Giáo án Vật lý 9 - Tiết 46: Thấu kính hội tụ

Ngày soạn ; Ngày giảng : Tiết 46 Bài 42 THẤU KÍNH HỘI TỤ A.Mục tiêu 1.Kiến thức Nhận dạng được thấu kính hội tụ Mô tả được sự khúc xạ của tia sáng đặc biệt (tia tới đi qua quang tâm, đi qua tiêu điểm, đi song song với trục chính )qua thấu kính hội tụ Vận dụng vào giải bài tập 2.Kỹ năng Biết làm thí nghiệm dựa trên các yêu cầu của kiến thức trong SGK để từ đó tìm ra đặc điểm của thấu kính hội tụ 3.Thái độ nhanh nhẹn,cẩcn thận,trung thực,hợp tácổtng học tập Yêu thích bộ môn B.chuẩn bị Gv chuẩn bị cho mỗi nhóm Hs : 1 thấu kính hội tụ có tiêu cự khoảng 10-12cm 1 giá quang học 1 màn chắn để hứng ảnh 1 nguồn sáng (đèn lade) C.Các hoạt động dạy học 1. Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ (không) 3.Bài mới Hoạt động 1. Đặc điểm của thấu kính hội tụ Hoạt động của Gv và Hs Nội dung chính Gv yêu cầu Hs đọc SGK ,quan sát hình vẽ để nêu các dụng cụ thí nghiệm Hs đọc tài liệu Gv kiểm tra các nhóm thí nghiệm Hs các nhóm quan sát chùm tia khúc xạ rồi trả lời câu C1 Gv thông báo thêm cho Hs Hs nghe và ghi vở Gv gọi 1 Hs trả lời câu C2 Hs chỉ vào thí nghiệm trả lời câu C2 Gv yêu cầu Hs quan sát các thấu kính hội tụ trong bộ thí nghiệm đẻ nêu hình dạng của nó Hs tìm hiểu ,quan sát trả lời câu C3 Gv giới thiệu kí hiệu của thấu kính hội tụ (hình 42.3d) 1.Thí nghiệm Bố trí (như hình 42.2) Tiến hành : C1.Chùm tia khúc xạ đi ra khỏi thấu kính hội tụ tại một điểm Tia sáng đi tới thấu kính gọi là tia tới Tia khúc xạ đi khỏi thấu kính gọi là tia ló C2(chỉ vào hình vẽ) 2.Hình dạng của thấu kính hội tụ C3. Đặc điểm của thấu kính hội tụ : Thấu kính được làm bằng vật liệu trong suốt (nhựa hoặc thuỷ tinh) Có phần rìa mỏng hơn phần giữa Hoạt động 2.Trục chính ,quang tâm,tiêu điểm,tiêu cự của thấu kính hội tụ Hoạt động của Gv và Hs Nội dung chính Gv yêu cầu đọc tài liệu,làm lại thí nghiệm,tìm trục chính Hs ghi khái niệm trục chính vào vở Hs đọc SGK ,tìm hiểu quang tâm Gv làm lại thí nghiệm ,cho tia tới ở hai mặt của thấu kính hội tụ đẻ Hs quan sát các chùm tia ló 1.Trục chính Tia sáng tới vuông góc với mặt thấu kính hội tụ,có một tia cho tia ló truyền thẳng không đổi hướng.Tia này trùng với một đường thẳng được gọi là trục chính của thấu kính hội tụ O F 2.Quang tâm Trục chính cắt thấu kính hội tụ tại điểm O, điểm O gọi là quang tâm Tia sáng đi qua quang tâm truyền thẳng không đổi hướng 3.Tiêu điểm Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại một điểm F nằm trên trục chính. Điểm đó gọi là tiêu điểm của thấu kính hội tụ và nằm khác phía với chùm tia ló Mỗi thấu kính hội tụ có 2 tiêu điểm F và F' nằm về 2 phía của thấu kính hội tụ và cách đều quang tâm O 4.Tiêu cự Khoảng cách từ quang tâm O đến mỗi tiêu điểm OF = OF' = f gọi là tiêu cự của thấu kính hội tụ Nếu tia tới qua tiêu điểm thì tia ló sẽ song song với trục chính 4.Vận dụng - Củng cố Gv yêu cầu Hs suy nghĩ trả lời các câu hỏi trong SGK Gv gợi ý câu C7 ? Tia tới S1 song song với trục chính thì tia ló truyền như thế nào ? ? Tương tự,tia tới S2 đi qua quang tâm,tia tới S3 đi qua tiêu điểm thì các tia ló truyền như thế nào ? Sau đó Gv nêu các câu hỏi củng cố 1. Đặc điểm của thấu kính hội tụ ? 2.Nêu các khái niệm trục chính,quang tâm,tiêu điểm,tiêu cự của thấu kính hội tụ ? Gv gọi 1Hs trả lời câu C8 Hs trả lời các câu hỏi của Gv C7.(Hình vẽ) S 1 F 2 O F' 3 Hs trả lời các câu hỏi của Gv Hs1 Hs2 Hs3 ; thấu kính hội tụ là thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa .Nếu chiếu chùm sáng song song với trục chính cuả thấu kính hội tụ thì chùm tia ló sẽ hội tụ tại tiêu điểm. 5.Hướng dẫn học ở nhà Về nhà : Nắm được đặc điểm và nhận dạng được thấu kính hội tụ Xem lại các câu hỏi và bài tập trong SBT Học thuộc phần ghi nhớ trong SGk và chuẩn bị bài 43. ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ