Bài 2 Phương pháp tìm công thức phân tử

Môn: Hoá học ÔN THI ĐẠI HỌC BỔ TRỢ KIẾN THỨC Môn: Hoá học ÔN THI ĐẠI HỌC BỔ TRỢ KIẾN THỨC GV. NGUYỄN TẤN TRUNG (Trung Tâm Luyện Thi Chất Lượng Cao VĨNH VIỄN) GV. NGUYỄN TẤN TRUNG (Trung Tâm Luyện Thi Chất Lượng Cao VĨNH VIỄN) Bài 2 (Từ % ( theo Khối lượng)) ƒ Bước 1: Đặt CTTQ ƒ Bước 2: Lập phương trình đại số (*) ƒ Bước 3: Giải phương trình (*) Gồm 3 bước giải ƒ Bước 1: Đặt CTTQ ƒ Bước 2: Lập phương trình đại số (*) ƒ Bước 3: Giải phương trình (*) ™Gợi ý: -Nếu phương trình (*) có 3 ẩn, thì có dạng: B1: Cho z=1; 2; ... Cho đến khi Tìm được x,y thì dừng và suy ra công thức nguyên (CTNG). B2: Tìm chỉ số CTNG để ⇒ CTPT ax + by = cz ( Phương pháp 2: PP2) Chât hữu cơ (A) thuộc dãy đồng đẳng benzen, có % H = 9,43 (theo khối lượng) Tìm CTPT (A) PP tìm CTPT Khi dựa trên % nguyên tố ƒ Bước 1: Đặt CTTQ ƒ Bước 2: Lập phương trình đại số (*) ƒ Bước 3: Giải phương trình (*) (ĐH Ngoại Thương – 1998)‰Ví dụ1: ‰Ví dụ 1: A: Đông đẳng Benen %H = 9,43 A: ? B1.Đặt CTTQ B2.Lập pt (*) B3.Giải (*) PP tìm CTPT Dựa trên % của 1 nguyên tố ‰Giải: - Đặt CTTQ (A): CnH2n - 6 - Theo đề có: %H = 14 n - 6 = 9,43 n = 8 1(2n – 6) . 100 Vậy CTPT A: C8H10 ‰ ví dụ 2: A chứa C,H,O có %O = 43,24. Tìm CTPT của A trong mỗi trường hợp : a. MA<140 đvC. b. Khối lượng oxi có trong 1 mol A bé hơn khối lượng nitơ trong 150 gam muối amoni nitrat. 9B1.Đặt CTTQ 9B2.Lập pt (*) 9B3.Giải (*) PP Tìm CTPT Biết %1 nguyên tố ‰Ví dụ 2: A: C, H, O có% O = 43,24 a. MA < 140. CTPT A? b. mO trong 1 mol A < mN trong 150 g NH4NO3 B1.Đặt CTTQ B2.Lập pt (*) B3.Giải (*) PP tìm CTPT Dựa trên % của 1 nguyên tố ‰Giải: - Đặt CTTQ (A): CxHyOz - Theo đề có: % O = = 43,2412x +y + 16z 16. z . 100 ⇒ 12x + y + 16z = 43,24 16. z =37.z ⇒ 12x + y = 21 z (*) .100 ‰Ví dụ 2: A: C, H, O co ù% O = 43,24 a. MA < 140. CTPT A? b. mO trong 1 mol A < mN trong 150 g NH4NO3 B1.Đặt CTTQ B2.Lập pt (*) B3.Giải (*) PP tìm CTPT Dựa trên % của 1 nguyên tố ‰Giải: - Đặt CTTQ (A): CxHyOz 12x + y = 21 z (*) ™Với z = 1: (*) ⇔ 12x + y = 21 ⇒ y = 21 – 12x x y Điều kiện: 0 < y ≤ 2.x + 2 1 9 2 âm Loại TH này ‰Giải: ‰Ví dụ 2: A: C, H, O co ù% O = 43,24 a. MA < 140. CTPT A? b. mO trong 1 mol A < mN trong 150 g NH4NO3 - Đặt CTTQ (A): CxHyOz 12x + y = 21 z (*) ™Với z = 1: Không tìm được x, y. (*) ⇔ 12x + y = 42 ⇒ y = 42 – 12x x y Điều kiện: 0 < y ≤ 2.x + 2 1 30 2 18 Chọn: x = 3 ⇒ y = 6 ⇒CTNG A: ( C3H6O2)n n ∈ Ζ+ ™Với z = 2: 3 6 4 âm ‰Giải: ‰Ví dụ 2: A: C, H, O co ù% O = 43,24 a. MA < 140. CTPT A? b. mO trong 1 mol A < mN trong 150 g NH4NO3 - Đặt CTTQ (A): CxHyOz 12x + y = 21 z (*) ™Với z = 1: Không tìm được x, y. ™Với z = 2: ⇒CTNG A: ( C3H6O2)n n ∈ Ζ+a. MA < 140⇔74 n < 140⇒ n < 1,89 ⇒ n =1 Vậy CTPT A: C3H6O2 ‰Giải: ‰Ví dụ 2: A: C, H, O co ù% O = 43,24 a. MA < 140. CTPT A? b. mO trong 1 mol A < mN trong 150 g NH4NO3 - Đặt CTTQ (A): CxHyOz 12x + y = 21 z (*) ™Với z = 1: Không tìm được x, y. ™Với z = 2: ⇒CTNG A: ( C3H6O2)n n ∈ Ζ+a. MA < 140 Có CTPT A: C3H6O2 CÓ: mO trong 1 mol A < mN trong 150 g NH4NO3⇔ 1.16.2n < 150/ 80 . 14.2 b. Theo trên ta có. CTNG A: ( C3H6O2)n ; n ∈ Ζ+ ⇒ n < 1,64 ⇒ n =1 ; Vậy CTPT A: C3H6O2 ‰ ví dụ 3: A là chất hữu cơ chứa 3 nguyên tố, có %O = 50. Tìm CTPT – CTCT của A 9B1.Đặt CTTQ 9B2.Lập pt (*) 9B3.Giải (*) PP Tìm CTPT Biết %1 nguyên tố (ĐH Ngoại Thương – 1998) ‰Ví dụ 3: A: là hchc chứa 3 nguyên tố % O = 43,24 CTPT - CTCTA:? B1.Đặt CTTQ B2.Lập pt (*) B3.Giải (*) PP tìm CTPT Dựa trên % của 1 nguyên tố ‰Giải: - Đặt CTTQ (A): CxHyOz - Theo đề có: % O = = 5012x +y + 16z 16. z . 100 ⇒ 12x + y + 16z = 50 16. z = 32.z ⇒ 12x + y = 16 z (*) .100 C, H, O- Theo đề A chứa: Ta được: 12x + y = 16 z (*) ‰Ví dụ 3: A: là hchc chứa 3 nguyên tố % O = 43,24 CTPT - CTCTA:? ‰Giải: - Đặt CTTQ (A): CxHyOz C, H, O- Theo đề A chứa: ™Với z = 1: (*) ⇔ 12x + y = 16 ⇒ y = 16 – 12x x y Điều kiện: 0 < y ≤ 2.x + 2 1 4 2 âm Vậy chọn: x = 1 ⇒ y =4 ⇒ CTNG A: ( CH4O)n ; n ∈ Ζ+ Vậy ta có: CTNG A: ( CH4O)n ; n ∈ Ζ+ ‰Ví dụ 3: A: là hchc chứa 3 nguyên tố % O = 43,24 CTPT - CTCTA:? Dễ thấy bài này n chỉ có thể tìm từ điều kiện hoá trị ! Theo ĐK Hoá trị ta có: 0 <Số H ≤ 2 Số C + 2 0 < 4n ≤ 2 n + 2 ⇒ n = 1 Vậy A : CH4O có CTCT là CH3OH ‰ Các bài tập tự luyện: A(C,H,O) chỉ chứa 1 loại chức có %O = 37,21. Khi A pứ với dd AgNO3/NH3 (dư), thấy: 1mol A sinh ra 4 mol Ag. Tìm CTPT-CTCT của A . (ĐS:C2H4 (CHO)2) 1. ( ĐH THUỶ SẢN - 1997) 2. ( ĐHSPKTTP.HCM –2001) GV. NGUYỄN TẤN TRUNG (Trung Tâm Luyện Thi Chất Lượng Cao VĨNH VIỄN) Chất A CxHyO2 có %O = 29,0909. A phản ứng với NaOH theo tỷ lệ n A : n NaOH = 1 : 2 A phản ứng với Br2 tỷ lệ n A : n = 1 : 3 Tìm CTPT- CTCT – Tên gọi của A. (ĐS: C6H6O2) Br2