Giáo án Vật lý nâng cao 11 - Tiết 63 - Hiện tượng tự cảm

Tiờ́t 63: hiện tượng tự cảm I. Mục tiÊU a. Vờ̀ kiờ́n thức: - Hiểu được bản chất của hiện tượng tự cảm khi đóng và ngắt mạch - Nắm và vận dụng được các công thức xác định hệ số tự cảm của ống dây,công thức xác định suất điện động tự cảm. b. Vờ̀ kĩ năng: - Giải thích sự xuất hiện của suất điện động tự cảm - Tìm độ tự cảm và suất điện động tự cảm trong ống dây II. CHUẩN Bị: a.Giáo viên: - Thí nghiệm về hiện tượng tự cảm khi đóng ngắt mạch - Hình vẽ phóng to trong SGK b.Học sinh: Ôn tập về các kiến thức tương ứng trong bài. III. Tổ CHứC HOạT ĐộNG DạY HọC: Hoạt đụ̣ng của giáo viờn Hoạt đụ̣ng của học sinh Nụ̣i dung Hoạt động 1: Kiểm tra kiến thức cũ(5phút) ? Nêu hiện tượng cảm ứng điện từ.Trình bày quy tắc xác định chiều dòng điện cảm ứng. - Cá nhân trả lời câu hỏi của GV - Cá nhân nhận xét câu trả lời của bạn Hoạt động 2: Tìm hiểu về hiện tượng tự cảm (20') - Giới thiệu về mục đích và tiến hành thí nghiệm cho HS @Yêu cầu HS quan sát thí nghiệm thứ nhất và nhận xét về hiện tượng ? Giải thích hiện tượng xẩy ra - Nhận xét trình bày của HS và kết luận @ Tiến hành thí nghiệm 2 và yêu cầu HS nhận xét về hiện tượng xẩy ra ? Giải thích về hiện tượng xẩy ra - Nhận xét trả lời của HS và kết luận về hiện tượng tự cảm. - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C1 @ Nhận xét về hiện tượng xẩy ra ở thí nghiệm - Thảo luận và giải thích hiện tượng xẩy ra ở thí nghiệm - Nhận xét câu trả lời của bạn và bổ sung @ Quan sát thí nghiệm 2 và nhận xét về hiện tượng xẩy ra - Thảo luận và giải thích hiện tượng xảy ra ở thí nghiệm - Trình bày khái niệm hiện tượng tự cảm - Trả lời câu hỏi C1 1.Hiện tượng tự cảm a. Thí nghiệm 1 b. Thí nghiệm 2 Khái niệm: Hiện tượng tự cảm là hiện tượng cảm ứng điện từ trong 1mạch điện do chính sự biến đổi của dòng điện trong mạch đó gây ra Hoạt động 3: Tìm hiểu về suất điện động tự cảm (15') ? Nhận xét về quan hệ giữa Φ,B,i trong mạch điện @ Giới thiệu khái niệm hệ số tự cảm L và đơn vị cho HS ? Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C2 Gợi ý: Sử dụng mối liên quan giữa Φ,B,i trong mạch điện - Nhận xét trả lời của HS và kết luận ? Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C3 - Nhận xét và nhấn mạnh lưu ý cho HS @ Yêu cầu HS thiết lập công thức tính suất điện động tự cảm - Nhận xét trả lời của HS và kết luận @ Trình bày về quan hệ giữa Φ,B,i trong mạch điện - Nhận xét trả lời của bạn @ Thảo luận và trả lời câu hỏi C2 theo gợi ý của GV - Nhận xét trình bày của bạn @ Thảo luận và trả lời câu hỏi C3 - Thảo luận và thiết lập công thức tính suất điện động tự cảm - Nhận xét trả lời của bạn và bổ sung 2. Suất điện động tự cảm a. Hệ số tự cảm (L) - Công thức: L = 4p.10-7n2v n: Số vòng dây/1 đơn vị chiều dài V: Thể tích của ống - Đơn vị: henri (H) Lưu ý: Chỉ áp dụng cho ống dây không có lõi sắt - L của 1 mạch điện không có lõi sắt là không đổi b. Suất điện động tự cảm - Khái niệm: Suất điện động được sinh ra do hiện tượng tự cảm gọi là suất điện động tự cảm - Biểu thức: Hoạt động 4: Vận dụng,củng cố(8 phút). - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1/SGK - Nêu 1 số câu hỏi TNKQ đã chuẩn bị trước cho HS trả lời. - Nhận xét câu trả lời của HS và tóm tắt kiến thức bài học - Đọc SGK và trả lời câu hỏi của GV - Tóm tắt kiến thức bài học Hoạt động 5: Tổng kết bài học (2 Phút) - Nhận xét thái độ học tập của HS - BTVN: Số ,3/SGK;5.35,5.36/SBT -Dặn HS chuẩn bị bài năng lượng từ trường. - Ghi nhiệm vụ về nhà. IV. rút kinh nghiệm: ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................