Giáo án Vật lý 8 tiết 5: Sự cân bằng lực - Quán tính

Ngày soạn: 23/09/2007 Ngày giảng: 8B, 8C: 24/09/2007 8A: 25/09/2007 8D: 28/09/2007 Tiết 5 Bài 5. sự cân bằng lực - quán tính. A/ Mục tiêu 1. Kiến thức. - Nêu được một số VD về hai lực cân bằng.Nhận biết được hai lực cân bằng và biểu thị bằng véc tơ lực. - Từ kiến thức đã học được ở lớp 6, Hs dự đoán và làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán để khẳng định được ( vật được tác dụng của hai lực cân bằng thì vận tốc không đổi, vật sẽ đứng yên hoặc chuyển động thẳng đều mãi mãi ). - Nêu được một số VD về quán tính, giải thích được hiện tượng quán tính. 2. Kĩ năng - Biết suy đoán. - Kĩ năng tiến hành thí nghiệm nhanh nhẹn, chuẩn xác. 3.Thái độ - Nghiêm túc, hợp tác làm thí nghiệm. B/ Chuẩn bị. - GV: 1 máy atút, 1 búp bê, 1 xe lăn, phóng to H 5.1, bảng 5.1. C/ các hoạt động dạy và học. 1. ổn định lớp. - Kiểm tra sĩ số HS. 2. Kiểm tra bài cũ. GV: Muốn biểu diễn một lực cần phải có những yếu tố nào? Hãy biểu diễn trọng lực T/d vào 1 vật có m = 0.3 kg treo trên một sợi dây ( 1 cm ứng với 1 N ) 3. Bài mới. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung HĐ1. Tìm hiểu hai lực cân bằng - Y/c Hs qs H5.2. GV: Các vật này đang đứng yên hay chuyển động? - Gv: Các vật này đang đứng yên vì nó chịu tác dụng của hai lực cân bằng - GV hướng dẫn Hs tìm ra hai lực T/d và chỉ ra những cặp lực cân bằng. - Gv: Vậy thế nào là hai lực cân bằng. - GV nhận xét và kết luận. - Hs qs H5.2. - Hs căn cứ vào sự hướng dẫn của của Gv tìm ra những cặp lực cân bằng và biểu diễn những cặp lực này bằng hình vẽ. - Hs trả lời. - Hs ghi vào vở I/ Hai lực cân bằng là gì? *KL: 2 lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một vật có độ lớn bằng nhau, phương cùng nằm trên một đường thẳng nhưng ngược chiều nhau. HĐ2.Tìm hiểu T/d của hai lực cân bằng. - GV: Nguyên nhân nào làm thay đổi vận tốc của vật. - GV n/x và chốt lại: Khi các lực T/d lên 1 vật không cân bằng nhau thì V của vật cũng thay đổi. - GV: Vậy khi các lực t/d lên 1 vật cân bằng nhau thì V của vật sẽ NTN? - GV: Để kiểm tra dự đoán đúng hay sai ta tiến hành thí nghiệm. - GV: Giới thiệu TN và phương án. TN theo 3 giai đoạn: + H5.3a quả cân A Cđ. + H5.3c quả cân A tiếp tục Cđ. + H5.3b quả cân A’ bị giữ lại. - Y/c Hs qs TN và trả lời C1, C2, C3, C4. - GV: Tại sao quả cân ban đầu đứng yên? - GV n/x và chốt lại. - GV: Khi đặt thêm vật A’ lên quả cân A tại sao quả cân A cùng với A’ơ sẽ Cđ nhanh dần? - Khi quả cân A Cđ qua lỗ K thì A’ bị giữ lại nhưng có những lực nào T/d lên A và còn chịu T/d của những lực nào nữa? - GV: Từ Kq TN em rút ra KL gì? - Hs trả lời: Lực là nguyên nhân làm thay đổi V. - Hs dự đoán. - Khi các lực T/d lên vật cân bằng nhau thì V cảu vật không thay đổi nghĩa là sẽ Cđ đều. - Hs chú ý qs theo từng quá trình. - Hs suy nghĩ trả lời. - Hs qs TN trả lời câu hỏi. - Hs qs TN trả lời câu C4. HS rút ra KL II/ Tác dụng của hai lực cân bằng lên 1 vật. 1. Dự đoán. - Các lực T/d lên vật cân bằng nhau thì V không thay đổi vật sẽ Cđ thẳng đều. 2. TN kiểm tra. C2: Quả cân A chịu T/d của hai lực cân bằng trọng lực PA cà sức căng sợi dây T, hai lực cân bằng nhau PA = T . C3: Khi đặt thêm 1 vật A’ nên lúc này P = PA + PB nên AA’ Cđ nhanh dần đi xuống dưới, b Cđ lên trên. C4: quả cân A qua lỗ K A’ bị giữ lại .Khi đó T/d lên A chỉ còn hai lực PA và T lại cân bằng nhưng vật A vẫn tiếp tục Cđ thẳng đều. * Kết luận 1 vật chịu T/d của hai lực cân bằng thì sẽ tiếp tục Cđ thẳng đều. HĐ3. Tìm hiểu quán tính - GV: Lấy VD về ôtô, tàu hoả, ... đang chạy không thể dừng ngay được mà phải trượt tiếp 1 đoạn. - Y/c Hs lấy VD. - Y/c Hs rút ra Nx - Gv chốt lại: - Hs lấy VD. - Hs rút ra Nx III/ Quán tính - Khi có lực T/d hoặc vật không thể thay đổi V đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính. HĐ4. Vận dụng - GV tiến hành Tn 5.4 và Y/c Hs trả lời câu C6, C7, C8. - GV đẩy xe lăn rồi bất chợt dừng lại. - Y/c Hs dự đoán. - GV y/c Hs giải thích các hiện tượng C8. - Hs chú ý qs Tn, trả lời câu C6, C7, C8. - Hs chú ý qs. - Hs dự đoán. HĐ5. Ghi nhớ, củng cố, dặn dò. * Gv gọi 1-2 Hs nêu ghi nhớ. * Củng cố. - GV: Hai lực cân bằng là gì? - GV: 2 lực cân bằng T/d lên một vật đang Cđ thì V sẽ NTN? * Dặn dò. - Về nhà học bài và làm BT từ 5.1 - 5.8 SBT. đọc và nghiên cứu trước bài 6. - Hs đọc phần ghi nhớ - Hs trả lời - Hs ghi vào vở - Ghi nhớ SGK - BT từ 5.1-5.8 SBT. Hướng dẫn về nhà - Gọi Hs đọc nội dung bài 5.1, 5.2, 5.3. - Gv phân tích các phương án đưa ra. - Gv chốt lại các đáp án đúng: 5.1 ( D ), 5.2 ( D ), 5.3 ( D )