Giáo án Vật lý 7 tiết 23 bài 20: Chất dẫn điện - Chất cách điện dòng điện trong kim loại

Ngày sọan:06/02/2009 Ngày dạy: 13/02/2009 Tiết 23 BÀI 20 ;CHẤT DẪN ĐIỆN - CHẤT CÁCH ĐIỆN DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI I.Mục tiêu: -Nhận biết trên thực tế vật dẫn điện là vật cho dòng điện chạy qua,vật cách điện là vật không cho dòng điện chạy qua -Kể tên được một số vật dẫn điện (Hoặc vật liệu dẫn điện )và vật cách điện (hoặc vật liệu cách điện ) thường dùng - Biết được dòng điện trong kim loại là dòng các electron tự do dịch chuyển có hướng - Rèn luyện kĩ năng so sánh , suy luận , thực hành của học sinh II.Chuẩn bị: 1.Giáo viên: Bảng phụ 2.Học sinh: -Bảng ghi kết quả thí nghiệm,phiếu học tập III.tiến trình dạy học 1.Ổn định tổ chức(1’): Sĩ số 7:.........................Vắng:.................................. 2.Kiểm tra bài cũ (5’): - dòng điện là gì? Nêu điều kiện để có dòng điện trong mạch điện? +Nguồn điện có mấy cực ? đó là các cực nào? kể tên mợt số nguồn điện mà em biết ? 3.Bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò *Hoạt động 1: Xác định chất dẫn điện và chất cách điện (15’) -Yêu cầu học sinh đọc mục 1( tr55.sgk) trả lời câu hỏi : +Chất dẫn điện là gì? +Chất cách điện là gì? -Giới thiệu một số vật liệu gọi học sinh phân loại chất cách điện và chất dẫn điện +Muốn xác định một cách chính xác vật nào dẫn điện vật nào cách điện chúng ta tiến hành thí nghiệm thế nào? + Dấu hiệu nào cho ta biết vật cần kiểm tra là vật dẫn điện hay cách điện? - Yêu cầu mỗi nhóm mắc một mạch điện như mẫu của giáo viên và tiến hành thí nghiệm kiềm tra xem vật nào dẫn điện vật nào cách điện và ghi kết quả vào bảng kết quả thí nghiệm *GV Nhắc nhở HSlàm thí nghiệm đầu tiên phải chập hai mỏ kẹp để đảm bảo đèn sáng - Giáo viên sửa chữa sai sót của học sinh khi thực hiện , nhận xét những nguyên nhân dẫn đến kết quả sai => chốt lại kết quả đúng ghi vào vở các vật dẫn điện và các vật cách điện +Bóng đèn gồm có những bộ phận nào ? +Qua hình 20.1 bóng đèn phích cắm bộ phận nào dẫn điện bộ phận nào cách điện? -Khi cắm phích điện vào ổ thì tay ta cầm vào phần nào để cắm -Gọi học sinh trả lời câu hỏi C3 - Thông báo vật dẫn điện hay cách điện chỉ có tính chất tương đối tùy thuộc vào điều kiện cụ thể *Vậy dòng điện là gì? trong các ví dụ về vật dẫn điện ta thấy tất cả các kim loại đều dẫn điện tốt , vậy dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dịch có hướng của cấc loại hạt nào? Chúng ta đi phần II *Hoạt động II; Tìm hiểu dòng điện trong kim loại: (15’) -Yêu cầu học sinh nêu lại sơ lược cấu tạo nguyên tử +Nếu nguyên tử thiếu một electron thì phần còn lại mang điện gì? Tại sao? -GVThông báo : các nhà khoa học đã phát hiện và khẳng định rằng trong kim loại có các electron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại .nên trong kim loại có các elechttrron tự do đây là điểm khác với vật cách điện *Giới thiệu tranh vẽ của một đọan dây kim loại yêu cầu học sinh chỉ ra trên hình kí hiệu nào biểu diễn các electron, phần nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử -GV chốt lại : Trong kim loại có các electron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do - GV chốt lại : Khi có dòng điện ttrong kim loại các electron không còn dịch chuyển tự do mà nó chuyển dời có hướng +Qua phần này ta có kết luận gì : *Hoạt động III:Củng cố - Vận dụng :(8’) +Qua bài hôm nay các em cần ghi nhớ điều gì? +Vận dụng : Tổ chức trò chơi luyện kiến thức: Ở điều kiện thường các vật nào sau đây dẫn điện, cách điện : 1. Giấy bạc của vỏ bao thuốc lá 2.Giấy trang kim(Thường dùng gói quà tặng) 3. Dây nhôm 4.Dây gai -Sửa chữa sai sót của học sinh khi thực hiện I.Chất dẫn điện và chất cách điện -Học sinh đọc phần thông báo mục 1 và trả lời : +Chất dẫn điện là chất cho dòng điện chạy qua, gọi là vật liệu dẫn điện khi được dùng là các vật dẫn điện hay bộ phận dẫn điện + Chất cách điện là chất không cho dòng điện di qua ,gọi là vật liệu cách điện khi được dùnglàm các vật hay các bộ phận cách điện -HS phân loại chất dẫn điện và chất cách điện +HS nêu cách tiến hành thí nghiệm +HS nêu được : Ở thí nghiệm trên nếu đèn sáng thì vật cần kiểm tra là dẫn điện,nếu đèn không sáng thì vật cần kiểm tra cách điện - Từng học sinh trong nhóm thực hành thí nghiệm, các học sinh khác trong nhóm theo dõi - Học sinh nhận xét kết quả của bạn * Vật dẫn điện : dây thép , dây đồng, ruột bút chì, dây sắt *Vật cách điện: Vỏ nhựa bọc điện, miếng sứ....vv + HS trả lời +HS thảo luận hoàn thành phiếu học tập + Bộ phận dẫn điện 1- Bóng đèn: Dây tóc, dây trục hai đầu dây đèn 2-Phích cắm điện : Hai chốt cắm ,lõi dây +Bộ phận cách điện : 1- Bóng đèn : trụ thủy tinh, thủy tinh đèn 2-Phích cắm : Vỏ nhựa, vỏ dây - Học sinh nêu được khi cắm hoặc rút phích điệntay ta phải cầm vào vỏ nhựa của chốt cắm để đảm bảo an toàn -HStrả lời câuC3: + Vật liệu dẫn điện : Bạc đồng ,nhôm, axit, nước .......... +Vật liệu cách điện:Nước nguyên chất, cau su, thủy tinh, không khí khô sạch... II.Dòng điện trong kim loại - Học sinh nêu sơ lược cấu tạo nguyên tử -Hs lên bảng chỉ trên hình vẽ kí hiệu electron, phần còn lại của nguyên tử mang điện tích gì -HS hoàn thành phiếu học tập 2 -Thảo luận và rút ra kết luận: * Kết luận: Các electron tự do trong kim loại chuyển dịch có hướng tạo thành dòng điện chạy trong nó -Học sinh tổng hợp và trả lời -Học sinh nhận xét -Thực hành theo nhóm và trả lời: +Vật dẫn điện: Mặt có màu vàng hay bạc của giấy lót bao thuốc lá, dây nhôm, + Vật cách điện : các vật còn lại 4. Hướng dẫn về nhà :(1') -Vật dẫn điện , vật cách điện -Dòng điện trong kim loại -Làm bài 20.1,20.2,20.3 (tr21.SBT) -----------------------***----------------------