Giáo án Vật lý lớp 9 tiết 28: Lực điện từ

Ngày soạn: 20/11/2011 Ngày dạy: 25/11//2011 Tiết 28: LỰC ĐIỆN TỪ A- MỤC TIÊU: 1- Kiến thức: Mô tả được thí nghiệmchứng tỏ tác dụng của lực điện từ lên đoạn dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. Vận dụng đựoc quy tắc bàn tay trái biểu diễn lực từ tác dụng lên dòng điện thẳng dặt vuông góc với đường sức từ, khi biết chiều đường sức từ, khi biết chiều đường sức từ và chiều của dòng điện. 2- Kỹ năng: Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng các biến trở và các ụng cụ điện. Vẽ và xác định chiều đường sức từ của nam châm. 3- Thái độ: Thực hiện an toàn điện. Yêu thích môn học, trung thực, có ý thức thu thập thông tin, khéo léo trong thao tác thí nghiệm. Thấy được vai trò to lớn của Vật lý học. B- CHUẨN BỊ: 1. Đối với mỗi nhóm: 01 nam châm chữ U; 01 bộ nguồn AC\DC. 01 đoạn dây dẫn thẳng AB bằng đồng. 01 biến trở loại 20Ω - 2A; 01 công tắc; 01 giá thí nghiệm. 01 ampe kế có GHĐ 1,5A và có ĐCNN là 0,02A. 2. Đối với cả lớp: Hình 27.1 và 27.2 phóng to. C- TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1. Ổn định lớp: (1phút) 2. Bài mới: TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (7 phút) - Gv gọi 01 học sinh lên bảng: Nêu thí nghiệm Ơ-Xtét chứng tỏ dòng diện có tác dụng từ. - ĐVĐ: Dòng điện có tác dụng từ lên kim namacham đặt gần nó, vậy ngược lại nam châm có tác dụng lực từ lên dòng điện hay không? - Yêu cầu Hs nêu dự đoán. - Để trả lời câu hỏi nay, mời các em chúng ta cùng nghiên cứu sang bài học hôm nay. - Hs lên bảng trả lời câu hỏi. - Hs nêu dự đoán. Hoạt động 2: TN về tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện (12 phút) - Yêu cầu Hs nghiên cứu thí nghiệm 27.1(SGK). - Gv: treo hình 27.1, yêu cầu Hs nêu tên các dụng cụ thí nghiệm cần thiết. - Giao dụng cụ thí nghiệm cho các nhóm, yêu cầu Hs làm thí nghiệm. Yêu cầu Hs lưu ý không để dây dẫn chạm vào nam châm. - Gọi Hs lên trả lời C1, so sánh với dự đoán ban đầu để rút ra kết luận. -Gv: thông báo khái niệm lực điện từ, yêu cầu hs tự hoàn thành vở ghi. I- Tác dụng từ của từ trường lên dây dẫn có dòng điện: 1- Thí nghiệm: - Hs nghiên cuáu thí nghiệm 27.1 SGK - Hs nêu dụng cụ thí nghiệm - Đại diện các nhóm lên nhận dụng cụ thí nghiệm, thực hành theo yêu cầu. - Hs trả lời câu C1, hoàn thành vở ghi sau khi đã chuẩn kiến thức. 2: Kết luận: Từ trường tác dụng lực lên đoạn dây dẫn AB có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. Lực đó gọi là lực điện từ. Hoạt động 3: Tìm hiểu chiều của lực điện từ (17 phút) - Từ kết quả thí nghiệm trên ta thấy: dây dẫn AB bị hút hoặc bị đẩy ra ngoài 2 cực của nam châm. Theo các em chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào? - Hướng dẫn Hs cách tiến hành TN kiểm tra và sửa chữa bổ sung nếu cần. - Yêu cầu hs làm thí nghiệm 1: kiểm tra sự phụ thuộc của chiều lực điện từ vào chiều dòng điện. - Tương tự làm thí nghiệm 2: khảo sát sự phụ thuộc của chiều lực điện từ vào chiều của đường sức từ. - Qua 2 thí nghiệm, chúng ta rút ra được kết luận gì? - Yêu cầu Hs hoàn thành kết luận vào vở. - Yêu cầu Hs đọc mục thông báo ở mục 2. Quy tắc bàn tay trái. - Gv: treo hình 27.2 lên bảng, yêu cầu Hs kết hợp hình vẽ để hiểu rõ hơn quy tắc này. II Chiều của lực điện từ, quy tắc bàn tay trái: 1- Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?: - Hs dự đoán câu trả lời từ câu hỏi của Gv - Hs làm thí nghiệm dưới sự chỉ đạo của Gv. - Hs tìm hiểu ứng dụng của rơ le điện. -Hs rút ra kết luận, trả lời C1. - Hs hoàn thành kết luận vào vở ghi. 2. Quy tắc bàn tay trái: - Cá nhân Hs tìm hiểu quy tăc bàn tay trái ở SGK. - Hs theo dõi hưỡng dẫn của Gv để ghi nớ quy tắc. Hoạt động 4: Vận dụng – Củng cố – Hướng dẫn về nhà (8 phút) -Yêu cầu hs trả lời câu hỏi: chiều của lực điện từ phụ thuộc vào yếi tố nào? Nêu quy tắc bàn tay trái? - Hỏi: nếu đồng thời đổi chiều dòng điện qua dây dẫn và chiều đường sức từ thì lực điện tù có thay đổi không? Làm thí nghiệm kiểm tra. - Hướùng dẫn Hs vạn dụng giải quyết câu C2, C3, C4. gv lưu ý cho học sinh tuần tự các bước trong khi áp dụng quy tắc này. - Yêu cầu Hs đọc phần “Có thể em chưa biết” - Học bài và làm bài tập bài 27 (SBT). III-Vận dụng: - Hs trả lời câu hỏi của Gv. Cá nhân tham gia thảo luận, hoàn thành C2, C3, C4. hs nắm các bước áp dụng quy tắc này. - Hs đọc phần “Có thể em chưa biết” - Hs lưư ý đến những dặn dò của Gv. D. RÚT KINH NGHIỆM: