Hình ảnh nụ cười thoải mái lạc quan trong “nhật ký trong tù" Hồ Chí Minh

Nội dung bài viết gồm : 3 phần

1- Giải thích nghĩ : “ Tiếng hát cừơi ”

2- Biểu hiện tiến cười trong : “ Nhật ký trong tù”

Nụ cười thoả mái trẻ chung .

Tiếng cười nghẹn ngào căn uất , cười ra nước mắt ,tiếng cười lạc quan : Yêu đời ,yêu sự sống .

3. Bài học đạo đức .

 

doc5 trang | Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1618 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Hình ảnh nụ cười thoải mái lạc quan trong “nhật ký trong tù" Hồ Chí Minh, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Hình ảnh nụ cười thoải mái lạc quan Trong “nhật ký trong tù ’’ Hồ Chí Minh Người trình bày : Trần Thị Hải Nội dung bài viết gồm : 3 phần 1- Giải thích nghĩ : “ Tiếng hát cừơi ” 2- Biểu hiện tiến cười trong : “ Nhật ký trong tù” Nụ cười thoả mái trẻ chung . Tiếng cười nghẹn ngào căn uất , cười ra nước mắt ,tiếng cười lạc quan : Yêu đời ,yêu sự sống . 3. Bài học đạo đức . Sau ba mươi năm buôn ba hải ngoại tìm đường cứu nước , năm 1941 Bác Hồ trở về Tổ Quốc trong giờ phút thiêng liêng - Đất trời , sông núi , chim muông nghiêng mình chào đón người : Bác về im lặng con chim hót Thánh thót bờ lau vui ngẩn ngơ Và người lại tiếp tục bước vào cuốc kháng chiến chống Thực dân, Phát xít. Mùa thu năm 1942 ,người sang Trung Hoa để toạ đàm với phe đồng minh chống Phát xít. Bác vừa đến Tú Vinh thì bọn Tưởng Giơí Thạch bắt giam cầm 14 tháng “Nhật ký trong tù” được ra đời trong bốn bức tường trật hẹp tối tăm của chế độ lao tù Tưởng Giới Thạch vô cùng hà khắc ,đánh dấu quãng thời gian hơn một năm trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác từ mùa thu năm 1942 đến mùa thu 1943. Đây là một kỉ vật vô giá để chúng ta tìm hiểu Bác in là nhân chứng ghi lại tấm gương đạo đức sáng ngời của người. Bóng đen ,từ đầy tăm tói không làm cho Bác nản chí .Bác luôn luôn nhìn về cuộc sống tương lai và kiên quyết đấu tranh với mọi thế lực đẻ thực hiện chân lí “ Không có gì quý hơn độc lập tự do ” . Bàn về tác phẩm “Nhật ký trong tù” , nhà thơ Hoàng Trung Thông có đánh giá : Tôi đọc trăm bài trăm ý đẹp ánh đèn toả rạng mái đầu xanh Vần thơ của Bác vần thơ thép Mà vẫn mênh mông bát ngát tình Và có rất nhiều người bình cực hay về chất thép ,chất tình trong đó . Trong buổi hôm nay ,tôi muốn tái hiện lại hình ảnh Bác qua tiếng cười trong thơ “Nhật ký trong tù” – Nó mang đầy đủ các cung bậc – Khi là nụ cười thoải mái, trẻ trung có khi là cái cười châm biếm chua cay, mỉa mai,và cũng có khi là cái cười ra nước mắt, cười mà nghiến răng . Cái cười cuả Bác không giống cái cười cay đắng của Hồ Xuân Hương khi phải chịu cảnh lấy lẽ: Năm thì mười hoạ nên chăng chớ Một tháng đôi lần có cũng không . Tiếng cười ở đây là cam chịu, chấp nhận hoặc cái cười ra nước mắt của Tú Xương khi bị thi hỏng : Một đoàn thằng hỏng đứng mà trông Nó đỗ khoa này có sướng không Còn cái cười của Bác thể hiện một nhân sinh quan Cách Mạng, một lí tưởng một nghị lực Cách Mạng . Cười là biểu hiện của trạng thái tâm lí, tình cảm :Vui – cười , buồn - cười, khổ – cười, khóc - cười, tâm trạng sảng khoái - cười và cười cũng là để quên đi nỗi đau khổ ,vươn tới niềm tin tương lai.Tiếng cười của Bác rất tự nhiên.Ta hiểu vì sao Bác có thể cười rất vui trong hoàn cảnh nhà tù vô cùng tàn bạo của Tưởng Giới Thạch,vì sao người có thể cảm thấy thoải mái trong những ngày “Cháo bẹ rau măng” ở hang Pắc Bó hồi nào bởi tiếng cười của bác bắt nguồn từ trái tim vĩ đại luôn luôn gắn bó với con người, vời sự sống bất diệt trên cõi đời này. ở “ Ngục trung nhật ký ” bác phải trải qua cuộc sống trong tù cơ cực, khổ ải ,thiếu thốn .Bác đã phải ăn đói : Lót lòng mỗi bữa lưng cơm đỏ Không muối không canh cũng chẳng cà Rồi cái rét hành hạ mà bác mất ngủ: Đêm thu không đệm cũng không chăn Gối quắp lưng còng ngủ chẳng an Hoặc không được ngủ yên vì “ gà gáy một lần đêm chửa tan” đã phải “cất bước” đón “trận gió hàn”.Tắm giặt cũng không được thoải mái, cho nên dẫn đến “răng rụng, tóc bạc, ghẻ lở ” . Bác đâu có chú ý, quan tâm đến nỗi khổ của mình mà thơ Bác nói tới cái khổ bằng giọng cười thoả mái và tấm lòng Bác hướng ra ngoài ,hướng về nhân dân “ Nâng niu tất cả chỉ quên mình” . Trước hết là nụ cười thoải mái trẻ trung nó mang một niềm vui hồn nhiên : Có một lần máy bay địch đến ,nhà lao mở của tù cho tù nhân lánh nạn . Các tù nhân được ra ngoài sướng quá - cười rất hồn nhiên : Cửa mở cho tù ra lánh nạn Được ra ngoài ngục , khoái làm sao. Nào có phân biệt gì đâu giữa lãnh tụ với người tù bình thường trong nụ cười ấy.Và cũng trong lần này khi chạy,Bác bị trượt chân ngã, nhưng “May nhẩy ra ngoài suýt nưa nguy” một tiếng cười hết sức vô tư khi được thoát nạn.Có lẽ đây là trong những cái kỳ diệu niềm vui này. Nó khiến con người thấy một năm là cả bốn mùa xuân “ở giữa những ngày kham khổ , bệnh tật , thậm chí có thể đùa ngay khi cả ngồi viết những dòng di chúc lại cho đời ” . “ Phòng khi tôi đi gặp Các Mác – Lê Nin ” Bác biến cái thế bị động thành cái chủ động. Đúng là: Bác đi đâu cũng nghe chân bước . Như gió xuân về đất nở hoa Thế rồi nụ cười hồn nhiên trẻ trung thoả mái bống vụt tắt khi Bác phải chứng kiến và chịu cảnh sống trong tù khổ cực . Bác cười – Cái cười nghẹn ngào , căm uất , cười ra nước mắt . Đau khổ chi bằng mất tự do . Đến buồn đi ỉa cũng không cho Cửa tù khi mở không đau bụng Đau bụng thì không mở của tù . Cái cười bật ra, nhưng rồi nghiến răng lại, nhường chỗ cho sự căn phẫn bởi nhà tù không đáp ứng nổi những nhu cầu tối thiểu nhất của con người.Cái cười của Bác tràn đầy sức sống ,cười lên để đấu tranh, để coi thường mọi thủ đoạn của bon Tưởng Giới Thạch . Đâu chỉ có tiếng cười châm biếm,đả kích mà tiếng cười như muốn phá tan cái không khí bứt rứt khó chịu của người tù.Vì “bốn tháng áo không thay , bốn tháng không tắm giặt ” nên “ghẻ lở mọc đầy thân ” giữa lúc đó , Bác làm bài thơ ghẻ: Đầy mình đỏ tím như hoa gấm Sột soạt luôn tay tựa gẩy đàn. Mặc gấm bạn tù đều khách quý Gẩy đàn trong ngục thảy tri âm Bài thơ là một lời đùa vui thoả mái, ẩn náu một nụ cười kín đáo thâm trầm của nhà hiền triết á Đông. Đọc nên ta thấy có màu sắc, âm thanh Bác không hề suýt xoa,đau đớn vì mụn ghẻ mà đã trừu tượng hoá nó trở thành cái sang trọng “mặc gấm ’’, cái hào hoa , cái uyển chuyển của một vị khác quý, một nghệ sĩ tạo ra. Niềm vui chan hoà, xua tan đi cái ghê tởm của ghẻ lở . Trải qua một đêm mất ngủ vì bị cùm kẹp, đói rét, muỗi rệp, bỗng nở nụ cười vui khi nghe một tiếng chim vang báo sáng . Biểu hiện cái xôn sang của mùa xuân , của tình yêu sự sống đến với người. Đó là nụ cười lạc quan , của niềm tin : Đôi ngựa ngày đi chẳng nghỉ chân . Đêm gà năm vị lại thường ăn . Thừa cơ rét rệp xông ra đánh . Mừng sáng nghe oanh hót xóm gần . Song không chỉ có thể, bài thơ còn biểu thị một cái cười khôi hài: ngày thì cuốc bộ hai chân không lúc nào nghỉ “ Đôi ngựa ngày đi’’đêm thì cùm bắt chéo đôi chân như kiểu gà buộc chéo để quảng cáo món “ ngũ vị kê” Phải chăng đây là nỗi khổ ư ? Bác có sợ, có buồn đâu. Bác đang cười trên gian khổ đấy một cách hài hước, dí dỏm thể hiện niềm lạc quan, niềm vui . Bởi lẽ đó nhà thơ Tố Hữu viết : Lại thường nỗi đoạ đầy thân Bác . Ôi thân yếu , mắt mờ tóc bạc. Mà thơ bay , cánh hạc ung dung. Cái cười trong thơ Bác thật ý vị, sâu sắc, nó giúp cho ai đang đứng trước gian khổ , khó khăn có thêm một sức mạnh, một ý chí, một nghị lực để vượt qua. Và những ai đang sống bi quan, chán nản, tuyệt vọng khi đọc những vần thơ tiếng cười của Bác sẽ có một bản lĩnh để vươn tới ngày mai, thêm yêu đời, yêu sự sống, đồng thời khuyên chúng ta luôn tạo ra một niềm vui bằng cái cười hồn nhiên, thoải mái, trẻ trung và phải biết cười . Cười cái gì ? Cười như thế nào ? Tìm hiểu tiếng cười trong “Nhật ký trong tù ”là cũng để hiểu về con người Bác , một con người có phẩm chất đạo đức cách mạng cao quý . Tiếng cười của Bác biểu thị một niềm lạc quan, một sức sống, một phong thái ung dung một dũng khí Cách Mạng phi thường và cũng như một làn roi quất mạnh và mặt lũ TGT phản động . Hôm nay trong những ngày đất nước thanh bình , hội nhập , toàn Đảng toàn dân đang nô nức học tập tấm gương đạo đức sáng ngời của Bác . Đứng trước anh linh của người . Xin “ Người yên giấc ngủ say ”. Chúng con thế hệ tương lai xin : “ Nguyện cùng người vươn tới mãi Vững như muôn dải Trường Sơn ”

File đính kèm:

  • docNu cuoi trong Nhat ki trong tu.doc
Giáo án liên quan