Bài soạn Hình học 9 Tiết 44 - Vũ Mạnh Tiến

NS: 12/02/2008 NG: 15/02/2008(9C-9B) Tiết :44 Bài 5: Góc có đỉnh ở bên trong đường tròn . Góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn . 1. Mục tiêu 1.1. Kiến thức: Qua bài này học sinh cần : - Nhận biết được góc có đỉnh bên trong hay bên ngoài đường tròn . - Phát biểu và chứng minh được định lý về số đo góc của góc có đỉnh ở bên trong hay bên ngoài đường tròn . 1.2. Kĩ năng: Rèn kỹ năng vẽ và xác định tâm đường tròn . - Chứng minh đúng , chặt chẽ . Trình bày chứng minh rõ ràng . 1.3. Thái độ: Rèn tính suy luận logic trong chứng minh hình học. 2. Chuẩn bị của GV và HS - Đồ dùng: thước thẳng, compa, thước đo độ, bảng phụ vẽ hình 31 , 33 , 34 , 35 ( sgk ) Giải các bài tập trong SGK , bảng phụ vẽ hình 58 , 59 , bài 7 ( SGK ) - Tài liệu: SGK, SBT, SGV 3. Phương pháp: - Phương pháp phân tích đi lên. - Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ. - GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng cá nhân. 4. Tiến trình dạy học: 4.1. ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số 4.2. Kiểm tra bài cũ: - Nêu cách xác định tâm đường tròn đi qua 3 điểm . - Nêu định nghĩa , định lý góc nội tiếp , góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung . 4.3. Bài mới: GV đặt vấn đề như phần giới thiệu ở đầu bài học SGK - 80 * Hoạt động 1 : Góc có đỉnh bên trong đường tròn - GV treo bảng phụ vẽ hình 31( sgk ) sau đó nêu câu hỏi để HS trả lời . - Em có nhận xét gì về góc BEC đối với (O) ? đỉnh và cạch của góc có đặc điểm gì so với (O) ? - Vậy góc BEC gọi là góc gì đối với đường tròn (O) . - GV giới thiệu khái niệm góc có đỉnh bên trong đường tròn . - Góc BEC chắn những cung nào ? - GV đưa ra ?1 ( sgk ) gợi ý HS chứng minh sau đó phát biểu thành định lý . - Hãy tính góc BEC theo góc EDB và EBD (sử dụng góc ngoài của DEDB ) - Góc EDB và EBD là các góc nào của (O) đ có số đo bằng bao nhiêu số đo cung bị chắn . Vậy từ đó ta suy ra góc BEC = ? - Hãy phát biểu định lý về góc có đỉnh bên trong đường tròn . 1. Góc có đỉnh bên trong đường tròn: * Khái niệm: - Góc BEC có E nằm trong (O) BEC là góc có đỉnh ở bên trong đường tròn . - Góc BEC chắn hai cung là * Định lý: Sgk/81. ? 1 ( sgk ) GT Cho (O) , có E nằm trong (O) KL Chứng minh : Xét D EBD có là góc ngoài của D EBD theo tính chất của góc ngoài tam giác ta có (1) Mà : ( tính chất góc nội tiếp ) ( 2) Từ (1) và (2) ta có : (đcpcm) * Hoạt động 2 : Góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn . - GV treo bảng phụ vẽ hình 33 , 34 , 35 ( sgk ) sau đó nêu câu hỏi để HS suy nghĩ trả lời từ đó nhận biết ra góc có đỉnh bên ngoài đường tròn . ? Quan sát các hình 33 , 34 , 35 (sgk) em có nhận xét gì về các góc BEC đối với đường tròn (O) . đỉnh , cạnh của các góc đó so với (O) quan hệ như thế nào ? - Vậy thế nào là góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn . - GV chốt lại khái niệm góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn . - GV yêu cầu HS thực hiện ?2 (sgk ) sau đó nêu thành định lý . - GV gợi ý HS chứng minh . + Hình 36 ( sgk ) Góc BAC là góc ngoài của tam giác nào ? suy ra góc BAC tính theo góc BEC và góc ACE như thế nào ? - Tính số đo của góc BAC và ACE theo số đo của cung bị chắn . Từ đó suy ra số đo của góc BEC theo số đo các cung bị chắn . - GV gọi HS lên bảng chứng minh trường hợp thứ nhất còn hai trường hợp ở hình 37 , 38 để cho HS về nhà chứng minh tương tự . - Qua đây ta có định lý nào ? - GV gọi HS phát biểu định lý và ghi GT , KL của định lý . 2. Góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn . * Khái niệm : - Góc BEC có nằm ngoài (O) , EB và EC có điểm chung với (O) là góc có đỉnh ở bên ngoài (O) - Cung bị chắn là hai cung nằm trong góc . * Định lý ( sgk - 81) ? 2 ( sgk ) GT cho (O) và BEC là góc ngoài KL Chứng minh TH 1 : hình 36 ( sgk ) Xét D AEC có là góc ngoài ta có : ( t/c góc ngoài D ) (1) Mà sđvà sđ (góc nội tiếp ) (2) Từ (1) và (2) ta suy ra : sđ- sđ) 4.4. Củng cố : - Thế nào là góc có đỉnh bên trong và đỉnh ở bên ngoài đường tròn . Chúng phải thoả mãn những điều kiện gì ? - Chứng minh tiếp định lý cho TH 2 và TH3 ở hình 37 , 38 ( sgk ) - Tương tự như TH1 . - Vẽ hình và ghi GT , KL của bài tập 36 ( sgk ) sau đó nêu phương hướng chứng minh . 4.5. Hướng dẫn về nhà: -Học thuộc định lý về góc có đỉnh ở bên trong hay ở bên ngoài đường tròn . Chứng minh lại các định lý . Giải bài tập trong sgk - 82 ( BT 36 , 37 , 38 ) HD : BT 37 ( Hs vẽ hình ) có ; AB = AC đ đ sđ - sđ= sđ - sđ= sđ đ đcpcm . BT 38 ( Hs vẽ hình ) Tính góc AEB là góc có đỉnh bên ngoài đường tròn bằng nửa sđ - sđ ; tính góc BTC có đỉnh ở ngoài đường tròn . Tính góc DCT là góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung . 5. Rút kinh nghiệm: