Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tuần 2 - Tiết 2 - Sự truyền ánh sáng

TIẾT:2 NGÀY SOẠN: TUẦN:2 NGÀY DẠY: 29 / 08 / 07 BÀI: Sự truyền ánh sáng I-MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Biết thực hiện một thí nghiệm đơn giản để xác định đường truyền của ánh sáng. Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng. Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng. Nhận biết ba loại chùm sáng (song song, hội tụ, phân kỳ) 2. Kĩ năng: Bước đầu biết tìm ra định luật truyền thẳng của ánh sáng bằng thực nghiệm. Biết dùng thí nghiệm để kiểm chứng lại một hiện tượng về ánh sáng. 3. Thái độ: Biết vận dụng kiến thức vào cuộc sống. II- CHUẨN BỊ: Mỗi nhóm: 1 đèn pin ống trụ = 3 mm thẳng; ống trụ cong không trong suốt 3 màn chắn có đục lỗ 3 cái đinh ghim ( hoặc kim khâu) III- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ – Đặt vấn đề(7 phút) * Kiểm tra bài cũ:1/ Khi nào mắt ta (không bị bệnh tật) nhận biết ánh sáng? - - Ta nhìn thấy một vật khi nào? Cho ví dụ. 2/ Nguồn sáng là gì? Vật sáng là gì? Cho ví dụ về vật sáng. * Đặt vấn đề: Giả sử tại điểm M trên vật sáng và tại điểm N là mắt ta. Các em hãy vẽ lại trên giấy xem có bao nhiêu đường truyền từ vật sáng đến mắt ta? Vậy ánh sáng đi theo đường nào trong những đường trên để đến được mắt ta? Hoạt động 2:(15 phút) - Giới thiệu TN và cho HS tiến hành thí nghiệm theo hình 2.1 sgk . Sau đó yêu cầu HS trả lời C1 - Vậy theo các em thì ánh sáng truyền đi theo đường nào? - Yêu cầu HS thực hiện thí nghiệm theo yêu cầu của C2. GV theo dõi hướng dẫn. - Em hãy cho biết ba lỗ A, B, C có thẳng hàng không? - Làm cách nào có thể kiểm tra để thấy được ba lỗ A, B, C thẳng hàng? - Vậy ánh sáng truyền trong không khí theo đường nào? Sau đó cho HS hoàn chỉnh câu kết luận. Thông báo: Các môi trường tương tự như môi trường không khí như: nước, thuỷ tinh, . . .đựơc gọi là môi trường trong suốt và đồng tính. - Vậy trong môi trường nào thì ánh sáng sẽ truyền theo đường thẳng? - Yêu cầu HS nêu lại nội dung của định luật truyển thẳng của ánh sáng. - Trong thực tế, ta không nhìn thấy được đường truyền của ánh sáng. Vậy để biểu diễn đường truyền của ánh sáng từ vật sáng đến mắt ta biểu diễn như thế nào? Hoạt động 3:( 13 phút) - Yêu cầu HS đọc qui ước biểu diễn đường truyền của ánh sáng sgk . - Cho HS làm thí nghiệm hình 2.4 sgk để thấy được hình ảnh của tia sáng. - Cho HS đọc sgk phần ba loại chùm sáng và trả lời C3. - Yêu cầu HS hoàn chỉnh các kết luận a, b, c sgk . - Cho HS làm các thí nghiệm hình 2.5a,b,c sgk . GV hướng dẫn cách sử dụng đèn pin để tao ra các chùm tia sáng. Hoạt động 4:( 8 phút) - Yêu cầu các nhóm thảo luận các câu C4; C5 sgk. Hoạt động 5: Hướng dẫn – Dặn dò:(2 phút) - Học kĩ phần ghi vở.- Hoàn chỉnh lại các câu C4 ; C5 sgk; làm các bài tập 2.1 ; 2.2; 2.3; 2.4 sbt / 4- Đọc ở nhà phần “ Có thể em chưa biết”- Xem trước bài 3 sgk / 9. HS1: Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. - Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. Ví dụ: Ta nhìn thấy cây viết vì có ánh sáng từ cây viết truyền vào mắt ta. HS2: Nguồn sáng là vật tự phát ra ánh sáng. Vật sáng là nguồn sáng và vật hắt lại ánh sáng.Ví dụ:- Dây tóc bóng đèn, mặt trời, tờ giấy trắng, cây viết, … - Cả lớp suy nghĩ và thực hiện theo yêu cầu của GV. - Làm thí nghiệm và trả lời C1: Aùnh sáng truyền từ dây tóc bóng đèn đến mắt ta theo ống thẳng. - Aùnh sáng truyền đi theo đường thẳng. - Các nhóm tiến hành thì nghiệm theo C2 - Ba lỗ A, B, C thẳng hàng. - Có thể dùng thước đo, hoặc dùng dây căng theo bìa của ba tấm bìa đó.- Aùnh sáng truyền trong không khí theo đường thẳng. HS hoàn chỉnh câu kết luận, ghi vở. - Trong môi trường trong suốt và đồng tính. - Nêu nội dung của định luật truyền thẳng của ánh sáng, ghi vở. - Cả lớp suy nghĩ. - Đọc sgk phần biểu diễn đường truyền của ánh sáng, vẽ hình. - Các nhóm làm thí nghiệm hình 2.4 sgk. - Đọc sgk phần ba loại chùm sáng, trả lời C3. Hình 2.5a: Các tia sáng song song với nhau. Hình 2.5b: Các tia sáng giao nhau. Hình 2.5c: Các tia sáng loe rộng ra. - Hoàn chỉnh các kết luận a, b, ,c sgk , ghi vở. - Các nhóm làm thí nghiệm như hình 2.5a,b,c sgk . - Các nhóm thảo luận và trả lời các câu C4 ; C5 sgk. I- Đường truyền của ánh sáng: Kết luận: Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng. * Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền theo đường thẳng. II- Tia sáng và chùm sáng: 1/ Biểu diễn đường truyền của ánh sáng: Biểu diễn đường truyền của ánh sáng bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng. Tia sáng SM 2/ Ba loại chùm sáng: a/ Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng. b/ Chúm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng. c/ Chùm sáng phân kỳ gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng. III- Vận dụng: C4: Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng.C5: Ngắm sao cho không nhìn hai cây kim ở phía sau cây kim thứ nhất. Vì ánh sáng truyền trong không khí theo đường thẳng. Ta không nhìn thấy hai cây kim phía sau vì chúng đã bị cây kim thứ nhất che khuất. IV- RÚT KINH NGHIỆM: