Bài soạn môn Vật lý lớp 10 (cơ bản) - Tiết 16: Tổng hợp và phân tích lực. điều kiện cân bằng của chất điểm

PHẦN I CƠ HỌC CHƯƠNG II ĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂM TIẾT 16: TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC. ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂM I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Trình bày được các định nghĩa: . Lực, tổng hợp lực, phân tích lực - Phát biểu được: . Qui tắc hình bình hành . Điều kiện cân bằng của chất điểm 2. Kỹ năng: - Vận dụng qui tắc hbh để tìm hợp lực 2 lực đồng qui và phân tích 1 lực thành 2 lực đồng qui II. Chuẩn bị: Giáo viên: Chuẩn bị TN hình 95 SGK Học sinh ôn lại kiến thức đã học ở lớp 6, 8 về : . Tác dụng của lực . Cân bằng lực . Biểu diễn lực . Định lý Pitago III. Tiến trình dạy học: T. gian (phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh (HS) Kiến thức cơ bản 8 (0® 8) . Hoạt động1: - CH1: Lực td lên vật có làm thay đổi vt vật và biến dạng vật? - CH2: Đại lượng nào đặt trưng cho sự biến đổi vt vật? - CH3: Dưới td của các lực cân bằng: . Một vật đứng yên sẽ thế nào? .Một vật đang chuyển động sẽ thế nào? Nêu giá của lực? - Trả lời CH1 - Trả lời CH2 àĐN lực - Ghi các mục -Trả lời CH3 . Đọc kn các lực cb ở SGK . Ghi các mục I>Löïc. Caân baèng löïc: 1/ ĐN lực: Sgk 2/ Khái niệm về các lực cân bằng: Sgk 3/ Giá của lực: Sgk * Chú ý: Hai lực cân bằng là ... 4/ Đơn vị lực: 20 Hoạt động 2: a. Làm thế nào để tìm 1 lực thay thế 2 lực đồng qui tác dụng lên vật? b. Hướng dẫn hs làm TN - Mắc sơ đồ tn - Vẽ bảng biểu diễn lực c. Lực thay thế F1, F2 phải là lực thế nào so với F3? d. CM OADB là hbh -Lần lượt trả lời a, b, c, d - Ghi ktcb - Trả lời C3 II> Tổng hợp lực: 1/ Thí nghiệm: Sơ đồ H95 Sgk Tiến hành Vẽ trên bảng hình biểu diễn lực SGK thay thế à = - F = F3 = 5đvd F1= 4 đvd F2= 5 đvd => góc A = góc B = 1v => A = B và Ô = D Vậy OADB là hbh Khi thay độ lớn và hướng luôn có OADB là hbh 2/ ĐN tổng hợp lực: SGK 3/ Qui tắc hbh ( qui tắc tìm hợp lực của 2 lực đồng qui ) SGK = + ( vẽ h 97 ) 5 10 . Hoạt động 3: - CH1: Chất điểm cân bằng có gia tốc a = ? - CH2: Hợp lực td lên cđ cân bằng bằng ? - CH3: Điều kiện cb của chất điểm? HÑ4: Coù caùch naøo khaùc ñeå gthích söï caân baèng cuûa v.n? GV Höôùng daãn hs giaûi thích Nhö vaäy ta ñaõ pt thành và theo 2 phương OM và ON, 2 lực này có tác dụng giống hệt như ĐN phân tích lực Nêu phương pháp để phân tích 1 lực theo 2 phương? - Trả lời CH1 - Trả lời CH2,3 - Ghi đề mục 3 Trả lời a,b,c Ghi mục 4 III> Điều kiện cân bằng của chất điểm: SGK = + +... = 0 IV> Phân tích lực: 1/ Giải thích sự cb vòng nhẫn theo cách khác: (SGK) Do F3 có 2 tác dụng: Tạo ra F1 cân bằng với F1 Tạo ra F2 cân bằng với F2 Vaäy voøng nhaãn cb 2/ ĐN ph ân t ích löïc : 3/ Phương pháp ph ân t ích löïc H 9.9 (SGK) 4/ Ch ú ý Ch ỉ khi bieát 1 löïc coù taùc duïng c ụ theå theo 2 phöông naøo môùi ptích löïc theo 2 phöông ñoù 2 HĐ5: Củng cố, BTVN Học thuộc phần in xanh đậm trang 57 SGK BTVN: các bài ở SGK và SBT