Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Bài 45: Định luật bôi-Lơ-ma-ri-ốt

BÀI 45: ĐỊNH LUẬT BÔI-LƠ-MA-RI-ỐTKiểm tra bài cũNội dung bài mớiCủng cố, vận dụngRobert Boyle 1627 – 1691T2T1VpI. TRẠNG THÁI VÀ QUÁ TRÌNH BIẾN ĐỔI TRẠNG THÁITrạng thái của một lượng khí được xác định bằng thể tích V, áp suất p và nhiệt độ tuyệt đối T.Lượng khí có thể chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác bằng các quá trình biến đổi trạng thái, gọi tắt là quá trình.Đẳng qúa trình là những quá trình trong đó chỉ có 2 thông số biến đổi, còn một thông số không đổi.II. THÍ NGHIỆM2020.12020p.V40302010V (cm3)0.50.6712p (105 Pa)4321Lầnp1V1= p2V2 = p3V3 =p4V4Kết quả00.511.5210203040Nhận xét: Tích số pV không đổi.Áp kế Pittông chứa lượng khí cần khảo sátDịch chuyển pittông từ từ để nhiệt độ khối khí trong xilanh không thay đổiIII. ĐỊNH LUẬT BÔI-LƠ - MA-RI-ÔT Phát biểu: Ở nhiệt độ không đổi, tích của áp suất p và thể tích V của một lượng khí xác định là một hằng số. HOẶC: Trong quá trình đẳng nhiệt, tích của ápsuất p và thể tích V của một lượng khí xác định là một hằng số.p V = hằng sốC3. Hằng số trong công thức có phụ thuộc vào nhiệt độ của khối khí ta xét không?IV. ĐƯỜNG ĐẲNG NHIỆT Đường đẳng nhiệt là đườngbiểu diễn sự biến thiên của ápsuất p theo thể tích V khi nhiệtđộ không đổi.2020.12020p.V40302010V (cm3)0.50.6712p (105 Pa)4321LầnT1OVp0.50.671210203040Trong hệ tọa độ (p,V) đường đằng nhiệt là đường cong hyperbol.p2p1V1=V2T2T112Vp(T2 > T1)Ứng với các nhiệt độ khác nhau của cùng một khối khí, ta có các đường đẳng nhiệt khác nhau.IV. ĐƯỜNG ĐẲNG NHIỆTĐường đẳng nhiệt nào cao hơn thì nhiệt độ?? lớn hơn.Đường đẳng nhiệt trong các hệ tọa độ khácpTVTĐường đẳng nhiệt trong hệ tọa độ (p,T)Đường đẳng nhiệt trong hệ tọa độ (V,T)1221Kiểm tra bài cũChọn câu sai: Số A-vô-ga-drô có giá trịbằngSố nguyên tử chứa trong 4g Heli. Số phân tử chứa trong 16g Oxi.Số phân tử chứa trong 18g nước. Số nguyên tử chứa trong 22,4 l khí trơ ở 0oc và áp suất 1 atm.Chọn câu đúng khi nói về chất khí:A- Nhiệt độ càng cao thì vận tốc chuyển động có hướng của các phân tử chất khí càng lớn.B- Nhiệt độ càng cao thì số va chạm giữa các phân tử chất khí càng nhiều.C- Nhiệt độ càng cao thì áp suất của chất khí lên thành bình càng nhỏ.D- Cả 3 câu đều đúng.Kiểm tra bài cũCâu 1: Nén đẳng nhiệt một khối lượng khí xác định từ 12l đến 3l, áp suất khí tăng lên mấy lần?4 lần3 lần2 lầnKhông đổiCủng cố và vận dụng Áp suất của một lượng khí xác định phụ thuộc như thế nào vào mật độ phân tử của khối khí đó?Trả lời: Mật độ phân tử khí Với N là số phân tử trong lượng khí đó. N không đổi nên n tỉ lệ nghịch với V. Theo định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt: pV= hằng số, nên p cũng tỉ lệ nghịch với V. Vậy p tỉ lệ thuận với nNn=VCủng cố và vận dụngCủng cố và vận dụng1v2Vp2p1= V + vV Dùng định luật Bôi lơ-Ma ri ốt giải thích tại sao khi bơm xe đạp, trong một lần ta đẩy tay bơm để thể tích thân bơm giảm thì lại làm tăng áp suất khí trong săm?Pít tông ở vị trí 1 thể tích của lượng khí là V+v Ta có: p1.(V+ v)Pít tông ở vị trí 2 thể tích của lượng khí là VTa có: P2.VTheo định luật: p1.(V + v) = p2V