Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 48: Thấu kính phân kì (Tiếp)

Tiết 48: THẤU KÍNH PHÂN KÌ I. Mục tiêu -Kiến thức: Nhận dạng được thấu kính phân kì. Vẽ được đường truyền của 2 tia sáng đặc biệt qua thấu kính phân kì -Kĩ năng: Vận dụng các kiến thức đã học để giải thích mội hiện tượng thường gặp trong thực tế -Thái độ: yêu khoa học II. Chuẩn bị: Thấu kính phân kì, giá quang học, nguồn sáng, màn hứng. III. Tiến trình NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV ĐẶC ĐIỂM CỦA THẤU KÍNH PHÂN KÌ I.Đặc điểm của thấu kính phân kì 1. Quan sát và tìm cách nhận biết C1. Thấu kính hội tụ có rìa mỏng, thấu kính phân kì có rìa dày 2.Thí nghiệm C3. Chùm tia ló phân kì -Kí hiệu của TKPK II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của TKPK. 1. trục chính (D) 2.Quang tâm (O) là điểm gặp nhau của D và thấu kính 3. Tiêu điểm(F) C5. Có. C6: 4. Tiêu cự(f): là khoảng cách từ quang tâm đến tiêu điểm f=OF=OF’ * Hai tia sáng đặc biệt: - Tia tới qua quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng. -Tia tới // trục chính thì tia ló kéo dài đi qua tiêu điểm. III. Vận dụng (hình) C8. xờ tay nếu thấy rìa dày => TKPK Nếu thấy rìa mỏng => TKHT C9. *TKPK: +Có rìa dày +Chùm sáng tới // thì chùm sáng ló phân kì *TKHT: +Có rìa mỏng +khi chiếu chùm sáng tới // thì chùm sáng ló hội tụ Hoạt động 1(5’) Ôn tập những kiến thức có liên quan -Cá nhân HS trả lời câu hỏi của GV Hoạt động 2(15’) Tìm hiểu đặc điểm của thấu kính phân kì -Cá nhân học sinh thực hiện C1 -Cá nhân HS trả lời C2 -Các nhóm HS bố trí TN như hình 44.1 SGK -Cá nhân HS quan sát TN, thảo luận nhóm trả lời C3. Hoạt động 3(8’) Tìm hiểu trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của TKPK. a.Trục chính -Các nhóm thực hiện lại TN -Thảo luận nhóm trả lời C4 -Cá nhân HS đọc thông báo về trục chính (SGK) b. Quang tâm Cá nhân HS đọc SGK trả lời câu hỏi của GV c. Tiêu điểm -Các nhóm tiến hành lại TN 44.1 -Thảo luận nhóm trả lời C5 -Cá nhân HS trả lời C6 vào vở -Đọc thông báo tiêu điểm trong SGK. Trả lời câu hỏi của GV d. Tiêu cự -Đọc thông báo SGK. Trả lời câu hỏi của GV. Hoạt động 4(10’) Củng cố, vận dụng. Từng HS trả lời C7, C8, C9 -Nêu đặc điểm ảnh của 1 vật tạo bởi TKHT? -Có những cách nào để nhận biết được TKHT? -Y/c HS trả lời C1 thông báo về thấu kính phân kì -Y/c HS nêu nhận xét về hình dạng TKPK, so sánh với TKHT -hướng dẫn HS tiến hành TN như hình 44.1 -Thông báo hình dạng mặt cắt và kí hiệu của TKPK -Y/c HS tiến hành lại TN h44.1 -Y/c Đại diện nhóm trả lời C4. chính xác hoá câu trả lời của HS -Trục chính cua rthấu kính phân kì có đặc điểm gì? -Nhắc lại khái niệm trục chính -Yêu cầu HS tự đọc thông báo và trả lời câu hỏi: Quang tâm của thấu kính có đặc điểm gì? -Y/c HS làm lại TN h44.1 SGK. Trả lời C5 -Y/c đại diện nhóm trả lời C5 -Gọi 1 HS lean bảng làm C6 -Tiêu điểm của thấu kính phân kì được xác định như thế nào? Nó có gì khác so với tiêu điểm cua rthấu kính hội tụ? -GV chính xác hoá câu trả lời của HS -Tiêu cự của thấu kính là gì? -Y/c HS trả lời C7, C8. C9 +Theo dõi và kiểm tra học sinh thực hiện C7. +Thảo luận với cả lớp để trả lời C8 +Đề nghị một vài HS phát biểu, trả lời C9. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ Bài vừa học: Hiểu, nhớ, vận dụng tốt ghi nhớ. Làm bài tập 44-45.1SBT Bài sắp học: Trả lời C3. bài 45