Tiết 9, bài 9: Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn

Lớp: Tiết: (tkb). Ngày giảng: Sĩ số: Vắng: TIẾT 9, BÀI 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN I/MỤC TIÊU: 1-Kiến thức -Bố trí và tiến hành được TN để chứng tỏ rằng điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài tiết diện và được làm từ các loại vật liệu khác nhau thì khác nhau -So sánh được mức độ dẫn điện của các chất hay các vật liệu căn cứ vào bảng giá trị điện trở suất của chúng -Vận dụng công thức R= để tính được một đại lượng khi biết các đại lượng còn lại 2-Kĩ năng -Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn -Sử dụng bảng điện trở suất của một số chất 3-Thái độ Trung thực có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm II/CHUẨN BỊ: Mỗi nhóm Nguồn điện 4,5V, 1công tấc, 7 đoạn dây nối dài 30cm, 1Ampekế có GHĐ1,5A và ĐCNN 0,1A. 1Vôn kế có GHĐ 10V và ĐCNN 0,1V. 1cuộn dây bằng Inox có tiết diện S=0,1mm2, chiều dài l =2m. 1cuộn dây bằng nikêlin có tiết diện S=0,1mm2, chiều dài l =2m 1cuộn dây bằng nicrôm có tiết diện S=0,1mm2, chiều dài l =2m Cả lớp Tranh phóng to bảng điện trở suất của một số chất Kẻ sẵn bảng 2 trang 26 trong SGK vào bảng phụ III/TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1, kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài mới. 2, bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động1: kT bài củ, tổ chức Tình huống học tập -Yêu cầu một HS trả lời câu hỏi : +Qua 2 bài học trước ta đã biết điện trở của 1dây dẫn phụ thuộc vào các yếu tố nào ? phụ thuộc như thế nào ? +Muốn kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn ta phải tiến hành TN ra sao ? -Một HS trả lời câu hỏi của GV nêu ra -Các HS khác lắng nghe nêu nhận xét I/Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn +C1: Đo điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và cùng tiết diện nhưng làm bằng các vật liệu khác nhau Hoạt động 2: Tìm hiểu sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn -Cho HS quan sát các đoạn dây dẫn có cùng chiều dài, cùng tiết diện nhưng làm bằng các vật liệu khác nhau. Đề nghị 1-2 HS trả lời C1 -Theo dõi và giúp đỡ các nhóm HS vẽ sơ đồ mạch điện, lập bảng ghi các kết quả đo và quá trình tiến hành TN của mỗi nhóm -Đề nghị các nhóm HS nêu nhận xét và rút ra kết luận : Điện trở của dây dẫn có phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn không ? -Từng HS quan sát các đoạn dây dẫn có cùng chiều dài, cùng tiết diện được làm từ các vật liệu khác nhau và trả lời C1 -Từng nhóm HS trao đổi và vẽ SĐMĐ để xác định điện trở củadây, lập bảng ghi kết quả TN -Các nhóm HS tiến hành TN và ghi kết quả đo trong mỗi lần TN từ kết quả đó xác định điện trở của 3 dây dẫn -Từng nhóm nêu nhận xét và rút ra kết luận 1-Thí nghiệm -Vẽ sơ đồ MĐ -Lập bảng ghi kết quả -Tiến hành TN -Nhận xét 2-Kết luận Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào vật liệu làm dây Hoạt động 3: Tìm hiểu về điện trở suất -Yêu cầu HS đọc thông tin mục I trả lời câu hỏi : +Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn được đặc trưng bằng đại lượng nào ? +Điện trở suất của một vật hay một chất là gì ? +Kí hiệu của điện trở suất +Đơn vị điện trở suất -Treo bảng điện trở suất của 1 số chất ở 200C. Gọi HS tra bảng để xác định điện trở suất của một số chất và giải thích ý nghĩa con số -Yêu cầu cá nhân HS hoàn thành C2 -Gọi HS trình bày C2 theo gợi ý sau : +Điện trở suất của constantan là bao nhiêu ? ý nghĩa con số đó ? +Dựa vào mối quan hệ giữa R và tiết diện của dây Ò tính điện trở của dây constantan trong C2 -HS đọc thông báo mụcI ÒTrả lời câu hỏi của GV nêu ra Ò ghi vở -Dựa vào bảng điện trở suất của một số chất. HS biết cách tra bảng và dựa vào khái niệm về điện trở suất để giải thích được ý nghĩa của con số -Cá nhân HS suy nghĩ và trả lời C2 II/ Điện trở suất - công thức điện trở 1-Điện trở suất Đại lượng đặc trưng cho sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn -ĐN : SGK -Kí hiệu : (đọc là rô) -Đơn v ị : .m (đọc là ôm mét) -Bảng điện trở suất ³Điện trở suất của vật liệu càng nhỏ thì vật liệu đó d/điện càng tốt +C2: Đoạn dây constantan có chiều dài 1m, tiết diện 1mm2 =10-6m2 có điện trở là 0,5 Hoạt động 4; Xây dựng công thức tính điện trở -Hướng dẫn HS trả lời C3. Yêu cầu thực hiện theo các bước hoàn thành bảng 2 Ò rút ra công thức tính R -Yêu cầu HS ghi công thức tính R và giải thích ý nghĩa các kí hiệu đơn vị của từng đại lượng trong công thức vào vở -Cá nhân HS Hoàn thành bảng 2 theo các bước hướng dẫn trong SGK -HS rút ra công thức tính điện trở của dây dẫn và nêu đơn vị đo các đại lượng có trong công thức 2-Công thức điện trở [ R = ] : Điện trở suất(.m) l : Chiều dài d/dẫn (m) S :Tiết diện d/dẫn (m2) 3-Kết luận Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài l của dây dẫn tỉ lệ nghịch với tiết diện S của dây dẫn và phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn HĐ 5-củng cố ³Đề nghị từng HS làm C4 có thể gợi ý cho HS như sau : -CT tính tiết diện tròn của dây dẫn theo đường kính d là S =r2 =d2/4 -Đổi đơn vị 1mm2 =10-6m2 -Tính toán với luỹ thừa của 10 ³Đại lượng nào cho biết sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào vật liệu làm dây dẫn -Căn cứ vào đâu để nói chất này dẫn điện tốt hơn hay kém hơn chất kia -Điện trở của dây dẫn được tính theo công thức nào ? -Từng HS làm C4 qua gợi ý của GV -Cá nhân HS suy nghĩ và nhớ lại để trả lời các câu hỏi của GV nêu ra trong phần củng cố -Các HS khác nhận xét sửa chữa những sai sót trong câu trả lời của bạn nếu có III/Vận dụng C4: tiết diện tròn của dây dẫn theo đường kính d là S=r2=d2/4 =3,14.12.10-6m2 Điện trở của đoạn dây đồng là R == 0,087 3-Hướng dẫn về nhà -Học thuộc phần ghi nhớ -Làm bài tập 9.1Ò9.5 SBT và câu C5, C6 SGK trang 27 -Tham khảo thêm mục"Có thể em chưa biết" --------------------------------------------