HÌNH HỌC 10 Trường THPT Lê Quý Đôn

Ngày soạn: Tiết: §1. CÁC ĐỊNH NGHĨA I. Mục tiêu: Qua bài học học sinh cần nắm được: 1. Về kiến thức - Nắm được khái niệm vectơ, hai vectơ cùng phương, cùng hướng. - Biết đuợc độ dài vectơ = độ dài đoạn thẳng - Hiểu đuợc hai vectơ bằng nhau. - Biết đựoc vectơ không. 2. Về kỹ năng - Nêu được ví dụ về 2 vectơ cùng phưong, cùng hướng. - Chứng minh được 2 vectơ cùng phưong, cùng hướng. - Chứng minh được 2 vectơ bằng nhau. - Dựng được 1 vectơ AB (dựng điểm B) = 1 vectơ đã cho. 3. Về tư duy - Phân biệt được vectơ và đoạn thẳng - Chứng minh 3 điểm thẳng thông qua 2 vectơ cùng phưong. - Nhớ, hiểu, vận dụng. 4. Về thái độ: - Cẩn thận, chính xác. - Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. - Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới - Giáo viên: Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ 2. Bài mới HĐ : Nắm khái niệm vectơ. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời - Ghi hoặc không ghi khái niệm mệnh đề - Yêu cầu HS nhìn vào tranh, nhận xét ý nghĩa các mũi tên Ghi Tiêu đề bài 1. Khái niệm vectơ ÑN: vectô laø moät ñoaïn thaúng coù höôùng KH: (A ñieåm ñaàu, B ñieåm cuoái) Hay ,,…,,,… B A HĐ 1: Học sinh xác định các vectơ từ 2 điểm A, B.. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời, vẽ - Gọi lên bảng vẽ - Vẽ Vectơ và đoạn thẳng từ những điểm A, B; C, D B A HĐ 2: Nhận xét vị trí tương đối của 2 vectơ, đi đến khái niệm 2 vectơ cùng phương, hướng. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Lắng nghe, ghi khái niệm - Nhìn, suy nghĩ, trả lời - Trả lời - Trả lời - AB & AC cùng phương, thì AB, AC nằm trên 1 đường thẳng hoặc trên 2 đường .., loại khả năng 2… - Khái niệm giá của vectơ - Yêu cầu hs thực hiện hđ 2 ở SGK, lưu ý giá của vectơ - Định nghĩa - Nhận xét hướng đi của mỗi vectơ ? - Chứng minh 3 điểm thẳng hàng đã học ở THCS ? - Nx vị trí A, B, C khi AB & AC cùng phương ? Đi đến nhận xét. 2. Vectơ cùng phương, vectơ cùng hướng - Đường thẳng đi qua điểm đầu và điểm cuối gọi là giá của vectơ. - Nhận xét: A, B, C th hàng ó 2 vectơ AB & AC cùng phương ÑN: Hai vectô ñöôïc goïi laø cuøng phöông neáu giaù cuûa chuùng song song hoaëc truøng nhau. Hai vectô cuøng phöông thì coù theå cuøng höôùng hoaëc ngöôïc höôùng Nhaän xeùt: ba ñieåm A,B,C phaân bieät thaúng haøng KVCK vaø cuøng phöông. HĐ 3: Học sinh tiến hành HĐ 3 ở SGK. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Hs trả lời: Traû lôøi: vaäy ñieåm A naèm treân ñöôøng thaúng d qua O vaø coù giaù song song hoaëc truøng vôùi giaù cuûa vectô Traø lôøi: vaäy ñieåm A naèm treân nöûa ñöôøng thaúng d sao cho ngöôïc höôùng vôùi vectô - Nhận xét HÑ3: giôùi thieäu ví duï: Hoûi : khi naøo thì vectô cuøng phöông vôùi vectô ? Hoûi : khi naøo thì ngöôïc höôùng vôùi vectô ? - Cùng hướng thì cùng phương. - Cùng phương chưa chắc đã cùng hướng. HĐ 4: Bài tập 1 Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Đứng tại chỗ phát biểu. - Trả lời, vẽ hình - Yêu cầu HS làm bt 1 tại chỗ, chọn hs tuỳ ý. - Cho 3 điểm A, B, C thẳng hàng. Khi nào thì vectơ AB và AC cùng hướng, ngược hướng Ghi Tiêu đề bài - Ghi 1 vài ý cần thiết. - Vẽ hình minh hoạ HĐ 5: Bài tập 2 Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Lên bảng trả lời - Yêu cầu 1 HS làm bt 2 tại chỗ, chọn hs tuỳ ý; - hs khác lên ghi trên bảng. - Ghi đáp án. HĐ 6 : Ví dụ Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Vẽ hình, tìm, chứng minh - Ghi bài - Gv cho hình bình hành ABCD, tìm 1 số cặp vectơ cùng phương, cùng hướng, ngược hướng ? Giải thích ? GIAÛI a. Ñieåm A naèm treân ñöôøng thaúng d qua O vaø coù giaù song song hoaëc truøng vôùi giaù cuûa vectô b. Ñieåm A naèm treân nöûa ñöôøng thaúng d sao cho ngöôïc höôùng vôùi vectô - Vẽ hình - Ghi những câu đúng Ví duï: Cho ñieåm O vaø 2 vectô Tìm ñieåm A sao cho : a. cuøng phöông vôùi vectô b. ngöôïc höôùng vôùi vectô HĐ7: Nắm khái niệm 2 vectơ bằng nhau. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Ghi hoặc không ghi - Trả lời - Ghi chú ý - Khái niệm độ dài vectơ, ký hiệu, vectơ đơn vị - Cho hs pb cảm nhận giống, khác của 2 vectơ MN, BP ở KTBC ? - Hd đi đến chú ý 3. Hai vectơ baèng nhau - Ghi tóm tắt các khái niệm bên. - Chú ý: + Tính bắc cầu….. + Cho vectơ a và điểm O, khi đó có 1 và chỉ 1 vectơ OA = vectơ a. ÑN: Hai vectô vaø ñöôc goïi laø baèng nhau neáu vaø cuøng höôùng vaø cuøng ñoä daøi. KH: = Chuù yù: vôùi vaø ñieåm o cho tröôùc toàn taïi duy nhaát 1 ñieåm A sao cho= HĐ 8 : Hd khái niệm vectơ không và các tc. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Lắng nghe, ghi khái niệm - Trả lời - Ghi quy ước - Khái niệm vectơ 0 - Độ dài vectơ 0 - HD hs nhận xét vectơ chỉ là 1 điểm, từ đó …. Quy ước vectơ 0 cùng phương, cùng hướng với mọi vectơ 4. Vectơ không ÑN: laø vectô coù ñieåm ñaàu vaø cuoái truøng nhau KH: + moïi vectô khoâng ñeàu baèng nhau. + vectô khoâng cuøng phöông cuøng höôùng vôùi moïi vectô. (SGK) HĐ 9: Hđ 4 ở SGK Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Vẽ, Trả lời Hoïc sinh veõ vaøo vôû TL: khi chuùng cuøng höôùng , cuøng ñoä daøi TL: caàn coù DE = AF vaø cuøng höôùng TL: döïa vaøo ñöôøng trung bình tam giaùc Hoïc sinh leân thöïc hieän - 7’, Gọi lên bảng vẽ, giải giôùi thieäu ví duï: Gv veõ hình leân baûng A D F E B C Hoûi: khi naøo thì hai vectô baèng nhau ? Vaäy khi caàn coù ñk gì? Döïa vaøo ñaâu ta coù DE = AF ? GV goïi 1 hoïc sinh leân baûng trình baøy lôøi giaûi Gv nhaän xeùt söûa sai Chỉnh sửa phần hs làm. Ví duï : Cho tam giaùc ABC coù D,E,F laàn löôït laø trung ñieåm cuûa AB,BC,CD Cmr : Giaûi Ta coù DE laø ñöôøng TB cuûa tam giaùc ABC neân DE =AC=AF DE AF Vaäy HĐ 10: Củng cố Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Hs vẽ hình, làm bài - Cho hbh ABCD, tâm O. M, N, P ll là trung điểm của AD, BC, CD. Tìm các vectơ = vectơ MO, OB ; dựng vectơ MQ = vectơ OB, Có bao nhiêu điểm Q ? - Hv của hs - Lời giải đã sửa 3. Cuûng coá: Baøi toaùn: Cho hình vuoâng ABCD. Tìm taát caû caùc caëp vectô baèng nhau coù ñieåm ñaàu vaø cuoái laø caùc ñænh hình vuoâng. - Cho hoïc sinh laøm theo nhoùm. 4. Daën doø: - Hoïc baøi - Laøm baøi taäp3,4 SGK T7. - BT 1-4 SGK trang 7. - BT SBT 7-10. —***—***—***—***—***—***—***—***—–***–***–***–***–***–***–***–***– Ngày soạn: Tiết: §2. TỔNG VÀ HIỆU HAI VECTƠ – LUYỆN TẬP TIẾT 2: I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1. Về kiến thức · Biết đuợc cách xác định tổng 2 vectơ, quy tắc hbh · Hiểu đuợc tính chất của phép cộng hai vectơ. 2. Về kỹ năng · Vận dụng được quy tắc 3 điểm, quy tắc hbh khi lấy tổng của 2 vectơ 3. Về tư duy · Nhớ, hiểu, vận dụng. 4. Về thái độ: · Cẩn thận, chính xác. · Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. · Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới, tiết truớc. · Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ Hai vectô baèng nhau khi naøo? Cho hình vuoâng ABCD, coù taát caû bao nhieâu caëp vectô baèng nhau? Cho so saùnh vôùi 2. Bài mới HĐ 1: Nắm khái niệm tổng của 2 vectơ. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Ghi hoặc không ghi - Trả lời - Ghi chú ý Noùi: Veõ vectô toång baèng caùch choïn A baát kyø, töø A veõ: ta ñöôïc vectô toång - Dùng hình vẽ của KTBC để giới thiệu khái niệm - Cho hs nhận xét … dẫn đến quy tắc 3 điểm - hình thaønh khaùi nieäm toång hai vectô - GV giôùi thieäu hình veõ 1.5 cho hoïc sinh hình thaønh vectô toång. GV veõ hai vectô baát kì leân baûng. Hoûi: Neáu choïn A ôû vò trí khaùc thì bieåu thöùc treân ñuùng khoâng 1. Tổng của hai vectơ: Ñònh nghóa: Cho hai vectô . Laáy moät ñieåm A tuyø yù veõ . Vectô ñöôïc goïi laøtoång cuûa hai vectô KH: Vaäy Pheùp toaùn treân goïi laø pheùp coäng vectô. B C A HĐ 2: Quy tắc hình bình hành (đường chéo) Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời - Phát biểu - Dựng hbh, cho hs nhận xét trước từ phép cộng hai vectơ - HD hs phát biểu quy tắc hbh - Gợi ý, hs phát biểu những đỉnh khác 2. Quy tắc hình bình haønh: B C A D Neáu ABCD laø hình bình haønh thì HĐ 3 : Tính chất của phép cộng các vectơ. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời: gh, kh, cộng với 0 - Ghi các tc - Cho hs nhắc lại các tc của phép cộng trong đs 3. Tính chất của phép cộng các vectơ Vôùi ba vectô tuyø yù ta coù: = = = HĐ 3: Củng cố Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Hs vẽ hình, làm bài - Cho hs tiến hành hđ 3 ở SGK: Yc hs ktra từng tc một, rồi so sánh hvẽ - Hv của hs - Lời giải đã sửa Ví dụ: Cho 4 điểm A, B, C, D tuỳ ý. Chứng minh Vectơ AB + vectơ CD = vectơ AD + vectơ CB 3. BTVN: BT 2a, 3a, 4, 7a, 8 SGK trang 12. TIẾT 3: I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1. Về kiến thức · Củng cố tổng 2 vectơ, quy tắc hbh, cùng các tc · Biết đuợc cách xác định phép hiệu hai vectơ. 2. Về kỹ năng · Vận dụng được quy tắc 3 điểm đối với phép trừ 3. Về tư duy · Nhớ, hiểu, vận dụng. 4. Về thái độ: · Cẩn thận, chính xác. · Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. · Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới, tiết truớc. · Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ Tính: vectơ(AB+CD+BC+DA) ? 2. Bài mới HĐ 1: Nắm khái niệm vectơ đối. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng Traû lôøi: Traû lôøi: Traû lôøi: hai vectô ñoái nhau laø hai vectô coù cuøng ñoä daøi vaø ngöôïc höôùng. Hoïc sinh thöïc hieän. Traû lôøi: chöùng minh cuøng ñoä daøi vaø ngöôïc höôùng. Töùc laø Suy ra cuøng ñoä daøi vaø ngöôïc höôùng. - 1 hoïc sinh leân trình baøy lôøi giaûi. GV veõ hình bình haønh ABCD leân baûng. Yeâu caàu : Hoïc sinh tìm ra caùc caëp vectô ngöôïc höôùng nhau treân hình bình haønh ABCD Hoûi: Coù nhaän xeùt gì veà ñoä daøi caùc caëp vectô ? Noùi: laø hai vectô ñoái nhau. Vaäy theá naøo laø hai vectô ñoái nhau? GV chính xaùc vaø cho hoïc sinh ghi ñònh nghóa. Yeâu caàu: Hoïc sinh quan saùt hình 1.9 tìm caëp vectô ñoái coù treân hình. Hoûi: Ñeå chöùng toû ñoái nhau caàn chöùng minh ñieàu gì? Coù töùc laø vectô naøo baèng ? Suy ra ñieàu gì? Nhaán maïnh: 4. Hiệu của hai vectơ Ñònh nghóa: Cho , vectô coù cuøng ñoä daøi vaø ngöôïc höôùng vôùi ñöôïc goïi laø vectô ñoái cuûa. KH: Ñaëc bieät: vectô ñoái cuûa vectô laø VD1: Töø hình veõ 1.9 Ta coù: Keát luaän: HĐ 2: Nắm khái niệm hiệu của 2 vectơ Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Theo dõi , phát biểu - Ghi bài Traû lôøi: Tröø hai soá nguyeân ta laáy soá bò tröø coäng soá ñoái cuûa soá tröø. Traû lôøi: Xem ví duï 2 ôû SGK. Hoïc sinh thöïc hieän theo nhoùm caùch giaûi theo quy taéc theo quy taéc ba ñieåm. Moät hoïc sinh leân baûng trình baøy. Yeâu caàu: Neâu quy taéc tröø hai soá nguyeân hoïc ôû lôùp 6? Noùi: Quy taéc ñoù ñöôïc aùp duïng vaøo pheùp tröø hai vectô. Hoûi: GV cho hoïc sinh ghi ñònh nghóa. Hoûi: Vaäy vôùi 3 ñieåm A, B, C cho ta: GV giôùi thieäu VD2 ôû SGK. Yeâu caàu : Hoïc sinh thöïc hieän VD2 (theo quy taéc ba ñieåm) theo nhoùm Goïi hoïc sinh ñaïi dieän 1 nhoùm trình baøy. 4. Hiệu của hai vectơ Ñònh nghóa hieäu hai vectô : Cho vaø . Hieäu hai vectô , la ømoät vectô KH: Vaäy Pheùp toaùn treân goïi laø pheùp tröø vectô. Quy taéc ba ñieåm: Vôùi A, B, C baát kyø. Ta coù: * Pheùp coäng: *Pheùp tröø: VD2: (xem SGK) Caùch khaùc: HĐ 3: Củng cố Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Hs vẽ hình, làm bài - Cho hs tiến hành phần áp dụng ở SGK Tấtcả phải chứng minh 2 chiều 5. Áp dụng Xem như là 2 tính chất TIẾT 4: I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1. Về kiến thức · Củng cố Định nghĩa tổng và hiệu của 2 vectơ · Củng cố các quy tắc và tính chất liên quan, tc trung điểm, trọng tâm… 2. Về kỹ năng · Vẽ được tổng, hiệu của 2 vectơ · Chứng minh được các đẳng thức về vectơ, tính được dộ dài các vectơ tổng, hiệu 3. Về tư duy · Hiểu, Vận dụng. 4. Về thái độ: · Cẩn thận, chính xác. · Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. · Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới, tiết truớc. · Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ (Lồng vào qt làm btập) 2. Bài mới HĐ 1: Bài tập 1, 2, 3 Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời, làm bài - Yêu cầu 3 HS lên làm trên bảng - Cho nhắc lại các Định nghĩa và quy tắc liên quan trước khi làm - Cho hs dưới lớp nhận xét Ghi Tiêu đề bài - Ghi 1 vài ý cần thiết. - Vẽ hình minh hoạ - Hỏi thêm, thay đổi gt, kl HĐ 2: Bài tập 4, 5, 6b, d Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời, làm bài - Yêu cầu 3 HS TB-Kh lên làm trên bảng - Cho nhắc lại các Định nghĩa và quy tắc liên quan trước khi làm, nếu chưa đuợc thì gọi hs khác - Cho hs dưới lớp nhận xét - Chốt lại - GV ghi lại những quy tắc, - Chỉnh lại, nếu cần - Hỏi thêm, thay đổi gt, kl hợp lý, vừa sức HĐ 3 : Bài tập 7, 8, 10 Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời, làm bài - Dưới lớp nhận xét, lên chỉnh lại - Yêu cầu 3 Kh lên làm trên bảng - Cho nhắc lại các Định nghĩa và quy tắc liên quan trước khi làm, nếu chưa đuợc thì gọi hs khác - Cho hs dưới lớp nhận xét - Chốt lại - GV ghi lại những quy tắc, - Chỉnh lại, nếu cần - Hỏi thêm, thay đổi gt, kl hợp lý, vừa sức HĐ 4 : Củng cố Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Đứng dậy phát biểu (GV chọn tuỳ ý) Hoïc sinh thöïc hieän theo nhoùm caâu a). 2 hoïc sinh leân baûng trình baøy. - Cho hs phát biểu khái niệm, tc, pp chứng minh liên quan. Yeâu caàu : - 1 hoïc sinh chöùng minh I laø trung ñieåm AB - 1 hoïc sinh chöùng minh I laøtrung ñieåm AB GV chính xaùc vaø cho hoïc sinh ruùt ra keát luaän. GV giaûi caâu b) vaø giaûi thích cho hoïc sinh hieåu. Keát luaän: a) I laø trung ñieåm AB b) G laø troïng taâm 3. Cuûng coá: - Nhaéc laïi caùc quy taéc ba ñieåm, quy taéc hình bình haønh. - Nhaéc laïi tính chaát trung ñieåm, tính chaát troïng taâm. 4. BTVN: - Làm bài trong SBT —***—***—***—***—***—***—***—***—–***–***–***–***–***–***–***–***– Ngày soạn: Tiết: LUYỆN TẬP I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1. Về kiến thức · Củng cố tổng 2 vectơ, quy tắc hbh, cùng các tc · Biết đuợc cách xác định phép hiệu hai vectơ. · Củng cố Định nghĩa tổng và hiệu của 2 vectơ · Củng cố các quy tắc và tính chất liên quan, tc trung điểm, trọng tâm… 2. Về kỹ năng · Vận dụng được quy tắc 3 điểm đối với phép trừ · Vẽ được tổng, hiệu của 2 vectơ · Chứng minh được các đẳng thức về vectơ, tính được dộ dài các vectơ tổng, hiệu 3. Về tư duy · Nhớ, hiểu, vận dụng. 4. Về thái độ: · Cẩn thận, chính xác. Tích cực hoạt động ; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. · Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới, tiết truớc. · Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ Bài tập trong SGK, SBT. Gọi 2 HS lên bảng. 2. Bài mới Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Toùm taét ghi baûng HÑ1: Giôùi thieäu baøi 1 Chia lôùp thaønh 2 nhoùm, 1 nhoùm veõ vectô , 1 nhoùm veõ vectô Goïi ñaïi dieän 2 nhoùm leân trình baøy. Hoïc sinh veõ vectô theo nhoùm. Ñaïi dieän 2 nhoùm leân trình baøy Baøi 1) * Veõ Veõ hình. * HÑ2: Giôùi thieäu baøi 5 Gv gôïi yù caùch tìm - Noùi: ñöa veà quy taéc tröø baèng caùch töø ñieåm A veõ Yeâu caàu : hoïc sinh leân baûng thöïc hieän veõ vaø tìm ñoä daøi cuûa Gv nhaän xeùt, cho ñieåm, söõa sai 1 hoïc sinh leân baûng tìm Veõ theo gôïi yùvaø tìm ñoä daøi Baøi 5) veõ hình + = ==AC=a + Veõ = = Ta coù CD= = =a vaäy HÑ3: Giôùi thieäu baøi 6 Gv veõ hình bình haønh leân baûng Yeâu caàu: hoïc sinh thöïc hieän baøi taäp 6 baèng caùch aùp duïng caùc quy taéc Goïi töøng hoïc sinh nhaän xeùt Gv cho ñieåm vaø söõa sai 4 hoïc sinh leân baûng moãi hoïc sinh thöïc hieän 1 caâu caùc hoïc sinh khaùc nhaän xeùt Baøi 6) a. Ta coù: neân: b. ta coù: c. (hn) d. VT= HÑ4: Giôùi thieäu baøi 8 Hoûi: suy ra ñieàu gì? Khi naøo thì ? Töø ñoù keát luaän gì veà höôùng vaø ñoä daøi cuûa vaø Hoïc sinh traû lôøi Suy ra vaø cuøng ñoä daøi , ngöôïc höôùng vaäy vaø ñoái nhau Baøi 8) Ta coù : Suy ra vaø cuøng ñoä daøi , ngöôïc höôùng vaäy vaø ñoái nhau HÑ5: Giôùi thieäu baøi 10 Yeâu caàu:nhaéc laïi kieán thöùcvaätlí ñaõ hoïc, khi naøo vaät ñuùng yeân ? Gv veõ löïc Vaäy Hoûi: khi naøo thì ? KL gì veà höôùng vaø ñoä lôùn Cuûa ? Yeâu caàu: hoïc sinh tìm TL: vaät ñuùng yeân khi toång löïc baèng 0 TL:khiø ñoái nhau cuøng ñoä daøi , ngöôïc höôùng =ME =2.=100N Baøi 10) veõ hình ta coù: cuøng ñoä daøi , ngöôïc höôùng =ME =2.=100N 3. Cuûng coá: - Hoïc sinh naém caùch tính vectô toång , hieäu - Naém caùch xaùc ñònh höôùng, ñoä daøi cuûa vectô 4. Daën doø: Xem baøi tieáp theo “tích cuûa vectô vôùi 1 soá” —***—***—***—***—***—***—***—***—–***–***–***–***–***–***–***–***– Ngày soạn: Tiết: §3. TÍCH CỦA VECTƠ VỚI MỘT SỐ I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1. Về kiến thức · Hiểu được Định nghĩa tích một số với vectơ · Nắm các tính chất của tích một số với vectơ. · Biết đuợc đk để hai vectơ cùng phương. 2. Về kỹ năng · Xác định được vectơ tích một số với vectơ. · Diễn đạt đuợc các biểu thức vectơ về vấn đề 3 điểm thẳng hàng, trung điểm, trọng tâm… · Vận dụng các đk vectơ để giải 1 số bài toán hình học. 3. Về tư duy · Nhớ, hiểu, vận dụng. 4. Về thái độ: · Cẩn thận, chính xác. · Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. · Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới, tiết truớc. · Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ 2. Bài mới TIẾT 6: HĐ 1: Nắm khái niệm . Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng Traû lôøi: laø 1 vectô cuøng höôùng coù ñoä daøi baèng 2 laàn vectô . Hoïc sinh ruùt ra ñònh nghóa. Hoïc sinh xem hình veõ 1.13 Traû lôøi: Noùi: Vôùi soá nguyeân a ta coù: a + a= 2a. Coøn vôùi Yeâu caàu: Hoïc sinh tìm vectô . Goïi 1 hoïc sinh leân baûng GV Nhaän xeùt söõa sai. Nhaán maïnh: laø 1 vectô coù ñoä daøi baèng , cuøng höôùng . Yeâu caàu: hoïc sinh ruùt ra ñònh nghóa tích cuûa với k. Yeâu caàu: Hoïc sinh xem hình 1.13 ôû baûng phuï tìm: Goïi hoïc sinh ñöùng leân traû lôøi vaø giaûi thích. 1. Định nghĩa Cho soá k vaø Tích cuûa vectô vôùi k laø moät vectô. KH: cuøng höôùng vôùi neáu k > 0 vaø ngöôïc höôùng vôùi neáu k < 0 vaø coù ñoä daøi baèng * Quy öôùc: VD: hình 1.13 (baûng phuï) HĐ 2: Nắm các tính chất, bước đầu vận dụng Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Làm nháp, lên bảng Traû lôøi: vectô ñoái cuûa laø Vectô ñoái cuûa laø- Vectô ñoái cuûa laø - Dẫn dắt từ tc số - Yc làm ví dụ 2 - Yc hs nhắc lại tc vectơ liên quan đến trung điểm Hoûi: Vectô ñoái cuûa laø? Suy ra vectô ñoái cuûa vaø laø? Goïi hoïc sinh traû lôøi. GV nhaän xeùt söõa sai. 2. Tính chất Vôùi 2 vectô vaø baát kì.Vôùi moïi soá h, k ta coù: HĐ 3: Xây dựng các đẳng thức vectơ liên quan đến trung điểm, trọng tâm tam giác. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng Traû lôøi: Hoïc sinh thöïc hieän: Traûlôøi: Ñaët caâu hoûi… III. Trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø troïng taâm tam giaùc : a) Vôùi M baát kyø, I laø trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng AB, thì: b) G laø troïng taâm thì: Tiết 7 HĐ 4: Điều kiện 2 vectơ cùng phương Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - vaø cuøng höôùng khi k > 0. - vaø ngöôïc höôùng khi k < 0. Traû lôøi: , cuøng phöông Noùi: Neáu ta ñaët Yeâu caàu:Hoïc sinh coù nhaän xeùt gì veà höôùng cuûa vaø döïa vaøo ñ.n. Hoûi: khi naøo ta môùi xaùc ñònh ñöôïc vaø cuøng hay ngöôïc höôùng? - Trong moãi tröôøng hôïp cuûa k thì vaø laø 2 vectô cuøng phöông. Do vaäy ta coù ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå cuøng phöông laø: 4. Đk để 2 vectơ cùng phương Ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå hai vectô vaø() cuøng phöông laø coù moät soá k ñeå . Nhaän xeùt: Ba ñieåm A, B, C phaân bieät thaúng haøng ñeå HĐ 5: Phân tích một vectơ thành hai vectơ không cùng phương Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng Hoïc sinh ñoïc baøi toaùn veõ hình vaøo vôõ. Traû lôøi: Hoïc sinh thöïc hieän caùc vectô coøn laïi. C, I, K thaúng haøng Höôùng daãn phaân tích 1 vectô theo 2 vectô khoâng cuøng phöông. GV höôùng daãn caùch phaân tích 1 vectô theo , nhö SGK töø ñoù hình thaønh ñònh lí cho hoïc sinh ghi. GV giôùi thieäu baøi toaùn veõ hình leân baûng. Hoûi: theo tính chaát troïng taâm .Vaäy Yeâu caàu: Töông töï thöïc hieän caùc vectô coøn laïi theo nhoùm. Hoûi: Töø ñoù ta keát luaän gì? 5. Phaân tích moät vectô theo hai vectô khoâng cuøng phöông: Ñònh lyù: Cho hai vectô , khoâng cuøng phöông => Khi ñoù moïi vectô ñeàu phaân tích ñöôïc moät caùch duy nhaát theo vaø , nghóa laø: sao cho Baøi toaùn: (SGK) 3. Cuûng coá: - Naém ñònh nghóa, tính chaát cuûa pheùp nhaân vectô vôùi moät soá. - Naém caùc bieåu thöùc vectô cuûa trung ñieåm ñoaïn thaúng vaø troïng taâm tam giaùc. - Naém ñieàu kieän ñeå hai vectô cuøng phöông. 4. Daën doø: - Hoïc baøi - Laøm baøi taäp SGK. —***—***—***—***—***—***—***—***—–***–***–***–***–***–***–***–***– Ngày soạn: Tiết: LUYỆN TẬP I. Mục tiêu. 1. Về kiến thức · Củng cố Định nghĩa tích một số với vectơ · Nắm vững các tính chất của tích một số với vectơ. · Biết Phân tích 1 vectơ theo hai vectơ không cùng phương. 2. Về kỹ năng · Xác định được vectơ tích một số với vectơ. Vận dụng các đk vectơ để giải 1 số bài toán · Diễn đạt đuợc các biểu thức vectơ về vấn đề 3 điểm thẳng hàng, trung điểm, trọng tâm… · Phân tích được 1 vectơ theo hai vectơ không cùng phương. 3. Về tư duy · Nhớ, hiểu, vận dụng. 4. Về thái độ: · Cẩn thận, chính xác. · Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị. · Học sinh chuẩn bị thước kẽ, kiến thức đã học các lớp dưới, tiết truớc. · Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Kiểm tra kiến thức cũ Hs1: Tính chất liên quan đến trung điểm – Làm bài 4a.17 Hs2: Tính chất liên quan đến trọng tâm của 1 tam giác – Chứng minh tính chaát thứ 2. 2. Bài mới Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh NOÄI DUNG HÑ1: Giôùi tieäu baøi 2 Noùi: Ta bieåu dieãn 1 vectô theo 2 vectô khoâng cuøng phöông baèng caùch bieán ñoåi vectô veà daïng GV veõ hình leân baûng. Yeâu caàu: 3 hoïc sinh leân baûng thöïc hieän moãi em 1 caâu. Goïi hoïc sinh nhaän xeùt söõa sai. GV nhaän xeùt cho ñieåm. Hoïc sinh nhôù laïi baøi toaùn aùp duïng ñaõ hoïc ôû baøi hoïc. Hoïc sinh leân baûng bieåu dieãn caùc vectô Hoïc sinh khaùc nhaän xeùt,söõasai. Baøi 2: A M G B K C HÑ2: Giôùi thieäu baøi 4 Gv veõ hình leân baûng. Hoûi: ñeå c.m hai bieåu thöùc a,b ta aùp duïng t.c hay quy taéc naøo? Gv nhaán maïnh aùp duïng t.c trung ñieåm Yeâu caàu:2 hoïc sinh leân baûng thöïc hieän Goïi vaøi hoïc sinh khaùc nhaän xeùt Gv cho ñieåm vaø söõa sai TL:ñeå c.m bieåu thöùc a,b ta aùp duïng t.c TÑ cuûa ñoaïn thaúng Hai hoïc sinh leân thöïc hieän Hoïc sinh nhaän xeùt Baøi 4: a.= 2( )=2. = b. = = =2()=2.2 = = HÑ3: Giôùi thieäu baøi 6 Hoûi: nhìn vaøo bieåu thöùc sau: ta coù theå noùi 3 ñieåm A,B,K thaúng haøngkhoâng? Hoûi :coù nhaän xeùt gì veà höôùng vaø ñoä daøi cuûa ? Hoûi: ngöôïc höôùng ta noùi K naèm giöõa hay ngoaøi AB? Yeâu caàu: hoïc sinh veõ AB ,laáy K naèm giöõa sao cho KA=KB TL :A,B,K thaúng haøng vì (theo nhaän xeùt) TL: ngöôïc höôùng ,ta noùi k naèm giöõa AB Hoïc sinh veõ hình minh hoïa Baøi 6: Ta coù : Suy ra : ngöôïc höôùng vaø KA=KB A K B HÑ4: Giôùi thieäu baøi 7 Noùi :neáu goïi I laø TÑ cuûa AB thì vôùi moïi M baát kì: =? the