Bài soạn môn Vật lý lớp 10 (cơ bản) - TrườngTHPT Hoà Vang - Tiết 54: Nội năng và sự biến thiên nội năng

TrườngTHPT Hoà Vang GV: Lờ Tài Trớ Ngày soạn: 13 - 2 - 2009. Chương VI Cơ sở của nhiệt động lực học Tiết 54 nội năng và sự biến thiên nội năng Ngày soạn: 19/3/2007 I. Mục tiêu 1. Kiến thức : - Phát biểu được định nghĩa nội năng trong nhiệt động lực học. - Chứng minh được nội năng của một vật phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích. - Nêu được các ví dụ cụ thể về thực hiện công và truyền nhiệt. - Viết được công thức tính nhiệt lượng vật thu vào hay tỏa ra, nêu được tên và đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức. 2. Kỉ năng: - Giải thích được một cách định tính một số hiện tượng đơn giản về thay đổi nội năng. - Vận dụng được công thức tính nhiệt lượng để giải các bài tập ra trong bài và các bài tập tương tự. II. Chuẩn bị  1. Giáo viên : - Thí nghiệm ở các hình 32. 1a và 32. 2a SGK. 2. Học sinh: - Ôn laị các bài 22, 23, 24, 25, 26 trong SGK Vật lí 8. III. Tiến trình dạy học  1. ổn định lớp: 2. Nội dung bài dạy: Hoạt động 1: Tìm hiểu nội năng HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIấN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Yêu cầu HS xem phần mở đầu và mục I ở SGK - Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau : CH 1: Nội năng là gì? CH2: Câu hỏi C1. CH3: Câu hỏi C2. CH4: Đơn vị của nội năng? Giải thích. I – Nội năng 1. Nội năng là gì? - Định nghĩa: SGK - Nội năng là hàm của thể tích và nhiệt độ U = f(T, V) - Đối với chất khí lí tưởng, nội năng chỉ là hàm của nhiệt độ U = f(T) - Đơn vị của nội năng: J.I – Nội năng Hoạt động 2: Tìm hiểu độ biến thiên nội năng của vật HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIấN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Nhắc lại độ biến thiên của một đại lượng K. - Yêu cầu HS viết công thức tính độ biên thiên của nội năng và xét dấu của nội năng. 2. Độ biến thiên nội năng - Độ biến thiên nội năng của một vật DU = U2 – U1 Nếu U2 > U1 thì nội năng của vật tăng. Nếu U2 < U1 thì nội năng của vật giảm.2. Độ b Hoạt động 3: Tìm hiểu các cách làm thay đổi nội năng HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIấN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Yêu cầu HS nêu các cách làm thay đổi nội năng của một vật. - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: CH 5: Thực hiện công là gì? - Yêu cầu HS cho ví dụ cách làm thay đổi nội năng bằng thực hiện công. - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: CH 6: Công là gì? - Thông báo ở đây công cũng được tính bằng công thức đã biết trong cơ học. - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: CH 7: Quá trình truyền nhiệt là gì? - Yêu cầu HS cho ví dụ cách làm thay đổi nội năng bằng truyền nhiệt. - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: CH 8: Trong sự truyền nhiệt có xảy ra sự chuyển hóa năng lượng không? - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: CH 9: Nhiệt lượng là gì? Nhiệt lượng có phải dạng năng lượng không? - Yêu cầu HS nhắc lại công thức tính nhiệt tỏa ra hay thu vào của vật. Nêu tên và đơn vị các đại lượng có mặt trong công thức. II. các cách làm thay đổi nội năng 1. Thực hiện công - Thực hiện công là quá trình cơ năng chuyển hóa thành nội năng và ngược lại. - Ví dụ: SGK - Công là số đo độ biến đổi nội năng trong quá trình thực hiện công. DU = A 2. Truyền nhiệt a) Quá trình truyền nhiệt - Quá trình truyền nhiệt (gọi tắt là sự truyền nhiệt) là gì? - Ví dụ: SGK. - Trong sự truyền nhiệt, không có sự chuyển hóa năng lượng từ dạng này sang dạng khác, chỉ có sự truyền nội năng từ vật này sang vật khác. b) Nhiệt lượng - Nhiệt lượng là số đo độ biến đổi nội năng trong quá trình truyền nhiệt. DU = Q Q = m.c.Dt - Công thức tính nhiệt lượng Trong đó : m (kg) : khối lượng của vật; c ( J/kg.K) : nhiệt dung riêng của chất làm vật; Dt : độ biến thiên nhiệt độ (0C hoặc K).II. các 3. Củng cố và hướng dẫn về nhà - Củng cố: Cho HS làm các bài tập ở SGK. - Hướng dẫn về nhà: Xem trước bài các nguyên lí của nhiệt động lực học IV. đánh giá V. rút kinh nghiệm