Chuyên đề ôn tập Toán

PHẦN I MỞ ĐẦU Cùng với việc thay sách giáo khoa lớp 6, phương pháp dạy học tích cực đã được áp dụng rộng rãi, trong các phương pháp tích cực đó thì phương pháp dạy học theo nhóm thường được giáo viên áp dụng trong các tiết dạy toán. Trong các tiết dự giờ các giáo viên dạy toán 6 tôi nhận thấy khi dạy phương pháp này học sinh học tập chủ động, các em bàn luận sôi nổi, trao đổi kinh nghiệm học tập cho nhau.. .Tuy nhiên có những tiết học học sinh họat động theo nhóm không hiệu quả chỉ có một số em làm việc số còn lại làm việc riêng hoặc không làm gì cả. Xuất phát từ tình hình trên tôi tiến hành nghiên cứu tài liệu, sách báo, xem băng hình một số tiết dạy mẫu từ đó rút ra cho mình cách vận dụng phương pháp dạy học theo nhóm trong giờ dạy toán nhằm nâng cao hiệu quả trong quá trình dạy học. PHẦN II NỘI DUNG I/ CƠ SỞ LÍ LUẬN : Dạy học theo nhóm là tổ chức họat động dạy học trong các nhóm nhỏ. Tùy theo mục đích yêu cầu của vấn đề học tập, các nhóm được phân chia ngẫu nhiên hoặc có chủ định. Các nhóm được giao cùng một nhiệm vụ hoặc những nhiệm vụ khác nhau trong đó có thể phân công mỗi cá nhân hòan thành một phần việc. Trong mỗi nhóm cá nhân đều phải làm việc không ỉ lại vào người khác, các thành viên trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiểu vấn đề, kết quả làm việc của mỗi nhóm đóng góp vào kết quả học tập chung của lớp, trình bày kết quả làm việc của nhóm trước tòan lớp là đại diện của nhóm. II/ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: 1/ Thiết kế bài giảng: Để giảng dạy theo phương pháp này trong quá trình thiết kế bài giảng giáo viên phải xác định được trong bài có bao nhiêu họat động nhóm và chuẩn bị sẵn nội dung của các họat động đó thông qua các phiếu bài tập Ví dụ: Khi bài Dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5 ( Tóan 6 tập 1) . Tôi dự định có 3 lần họat động nhóm và chuẩn bị phiếu bài tập như sau: PHIẾU BÀI TẬP 1 Nhóm 1 : Xét các số: 20 ; 100 ; 1250 (Đánh dấu X vào ô thích hợp) 1/Các số trên có chia hết cho 2 không Có Không Vì sao ? 2/Các số trên có chia hết cho 5 không Có Không Vì sao ? 3/Các số trên có đặc điểm gì về chữ số tập cùng ? 4/Hãy rút ra kết luận PHIẾU BÀI TẬP 1 Nhóm : 2 Xét các số: 50 ; 200 ; 1970 (Đánh dấu X vào ô thích hợp) 1/Các số trên có chia hết cho 2 không Có Không Vì sao ? 2/Các số trên có chia hết cho 5 không Có Không Vì sao ? 3/Các số trên có đặc điểm gì về chữ số tập cùng ? 4/Hãy rút ra kết luận PHIẾU BÀI TẬP 1 Nhóm : 3 Xét các số: 60 ; 500 ; 1560 (Đánh dấu X vào ô thích hợp) 1/Các số trên có chia hết cho 2 không Có Không Vì sao ? 2/Các số trên có chia hết cho 5 không Có Không Vì sao ? 3/Các số trên có đặc điểm gì về chữ số tập cùng ? 4/Hãy rút ra kết luận PHIẾU BÀI TẬP 1 Nhóm : 4 Xét các số: 90 ; 700 ; 1310 (Đánh dấu X vào ô thích hợp) 1/Các số trên có chia hết cho 2 không Có Không Vì sao ? 2/Các số trên có chia hết cho 5 không Có Không Vì sao ? 3/Các số trên có đặc điểm gì về chữ số tập cùng ? 4/Hãy rút ra kết luận PHIẾU BÀI TẬP 2 Nhóm : 1 + 2 Số 346 có thể viết thành tổng hai số hạng như sau: = 304 + 6 Cho số 25a 1/ Hãy phân tích số 25athành tổng của hai sô hạng như mẫu trên 2/ Thay a bởi các chữ số nào để được số chia hết cho 2 Vì sao ? 3/ Thay a bởi các chữ số nào để được số không chia hết cho 2 Vì sao ? 4/ Rút ra kết luận : - Những số như thế nào thì chia hết cho 2 ? - Những số như thế nào thì không chia hết cho 2 ? PHIẾU BÀI TẬP 2 Nhóm : 3 + 4 Số 346 có thể viết thành tổng hai số hạng như sau: = 304 + 6 Cho số 25a 1/ Hãy phân tích số 25athành tổng của hai sô hạng như mẫu trên 2/ Thay a bởi các chữ số nào để được số chia hết cho 5 Vì sao ? 3/Thay a bởi các chữ số nào để được số không chia hết cho 5 Vì sao ? 4/ Rút ra kết luận : - Những số như thế nào thì chia hết cho 5 ? - Những số như thế nào thì không chia hết cho 5 ? PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 Nhóm 1 + 2 + 3 + 4 Cho các số : 1720 ; 15 ; 74 ; 81 ; 105 ; 109 ; 204 ; 276 ; 293 ; 135 ; 257 ; 1000 ; 200. a/Chọn các số trong các số trên đặt vào vòng tròn cho đúng b/ Chỉ ra các số không chia hết cho 2 mà lại chia hết cho 5 2/ Các bước thực hiện của một họat động nhóm Bước 1 : (giáo viên ) - Giáo viên nêu vấn đề cần thực hiện - Tổ chức chia nhóm, giao nhiệm vụ cho từng nhóm. - Hướng dẫn cách làm việc theo nhóm. Bước 2 : ( học sinh ) - Trao đổi ý kiến thảo luận trong nhóm . - Phân công trong nhóm, từng cá nhân làm việc rồi trao đổi với nhau. - Cử đại diện trình bày kết quả của nhóm Bước 3: (giáo viên và học sinh) - Các nhóm lần lượt báo cáo kết quả. - Thảo luận chung. - Giáo viên tổng kết. */ Một số lưu ý khi thực hiện các bước trên : - Giáo viên giao nhiệm vụ cho từng nhóm từ dễ đến khó, không nên giao nhiệm vụ quá dễ vì như thế HS sẽ nhận ra kiến thức mà không cần thảo luận nhóm dẫn đến HS mất hứng thú học tập. Giao nhiệm vụ phù hợp kích thích được tính tích cực của HS các em hiểu rằng để giải quyết vấn đề cần phảii thảo luận trao đổi để đi đến quyết định cuối cùng cho câu trả lời - Hướng dẫn hoạt động nhóm mộ cách rõ ràng và ấn định thời gian cụ the, không hướng dẫn chung chung - Trong quá trình HS thảo luận nhóm GV cần bao quát lớp theo dõi và giúp đỡ các nhóm như: cung cấp thông tin cho nhóm này, giải đáp thắc mắc cho nhóm kia, nhắc nhở nhóm này đang làm lạc hướng, nhóm kia còn sai sót, bày cách cho các em sửa chữa, động viên khuyến khích nhóm đang làm tốt - Sau khi hết thời gian thực hiện yêu cầu từng nhóm trình bày kết quả cho nhóm này đánh giá nhóm kia từ đó các em được bổ sung kiế thức cho nhau III/ KẾT QUẢ THỰC HIỆN Sau khi thực hiện dạy theo nhóm như trên tôi nhạn thấy: - HS học tập chủ động hơn trước - Các em biết học tập trao đổi qua bạn bè những kíen thức mình chưa biết - Các em biết đánh giá ý kiến của bạn - Chất lượng được nâng cao hơn qua các bài kiểm tra. Tuy nhiên trong tiết dạy cần phải kết hợp nhiều phương pháp mới có hiệu quả cao IV/ NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN KHI THỰC HIỆN Thuận lợi - Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo như cung cấp tài liệu, cử đi học thay sách giáo khoa - Cách viết sách giáo khoa mới rất thuận lợi trong khi thực hiện dạy theo phương pháp này Khó khăn - Lớp học chật hẹp, phương tiện thiếu thốn - Lớp học có sĩ số đông khó khăn trong việc quan sát các nhóm PHẦN III KẾT LUẬN Phương pháp dạy học theo nhóm được kết hợp cùng với một số phương pháp tích cực khác thì hiệu quả tiết học cao hơn. Trên đây tôi đã trình bày quan điểm của mình khi vận dụng phương pháp này để dạy tóan. Tuy nhiên, thời gian có hạn hiểu biết còn hạn chế chắc chắn không thể tránh khỏi thiếu sót. Tôi mong rằng việc áp dụng phương pháp dạy học theo nhóm của tôi chỉ là ý kiến nhỏ xinh được góp phần vào việc dạy học theo phương pháp tích cực phù hợp với yêu cầu hiện nay GIÁO ÁN MINH HỌA Tên Bài Học DẤU HIỆU CHIA HẾT CHO 2 , CHO 5 I/ Mục tiêu a/ Kiến thức - HS nắm được dấu hiệu chia hết cho 2 - HS nắm được dấu hiệu chia hết cho 5. b/ Kỹ năng - Thông qua tính chất một tổng chia hết cho một số để khẳng định dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5. - So sánh sự giống nhau, khác nhau giữa dấu hiệu chia hết cho 2, cho5. - Vận dụng dấu hiệu chia hết cho 2 cho 5 vào giải một số bài tập. II/ Chuẩn bị : 1/ Đồ dùng dạy học: - Sách giáo khoa Tóan 6, sách bài tập Tóan 6 . - Phiếu bài tập 1,2,3. 2/ Phương pháp: - Dạy học theo nhóm . - Đặt và giải quyết vấn đề . III/ Các họat động dạy học: Họat động 1 : Ổn định tổ chức lớp, chia nhóm, định hướng nội dung, phương pháp tổ chức tiết học. GIÁO VIÊN HỌC SINH Ổn định lớp, chia lớp thành 4 nhóm Định hướng bài học Nghe và thực hiện yêu cầu của giáo viên Họat động 2 : Đưa ra nhận xét để giúp học sinh nhận biết sự giống nhau của dấu hiệu chia hết cho 2 và cho 5 . GIÁO VIÊN HỌC SINH Giáo viên phát phiếu bài tập 1 cho từng nhóm Học sinh thực hiện theo yêu cầu của phiếu Tự rút ra kết Họat động 3 : Chứng minh dấu hiệu chia hết cho 2 cho5 thông qua ví dụ cụ thể để khẳng định tính đúng đắn của dấu hiệu . GIÁO VIÊN HỌC SINH Giáo viên phát phiếu bài tập 2 cho nhóm 1+2 và nhóm 3+4 Yêu cầu đổi phiếu cho nhau sau khi làm xong. Học sinh thực hiện theo yêu cầu của phiếu Tự rút ra kết Họat động 4 : Thông qua các bài tập trong sách các bài tập củng cố giúp học sinh rèn luyện kỹ năng vận dụng chia hết cho 2 cho 5 . GIÁO VIÊN HỌC SINH Giáo viên phát phiếu học tập số 3 cho cả lớp Yêu cầu mỗi nhóm làm xong trình bày kết quả thảo luận Học sinh thực hiện theo yêu cầu của phiếu Họat động 5 : - Giáo viên củng cố bài dạy: khái quát tòan bài, trọng tâm bài. - Giáo viên giao nhiệm vụ học tập và làm bài ở nhà. - Giáo viên nhận xét giờ học . (Các phiếu học tập đã minh họa phần trên )