Giáo án Vật lý khối 9 - Học kì I - Tuần 20

Tuần 21 Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ MỤC TIÊU Nêu được các bộ phận chính của máy biến thế gồm 2 cuộn dây dẫn có số vòng khác nhau được quấn quanh một lõi sắt non Nêu được công dụng chung của máy biến thế là làm tăng hay giảm hiệu điện thế theo công thức U1/U2 = n1/n2 Giải thích được máy biến thế hoạt động được dưới dòng điện xoay chiều mà không hoạt động được với dòng điện một chiều không đổi Vẽ được sơ đồ lắp đặt máy biến thế ở hai đầu dây tải điện. Biết vận dụng kiến thức về hiện tượng cảm ứng điện từ giải thích các ứng dụng trong kĩ thuật II.CHUẨN BỊ Nguồn điện Vôn kế Máy biến thế nhỏ III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ, tổ chức tình huống học tập - GV : khi truyền tải điện năng đi xa thì có biện pháp nào làm giảm hao phí điện năng trên đường dây tải điện? (4đ) - HS : trả lời - GV : biện pháp nào tối ưu nhất? (3đ) - HS : trả lời - GV: làm bài 36.2 SBT ( 2đ) - HS : làm bài * Đặt vấn đề: để giảm hao phí điện năng trên đường dây tải điện thì tăng U trước khi tải điện và khi sử dụng điện giảm hiệu điện thế xuống U =220V, phải dùng máy biến thế. Máy biến thế có cấu tạo và hoạt động như thế nào ? => Bài mới Họat động 2: tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của máy biến thế GV: yêu cầu HS đọc tài liệu và xem máy biến thế nhỏ, nêu lên cấu tạo của máy biến thế? HS : đọc bài GV: yêu cầu HS nêu nhận xét HS : nhận xét GV: số vòng dây của 2 cuộn dây giống hay khác nhau ? HS : trả lời GV: lõi sắt có cấu tạo như thế nào ? dòng điện từ cuộn dây này có sang cuộn dây kia được không? Vì sao? HS : trả lời Hoạt động 3: tìm hiểu nguyên tắc hoạt động cảu máy biến thế GV : yêu cầu HS dự đoán nguyên tắc hoạt động của máy biến thế HS : nêu dự đoán GV: yêu cầu HS làm thí nghiệm rút ra nhận xét HS : thảo luận nhóm GV: yêu cầu HS rút ra nguyên tắc hoạt động của máy biến thế nếu HS không rút ra được nhận xét GV có thể gợi ý: + lõi sắt có nhiễm từ không? + từ trường có xuyên qua cuộn thứ cấp không? + hiện tượng gì xảy ra với cuộn thứ cấp? HS : trả lời Hoạt động4: tìm hiểu tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của máy phát điện GV: yêu cầu HS quan sát thí nghiệm HS : quan sát GV: qua kết qủa thí nghiệm yêu cầu HS rút ra kết luận HS : trả lời GV: Nếu n1>n2 => U1 như thế nào với U2 , máy đó gọi là tăng thế hay hạ thế? HS : trả lời GV: vậy muốn tăng giảm hiệu điện thế ở cuộn thứ cấp người ta phải làm gì? HS : trả lời Hoạt động5: tìm hiểu cách lắp đặt máy biến thế ở 2 đầu đường dây tải điện GV: thông baó tác dụng cảu máy ổn áp. HS : lắng nghe Hoạt động5: vận dụng , dặn dò GV: yêu cầu HS hoạt động cá nhân C4 HS : hoạt động cá nhân GV : gọi HS trả lời HS : lên bảng trả lời GV : yêu cầu HS khác nhận xét HS : nhận xét GV : cho HS đọc có thể em chưa biết HS : đọc bài * Về nhà học bài làm bài 36.1=> 36.3 SBT I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế Đặt một hiệu điện thế xoay chiều vào 2 đầu cuộn sơ cấp của máy biến thế thì ở hai đầu của cuộn thứ cấp xuất hiện hiệu điện thế xoay chiều. II. Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế Tỉ số giữa hiệu điện thế ở hai đầu của cuộn dây của máy biến thế bằng tỉ số giữa số vòng của các cuộn dây tương ứng. Ơû đường dây tải về phía nàh máy điện đặt máy tăng thế, ở nơi tiêu thụ đặt máy hạ thế IV. RÚT KINH NGHIỆM Tuần 21 Ngày sọan: 22/1/07 Tiết 42: THỰC HÀNH VẬN HÀNH MÁY PHÁT ĐIỆN VÀ MÁY BIẾN THẾ MỤC TIÊU Luyện tập vận hành máy phát điện Nhận biết loại máy ( máy nam châm quay hay cuộn dây quay ). Các bộ phận chính của máy Cho máy hoạt động, nhận biết hiệu quả tác dụng của dòng điện do máy phát ra không phụ thuộc vào chiều quay ( đèn sáng, chiều quay của kim vôn kế xoay chiều ) Nghiệm lại công thức của máy biến thế Tìm hiểu hiệu điện thế của cuộn thứ cấp khi mạch hở Tìm hiếu tác dụng của lõi sắt CHUẨN BỊ Máy phát địên Máy biến thế nhỏ Bóng đèn Nguồn điện Dây dẫn Vôn kế HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI Hoạt động 1: kiểm tra sự chuẩn bị của HS GV : yêu cầu các nhóm báo cáo sự chuẩn bị của nhóm mình: mẫu báo cáo. HS : nhóm trưởng báo cáo GV: Yêu cầu HS trả lời một số câu hỏi ở phần I của mẫu báo cáo. HS : trả lời Họat động 2: tiến hành vận hành máy phát điện xoay chiều đơn giản GV: đề nghị HS các nhóm đọc kĩ phần II trong SGK về nội dung thực hành HS : đọc kĩ phần II GV : yêu cầu đại diện các nhóm trình bày : mục tiêu thí nghiệm, tác dụng của từng thiết bị được sử dụng, cách lắp rắp các thiết bị HS : đại diện các nhóm trình bày các nội dung theo yêu cầu của GV GV : phát dụng cụ thí nghiệm cho các nhóm tiến hành lắp ráp HS : mắc mạch điện GV : giúp đỡ các nhóm khi lắp ráp thí nghiệm, yêu cầu nhóm 1 lên vẽ sơ đồ mạch điện trên bảng. HS : lên bảng GV: yêu cầu HS trả lời C1,C2 HS : trả lời Hoạt động 3: vận hành máy biến thế GV: yêu cầu HS nghiên cứu phần 2 HS : hoạt động cá nhân GV: giới thiệu sơ đồ mạch điện của máy biến thế HS : quan sát GV: yêu cầu HS hoạt động nhóm làm thí nghiệm HS : hoạt động nhóm làm thí nghiệm , ghi kết qủa vào mẫu báo cáo GV: yêu cầu HS lập tỉ số n1/n2 và V1/V2, thảo luận trả lời C3 HS : làm bài và ghi vào mẫu báo cáo Hoạt động 4: Hoàn thành báo cáo thực hành, tổng kết đánh giá thái độ học tập, thực hành của HS GV: thu mẫu báo cáo của HS HS : nhóm trưởng thu báo cáo của các thành viên trong nhóm GV : nhận xét, rút kinh nghiệm thao tác thí nghiệm và thái độ học tập của nhóm trong qúa trình thực hành IV. RÚT KINH NGHIỆM