Bài giảng tiết 1-2 ôn tập chương trình phổ thong cơ sở

§ 1-2 ÔN TẬP CHƯƠNG TRÌNH PTCS Ngày soạn : Ngày giảng : A- MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: giúp học sinh nhớ và nắm các kiến thức cơ bản trong chương trình THCS tập trung :nguyên tử ,nguyên tố hoá học , công thức ,viết và cân bằng phương trình ,tính chất của các chất vô cơ quan trọng, tỷ khối chất khí ... Các dạng bài tập quan trọng :dung dịch , tính theo công thức và phương trình B- CHUẨN BỊ : tính chất của các chất vô cơ quan trọng C- NỘI DUNG : j Oån định tổ chức : làm quen -giới thiệu chương trình k Bài củ : quy định môn học l Bài mới : ÔN TẬP CHƯƠNG TRÌNH PTCS A- Lý thuyết I- Nguyên tử : là hạt vi mô cấu tạo nên các chất Hạt nhân (mang điện dương ) Nguyên tử Vỏ e (mang điện âm ) Vỏ e gồm 1 hay nhiều e (điện tích = -1 ) chuyển động thành các lớp Z+ 2e 8e 18e Hạt nhân : ở tâm nguyên tử gồm các hạt prôton và nơtron Khối lượng nguyên tử A = N + P = N + Z II- Nguyên tố hoá học : Là tập hợp tất cả các nguyên tử có cùng Z g các nguyên tử của cùng nguyên tố có tính chất hoá học giống nhau III- Hoá trị các nguyên tố : Là khả năng kết hợp giữa nguyên tử của nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố khác Hoá trị được xác định theo hoá trị của H hay O thì ax = by (biết 3 đại lượng xác định được đại lượng còn lại ) IV- Định luật bảo toàn khối lượng : Trong phản ứng hoá tổng khối lượng chất tham gia bằng tổng khối lượng chất tạo thành V- Mol : Là lượng chất chứa N = 6.1023 hạt vi mô ( nguyên tử ,phân tử ...) Khối lượng mol là M tính bằng đơn vị gam của N hạt vi mô chất đó Thể tích mol chất khí là thể tích của 6.1023 phân tử của chất khí V = 22,4 lit (đktc) Mối liên quan các đại lượng : n = g m = n.M ; n = g A = n.N ; n = g V = n.22,4 Trong đó : N=6.1023 ; m = khối lượng ; n = lượng chất ; V = thể tích ; M = Phân tử khối A = nguyên tử khối VI- Tỷ khối chất khí :Cho biết chất khí A nặng hơn B bao nhiêu lần = trong đó MA là khối lượng mol của khí A MB là khối lượng mol của khí B g MA = .MB Trong trường hợp B là không khí thì MB = 29 IIV- Dung dịch : 1- Độ tan : Xác định bằng số gam chất tan trong 100g nước 2- Nồng độ dung dịch : a) Nồng độ % : số gam chất tan có trong 100g dung dịch C% = .100% ** khi tính C% dựa vào phương trình phản ứng thì khối lượng dung dịch = khối lượng các chất tham gia - khối lượng kết tủa - khối lượng chất khí giải phóng ** khi có đa a xít tham gia thì có thể tạo ra nhiều loại muối b) Nồng độ mol : Số mol chất tan có trong 1 lit dung dịch CM = -lập mối liên hệ giữa 2 dạng nồng độ và mối quan hệ để tiùnh số mol -vận dụng các loại công thức trong đó : mct = khối lượng chất tan (g) ; md = khối lượng dung dịch (g) ; n = số mol chất tan ; V = thể tích dung dịch (lit) VIII- Phân loại và tính chất các chất vô cơ : Kim loại KL O2 H2O O xít bazơ OB Bazơ B Muối M Pkim M OA M +PKm O2 OB H2O B +H2 B OA A M M +H2O A (a xít ) M + H2 M +H2O M + H2O Mm +Am Muối M + KLm Mm + Bm 2Mm Điều kiện của một số phản ứng cần nhớ : OB + OA : OB tương ứng ba zơ tan OB + H2O : ...............//................... B + M : các chất tham gia tan , sản phẩm có kết tủa KL + A : kim loại đứng trước hyđrô KL + M : kim loại mạnh đẩy kim loại yếu và một số trường hợp khác B- Bài tập : 1- tính theo công thức : dùng để tính % các nguyên tố hay để lập công thức phân tử các chất ví dụ 1: tính hàm lượng N có trong phân đạm Urê (NH2)2CO M = 12+16+2(14+2) = 60 à %N = 28/60 = 0,466 = 46,6 % Ví dụ 2 : một hợp chất gồm 2 nguyên tố C và H trong đó H chiếm 7,7% xác định công thức phân tử 2-tính theo phương trình : dạng 1: từ 1 giá trị cho trước tính các giá trị bất kỳ ví dụ 1 : tính V dung dịch HCI 0,5M để trung hoà hết 100ml dung dịch NaOH 0,1M ví dụ 2: hoà tan hoàn toàn 6,5 g Zn vào dung dịch HCI 0,25M tính V khí thu được và V dung dịch a xít cần dùng . tính nồng độ dung dịch thu được biết dung dịch HCI có d = 1,25 g/ml dạng 2: bài toán cho nhiều dự kiện : xem xét có chất dư à dựa vào yêu cầu mà xác định dự kiện cần ví dụ 1 : đun nóng hỗn hợp gồm 4 g Fe và 4g S đến khi phản ứng xong hoà tan sản phẩm thu được vào H2SO4 dư tính V khí giải phóng ví dụ 2 : cho 0,5 l dung dịch NaOH 1M vào 250ml H2SO4 0,5M tính nồng độ dung dịch thu được 3- bài tập tổng hợp : bài 1 : cho 10 g hỗn hợp 2 kim loại Fe ,Cu vào H2SO4 loãng ,dư thu 2,24 l khí (đktc) tính % khối lượng mỗi chất có trong hỗn hợp bài 2 : cho 8,5 g hỗn hợp 2 kim loại Na , K tác dụng với nước thu 3,36 l khí (đktc) tính % k.lượng bài 3 : hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 6,4 g CuO và 16 g Fe2O3 trong 160 ml dung dịch H2SO4 2M đến phản ứng xảy ra hoàn toàn thu m g chất rắn không tan . tính m 4-Phần nâng cao : * Hãy điền vào ô trống các số liệu thích hợp nguyên tử số P số e số lớp e số e ở vỏ O 8 Ca 20 Al 3 3 K 19 * xác định hoá trị của các nguyên tố trong các hợp chất sau : NO2 ; P2O5 ; Cl2O7 ; Fe2O3 ; Fe3O4 ; FeS2 * Tính V hỗn hợp khí * Bài tập dựa vào định luật bảo toàn khối lượng Bài 1 THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ Tiết : 3 Ngày soạn : 9/2007 Ngày giảng : I- NỘI DUNG DẠY HỌC : * Thành phần cơ bản của nguyên tử * Kích thứoc ,khối lượng của nguyên tử và các thuộc tính các hạt cơ bản II-MỤC TIÊU : 1-Kiến thức : * Thành phần cơ bản của nguyên tử : Hạt nhân và vỏ nguyên tử ,các loại hạt cơ bản cấu tạo nên các phần trên * Kích thước của hạt nhân và vỏ nguyên tử . Các thuộc tính cơ bản của các hạt 2- Kĩ năng : Rèn luyện tư duy trừu tượng ,khả năng tưởng tượng Sử dụng các đơn vị đo và giải các bài tập III- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : Nghiên cứu - Hoạt động nhóm IV- CHUẨN BỊ : Máy chiếu , bút dạ , giấy trong (Có thể chuẩn bị trên máy tính ) Phiếu học tập V- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoat động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: GV: Yêu cầu Hs đọc phần I SGK g Đặt vấn đề Hoạt động 2: GV: Treo hình 1.3 lên bảng Nguyên tử có thể chia nhỏ không ? Hs: Thảo luận nhóm GV: Mô tả TN1 –Hãy nêu hiện tượng ,nhận xét Hs: Nêu nhận xét qua SGK GV: Tia âm cực có phải là vật chất thực không ? làm sao chứng minh ? Mô tả TN2 g Nêu hiện tượng , nhận xét Hs: Thảo luận nhóm và nhận xét GV: Đặt vấn đề :Hạt vật chất này mang điện ? phương pháp xác định ? Mô tả TN3 –Yêu cầu Hs nêu hiện tượng và nhận xét Hs: Làm theo yêu cầu GV: Kết luận vấn đề g yêu cầu Hs đọc và ghi phân số liệu SGK hoạt động 3: Nguyên tử trung hoà về điện mà nguyên tử có phần mang (-) vậy phải có phần mang điện (+) nằm ở đâu ? phương pháp xác định GV: Mô tả thiết bị ở h.1.4 SGK hướng dẫn Hs quan sát ,nhận xét ? Vì sao phần lớn các hạt đi thẳng ? chứng tỏ điều gì Vì sao có một số hạt bị bật trở lại ? chứng tỏ ? Kết luận ? hoạt động 4: GV: Hạt nhân còn phân chia được không ? CM Mô tả TN bắn phá hạt nhân nguyên tử + g + + g + qua TN trên chứng tỏ điều gì ? Hs: Nêu dự đoán qua SGK GV: Giới thiệu các hạt cấu tạo nên hạt nhân và các thuộc tính của các hạt Hãy nhận xét cấu tạo hạt nhân nguyên tử ? Số P có mối quan hệ như thế nào với Z và số e ? hoạt động 5: GV: Hướng dẫn Hs nghiên cứu SGK hãy nhận xét kích thước của các nguyên tử ? nguyên tử khác nhau thì kích thước ? Kích thước hạt nhân nguyên tử ? nhận xét ? Kích thước của các hạt cấu tạo nên hạt nhân ? Hs: Nêu nhận xét hoạt động 6: GV: Hdẫn Hs đọc theo SGK Vì sao phải biểu thị khối lượng nguyên tử theo u? Hãy xác định khối lượng 1 u = ? Hãy tính khối lượng các nguyên tử sau theo u C ; O ; N ... I- Electron 1-Sự tìm ra Electron TN1 : Hiện tượng có chùm tia ở cực âm Nguyên tử có cấu tạo phức tạp TN2 :Chong chóng quay Đây là chùm hạt vật chất chuyển động TN3 : Chùm tia lệch trong điện trường Chùm tia mang điện âm Những hạt tạo thành tia âm cực :Electron 2-Khối lượng của e Electron (e) là hạt vật chất có khối lượng và có điện tích me = 9,1 .10-31 kg = 1/ 1840 đvc qe = - 1,6 . 10 -19 C = -1 đtnt (-eo) II- Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử hạt nhân nguyên tử mang điện (+) có kích thước rất nhỏ so với kích thước nguyên tử và có khối lượng lớn Kết luận : Nguyên tử gồm hạt nhân mang điên (+) và các e chuyển động xung quanh ,khối lượng nguyên tử tập trung ở hạt nhân III- Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử 1- Sự tìm ra Prôton Prôton là thành phần của hạt nhân nguyên tử mP = 1,67.10-27kg ;eo = +1 2- Sự tìm ra nơtron Nơtron là thành phần của hạt nhân nguyên tử mN =1,67.10-27kg không mang điện 3- Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử Hạt nhân nguyên tử gồm các Prôton và các nơtron ; số P = số điện tích hạt nhân = số e chuyển động xung quanh IV- Kích thước khối lượng nguyên tử 1-Kích thước : Rất nhỏ khoảng Ao nguyên tử khác nhau thì kích thước khác nhau Hạt nhân có kích thước rất nhỏ 10-4A0 Kích thước P,N còn nhỏ hơn Nguyên tử nhỏ nhất H : 0,53A0 2- Khối lượng nguyên tử : Rất nhỏ Người ta biểu thị đơn vị khối lượng nguyên tử là u (đvC) 1 u = khối lượng nguyên tử C -12 = 1,66.10-27kg hoạt động 7: Củng cố GV: Nêu câu hỏi đàm thoại để đưa đến tổng kết theo sơ đồ Vỏ nguyên tử gồm các e ( m = 9,1.10-31kg; eo = 1- ) Nguyên tử Prôton ( m = 1u ; e0 = 1+) Hạt nhân Nơtron ( m = 1 u ; e0 = 0) Bài 2 HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ –NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC –ĐỒNG VỊ Tiết : 4-5 Ngày soạn : 9/2007 Ngày giảng : I- NỘI DUNG DẠY HỌC : * Hạt nhân nguyên tử quyết định nguyên tử ,mối liên quan giữa Z và A * Nguyên tố hoá học ,ký hiệu ,đồngvị ,phương pháp xác định nguyên tử khối trung bình của các đồng vị có sẳn trong tự nhiên II-MỤC TIÊU : Kiến thức : Biết được khái niệm đồng vị ,nguyên tử khối , nguyên tử khối trung bình Kĩ năng : Giải bài tập tính nguyên tử khối trung bình của nguyên tố có nhiều đồng vị ,tính tỷ lệ % khối lượng của mỗi đồng vị và bài tập liên quan III- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : Nghiên cứu - Hoạt động nhóm IV- CHUẨN BỊ : Máy chiếu , bút dạ , giấy trong (Có thể chuẩn bị trên máy tính ) Phiếu học tập V- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoat động của thầy và trò Nội dung hoạt động 1: Kiểm tr bài cũ GV: Nêu câu hỏi ,gọi Hs trả lời Hs : Trả lời theo yêu cầu hoạt động 2: từ hoạt động 1 GV: Từ bài tập Điện tích hạt nhân = số P = 7+ Số e trong nguyên tử ? Gợi ý nguyên tử trung hoà điện Hs : Trả lời g Kết luận GV: Khối lượng hạt nhân ? Hs: Bằng khối lượng P + Khối lượng N Gv: Hãy xác định Z và A của Al biết nguyên tử gồm 13p và 14 n Hoạt động 3: Gv: Hướng dẫn Hs nghiên cứu SGK gợi ý :Nguyên tử giữ nguyên khi Z bão toàn Đặc trưng cho nguyên tử ? Hs: Nêu nhận xét g Định nghĩa Gv: Hãy nhắc lại khái niệm số hiệu nguyên tử ? viết biểu thức liên hệ Hs: Trình bày Gv :Để biểu diễn nguyên tố cần ? Hướng dẫn Hs nghiên cứu Gv:từ kí hiệu nguyên tố Na; Mg ;Cl ; O hãy xác định số P,N,số e của các nguyên tố ? Hs: Hoạt động nhóm vận dụng bài tập Gv: Hdẫn Hs làm bài tập chiếu kết quả các nhóm -nhận xét hoạt động 4: Gv: Đưa bài tập cho Hs giải hãy cho biết các nguyên tử trên cùng hay khác loại ? (điểm giống và khác nhau ) Hs: Nhận xét và kết luận Gv: Giới thiệu một số đồng vị hiện nay và ứng dụng của các đồng vị hoạt động 5: Gv: Hãy cho biết nguyên tử C nặng gấp bao nhiêu lần u biết khối lượng nguyên tử C là 19,9265.10-27 kg ? g Định nghĩa NTK Hs: Tính và định nghĩa Gv: So sánh NTK và khối lượng hạt nhân ? từ đó rút ra nhận xét – xác định NTK ? Gv: ĐVĐ :Trong tự nhiên rát ít nguyên tử không có đồng vị nên giá trị NTK ? Hs : Giá trị cho 1 đồng vị không chính xác Gv: Hãy xác định của Clo biết trong tự nhiên chiếm 75% còn lại là 37Cl Hs: lập biểu thức tính g Rút ra CT tổng quát và làm bài tập vận dụng Bài cũ : Nguyên tố A có hạt nhân gồm 7p và 8n . xác định khối lượng hạt nhân và điện tích hạt nhân I- Hạt nhân nguyên tử 1- Điện tích hạt nhân Số đơn vị điện tích hạt nhân = Z = số P=số e 2- Số khối :A là tổng số hạt P(Z) và N của hạt nhân đó A = Z + N Với 1,52 Z N Z A và Z là đại lượng đặc trưng cho nguyên tố Bài tập vận dụng II- Nguyên tố hoá học 1- Định nghĩa : Là những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân (Z) 2- Số hiệu nguyên tử : Z là đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử của nguyên tố 3- Ký hiệu nguyên tử : Vì A và Z đặc trưng cho nguyên tố nên dùng ký hiệu biểu diễn Na 23 11 trong đó X : tên nguyên tố số khối kí hiệu hoá học số hiệu nguyên tử III- Đồng vị là những nguyên tử có cùng số P nhưng khác nhau số N nên số khối khác nhau H Hyđrô Đơteri Triti Có 340 đồng vị tự nhiên và hơn 2400 đồng vị nhân tạo IV- Nguyên tử khối –Nguyên tử khối TB 1- Nguyên tử khối : Là KLNT biểu thị bằng đơn vị khối lượng u VD: NTK của C là 12u ; H là 1u Khối lượng nguyên tử tập trung ở nhân nên NTK xác định bằng số khối A 2-Nguyên tử khối trung bình : trong tự nhiên nguyên tố hoá học đồng thời tồn tại nhiều đồng vị nên NTK là giá trị trung bình của các đồng vị = trong đó X,Y là NTK của đồng vị X,Y ; a,b là % số nguyên tử của mỗi đồng vị Bài tập : 1 - xác định số lượng các hạt có trong các nguyên tử : , , , -tổng số hạt có trong nguyên tử nguyên tố A là 13 ; 34 ; 80 ; 48 xác định cấu tạo nguyên tử -tổng số hạt có trong nguyên tử nguyên tố A là 60 trong đó số hạt mang điện nhiều gấp 2 lần số hạt không mang điện ,xác định cấu tạo nguyên tử của A -Đồng có 2 đồng vị và Cu NTK trung bình là 63,54 .Tính % số nguyên tử mỗi đ.vị Bài 3 LUYỆN TẬP :THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ Tiết : 6 Ngày soạn : 9/2007 Ngày giảng : I- NỘI DUNG DẠY HỌC : * Cấu tạo của nguyên tử : vỏ nguyên tử ,hạt nhân : P,N * Số hiệu nguyên tử Z = s P = số e ; Z đặc trưng cho nguyên tố hoá học * Xác định khối lượng nguyên tử trung bình của các nguyên tố II-MỤC TIÊU : Kiến thức : Biết được cấu tạo nguyên tử ,kí hiệu nguyên tố hoá học đồng vị ,nguyên tử khối , nguyên tử khối trung bình Kĩ năng : Làm bài tập xác định số hạt cấu tạo nên nguyên tử Giải bài tập tính nguyên tử khối trung bình của nguyên tố có nhiều đồng vị ,tính tỷ lệ % khối lượng của mỗi đồng vị và bài tập liên quan III- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : Nghiên cứu - Hoạt động nhóm IV- CHUẨN BỊ : Máy chiếu , bút dạ , giấy trong (Có thể chuẩn bị trên máy tính ) Phiếu học tập V- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC j Ổn định tổ chức : k Bài cũ : Kết hợp luyện tập l Nội dung luyện tập : hoạt động 1: Gv: Nguyên tử có thành phần cấu tạo ? các thuộc tính của các hạt ? Nguyên tử Vỏ e gồm các e Hạt nhân nguyên tử me = 5,5.10-4u ; e0 = 1- Prôton Nơtron mP = 1u e0 = 1+ mN = 1u e0 = 0 Hs: Thảo luận nhóm để đưa ra các giá trị được tổng kết theo sơ đồ hoạt động 2: Gv: Tổ chức cho Hs làm bài tập (Chiếu nội dung bài tập lên màn ) Bài tập 1 : Các kí hiệu sau cho ta biết điều gì ? , , , Hướng dẫn : Z = 11 g số P = số e = 11 ; A = 23 = N + Z g số n = N = 23-11 = 12 các bài khác tương tự cho Hs thảo luận nhóm hoạt động 3: Gv: Tổ chức cho Hs làm bài tập vận dụng (Chiếu nội dung bài tập lên màn ) Bài tập 2 : Tính khối lượng nguyên tử N ,so sánh với khối lượng hạt nhân –nhận xét ? Hướng dẫn : khối lượng 7p = 1,6726.10-27.7 = 11,7082.10-27 kg khối lượng 7n = 1,6748.10-27.7 = 11,7236.10-27 kg khối lượng 7e = 9,1094.10-31..7 = 0,0064.10-27 kg khối lượng hạt nhân : 23,4318.10-27 kg khối lượng nguyên tử : 23,4382.10-27 kg Kết luận :Khối lượng nguyên tử tập trung ở nhân nên coi KLNT là số khối Vận dụng cho các trường hợp như ở trên hoạt động 4: Gv: Tổ chức cho Hs làm bài tập tính khối lượng nguyên tử trung bình ( bài tập 2 ) Mở rộng :Bài tập 3: -Đồng có 2 đồng vị và Cu NTK trung bình là 63,54 . Tính % số nguyên tử mỗi đ.vị Bài tập 4: - Trong tự nhiên Li có 7Li chiếm 92,5% và 6Li chiếm 7,5% . Hãy tính của Li Bài tập 6 (SGK): Thay yêu cầu lập công thức có thể có và tính khối lượng phân tử m Dặn dò : Nghiên cứu bài sau bằng câu hỏi : 1- Hai phần tử mang điện trái dấu tương tác với nhau ? 2- Khi có lực tác dụng vào vật thì vật sẽ như thế nào ? 3- Khi 2 phần tử mang điện trái dấu gặp nhau thì sẽ có hiện tượng gì ? Bài 4 CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ Tiết : 7-8 Ngày soạn : 9/2007 Ngày giảng : I- NỘI DUNG DẠY HỌC : * Trong nguyên tử e chuyển động không theo 1 quỷ đạo xác định ? * Cấu tạo vỏ e ,khái niệm lớp ,phân lớp e ,số tối đa trong lớp ,phân lớp * Vận dụng bài tập cấu hình e II-MỤC TIÊU : Kiến thức : Biết được các mô hình nguyên tử Mô hình hiện đại về sự chuyển động của e trong nguyên tử OBITAN nguyên tử ,hình dạng cơ bản của các OBITAN Khái niệm lớp,phân lớp , số O có trong 1 lớp ,phân lớp ,số e tối đa trong lớp ,phân lớp Kĩ năng : Xác định được thứ tự các lớp e trong nguyên tử ,số AO có trong mỗi lớp , mỗi phân lớp ,viết cấu hình e III- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : Nghiên cứu - Hoạt động nhóm IV- CHUẨN BỊ : Máy chiếu , bút dạ , giấy trong (Có thể chuẩn bị trên máy tính ) Phiếu học tập , bản vẽ mô hình vỏ nguyên tử V- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC j Ổn định tổ chức k Bài cũ : Bài tập 1: - Trong tự nhiên Li có 7Li chiếm 92,5% và 6Li chiếm 7,5% . Hãy tính của Li Bài tập 2: Các kí hiệu sau cho ta biết điều gì ? , l Bài mới : ĐVĐ: Từ cấu tạo nguyên tử và câu hỏi về nhà .Muốn tồn tại e trong nguyên tử thì các e phải như thế nào ? Sự chuyển động của e trong nguyên tử ? Hoat động của thầy và trò Nội dung hoạt động 1: Gv: Treo mô hình ,hướng dẫn Hs đọc SGK Hs: Thảo luận nhóm Mẫu ở SGK có giải thích được hoá trị không đổi của các nguyên tố ? theo em các e sẽ phân bố như thế nào để giải thích 1 số nguyên tố hoá trị o đổi ? Hs:Thảo luận và dự đoán hoạt động 2: Gv: Cùng Hs nghiên cứu SGK theo yêu cầu -Các e sắp xếp như thế nào ? phương pháp nhận biết các lớp ? Hs: Dựa vào tài liệu xây dựng bài -Các e trong cùng 1 lớp có đặc điểm gì ? - Các lớp sắp xếp như thế nào ? quy tắc xác định thứ tự các lớp ? Gv: Trong 1 lớp các e chuyển động ở những mức E khác nhau g phân lớp Những e trong 1 phân lớp có mức E ? Hướng dẫn :Hs cách gọi tên các phân lớp ,phương pháp viết và gọi tên các phân lớp - Hướng dẫn : Hs khi e cuối cùng điền vào phân lớp e nào thì tên gọi cho e đó ? hoạt động 3: Gv: Củng cố nội dung trên tập trung -Mối liên quan số lớp và số thứ tự chu kỳ - Cách sắp xếp các lớp ,kí hiệu lớp e I- Sự chuyên động của các e trong N.tử Muốn tồn tại các e phải chuyển động xung quanh hạt nhân ,vận tốc rất lớn Các e chuyển động xung quanh hạt nhân với vận tốc rất lớn không theo một quỹ đạo xác định tạo thành vỏ nguyên tử II- Lớp và phân lớp electron 1- Lớp electron : Các e lần lượt chiếm các mức E từ thấp đên cao tạo thành các lớp e Các e trong cùng 1 lớp có mức E gần bằng nhau Các lớp sắp xếp theo thứ tự từ trong ra ngoài ứng với các giá trị 1 ,2 ,3 ,4 ... Tên các lớp kí hiệu bằng các chữ cái n = 1 2 3 4 5 6 7 Tên lớp: K L M N O P Q 2- Phân lớp electron Mỗi lớp chia thành các phân lớp các e trong cùng phân lớp có mức E bằng nhau các phân lớp được kí hiệu bằng chữ cái thường : s ,p ,d , f số phân lớp có trong 1 lớp bằng số thứ tự của lớp : Lớp K có 1 phân lớp 1s ... Electron ở phân lớp nào thì mang tên phân lớp đó : 1s , 2s ,2p ... Bài tập 1: Một nguyên tử M có 75e và 110n .Kí hiệu của nguyên tử M là : A. B. C. D. Bài tập 2: Nguyên tử nào trong số các nguyên tử sau đây đồng thời chứa 20n ,19p và 19e A. B. C. D. hoạt động 4: Gv: Hướng dẫn :Hs đọc SGK để nắm các quy ước Phân lớp s có số OA là ? Số e max ? Phân lớp p có số OA là ? Số e max ? Phân lớp d có số OA là ? Số e max ? Thế nào là phân lớp bảo hoà ? Thế nào là phân lớp bán bảo hoà ? -Lớp K có bao nhiêu AO ? Số e Max ? Hs: Trả lời theo yêu cầu -Tương tự lớp L có bao nhiêu AO ? Số e Max ? -Tương tự lớp M có bao nhiêu AO ? Số e Max ? Hãy lập biểu thức cho số e tối đa ? III- Số e tối đa trong 1 phân lớp ,lớp -** nguyên lý PAULI : một obitan có chứa tối đa 2 e 1-trong phân lớp : phân lớp s có 1 AO có 2 e phân lớp p có 3 AO có 6 e phân lớp d có 5 AÓ có 10 e phân lớp f có 7 AÓ có 14 e phân lớp đầy đủ : bảo hoà rất bền phân lớp đầy đủ ½ : bán bão hoà bền phân lớp chưa đầy đủ : chưa bão hoà rất kém bền 2- Trong 1 lớp : Lớp K có 1 AO 1s g số e max = 2 (2.12) Lớp L có 4 AO 2s và 2p g số e max = 8 (2.22) Lớp M có 9 AO 3s,3p và 3d g số e max =18 (2.32) Lớp thứ n sẽ là : 2.n2 hoạt động 5: Luyện tập Gv: Đưa các giá trị lên bảng gợi ý cho Hs điền các số liệu Số thứ tự của lớp Số e tối đa trong lớp Số e phân bố vào các phân lớp n = 1 lớp K 2 1s2 n = 2 lớp L 8 2s22p6 n = 3 lớp M 18 3s23p63d10 Gv: Sắp xếp các e vào các lớp ,phân lớp của và hướng dẫn : Số e = Z = 7e g lớp K có 2 e lớp L có 5e Số e = Z = 12 g Lớp K có 2 e ; lớp L có 8 e lớp M có 2e m củng cố :-rèn luyện xác định số OA ; hình dạng OA ; số e trong các lớp ,phân lớp ** nâng cao : Số lượng tử phụ l = o ÷ ( n -1) số lượng tử từ m : từ -l đến +l số lượng tử Spin : s = 1/2 l= 0 à m = 0 có 1 OA l = 1 à m = -1 ; 0 ; +1 có 3 OA l = 2 à m = -2 ; -1 ; 0 ; +1 ; +2 à có 5 OA điện tử cuối cùng điền vào nguyên tử của nguyên tố A có số lượng tử n = 3 ; l = 1 ; m =0 ; s = -1/2 Bài tập 1 : Xác định nguyên tử M mà e cuối cùng điền vào đó có các số lượng tử :n = 2 ; l = 1 ; m = 0 ; s = +1/2 ( -1/2 ) mô tả sự tạo thành liên kết ở CH4 cho biết cấu trúc phân tử ,góc liên kết .giải thích tại sao trong phân tử H2O góc liên kết 104o 28, còn trong NH3 là 107o Bài tập 2 : : Xác định nguyên tử X mà e cuối cùng điền vào đó có các số lượng tử :n = 3 ; l = 1 ; m = -1 ; s = -1/2 . Xác định X ; X có thể có những số oxihoá nào ? giải thích ? biểu diễn công thức phân tử của X với F và O ở dạng số oxihoá max . Bài tập 3 : Xác định nguyên tử A ,B , X mà e cuối cùng điền vào đó có các số lượng tử : A : n = 3 ; l = 0 ; m = 0 ; s = +1/2 B : n = 3 ; l = 0 ; m = 0 ; s = -1/2 X : n = 4 ; l = 0 ; m = 0 ; s = +1/2 Xác định cấu hình e ; vị trí trong bảng ; công thức o xít cao nhất ; sắp xếp các chất theo chiều tăng dần tính chất bazơ Bài 5 CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ Tiết : 9 Ngày soạn : 9/2007 Ngày giảng : I- NỘI DUNG DẠY HỌC : Thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử Cấu hình e của nguyên tử Cấu hình e của 20 nguyên tố đầu Đặc điểm của lớp e ngoài cùng II-MỤC TIÊU : 1-Kiến