Sáng kiến kinh nghiệm một số phương pháp quan trọng nâng cao hiệu quả dạy học phân môn thường thức mĩ thuật

Phòng gdđt huyện nghi lộc Trường thcs nghi trung Sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp quan trọng nâng cao hiệu quả dạy học phân môn thường thức mĩ thuật Thực hiện: Bùi Nguyên Hùng Tổ : Khoa học Xã hội Đặt vấn đề Khái niệm vẻ đẹp trong hội hoạ Cái đẹp trong hội hoạ là gì?Là sự phản ánh và miêu tả một cách sáng tạo vẻ đẹp của thiên nhiên về cuộc sống xã hội, cho nên vẻ đẹp của cuộc sống và trong thiên nhiên là ngọn nguồn của cái đẹp trong nghệ thuật. Vẻ đẹp trong nghệ thuật hội hoạ chính là sự bắt nguồn của cuộc sống được nghệ sỹ sử dụng ngôn ngữ hội hoạ thể hiện bằng tâm hồn của họ để tái tạo ,miêu tả làm cho nó có ý nghĩa và tính chất nghệ thuật. Mĩ thuật là môn học thuộc lĩnh vực năng khiếu, mà tất cả các em học sinh không phải em nào cũng có năng khiếu về mĩ thuật.Như chúng ta đã biết dạy mĩ thuật không nhằm đào tạo các em trở thành học sĩ, mà nhằm giáo dục thẩm mĩ cho các em là chủ yếu, tạo điều kiện cho các em tiếp xúc, làm quen và thưởng thức cái đẹp , tập tạo ra cái đẹp và biết vận dụng cái đẹp vào sinh hoạt học tập hàng ngày và những công việc cụ thể mai sau Môn mĩ thuật góp phần nâng cao hơn năng lực quan sát, khả năng tư duy hình tượng và tính sáng tạo của các em với một phương pháp làm việc khoa học nhằm hình thành ở các em phẩm chất người lao dộng mới, đáp ứng được một đòi hỏi của xã hội phát triển ngày càng nâng cao. 2. Mục đích ý nghĩa của Thường thức Mĩ thuật Các Mác nói ”Nếu anh muốn thưởng thức được nghệ thuật thì anh là người được giáo dục về nghệ thuật”. Thường thức mĩ thuật là một phân môn nhằm trang bị cung cấp cho học sinh một số hiểu biết về nghệ thuật tạo hình thông qua một số kiến thức sơ lược lịch sử Mĩ thuật Việt nam và thế giới, qua đó góp phần hình thành ở học sinh khả năng cảm thụ cái đẹp trong nghệ thuật tạo hình được thể hiện qua đường nét hình mảng, hình khối, đậm nhạt, không gian ánh sáng màu sắc và bố cục. Các em được làm quen với một số tác giả tác phẩm tiêu biểu, giúp các em thâý được giá trị nghệ thuật trong tác phẩmvà khả năng sáng tạo của tác giả,. Trên cơ sở đó dần dần hình thành ở các em thị hiếu thẩm mĩ và tình cảm thẩm mĩ, biết trân trọng và giữ gìn, phát huy vốn văn hoá truyền thống của dân tộc .Như vậy giúp các em từng bước nâng cao nhận thức làm cho tâm hồn các em trở nên phong phú, phát triển toàn diện nhân cách . Để đáp ứng và thưc hiện tốt mục tiêu nói trên, bản thân tôi là một giáo viên giảng dạy bộ môn mĩ thuật ở nhà trường phổ thông , tôi luôn tìm hiểu những khó khăn , thuận lợi trong việc học mĩ thuật của các em nhằm tìm ra phương pháp tốt nhất để giúp các em học tập tốt hơn đố với bộ môn năng khiếu này. Đặc biệt hơn nữa phân môn thường thức mĩ thuật là một phân môn khó để các em tiếp thu và cảm nhận . II.Giải quyết vấn đề A.Thực trạng chung 1.Thuận lợi: +Đốí với giáo viên: - Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng , nhà nước và của nghành , đội ngũ giảng dạy bộ môn mĩ thuật được đào tạo chuẩn hoá hơn về chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng được yêu cầu tốt hơn trong giảng dạy mĩ thuật . Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm tạo điều kiện tốt hơn để giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy của mình. - Cơ sở vật chất được trang bị tương đối đầy đủ hơn phục vụ tốt cho môn học . +Đối với học sinh: đa số các em yêu thích các môn học năng khiếu . 1. Khó khăn: +Đối với giáo viên: - Nội dung bài còn dài so với thời lượng một tiết học, đặc biệt là đối với các bài về khái niệm và phân môn thường thức mĩ thuật . - Cơ sở vật chất còn thiếu thốn như chưa có phòng chức năng , màu vẽ không có đối với bài vẽ theo mẫu , tranh ảnh còn thu hẹp . - Không có nhiều tài liệu phục vu cho nghiên cứu giảng dạy . +Đối với học sinh: - Nhiều đối tượng học sinh chưa thực sự quan tâm đến môn học nên chưa chuẩn bị tốt đồ dùng phục vụ môn học làm ảnh hưởng rất nhiều đến việc học tập - Thời lượng thực hành bài ở nhà rất ít vì các em cho rằng đó là một môn phụ. - Đa số các em chưa tích cực , chủ động trong học tập , chưa phát huy được tính sáng tạo trong thực hành bài vẽ (còn mang tính sao chép ) - Chưa có tác động mạnh mẽ từ phía gia đình đến việc học tập của các em B.Cơ sở lí luận thực tiễn : 1.Phương pháp dạy học đặc trưng của bộ môn mĩ thuật - Từ khi lý luận dạy học ra đời bắt đầu hình thành những định nghĩa khác nhau về phương pháp dạy học , mỗi định nghĩa nhấn mạnh một vài khía cạnh nào đó , phát triển nhận thức của các nhà khoa học ,các nhà sư phạm về bản chất khái niệm phương pháp dạy học ở một thời kì xác định . - Trong bối cảnh toàn ngành giáo dục và đào tạo đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực chủ động của học sinh trong hoạt động học tập thì phương pháp dạy học được xem như là cách thức hoạt động của giáo viên trong việc chỉ đạo , tổ chức các hoạt động học tập nhằm giúp học sinh chủ động đạt các mục tiêu dạy học . Nghề dạy học là một trong những nghề khó bởi sản phẩm của nó là con người . Con người vốn có diễn biến tâm lý phức tạp mà Mĩ thuật là một trong những bộ môn nghệ thuật . Nếu dạy học khó thì dạy nghệ thuật còn khó hơn, nó cần phải mang tính nghệ thuật cao hơn. Dạy Mĩ thuật là dạy học sinh nhìn ra cái đẹp, tạo ra cái đẹp và cảm thụ cái đẹp bằng chính khả năng và sở thích của mình, dạy Mĩ thuật sẽ là khó khi quan niệm về Mĩ thuật chưa đúng vì kiến thức MT chung được dạy cho tất cả, nhưng phải làm sao để mỗi học sinh tạo ra sản phẩm đẹp, không lặp lại hướng dẫn của giáo viên, không giống bài của bạn và không nhắc lại chính mình. Có nghĩa là dạy Mĩ thuật, học Mĩ thuật phải trên cơ sở suy nghĩ, sáng tạo để luôn có cái mới, cái lạ, cái đẹp.Bài vẽ đúng, chính xác như thật chưa chắc đã là bài vẽ đẹp. Đúng,chính xác của Mĩ thuật không như đúng, chính xác của các môn khoa học tự nhiên, mà đúng, chính xác của Mĩ thuật là như nó có và đang tồn tại trong không gian theo cách nhìn, cách nghĩ, cách cảm thụ của người vẽ. Mĩ thuật là nghệ thuật của thị giác ,nghệ thuật nhìn cái đẹp nên dạy học là tổ chức và thực hiện các hoạt động giùp học sinh nâng cao hiểu biết về giáo dục thẩm mĩ , rèn luyện kĩ năng để ứng dụng hiểu biết thẩm mĩ vào cuộc sống. Với mục tiêu chung và chương trình cụ thể dạy mĩ thuật ở trung học cơ sở không chỉ là vẽ mà lấy hoạt động của mĩ thuật nâng cao hiểu biết cho học sinh, giúp các em có thêm kiến thức, kĩ năng trong quá trình hoàn thiện nhân cách . -Dạy học mĩ thuật ở THCS có 4 phân môn chính : + Thường thức mĩ thuật + Vẽ theo mẫu + Vẽ trang trí + Vẽ tranh Để nâng cao hiệu quả dạy học các phân môn mĩ thuật , ngoài những kiến thức cơ bản , trình độ chuyên môn nghiệp vụ , kĩ năng sư phạm người giáo viên giảng dạy mĩ thuật cần phải biết vận dụng khoa học linh hoạt trong những phương pháp dạy học .Khi vận dụng giáo viên không đòi hỏi bắt buộc học sinh phải làm bài như nhau , tuân thủ một cách máy móc , rập khuôn theo cái chung .Có thể cùng một mẫu, một đề tài nhưng sản phẩm sẽ khác nhau về hình, nét , màu sắc, bố cục và cách khai thác đề tài. Cách nhìn , cách hiểu , cáh cảm nhận của mỗi học sinh khác nhau sẽ tạo ra mỗi sản phẩm khác nhau . Kết quả của học sinh phụ thuộc vào kiến thức, vào”nghệ thuật truyền đạt” của giáo viên , nhưng quan trọng hơn cả là cách cảm nhận của học sinh .Bởi lẽ học sinh có hứng thú mới chịu khó suy nghĩ tìm tòi và thể hiện cảm xúc của mình . Dạy học mĩ thuật không đơn giản là dạy học kĩ thuật vẽ mà còn phải kết hợp dạy học cảm thụ thế giới xung quanh vì thế bắt buộc gò ép học sinh trong học mĩ thuật sẽ dẫn đến khuôn mẫu đồng điệu. Cần phát huy tính tích cực độc lập suy nghĩ , tìm tính sáng tạo của học sinh là tư tưởng chủ đạo của phương pháp dạy học mĩ thuật . Kết quả của việc “dạy” là kiến thứ phải “đến”, phải “vào” người học . Hơn nữa học sinh là người chủ động tiếp nhận kiến thức từ giáo viên . Khi giảng dạy , giáo viên không chỉ quan tâm đến phương pháp dạy của mình mà còn phải chú ý tới phương pháp học của học sinh.Do đó dạy mĩ thuật ở trường trung học cơ sở cần chú ý những điểm sau: + Tạo không khí học tập tốt để học sinh háo hức chờ đợi bài học + Tạo điều kiện để học sinh suy nghĩ tìm hiểu những vấn đề mà giáo viên giảng giải. + Tổ chức bài học sao cho học sinh tham gia vào quá trình nhận thức một cách tư giác + Động viên khích lệ nhằm giúp học sinh làm bài bằng khả năng và cảm xúc riêng Vì sao phải chú trọng trong đổi mới phương pháp dạy học? - Tình trạng thầy đọc trò chép hoặc giảng giải xen kẽ vấn đáp, giải thích minh hoa bằng tranh, dẫn đến học sinh quen lối học thụ động, gây khó khăn cho việcáp dụng lối dạy hoạt động tích cực. - Nhiều giáo viên còn lúng túng, thiếu những phương pháp cụ thể để tham khảo, học tập vận dụng phương pháp dạy học tích cực - Việc kiểm tra thi cử vẫn theo lôí cũ, chưa khuyến khích cách học tự học tự tìm tòi sáng tạo . - Phương tiện ,thiết bị dạy học môn mĩ thuật vẫn còn chưa đáp ứng được yêu cầu chương trình ,còn có thể nêu thêm những nguyên nhân khác , đáng chú ý là giáo viên chưa giác ngộ ý nghĩa việc đổi mới phương pháp dạy học trong mục tiêu đào tạo lớp người mới , năng động sáng tạo phục vụ công nghiệp hoá , hiện đại hoá đất nước nên chưa quyết tâm từ bỏ thói quen dạy học theo kiểu truyền đạt kiến thức sách vở thụ động . - Không ít giáo viên dạy mĩ thuật theo kiểu chuyên nghiệp : dạy kĩ thuật vẽ là chủ yếu , chưa chú ý đến mục tiêu là giáo dục , thẩm mĩ cho học sinh nên chưa thực sự phát huy hết khả năng độc lập suy nghĩ ,tìm tòi sáng tạo của học sinh. C.Một số phương pháp quan trọng dạy học phân môn thường thức mĩ thuật *Thưởng thức mĩ thuật có 2 dạng bài học. +Bài giới thiệu chung: Hoàn cảnh lịch sử ,kinh tế ,chính trị ,xã hội Các công trình mĩ thuật , tác phẩm, tác giả tiêu biểu +Bài học giới thiệu phân tích một số công trình tác phẩm, tác giả tiêu biểu Hai dạng bài trên đều có thể áp dụng các phương pháp dạy học sau: 1.Phương pháp quan sát kết hợp phân tích Quan sát giữ vai trò quan trọng đối với phân môn thường thức mĩ thuật , sử dụng phương pháp này học sinh quan sát được những công trình kiến trúc tác phẩm nghệ thuậtvà được phân tích cụ thể , chi tiết qua phản ảnh , đoạn phim hoặc mô hình của công trình kiến trúc tác phẩm nghệ thuật đó. Kĩ năng quan sát giúp học sinh biết cách quan sát khi đứng trước một tác phẩm hay một đối tuợng thẩm mĩ quan quan sát từ tổng thể đến chi tiết .Trên cơ sở quan sát nhận biết tác phẩm về nội dung và hình thức thể hiện các em biết phân tích cái hay cái đẹp trong tác phẩm.Từ quan sát các em phân tích tổng hợp khái quát về tác phẩm và biết đánh giá tác phẩm đó , các em rút ra được bài học có thể áp dụng vào bài vẽ của mình.Quan sát để tìm hiểu, để ghi nhận hình ảnh của đối tượng,dể vẽ và cảm thụ vẻ đẹp của đối tượng,để vẽ đẹp. Ví dụ : Khi xem xét tác phẩm “ Bữa cơm ngày mùa thắng lợi” của hoạ sĩ Nguyễn Phan Chánh , học sinh quan sát tác phẩm để thấy được nội dung và hình thức thể hiện .Nội dung được phản ánh hết sức đơn giản , gần gũi với đời sống thường ngày .Một bữa cơm của một gia đình nông dân có vợ chồng con cái ngồi quanh một mâm cơm , người vợ đang xới cơm cho con ,người chồng và cô con gái đang ăn, phía sau là đống rơm lớn .Màu sắc trong tranh thật giản dị , bằng giác quan màu nâu vẽ trên lụa .Sau khi quan sát nhận biết những nét chính của tác phẩm các em biết phân tích nội dung được thông qua hình thức của tác phẩm. Để có được sự phân tích này, kiến thức về bố cục ,đường nét, hình mảng ,màu sắc trong phân môn vẽ tranh sẽ hỗ trợ để các em có thể nhận biết và phân tích . VD: Bố cục tranh cân đối chặt chẽ , các nhân vật thể hiện rất tự nhiên trong các tư thế khác nhau, người đang ăn ,người đang gắp thức ăn , người đang chăm sóc em, các mảng phụ phía sau làm cho bức tranh thêm phần vững chắc. Màu sắc bố cục và hình dáng các nhân vật cùng các chi tiết như nồi cơm trắng và đầy , mâm cơm có nhiều món ăn , mọi người ăn trong tư thế thư thái , đống rơm làm gam màu ấm áp ,tất cả những yếu tố đó toát lên nội dung chủ đề tác phẩm : Bữa cơm ngày mùa thắng lợi .Học sinh khái quát được ,cảm nhận được không khí gia đình thật đầm ấm no đủ ,hạnh phúc và thấy được giá trị nghệ thuật của tác phẩm là tính chân thực ,tính dân tộc sâu sắc .Thông qua phân tích tác phẩm các em có thể học tập cách sắp xếp các bố cục , cách sử dụng đường nét, đậm nhạt , màu sắc trong bài vẽ của mình . 2. Phương pháp trực quan - Dạy mĩ thuật chủ yếu là bằng đồ dùng dạy học , dùng trên những gì học sinh nhìn thấy .Vì vậy khi dạy học môn thường thức mĩ thuật giáo viên cần phải lựa chọn đồ dùng dạy học , tranh dạy học điển hình ,rõ nội dung có tính thẩm mĩ , khuôn khổ hợp lí để học sinh nhìn rõ. Với sự phát triển của công nghệ thông tin , người giáo viên dạy học mĩ thuật có thể sưu tầm các tư liệu , hình ảnh có liên quan đến bài học rất thuận tiện hông qua internet, các công cụ tìm kiếm , địa chỉ trang web, sách báo điện tử , Nên rất thuận tiện cho việc chọn lựa và xử lí thông tin để có những đồ dùng trực quan mang tính hiệu quả . Qua đó hình thành và phát triển ki năng trong thường thức mĩ thuật giáo viên cần sử dụng một số phương tiện dạy học hiện đại như máy chiếu để chốt lại những nội dung chính của bài , cho học sinh xem băng hình về các công trình kiến trúc , giới thiệu các tác giả tác phẩm và gợi ý cho học sinh tìm hiểu thông tin từ internet (hướng cho học sinh có thể khai thác những thông tin có lợi ) .Thông qua xem băng hình dễ dàng thuyết phục học sinh hơn trong bài học tránh nhàm chán .Dạy học bằng ĐDDH giúp học sinh lĩnh hội tri thức nhanh, nhớ lâu và hứng thú hơn. Về phương diện nào đó, lời nói diễn cảm, có hình ảnh cũng có tính trực quan, bởi nó dựng lên một hình ảnh, một khung cảnh sinh động trước người nghe. 3.Phương pháp thuyết trình Thuyết trình là một phương pháp nhằm lôi cuốn chú ý của học sinh vào bài học , muốn vậy ngoaì những kiến thức cơ bản của bài học giáo viên phải rèn luyện kĩ năng thuyết trình minh học , viết đặc biệt là kĩ năng nói và vẽ minh hoạ . Khi thuyết trình giáo viên có thể nhập vai như một người hướng dẫn nhất là tìm hiểu về các công trình mĩ thuật Việt Nam và thế giới .Kết hợp với phương pháp trực quan , giáo viên thực sự như một “hướng dẫn viên du lịch” dẫn dắt chương trình để lôi cuốn học sinh vào chú ý vào bài học. Vẽ minh hoạ làm tăng thêm tính thuyết phục giúp học sinh tin tuởng cảm phục vào người thầy . 4. Phương pháp vấn đáp a. Đối với học sinh: -Dùng các câu hỏi để học sinh suy nghĩ và trả lời về nội dung bài học .Học sinh được suy nghĩ trước và dự đoán nội dung mà giáo viên sẽ giảng .Các em sẽ không bị động trong quá trình tiếp thu kiến thức, qua đó kích thích suy nghĩ sự say mê tìm hiểu gợi mở để học sinh tự phát hiện những vấn đề mới , liên hệ kiến thức mới với kiến thức đã học và kinh nghiệm sống của bản thân , từ đó khắc sâu kiến thức và ứng dụng kiến thức đã học vào thực tế .Phương pháp này không đòi hỏi các em phải trả lời tất cả các câu hỏi GV đề ra, hay trả lời đúng” răm rắp”về nội dung. Có những học sinh trả lời sai, hoặc không trả lời được thì phương pháp này vẫn mang lại hiệu quả, vì tất cả học sinh đều phải suy nghĩ về bài học; trả lời sai để rồi hiểu rõ, hiểu đúng hơn khi nghe bạn trả lời hoặc giáo viên bổ sung. Hình thành ở các em tính độc lập suy nghĩ tự tin phát huy tính tích cực và tương tác học tập .Tạo hứng thú học tập , phát triển kĩ năng giao tiếp với bạn bè,thầy cô. b. Đối với giáo viên: - Thông qua vấn đáp giáo viên nắm bắt được khả năng mức độ nhận thức của học sinh để từ đó có hướng tạo điều kiện giúp đỡ nâng cao chất lượng giáo dục .Qua đó còn nắm được kết quả của bài dạy để kịp thời điều chỉnh phương pháp dạy học cho phù hợp. Vậy khi đặt câu hỏi giáo viên phải lưu ý đến cách đặt câu hỏi và cách hỏi . Dựa trên phép phân loại của Blom để dặt câu hỏi theo các cấp độ nhận thức ,câu hỏi cấp cao và cấp thấp . Câu hỏi cấp thấp : biết , hiểu , áp dụng Câu hỏi cấp cao là : phân tích tổng hợp đánh giá VD: - Em hãy cho biết bức tranh này của hoạ sỹ nào? Nội dung tranh phản ánh điều gì? Em đã bao giờ nhìn thấy cảnh này trong thực tế ? Hãy phân tích vẻ đẹp trong tranh? Em hãy nêu khái quát nội dung hình thức tác phẩm ? Theo em bức tranh này có giá trị nghệ thuật như thế nào ? Câu hỏi có thể thiết kế ở nhiều dạng khác nhau : Câu hỏi mở là câu có nhiều phương án trả lời . Câu hỏi đóng là câu hỏi lựa chọn chỉ một phương án trả lời là có hoặc không ,đúng hoặc sai. Khi học sinh trả lời sai không nên tỏ thái độ bực tức , phê phán mà cần tạo ra sự hợp tác cởi mở, khuyến khích sự trau dồi , có thể hỏi lại bằng cách đặt câu hỏi gợi mở Cần quan tâm tới những học sinh ít tham gia phát biểu nhằm khuyến khích động viên và tăng cường sự tham gia của học sinh trong quá trình học tập tạo sự công bằng trong lớp học . Cần có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa phương pháp thuyết trình và phương pháp vấn đáp .Lời giảng đan xen với câu hỏi tạo điều kiện cho học sinh được chủ động nghe –suy nghĩ – dự đoán- chờ đợ thông tin mới không nên đặt câu hỏi buộc học sinh phải học thuộc như ở sách giáo khoa , cần đặt câu hỏi suy luận . Không nên nhắc lại câu trả lời của mình, để tạo điều kiện cho các em có thói quen suy nghĩ .Không nên tự trả lời câu hỏi do mình đưa ra , nhằm tăng cường sự tham gia của học sinh , tăng cường tính tích cực của học sinh ,thúc đẩy sự tương tác Ngoài việc đặt câu hỏi trực tiếp còn có thể đưa ra yêu cầu cụ thể bằng câu hỏi hoặc phiếu giao việc thông qua phương pháp làm việc theo nhóm . 5. Phương pháp thảo luận làm việc theo nhóm Là phương pháp quan trọng phát triển kĩ năng quan sát, phân tích tổng hợp và phát huy được tính tích cực chủ động mọi học sinh đều được tham gia học tập .Xây dựng cho các em tinh thần tập thể , ý thức cộng đồng với công việc chung , đồng thời hình thành ở học sinh phương pháp làm việc khoa học, tự lập kế hoạch và làm việc theo kế hoạch . *Hình thành học tập: - Giao bài tập : cách thức đưa ra câu hỏi hoặc phiếu bài giao việc . - Giao các câu hỏi theo phiếu bài tập , giao bài cho từng nhóm. * Tổ chức : - Chia nhóm (có thể đặt tên nhóm) - Cử nhóm trưởng và thư kí ghi chép +Vị trí của từng nhóm * Tiến hành : + Nhận bài tập + Nhóm tự nêu yêu cầu + Các thành viên thảo luận hoặc cùng làm + Nhóm trưởng hoặc đại diện thay mặt nhóm trình bày + Các nhóm hoặc cá nhân góp ý bổ sung. VD: Em hãy đọc , ghi tóm tắt nội dung giới thiệu về tác giả ,đặc điểm riêng của từng tác giả . (Trần Văn Cẩn, Nguyễn Sáng ,Bùi Xuân Phái) Em hãy xem và cho biết ý kiến nhận xét về nội dung hình thức , gia trị nghệ thuật của hai tác phẩm. Tát nước đồng chiêm của họa sỹ Trần Văn Cẩn và kết nạp đảng trên Điện Biên Phủ của hoạ sỹ Nguyễn Sáng ? Em có thể học tập được gì trong hai tác phẩm đó Em hãy sưu tầm bài báo hay tạp chí viết về các tác giả hoặc tác phẩm của các tác giả trong bài học.Với nhiệm vụ được giao như vậy dần dần giáo viên hình thành và phát triển học sinh kĩ năng tự học tự nghiên cứu một cách độc lập sáng tạo . Vào giờ học giáo viên tổ chức các hoạt động để học sinh thảo luận trong nhóm và trình bày những hiểu biết của mình về nội dung bài học đã chuẩn bị ; qua đó nhằm tăng cường tính tích cực của người tự học ; tự tìm tòi khám phá lĩnh hội tri thức một cách chủ động dưới sự điều khiển hướng dẫn của giáo viên . Phương pháp thảo luận còn giúp cho học sinh có điều kiện chia sẻ, học tập kinh nghiệm lẫn nhau, các em tiếp thu kiến thứ một cách chủ động sáng tạo không bị thụ động áp đặt một chiều từ giáo viên . Trong quá trình giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm phải rõ ràng,cụ thể,có thể tách cả các nhóm cùng thảo luận một vấn đề hoặc giao cho mỗi nhóm một vấn đề khác nhau trước khi học sinh thảo luận giáo viên nên quy định thời gian thảo luận là bao nhiêu phút . Khi các nhóm thảo luận giáo viên cần đến từng nhóm theo dõi, gợi ý để học sinh thảo luận vào trọng tâm vấn đề , không lan man làm mất thời gian . Sau khi các nhóm thảo luận xong , nhóm trưởng các nhóm lần lượt trình bày, các nhóm khác bổ sung hoặc nêu thắc mắc .Kết luận của giáo viên có thể ghi trên giấy lớn đính trên bảng hoặc trình bày trên máy chiếu.Trong quá trình học sinh trình bày và nêu thắc mắc ,giáo viên cần lưu ý kĩ năng của học sinh . VD: Chưa biết quan sát ,quan sát còn sa vào chi tiết vụn vặt hoặc chưa biết phân tích ,hoặc phân tích chưa đúng hoặc đánh giá chưa đúng. Nắm được những điểm yếu của học sinh và cần nhấn mạnh vào những điểm đó hoặc giải thích rõ hơn để củng cố kiến thức và hình thành các kĩ năng cho các em. Khi chốt lại cần kết hợp phân tích , giải thích minh hoạ có thể phân tích trực tiếp tên tác phẩm để học sinh bổ sung những kiến thức còn thiếu hoặc nhận thức chưa đầy đủ *Ưu điểm của phương pháp này là : - Học sinh được tự do trình bày ý kiến cá nhân của mình và bổ sung kiến thức cho nhau . Học sinh ghi nhớ kiến thức và hình thành thói quen độc lập suy nghĩ , mạnh dạn đưa ra ý kiến riêng của mình và thói quen hợp tác theo nhóm . - tạo điều kiện để học sinh hình thành kĩ năng giao tiếp - Giáo viên là người tổ chức hướng dẫn là người giám sát để học sinh hoạt động là chính .Như vậy trong phương pháp dạy học này vai trò của giáo viên hoàn toàn thay đổi so với phương pháp thuyết trình *Nhhược điểm : - Phương pháp này dễ mất thời gian và kém hiệu quả nếu phần giao nhiệm vụ của giáo viên không rõ ràng và khâu tổ chức lớp không tốt. 6.Phương pháp trò chơi: Phương pháp này gây được hứng thú cho học sinh, tạo ở các em sự háo hức chờ đón để được học phân môn Thường thức Mĩ thuật. Giáo viên là người đóng vai trò chỉ đạo, tổ chứccác hoạt động chơi mà học để đạt được hiểu quả cao nhất. 7. Phương pháp gợi mở: Sử dụng phương pháp gợi mởlàm cho các em không ở vào thế bí dẫn đến chán nản,mà tạo điều kiện để học sinhtự suy nghĩ tìm hiểu để tìm đến kiến thức bài học, Phát huy được khả năng độc lấp suy nghĩ, tìm tòi, tính tích cực tự học tập của mọi học sinh.Đặt câu hỏi ở dạng nghi vấn , vừa có ý tin vào khả năng của học sinh đồng thời khích lệ, động viên các em. iii.Kết luận và kiến nghị 1. Kết luận : -Núi đến phương phỏp dạy học là núi đến cỏch dạy của giỏo viờn và cỏch học của học sinh. Giỏo viờn khụng chỉ chỳ ý đến phương phỏp truyền đạt mà cũn phải tạo dựng cho học sinh phương phỏp tiếp nhận, để cuối cựng là kiến thức đến với học sinh một cỏch dễ dàng, nhanh và sõu sắc hơn. Như định hướng đổi mới phương phỏp dạy học: Phương phỏp giỏo dục phổ thụng phải phỏt huy tớch cực, tự giỏc, chủ động, sỏng tạo của học sinh, phự hợp với đặc điểm của từng lớp học, mụn học. -Qua quỏ trỡnh giảng dạy tụi đó ỏp dụng một số phương phỏp dạy học nờu trờn trong việc giảng dạyphân môn Thường thức của bộ mụn Mĩ thuật và đó phỏt huy được tớnh tớch cực học tập của học sinh, bồi dưỡng phương phỏp tự học, rốn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tỏc động đến tỡnh cảm, đem lại niềm vui, hứng thỳ học tập, làm cho các em yêu hơn quê hương đất nước,quý trọng giữ gìn phát huy bản sắc dân tộc trong thời đại mới. Tụi trỡnh bày một số kinh nghiệm khi ỏp dụng phương pháp mong được sự gúp ý của quý thầy cụ, cỏc đồng chớ, đồng nghiệp để tụi cú hướng thực hiện tốt hơn trong cụng tỏc giảng dạy. 2. Kiến nghị đề xuất: - Đồ dùng phục vụ giảng dạy Mĩ thuật còn thiếu, tranh ảnh minh hoạ ít, màu sắc sơ sài, mẫu tượng chân dung không có( MT9),các mẫu khó tìm như : cái ấm tích (MT 7). - Đề nghị kịp thời bổ sung để đáp ứng tốt nhu cầu dạy và học Nghi Trung, ngày28 tháng4 năm2010