Bài giảng Sinh học 7 bài 26: Châu chấu

Câu 1: Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của nhện. Câu 2: Nêu tập tính thích nghi với lối sống của nhện. Câu 3: Nêu một số đại diện thuộc lớp hình nhện, và cho biết tại sao chúng được xếp vào lớp hình nhện? I. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN II. CẤU TẠO TRONG III. DINH DƯỠNG IV. SINH SẢN VÀ PHÁT TRIỂN Cấu tạo ngoài và di chuyển Đầu Ngực Bụng Mắt kép Râu Chân Lỗ thở Cánh Cơ quan miệng 2 4 5 6 3 1 Trên mỗi phần cơ thể châu chấu có những bộ phận nào? Châu chấu di chuyển bằng những hình thức nào? Bò: bằng 3 đôi chân Nhảy nhờ đôi chân sau (càng) Bay bằng 2 đôi cánh 1. Châu chấu sống ở đâu?  Châu chấu thường sống ở cánh đồng lúa. Câu hỏi thảo luận 2. So với các loài sâu bọ khác như: bọ ngựa, cánh cam, kiến mối, bọ hung,… khả năng di chuyển của châu chấu có linh hoạt hơn không? Tại sao? Khả năng di chuyển của châu chấu linh hoạt hơn nhờ đôi càng (do đôi chân sau phát triển thành), chúng luôn giúp cơ thể bật ra khỏi chỗ bám đến nơi an toàn rất nhanh chóng. Nếu cần đi xa, từ cú nhảy đó, châu chấu giương đôi cánh ra, có thể bay từ nơi này đến nơi khác.  KẾT LUẬN Chaâu chaáu thöôøng gaëp ôû caùnh ñoàng luùa. Cô theå goàm 3 phaàn: + Ñaàu: Raâu, maét keùp, cô quan mieäng. + Ngöïc: 3 ñoâi chaân, 2 ñoâi caùnh. + Buïng: Nhieàu ñoát, moãi ñoát coù loã thôû. Di chuyeån: Boø, bay, nhaûy. Mời các bạn xem hình và nêu từng cơ quan của châu chấu: 1. Lỗ miệng 2. Hầu 3. Diều 4. Dạ dày 5. Ruột tịt 6. Ruột sau 7. Trực tràng 8. Hậu môn 9. Tim 10. Hạch não 11. Chuỗi thần kinh bụng 12. Ống bài tiết Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi Châu chấu có những hệ cơ quan nào? Trình bày đặc điểm của từng hệ cơ quan đó? Hệ tiêu hóa Có thêm ruột tịt tiết dịch vị Hệ bài tiết Có nhiều ống bài tiết lọc chất thải rồi đổ vào ruột sau Hệ hô hấp Có các lỗ thở và hệ thống ống khí phân nhánh đem ôxi đến các tế bào Hệ tuần hoàn Đơn giản, tim hình ống gồm nhiều ngăn ở mạch lưng, hệ mạch hở Hệ thần kinh Dạng chuỗi hạch, hạch não phát triển Hệ tiêu hoá và hệ bài tiết của châu chấu có quan hệ với nhau như thế nào? Các ống bài tiết lọc chất thải đổ vào cuối ruột giữa và đầu ruột sau, để chất bài tiết theo cùng phân ra ngoài. Vì sao hệ tuần hoàn ở sâu bọ lại đơn giản đi khi hệ thống ống khí phát triển? Ở sâu bọ việc cung cấp oxi do hệ thống ống khí đảm nhiệm, vì thế hệ tuần hoàn trở nên rất đơn giản, chỉ gồm một dãy tim hình ống, có nhiều ngăn để đẩy máu đem chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Châu chấu ăn chồi và lá cây III. DINH DƯỠNG Châu chấu ăn gì? Nhờ cơ quan gì mà châu chấu gặm chồi và lá cây? Nhờ cơ quan miệng khỏe, sắc mà châu chấu gặm được chồi và lá cây. Hình 26.4: Đầu và cơ quan miệng Râu đầu Mắt kép Mắt đơn Môi trên Tua hàm Hàm trên Tua môi Hàm dưới Môi dưới * Diều Dạ dày cơ Ruột tịt Hậu môn Quá trình tiêu hóa thức ăn được diễn ra như thế nào? Thức ăn tập trung ở diều Thức ăn được nghiền nhỏ ở dạ dày cơ Ruột tịt tiết Enzim tiêu hoá thức ăn Mời các bạn quan sát hình rồi trả lời câu hỏi Châu chấu hô hấp bằng cơ quan nào?  Châu chấu hô hấp bằng lỗ thở. Tại sao khi sống, bụng châu chấu luôn phập phồng?  Động tác hô hấp ở chấu chấu là hít và thải không khí qua lỗ thở ở mặt bụng nên khi sống bụng chúng luôn phập phồng.  III. Dinh dưỡng Châu chấu ăn chồi và lá cây Thức ăn tập trung ở diều, nghiền nhỏ ở dạ dày, tiêu hóa nhờ enzim do ruột tịt tiết ra. Hô hấp qua lỗ thở ở mặt bụng. IV. Sinh sản và phát triển  Châu chấu phân tính. Quan sát hình và cho biết: Châu chấu phân tính hay lưỡng tính? Trứng hình ống, hơi to, màu vàng đậm, ống trứng xếp xiên hai hàng từ 10 đến 30 quả. Bạn nào có thể quan sát hình và miêu tả trứng châu chấu như thế nào? Quá trình phát triển qua biến thái của châu chấu Vì sao châu chấu non phải qua nhiều lần lột xác mới lớn lên thành con trưởng thành? Vì lớp vỏ cơ thể kém đàn hồi nên khi lớn lên vỏ cũ phải bong ra để hình thành vỏ mới lớn hơn. Châu chấu đẻ trứng ở đâu? Châu chấu đẻ trứng thành ổ dưới đất. Từ trứng đến trưởng thành, châu chấu phát triển qua biến thái gì ? Từ trứng đến trưởng thành, châu chấu phát triển qua biến thái không hoàn toàn. KẾT LUẬN  + Châu chấu phân tính, đẻ trứng thành ổ ở dưới đất. + Phát triển qua biến thái không hoàn toàn, châu chấu non phải lột xác vì vỏ cơ thể là vỏ kitin kém đàn hồi nên khi lớn lên vỏ cũ phải bong ra để vỏ mới hình thành. Thảo luận Câu 1: Quan hệ giữa dinh dưỡng và sinh sản ở châu chấu có ảnh hưởng gì tới các sinh vật khác và tới trạng thái cân bằng của hệ sinh thái trên cạn? Châu chấu phàm ăn, lại đẻ nhiều lứa mỗi lứa đẻ nhiều trứng. Vì thế chúng gây hại cây cối rất ghê gớm. Trên thế giới và nước ta đã nhiều lần xảy ra nạn dịch châu chấu. Chúng bay đến đâu phá hại mùa màng, ăn không còn một lá cây, ngọn cỏ nào, ảnh hưởng lớn đến quần thể thực vật, dẫn đến ảnh hưởng tới sự sống của tất cả các sinh vật còn lại trong hệ sinh thái trên cạn. THẢM HỌA CHÂU CHẤU Câu 2: Thái độ của bạn như thế nào trong vấn đề bảo vệ, duy trì trạng thái cân bằng sinh thái dưới tác động của châu chấu? Không tiêu diệt hoàn toàn chúng nhưng cũng cần hạn chế sự sinh sản và phát triển của chấu, không cho chúng có cơ hội phát triển thành đại dịch. Câu 3. Đánh dấu (x) vào cột tương ứng ở bảng sau: Phân tích biến thái của châu chấu X X X X X X Cơ thể châu chấu có mấy phần? A. Có hai phần gồm đầu và bụng. B. Có hai phần gồm đầu ngực và bụng. C. Có ba phần gồm đầu, ngực và bụng. D. Cơ thể là một khối, không chia phần. C Nêu cách di chuyển của châu chấu? A. Nhảy bằng đôi chân sau. B. Nhảy và bay (di chuyển xa). C. Bò bằng cả 3 đôi chân. D. Cả a, b, c đều đúng. D Tại sao châu chấu bay đến đâu thì gây ra mất mùa màng đến đó? A. Châu chấu đậu vào hoa màu làm dập nát, thui chột các phần non của cây. B. Châu chấu phàm ăn, cắn phá cây dữ dội. C. Châu chấu mang theo bệnh gây hại hoa màu. D. Cả a và b. B Châu chấu có dạng hệ thần kinh nào? A. Dạng chuỗi hạch, hạch não phát triển. B. Dạng lưới C. Tế bào rải rác. D. Hệ thần kinh kiểu hạch phân tán về các phần của cơ thể. A Hệ tuần hoàn của châu chấu thuộc dạng nào? A. Hệ tuần hoàn kín. B. Hệ tuần hoàn hở, tim hình ống nhiều ngăn nằm ở mặt lưng. C. Tim có hai ngăn, hai vòng tuần hoàn. D. Tim ba ngăn, hai vòng tuần hoàn. B