Giáo án Vật lý khối 10 - Trường THPT Nhã Nam - Bài 31: Cân bằng của một chất điểm

Chương VII. CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN Bài 31 CÂN BẰNG CỦA MỘT CHẤT ĐIỂM. I. Mục đích yêu cầu: - Hiểu và vận dụng điều kiện cân bằng của một chất điểm để giải những bài tập đơn giản. - Hiểu được những đặc điểm của hệ hai lực cân bằng và hệ lực ba lực cân bằng. II. Chuẩn bị: Thí nghiệm sách giáo khoa (hình 76-77) , (quả nặng, 3 dây treo, 1 vòng tròn, 2 lực kế). III. Lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: a. Viết biểu thức của lực gây ra gia tốc hướng tâm cho vật. b. Nêu một số ví dụ về lực tác dụng lên vật chuyển động tròn đều. 3. Bài mới: Phương pháp NỘI DUNG 1. Điều kiện cân bằng tổng quát: Một chất điểm ở trạng thái cân bằng khi gia tốc a = 0(xét v = 0). Fhl = 0 à Vậy: Điều kiện cân bằng của một chất điểm là hợp lực của tất cả các lực tác dụng lên nó phải bằng 0. Fhl = 0 (1). 2. Trường hợp chất điểm chịu tác dụng của hai lực. a. Điều kiện cân bằng: Theo (1) ta có: Hay Vậy : Điều kiện cân bằng của một chất điểm chịu tác dụng của hai lực là hai ực đó cùng phương, cùng độ lớn nhưng ngược chiều. b. Thí nghiệm minh họa (hình 77 SGK). 3. Trường hợp chất điểm chịu tác dụng của ba lực a. Điều kiện cân bằng: Theo câu a Hay Vậy : Điều kiện cân bằng của một chất điểm chịu tác dụng của ba lực là hợp lực của hai lực phải cùng phương, cùng độ lớn và ngược chiều với lực thứ ba. - Hệ ba lực đồng quy cần bằng là hệ đồng phẳng. b. Thí dụ minh họa: SGK hình 79. 4. Củng cố : -Phát biểu điều kiện cân bằng của chất điểm ở dạng tổng quát. F1 M F2 Hỏi lực thứ ba đặt theo phương nào độ lớn ra sao để chất điểm cân bằng? (Vẽ hình). 5. Dặn dò: Bài tập 4, 5 sách giáo khoa trang 109. Xem trước bài trọng tâm của vật rắn.