Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tiết 13 - Tuần 13 - Bài 12 : Độ to của âm

Tuần : 13 Tiết : 13 Ngày soạn : 16 / 12 / 2007 Bài 12 : ĐỘ TO CỦA ÂM I. Mục tiêu : 1. Kiến thức : - Nêu được mối liên hệ giữa biên độ và độ to của âm phát ra. - Sử dụng được thuật ngữ âm to, âm nhỏ khi so sánh hai âm . 2. Kĩ năng : Thực hành, quan sát, suy luận, so sánh. 3. Thái độ : Tuân thủ sự hướng dẫn, cẩn thận bảo quản dụng cụ, nghiêm túc, hợp tác trao đổi. II. Chuẩn bị : * Đối với mỗi nhóm HS : 1 thước đàn hồi được vít chặt vào hộp gỗ rỗng, 1 cái trống và dùi gõ, 1 con lắc bấc. III. Tổ chức hoạt động của học sinh : Hoạt động của HS Trợ giúp của GV Phần ghi bảng Hoạt động 1: (5 phút) Kiểm tra bài cũ. - 1 HS trả bài cũ. - 1 HS nhận xét. Nêu khái niệm, đơn vị của tần số dao động. Cho biết mối liên hệ giữa tần số và độ cao của âm. Hoạt động 2: (3 phút) Đặt vấn đề vào bài mới như SGK. Lắng nghe, tư duy theo suy nghĩ của mình. Một vật dao động thường phát ra âm có độ cao nhất định. Nhưng khi nào vật phát ra âm to, khi nào vật phát ra âm nhỏ? Hoạt động 3: (15 phút) Nghiên cứu về biên độ dao động và mối liên hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm phát ra . - Nhận dụng cụ và tiến hành TN 1 theo nhóm. Phân công nhiệm vụ và ghi kết quả thu được vào bảng1. - Trả lời trước lớp về kết quả TN, góp ý , bổ sung cho các nhóm khác nếu cần. - Nghiên cứu kỉ về khái niệm biên độ dao động. - Nhận dụng cụ và tiến hành TN 2 theo nhóm. Phân công nhiệm vụ và ghi kết quả thu được vào phiếu học tập. - Trả lời C3. - Điền từ hoàn thành câu kết luận. - Đọc lại hoàn chỉnh câu kết luận trước lớp. - Đọc và trả lời C4. - Đọc và trả lời C5. - Đọc và trả lời C6. - GV yêu cầu HS làm TN 1 theo nhóm , hoàn thành câu C1 vào bảng 1 SGK. - GV hướng dẫn HS toàn lớp thảo luận về kết quả làm TN 1. Khi giới thiệu về biên độ dao động cần chú ý để HS có được biểu tượng về khái niệm này trước khi làm C2 và thống nhất câu trả lời. - Yêu cầu HS làm TN 2 theo nhóm và hoàn thành câu C3, thống nhất câu trả lời. - GV yêu cầu HS làm việc cá nhân để hoàn thành câu kết luận. + Gọi một vài HS đọc câu kết luận của mình. Các HS khác bổ sung nếu cần. + Yêu cầu HS làm câu C4 phần vận dụng. + Yêu cầu HS làm câu C5 phần vận dụng. + Yêu cầu HS làm câu C6 phần vận dụng. I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động : 1. Thí nghệm 1 : a. Thí nghiệm : Cách làm thước dao động Dao động mạnh hay yếu? Âm phát ra to hay nhỏ? lệch nhiều mạnh to lệch ít yếu nhỏ - Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động. b. Nhận xét : Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng nhiều (ít), biên độ dao động càng lớn (nhỏ), âm phát ra càng to (nhỏ). 2.Thí nghiệm 2 : a. Thí nghiệm : SGK b. Nhận xét : Quả cầu bấc lệch càng nhiều (ít), chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng lớn (nhỏ), tiếng trống càng to (nhỏ). 3. Kết luận : Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn. Hoạt động 4: (7 phút) Tìm hiểu độ to của một số âm. - Tự đọc mục II SGK. - Nghiên cứu bảng 2 SGK để trả lời các câu hỏi mà GV đặt ra. - Trả lời C7. Từ 50dB đến 70dB. - GV yêu cầu HS cả lớp tự đọc mục II của SGK. - Khai thác bảng 2 : + Độ to của tiếng nói chuyện bình thường là bao nhiêu dB? + Độ to của âm có thể làm điếc tai là bao nhiêu dB? - Yêu cầu HS làm C7. - Giới thiệu thêm về giới hạn ô nhiễm tiếng ồn. II. Độ to của một số âm : - Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (dB). - Người ta có thể dùng máy để đo độ to của âm. - Bảng ghi độ to của một số âm : SGK. - Giới hạn ô nhiễm tiếng ồn là 70dB. Hoạt động 5: (10 phút) GV hướng dẫn HS ghi phần ghi nhớ, làm các bài tập trong SBTnhư hướng dẫn chung. - Cá nhân trả lời từng câu hỏi mà GV yêu cầu. - Đọc và trả lời các câu hỏi trong SBT, bổ sung, góp ý nếu cần. - Ghi các thông tin cần thiết vào vở. - Đặt câu hỏi cho HS nhắc lại các kiến thức trọng tâm của bài và cho HS ghi phần ghi nhớ vào vở. - Cho HS đọc và trả lời lần lượt từng câu hỏi trong SBT. III. Củng cố - Vận dụng : 1. Ghi nhớ : SGK. 2. Bài tập : 12.1. B. 12.2. đêxiben (dB). càng to. càng nhỏ. 12.4. Khi ta thổi mạnh, ta làm cho lá chuối ở đầu bẹp của kèn dao động mạnh và tiếng kèn phát ra to. 12.5. Khi thổi sáo, nếu thổi càng mạnh thì âm phát ra càng to. Hoạt động 6: (5 phút) Hướng dẫn về nhà. Đọc có thể em chưa biết. Ghi chép và làm theo chỉ dẫn của GV yêu cầu. - Cho HS đọc có thể em chưa biết. - Làm bài tập 12.3 SBT. - Soạn bài mới : Môi trường truyền âm. IV. Rút kinh nghiệm :