Bài giảng Ca dao than thân yêu thương, tình nghĩa

CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA GV : KIM CÚC CA DAO THAN THÂNYÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA 1.Khái niệm : - Là lời thơ trữ tình dân gian thường kết hợp với âm nhạc khi diễn xướng; được sáng tác để diễn đạt thế giới nội tâm của con người. 2.Phân loại ca dao : - Ca dao trữ tình. - Ca dao hài hước. I.TIỂU DẪN CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 3.Hình thức nghệ thuật : - Thể thơ : - Ngôn ngữ : - Biện pháp nghệ thuật : I.TIỂU DẪN   phần lớn là lục bát, lục bát biến thể. ngắn gọn, giàu hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng. ngôn ngữ gần gũi với lời nói hàng ngày so sánh, ẩn dụ, diễn đạt 1 số công thức 1.Khái niệm : 2.Phân loại CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 1.Ca dao than thân : bài 1 Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.  I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 1.Ca dao than thân : bài 1 Nhân vật trữ tình : Xưng hô : “Thân em” -> So sánh : thân em tấm lụa đào I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU người phụ nữ. dịu dàng. CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 1.Ca dao than thân : bài 1 -Tấm lụa đào => Hình ảnh ẩn dụ -> ý thức được sắc đẹp thanh xuân, giá trị. -Phất phơ giữa chợ -> -Biết vào tay ai I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU đẹp quí có giá trị như món hàng. câu hỏi tu từ lời than vì không thể quyết định được số phận. CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 1.Ca dao than thân : bài 1 => Là lời than chung cho mọi người phụ nữ trong xã hội phong kiến -> gián tiếp tố cáo xh phong kiến. I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA Khăn thương nhớ ai, Khăn rơi xuống đất. Khăn thương nhớ ai, Khăn vắt lên vai. Khăn thương nhớ ai, Khăn chùi nước mắt. Đèn thương nhớ ai, Mà đèn không tắt. Mắt thương nhớ ai, Mắt không ngủ yên. Đêm qua em những lo phiền, Lo vì một nỗi không yên một bề… I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU 1.Bài 1 2.Bài 4 CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 2.Bài 4 : Yêu thương -Nhân vật trữ tình : -Hình ảnh: thương nhớ -> rơi thương nhớ -> vắt lên vai thương nhớ -> chùi nước mắt -> không tắt -> ngủ không yên  Đèn I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU 1.Bài 1 2.Bài 4 Khăn cô gái. Đèn Mắt CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 2.Bài 4 : Yêu thương -Nghệ thuật : +Nhân hóa, hoán dụ. +Câu hỏi tu từ : liên tiếp hỏi khăn, đèn, mắt -> tự hỏi lòng mình. +Lặp lại câu trước : khắc sâu nỗi nhớ. => Tâm trạng khắc khoải không yên, nhớ thương mòn mỏi. I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU 1.Bài 1 2.Bài 4 CA DAO THAN THÂN YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA 2.Bài 4 : Yêu thương Hai câu cuối : Tâm trạng : lo phiền Đại từ : Em => Lo phiền vì thương nhớ, lo lắng cho thân phận, hạnh phúc lứa đôi. I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU Giải bày trực tiếp 1.Bài 1 2.Bài 4 CA DAO THAN THÂNYÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA 3.Bài 6 : Tình nghĩa Muối ba năm muối đang còn mặn Rừng chín tháng gừng hãy còn cay Đôi ta nghĩa nặng tình dày Có xa nhau đi nữa cũng ba vạn sáu ngàn ngày mới xa  I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU 1.Bài 1 2.Bài 4 3.Bài 6 3.Bài 6 : Tình nghĩa -Nhân vật trữ tình : vợ chồng. -Hình ảnh “gừng cay”,”muối mặn” -> mặn nồng, đậm đà tình nghĩa (ẩn dụ) -Cách diễn đạt : +Muối 3 năm -> còn mặn +Gừng chín tháng -> còn cay =>Trải qua thời gian (hữu hạn) không mất đi giá trị của nó. I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU CA DAO THAN THÂNYÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA 1.Bài 1 2.Bài 4 4.Bài 5 3.Bài 6 : Tình nghĩa “Nghĩa nặng tình dày …ba vạn sáu ngàn ngày” =>Trải qua thời gian (vô hạn) vẫn son sắt, thủy chung. - Bài ca có kết cấu theo thời gian. Độ mặn của muối, độ cay của gừng còn có hạn: tình ta là mãi mãi. I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU CA DAO THAN THÂNYÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA 1.Bài 1 2.Bài 4 3.Bài 6 a. Nghệ thuật - Công thức mở đầu: “ Thân em” Hình ảnh: Biểu tượng - Cách so sánh, ẩn dụ, thể thơ lục bát, song thất lục bát b. Ý nghĩa văn bản: Ngợi ca và khẳng định vẻ đẹp đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của người bình dân Việt Nam xưa trong ca dao dân ca I.TIỂU DẪN II.ĐỌC HIỂU CA DAO THAN THÂNYÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA III.TỔNG KẾT 1.Bài 1 2.Bài 4 3.Bài 6 “ Chòng chành như nón không quai Như thuyền không lái, như ai không chồng Gái có chồng như gông đeo cổ, Gái không chồng như phản gỗ long lanh. Phản gỗ long lanh anh còn chữa được, Gái không chồng chạy ngược chạy xuôi. Không chồng, khổ lắm chị em ơi!”