Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Ôn tập chương I (Tiếp)

Trường THPT Bắc Bình – 20/08/2009 BÁM SÁT 07: ÔN TẬP CHƯƠNG I I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Học sinh nắm được kiến thức trọng tâm của chương. Nắm được phương pháp giải bài toán động học chất điểm. 2. Kĩ năng: Vận dụng kiến thức trên giải một số bài tập trọng tâm của chương. Thực hiện chính xác các phép toán đại số thông thường. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Giải trước một số bài toán của chương 1. 2. Học sinh: Làm bài tập ôn tập chương 1. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Điểm danh: 10A5 10A22 2/ Bài cũ: 3/ Bài mới: Hoạt động 1: Giải bài toán chuyển động thẳng đều tổng quát (18 phút) Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 1.Bài tập 1:(1.9 SBT-28) * Hãy tóm tắt bài toán? - Viết dạng phương trình chuyển động của hai xe? -Áp dụng viết phương trình chuyển động của ô tô và xe máy? - Hai xe gặp nhau khi nào? Áp dụng tìm thời điểm và vị trí gặp nhau của hai xe? - Hãy lập bảng giá trị tọa độ-thời gian và vẽ đồ thị? Nhận xét kết quả? * Tóm tắt bài toán: Ô tô và xe máy xuất phát cùng lúc, chuyển cùng chiều từ địa điểm A đến địa điểm B cách nhau 20km. - Ô tô: CĐTD có v1 = 80kn/h. - Xe máy: CĐTĐ có v2 = 40km/h. a. Viết ptcđ của mỗi xe? b. Tìm thời điểm và vị trí gặp nhau? c. Vẽ đồ thị tọa độ-thời gian? -Phương trình chuyển động của hai xe có dạng: x = x0 + v.t (km, h). - Tự viết. - Khi x1 = x2. Tự giải. - Vẽ và nhận xét kết quả. 1. Giải bài tập 1.9 SBT-28 - Chọn gốc tọa độ O tại A, trục tọa độ Ox trùng với đường thẳng AB, chiều từ A đến B là chiều chuyển động. O x A B + - Mốc thời gian: là lúc hai xe bắt đầu qua A và qua B. a. Phương trình chuyển động của hai xe có dạng: x = x0 + v.t (km, h). - Ô tô xuất phát tại A: x01 = 0; v1 = 80km/h ® x1 = 80.t (1) - Xe máy xuất phát tại B: x02 =20km, v2 = 40km/h ® x2 = 20 + 40.t (2) b. Thời điểm hai xe gặp nhau: x1 = x2 Û 80.t = 20 + 40.t Û t = 0,5h. - Vị trí hai xe gặp nhau: x = x1 = x2 = 40.1 = 40km - Vậy sau 0,5 giờ hai xe gặp nhau tại vị trí cách A 40km. c. Vẽ đồ thị của hai xe: Lập bảng giá trị. - Căn cứ vào bảng giá trị vẽ độ thị tọa độ-thời gian của hai xe. t (h) 0 0,5 1 x1(km) 0 40 80 x2(km) 20 40 60 - Ta thấy hai đồ thị cắt nhau tại vị trí x = 40km ứng với t = 0,5h. Hai kết quả này giống nhau. Hoạt động 2: Giải bài toán chuyển động thẳng biến đổi đều tổng quát (25 phút) Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh Đơn vị kiến thức 2. Bài tập 2: Một xe đạp đang đi với tốc độ 7,2km/h thì qua đầu đỉnh dốc A xuống dốc AB dài 570m chuyển động thẳng nhanh dần đều với gia tốc 0,2m/s2. Cùng lúc đó ở đầu chân dốc B có một ôtô đang lên dốc với tốc độ 72km/h chuyển động chậm dần đều với gia tốc -0,4m/s2. a. Viết phương trình chuyển động của ôtô? b. Tìm thời điểm và vị trí gặp nhau của hai xe? - Viết dạng phương trình chuyển động của hai xe? -Áp dụng viết phương trình chuyển động của ô tô và xe máy? - Hai xe gặp nhau khi nào? Áp dụng tìm thời điểm và vị trí gặp nhau của hai xe? * Tóm tắt bài toán: Xe đạp và ô tô xuất phát cùng lúc, chuyển ngược chiều từ địa điểm A đến địa điểm B cách nhau 570m. - Xe đạp qua đỉnh dốc CĐNDĐ có: a1 = 0,2m/s2, v1 = 2m/s. - Ô tô lên đầu dốc B CĐCDĐ có: a2 = 0,4m/s2, v2 = 20m/s. a. Viết ptcđ của hai xe? b. Tìm thời điểm và vị trí gặp nhau? - Phương trình chuyển động của hai xe có dạng: x = x0 + v0t + at2 - Tự viết. - Khi x1 = x2. Tự giải. 2. Giải bài tập 2: - Chọn gốc tọa độ O tại đỉnh dốc A, trục tọa độ Ox trùng với đường thẳng AB, chiều từ A đến B là chiều chuyển động. - Mốc thời gian: là lúc hai xe đạp bắt đầu qua đỉnh dốc A và qua chân dốc B. + A B a. Phương trình chuyển động của hai xe có dạng: x = x0 + v0t + at2(m, s). - Xe đạp xuất phát tại A: x01 = 0; v1 = 2m/s, a1 = 0,2m/s2® x1 = 2t + .0,2.t2 = 2t + 0.1t2 (1) - Ô tô xuất phát tại B: x02 = 570m, v2 = -20m/s, a2 = 0,4m/s2 ® x2 = 570 - 20.t +.0,4.t2 = 570 - 20t + 0,2t2 (2) b. Thời điểm hai xe gặp nhau: x1 = x2 Û 2t + 0,1t2 = 570 - 20t + 0,2t2 t2 – 220t - 5700 = 0 - Khi t = 190s thì chiều dài dốc AB = 2t + 0.1t2 = 2.190 + 0.1. 1902 > 570(vô lý). Vậy ta chỉ chọn t = 30s. Khi t = 30s thay vào x1 = 150m hoặc x2 = 150m. Vậy sau 30s kể từ khi xe đạp xuống dốc và ô tô bắt đầu lên dốc, hai xe gặp nhau tại vị trí cách A 150m. 4/ Dặn dò (2 phút) Học bài để kiểm tra 1 tiết vào tiết 15. Nội dung hết chương 1. IV. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY