸ng. c. Th¸i ®é: - TÝch cùc, tinh thÇn hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm. 2. ChuÈn bÞ: GV: ChuÈn bÞ dông cô TN cho HS. HS: Mçi nhãm: + 1 g­¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì. + 1 ®Ìn pin cã chïm s¸ng hÑp song song. + 1 tê giÊy d¸n trªn mÆt tÊm gç ph¼ng n»m ngang. +1 Th­íc ®o gãc máng. 3. Ho¹t ®éng d¹y häc: a. KiÓm tra bµi cò: (5’) - ThÕ nµo lµ bãng tèi, bãng nöa tèi? Gi¶i thÝch hiÖn t­îng nhËt thùc, nguyÖt thùc? b. Bµi míi . h® cña gv h® cña hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu g­¬ng ph¼ng (7’) ?Khi soi gương, chúng ta nhìn thấy gì trong gương? - GV thông báo: hình của một vật quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật tạo bởi gương. - Yêu cầu HS trả lời C1. - Nhìn thấy ta trong gương, thấy các vật dụng xung quanh. - Lắng nghe và ghi nhớ. - Trả lời C1. I. G­¬ng ph¼ng Quan s¸t: - H×nh cña mét vËt quan s¸t ®­îc trong g­¬ng gäi lµ ¶nh cña vËt t¹o bëi g­¬ng. C1. MÆt kÝnh cöa sæ, mÆt n­íc, mÆt t­êngèp g¹ch men ph¼ng bãng, ®Üa CD... Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. (20’) -Yêu cầu HS bố trí thí nghiệm như hình 4.2. - Hướng dẫn HS nhận biết tia tới và tia phản xạ. - Kết luận hiện tượng phản xạ ánh sáng. - Yêu cầu HS trả lời C2 và rút ra kết luận. - Thông báo góc tới và góc phản xạ. ? Mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ? - Yêu cầu HS phát biểu nội dung Định luật phản xạ ánh sáng. - Hướng dẫn HS vẽ gương phẳng, dựng tia tới SI, dựng đường pháp tuyến tại I. ? Theo nội dung của định luật phản xạ ánh sáng, hãy vẽ tia phản xạ IR. . - Thực hiện thí nghiệm. - Theo dõi và ghi nhận. - Thảo luận nhóm rút ra kết luận. - Lắng nghe và ghi chép. - Từ thí nghiệm rút ra kết luận. - Phát biểu nội dung định luật. - Thực hiện theo sự hướng dẫn của GV. - Dựng tia phản x II - §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng * ThÝ nghiÖm Tia tới SI đến gặp 1 gương phẳng bị hắt lại cho tia phản xạ IR. Hiện tượng này gọi là hiện tượng phản xạ ánh sáng. 1. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào? C2. Trong mặt phẳng tờ giấy chứa tia tới. *Kết luận: - Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến tại điểm tới. 2. Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới? - Phương của tia tới được xác định bằng góc = i gọi là góc tới. - Phương của tia phản xạ được xác định bằng góc = i’ gọi là góc tới. Kết luận: - Góc phản xạ luôn luôn bằn góc tới. 3. Định luật phản xạ ánh sáng: - Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. - Góc phản xạ bằng góc tới. 4. Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ: Ho¹t ®éng 3: Vận dụng. (8’) - Yêu cầu HS đọc và trả lời C4. - NhËn xÐt - kl - Hoạt động cá nhân. - Chó ý III – VËn dông C4 S N I a) c. Củng cố. (4’) - Yêu cầu HS đọc ghi nhớ. - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. d. H­íng dÉn vÒ nhµ: (1’) - VÒ nhµ häc bµi ®é vµ chuÈn bÞ bµi tiÕp theo - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. -------------------------------------------------------------- TuÇn 5: TiÕt 5 Bµi 5. ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1. Mục tiêu: a. KiÕn thøc : - Nêu được nh÷ng ®Æc ®iÓm chung vÒ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng, ®ã lµ ¶nh ¶o, cã kÝch th­íc b»ng vËt, kho¶ng c¸ch tõ g­¬ng ®Õn vËt vµ ®Õn ¶nh lµ b»ng nhau. b. Kü n¨ng : - Dùng ®­îc ¶nh cña vËt qua g­¬ng ph¼ng. c. Th¸i ®é : - Nghiªm tóc , chó ý. 2. Chuẩn bị: GV : - 1 gương phẳng, 1 giá đỡ. - 1 kính màu, 1 cục pin tiểu. - 2 viên phấn giống nhau. HS : - ChuÈn bÞ bµi 3. Ho¹t ®éng d¹y häc: S N a. Kiểm tra bài cũ: ( KiÓm tra 15 phót ) C©u 1. Trình bày định luật phản xạ ánh sáng ? C©u 2. Vẽ tia phản xạ trong trường hợp sau: §¸p ¸n I C©u 1 ( 5 ®iÓm ) PhÇn kÕt luËn bµi 4 SGK trang 14. C©u 2. ( 5 ®iÓm ) Vẽ tia phản xạ. N S R I b. Bµi míi : h® cñagv h® cña hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu tÝnh chÊt cña ¶nh t¹o bëi g­¬ng ph¼ng. (15’) - Hướng dẫn HS bố trí thí nghiệm như hình 5.2. - Yêu cầu HS quan sát ảnh của cục pin và viên phấn ở trong gương à Đặt câu hỏi như mục 1. - Yêu cầu HS kết luận, điền từ thích hợp vào chỗ trống. Hướng dẫn HS bố trí thí nghiệm như hình 5.3. -Yªu cÇu HS thùc hiÖn C2 - Yêu cầu rút ra KL. - Yêu cầu HS dùng lại thí nghiệm hình 5.3. Đặt viên phấn 2 vào vị trí ảnh của viên thứ nhất, đo khoảng cách. - Yêu cầu HS tìm từ đúng điền vào chỗ trống. - Tiến hành thÝ nghiệm dưới sự hướng dẫn của GV. - Đọc vµ TL C1 - Kết luận lại điều vừa TN. - Thực hiện TN - Đọc vµ TL C2. - Đưa ra kết luận. - Thực hiện TN chính xác. + Đo khoảng cách vật và ảnh đến gương. - Đưa ra kết luận. I. TÝnh chÊt cña ¶nh t¹o bëi g­¬ng ph¼ng * TN: (SGK) 1. Ảnh của một vật tạo bởi GP có hứng được trên màn chắn không? C1. Kết luận: Ảnh của một vật tạo bởi GP không hứng được trên màn chắn, gọi là ảnh ảo. 2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không? C2. ¬ Kết luận: Độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật. 3. So sánh khoảng cách từ một điểm của vật đến gương và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương: C3 Kết luận: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau Ho¹t ®éng 2: Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh bëi g­¬ng ph¼ng. (10) - Yêu cầu HS vận dụng những gì đã học để trả lời C4. - Yêu cầu HS kết luận. - Thông báo ảnh của một vật là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật. - Cho HS vận dụng một số trường hợp khác. - Đọc và tìm hiểu cách vẽ hình ở C4. - Kết luận. - L¾ng nghe. - Vẽ ảnh của điểm S qua gương phẳng. II. Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh bëi g­¬ng ph¼ng C4. S M S’ KÕt luËn: Ta nh×n thÊy ¶nh ¶o S’ v× c¸c tia ph¶n x¹ lät vµo m¾t cã ®­êng kÐo dµi ®i qua ¶nh S’. Ho¹t ®éng 3: VËn dông. (10) * Yêu cầu HS: - §äc c©u hái C5, C6 - Th¶o luËn, hoµn thµnh. - Lªn b¶ng hoµn thµnh. - NhËn xÐt, bæ sung thªm. * VËn dông gv th«ng b¸o phÇn tÝch hîp: - C¸c mÆt hå, ao trong xanh t¹o ra c¶nh quan rÊt ®Ñp. - Trong trang trÝ néi thÊt, trong gian phßng chËt hÑp, cã thÓ bè trÝ thªm c¸c lo¹i g­¬ng ph¼ng lín trªn t­êng ®Ó cã c¶m gi¸c phßng réng h¬n. - C¸c biÓn b¸o giao th«ng, c¸c v¹ch ph©n chia lµn ®­êng th­êng dïng s¬n ph¶n quang ®Ó ng­ời tham gia giao th«ng dÔ thÊy vÒ ban ®ªm. - §äc - Th¶o luËn, hoµn thµnh. - Trả lời C5, C6. L¾ng nghe. Ghi vë. III . VËn dông C5. A B K H B’ A’ C6. A B B’ A’ c. Củng cố: (4’) - Yêu cầu HS đọc ghi nhớ SGK - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. d. H­íng dÉn vÒ nhµ: (1’) - VÒ nhµ häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi tiÕp theo - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. TuÇn 6 TiÕt 6 Bµi 6. Thùc hµnh quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1. Môc tiªu: a. KiÕn thøc: - Dùng ®­îc mét ¶nh t¹o bëi g­¬ng ph¼ng. b. KÜ n¨ng: - VÏ ®­îc ¶nh trong c¸c tr­êng hîp: + VËt vµ ¶nh song song cïng chiÒu. + VËt vµ ¶nh n»m trªn cïng mét ®­êng th¼ng vµ ng­îc chiÒu. + X¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy cña g­¬ng ph¼ng lµ kho¶ng kh«ng gian mµ m¾t ta quan s¸t ®­îc qua g­¬ng ph¼ng. c. Th¸i ®é: - Cã tinh thÇn hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm. 2. ChuÈn bÞ: GV: ChuÈn bÞ dông cô TH cho HS HS: Mçi nhãm : 1 g­¬ng ph¼ng, 1 c¸i bót ch×, mét th­íc chia ®é. Mèi HS: 1 b¶ng mÉu b¸o c¸o. 3. Ho¹t ®éng d¹y häc: a.KiÓm tra bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng ®Æc diÓm chung A vÒ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng. VËn dông t/c vÏ ¶nh cña mét vËt cã d¹ng mòi tªn ®¹t tr­íc B mét g­¬ng ph¼ng nh­ sau: b. Bµi míi: H§ cña GV H§ cña HS Ghi b¶ng Ho¹t ®éng1: X¸c ®Þnh ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng. (45’) - Gọi HS đọc C1. - Đặt viết chì thế nào để ảnh của nó trong gương song song và cùng chiều với vật? Cùng phương và ngược chiều với vật? - Yêu cầu HS vẽ lại ảnh trong các trường hợp vừa tìm ra. - Đọc C1. - Thực hành: sử dụng viết chì và gương phẳng để giải quyết vấn đề. - Vẽ hình các trường hợp đã thực hành. 1. Xác định ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng: a) … song song … … vuông góc … b) A A’ B B’ A A’ Ho¹t ®éng 2: X¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy cña g­¬ng ph¼ng (nÕu cßn tg thi h­íng dÉn hs vÒ nhµ lµm) - Hướng dẫn HS đánh dấu vùng nhìn thấy của gương. - Yêu cầu HS thực hiện theo C2, C3. - Hướng dẫn HS trả lời C4 bằng các câu hỏi: ? Ảnh của điểm M và N qua gương phẳng treo trên tường được vẽ như thế nào? ? Vẽ tia tới từ M, N sao cho tia phản xạ đi vào mắt người - Thực hiện theo hướng dẫn của GV. - Thực hành để trả lời C2, C3. à Vẽ ảnh M’ và N’ bằng kiến thức đã học. à Nhận thấy chỉ có tia tới từ M mới có tia phản xạ vào mắt người, còn từ N không cho tia phản xạ vào mắt người. 1. Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng: C2 vµ C3: Vïng nh×n thÊy cña g­¬ng gi¶m. C4: - Bề rộng vùng nhìn thấy của gương giảm. - Không nhìn thấy điểm N vì đường N’O không cắt mặt gương nên không có tia phản xạ lọt vào mắt người. N - Nhìn thấy điểm M vì đường M’O cắt gương ở I. Vậy tia tới MI cho tia phản xạ IO truyền đến mắt, ta nhìn thấy M’. N’ M M’ K I O ·ñ c. Củng cố: (4’) - GV yêu cầu HS hoàn thành bài báo cáo để GV thu khi hết giờ. - Yêu cầu HS thu dọn dụng cụ. - Gäi mét HS nh¾c l¹i néi dung c¬ b¶n cña bµi TH. d. H­íng dÉn vÒ nhµ. (1’) - Ôn tập cách vẽ ảnh của một điểm sáng, một vật sáng AB qua một gương phẳng. - Xem trước bài học mới. ---------------------------------------------------------- Tuần 7: Tiết 7 BÀI 7. GƯƠNG CẦU LỒI Lớp 7A1, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… Lớp 7A2, tiết……, ngày giảng…/…/……., sĩ số………….. vắng………………… 1. Mục tiêu: a. Kiến thức: - Nêu được các đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi. - Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lồi là tạo ra vùng nhìn thấy rộng. b. Kĩ năng: - Giải thích được ứng dụng của gương cầu lồi. c. Thái độ: - Nghiêm túc, cẩn thận. 2. Chuẩn bị: GV: Chuẩn bị dụng cụ TN cho HS HS: Mỗi nhóm: 1 gương cầu lồi; 1 gương phẳng tròn có cùng kích thước với gương cầu lồi; 1 cây nến; 1 bao diêm. 3. Hoạt động dạy học: a. Kiểm tra bài cũ: (Không kiểm tra ) b. Bài mới: HĐ của GV HD của HS Ghi bảng Hoạt động 1: Tìm hiểu ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi. (15’) - Yêu cầu hs thực hiện thí nghiệm như SGK, quan sát ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi. ? Ảnh đó có phải là ảnh ảo không? Vỡ sao? ? Nhỡn thấy ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật? - Yêu cầu hs thực hiện thí nghiệm như hỡnh 7.2. ? So sánh độ lớn ảnh của 2 vật tạo bởi 2 gương? - Thực hiện thí nghiệm như H7.1 và quan sát ảnh của vật trong gương. - Hoạt động cá nhân TL. - Hoạt động cá nhân TL. - Thực hiện thí nghiệm như H7.2 và quan sát ảnh của vật trong gương. - Hoạt động cá nhân TL. I. Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi: * Quan sát hiện tượng: C1: 1: Là ảnh ảo vì không hứng được trên màn. 2. Ảnh nhỏ hơn vật. * Thí nghiệm kiểm tra: * Kết luận: Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi có những tính chất sau đây: 1. Là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn. 2. Ảnh quan sát được nhỏ hơn vật. Hoạt động 2: Tìm hiểu vùng nhìn thấy của gương cầu lồi. (15’) - Yêu cầu hs đưa ra phương án xác định vùng nhìn thấy của gương cầu lồi và so sánh nó với vùng nhìn thấy của 1 gương phẳng cùng kích thước. - Yêu cầu học sinh đọc phần thí nghiệm SGK và yêu cầu học sinh thực hành -? So sánh bề rộng vùng nhìn thấy của 2 gương? ? Nêu một số ví dụ ứng dụng gương cầu lồi trong cuộc sống. - Nêu ra phương án thí nghiệm như SGK. - Thực hiện thí nghiệm. - Hoạt động cá nhân TL. II. Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi: * Thí nghiệm: C2. * Kết luận: Nhìn vào gương cầu lồi, ta quan sát được một vùng rộng hơn so với khi nhìn vào gương phẳng có cùng kích thước. VD: Sử dụng gương cầu lồi gắn phía trước xe máy, ôtô, tàu hoả để thuận tiên quan sát đằng sau. Hoạt động 3: Tìm hiểu vận dụng. (10’) - Yêu cầu HS trả lời C3, C4. - GV thông báo hs biết gương cầu lồi như hình gặp nhiều ở các đường đèo, các khúc quanh. * Gv nhận xét hs trả lời C3, C4 và thông báo phần tích hợp : + Tại vùng núi cao, đường hẹp và uôn lượn các khúc quanh, người ta đặt các gương cầu lồi lớn nhằm cho lái xe dễ d