Đề 2 thi học sinh giỏi môn: Địa lí khối 9 năm học 2007-2008 thời gian : 150 phút

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN: ĐỊA LÍ KHỐI 9 NĂM HỌC 2007-2008 Thời gian :150 phút Câu 1:(2 điểm) Sự phân chia bề mặt trái đất ra 24 giờ khu vực giờ có những thuận lợi gì về mặt sinh hoạt và đời sống? Câu 2 (4 điểm) Dựa vào Atlát địa lí và các kiến thức thức đã học hãy trình bày lịch sử phát triển của tự nhiên nước ta, qua quá trình hình thành và phân bố các vùng mỏ chính ở nước ta? Câu 3(6 điểm) Dựa vào bảng số liệu sau đây: DIỆN TÍCH VÀ SẢN LƯỢNG CÀ PHÊ (NHÂN) Năm Diện tích gieo trồng (nghìn ha) Sản lượng (nghìn tấn) 1980 22,5 8,5 1985 44,7 12,3 1990 119,3 92,0 1995 186,4 218,0 1997 270,0 400,2 a.Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện diện tích và sản lượng cà phê trong thời gian 1980-1997. b.Phân tích các nhân tố tạo sự phát triển mạnh sản xuất cà phê trong thời gian trên . c.Phân tích mối quan hệ giữa diện tích và sản lượng cà phê giữa các năm. Câu 4 (4 điểm) Dựa vào bảng số liệu dưới đây: TỔNG SẢN PHẨM TRONG NƯỚC (GDP)PHÂN THEO KHU VỰC KINH TẾ NƯỚC TA(đơn vị%) Năm Tổng cộng Nông, lâmnghiệp, thuỷ sản Công nghiệp và xây dựng Dịch vụ 1990 100 38,7 22,7 38,6 1995 100 27,2 28,8 44,0 1996 100 27,8 29,7 42,5 1997 100 25,8 32,1 42,1 2000 100 24,5 36,7 38,8 2002 100 23,0 38,5 38,5 Hãy nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo khu vực của nước ta. Câu 5 (2 điểm) Hãy nêu những thuận lợi và khó khăn trong quá trình nước ta hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới. ĐÁP ÁN MÔN: ĐỊA LÍ KHỐI 9 NĂM HỌC 2007-2008 Thời gian :150 phút Câu 1 Mỗi ý đúng 0,5 điểm -Để tiệnn sinh hoạt cho việc tính giờ và giao dịch trên thế giới người ta chia trái đất làm 24 khu vực giờ -Giờ chính xác của kinh tuyến đi qua giữa khu vực được tính là giờ chung của khu vực đó. -Khu vực có đượng knih tuyến gốc đi qua được coi là khu vực giờ 0. -Nước ta nằm khu vực giờ thứ 7. (2đ) 0,5 0,5 0,5 0,5 Câu 2 a.Lịch sử phát triển tự nhiên nước ta: Trải qua 3 giai đoạn -Giai đoạn Tiền Cam bri. -Giai đoạn Cổ kiến tạo -Giai đoạn Tân kiến tạo b.Quá trình hình thành và phân bố các vùng mỏ chính ở nước ta. -Việt Nam là nước giàu tài nguyên khoáng sản Sự hình thành các vùng mỏ chính: -Giai đoạn Tiền Cam bri -Giai đoạn Cổ kiến tạo -Giai đoạn Tân kiến tạo -Nêu các vấn đề khai thác và bảo vệ khoáng sản ở nước ta. (3đ) 1 1 1 3,0 0,5 0,5 0,75 0,5 0,75 Câu 3 a.Vẽ biểu đồ cột kết hợp với đường (Diện tích cột, sản lượng đường) Vẽ chính xác, có chú giải, đẹp b. Phân tích các nhân tố -Nguồn tài nguyên nước ta phong phú, dồi dào dễ phát triển cây công ngiệp nói chung và cà phê nói riêng phân tích (đất ,khí hậu) -Chính sách phát triển cây công nghiệp nói chung và cây cà phê nói riêng ở Tây Nguyên, Đông Nam Bộ. -Tác động cây công nghiệp chế biến. -Thị trường c.Phân tích mối quan hệ -Diện tích và sản lượng đầu năm -Thời gian đầu diện tích tăng nhưng sản lượng tăng chậm do phải mất nhiều thời gian tổ chức gieo trồng mới ,chi sản phẩm. -Thời kỳ sản lượng tăng nhanh so với diện tích. 1.5 3 1,5 0,5 0,5 0,5 1,5 0,5 0,5 0,5 Câu 4 a.Nhận xét -Có sự chuyển dịch rõ rệt -Xu hướng tăng tỷ trọng chủa khu vực II và khu vực III, giảm tỷ trọng khu vực I. -Chứng minh qua số liệu b.Giải thích -Theo xu hướng của thế giới -Lấy ví dụ dẫn chứng các nước trên thế giới -Đáp ứng được nhu cầu đổi mới đất nước, phục vụ sự nghiệp công nghiệp-hiện đại hoá . (2 đ) 0,5 1 0,5 (2 đ) 0,5 0,5 1 Câu 5 Thuận lợi Thời cơ -Thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế xã hội -Tạo nhiều cơ hội giao lưu nguồn vốn, kỹ thuật, thị trường. c.Thách thức -Chất lượng mặt hàng chư cạnh với các nước trong khu vực và trên thế giới. -Nguồn lao động, cơ sở vật chất còn hạn chế. (1 đ) 0,5 0,5 (1 đ) KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2007 – 2008 MÔN: ĐỊA LÝ LỚP 9 Thời gian : 120 phút ( không kể thời gian giao đề ) ------------------------------------------------------- Ghi chú: Thí sinh được sử dụng Atlat địa lý Việt Nam để làm bài. Câu 1: (1,5 điểm ) Dựa vào bảng số liệu số dân thành thị và tỷ lệ dân thành thị nước ta thời kỳ 1985 - 2003: Năm Tiêu chí 1985 1990 1995 2000 2003 Số dân thành thị (nghìn người) Tỷ lệ dân thành thị (%) 11360,0 18,97 12880,3 19,51 14938,1 20,75 18771,9 24,18 20869,5 25,80 a) Nhận xét về số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị của nước ta. b) Cho biết sự thay đổi tỉ lệ dân thành thị đã phản ánh quá trình đô thị hoá ở nước ta và những vấn đề cần quan tâm như thế nào? Câu 2: (3 điểm ) Hãy phân tích những thế mạnh, các hạn chế về điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội để phát triển kinh tế vùng đồng bằng duyên hải Miền Trung nước ta. Những phương hướng chính để phát triển kinh tế vùng này. Câu 3: (3,5 điểm ) Xem xét bảng số liệu nhiệt độ và lượng mưa của các thành phố dưới đây: Tháng Địa điểm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 HÀ NỘI N độ 16.4 17 20.2 23.7 28.8 28.8 28.9 28.2 27.2 24.6 21.4 18.2 Mưa 18 26 43 90 188 239 288 318 265 130 43 23 HUẾ N độ 20 20.9 23.1 26 28.3 29.3 29.4 28.9 27.1 25.1 23.1 20.8 Mưa 161 62 47 51 82 116 95 104 473 795 580 297 a) Vẽ biểu đồ thể hiện chế độ nhiệt và lượng mưa của Hà Nội , Huế. b) Nhận xét và giải thích sự khác biệt về chế độ nhiệt và lượng mưa của hai thành phố trên. Câu 4: ( 2 điểm ) Sử dụng Atlat địa lý Việt Nam: a) Hãy đánh giá nguồn tài nguyên du lịch của nước ta. b) Theo em, chúng ta cần thực hiện những biện pháp gì để phát triển mạnh ngành du lịch ? ---------------------------------------------- KỲ THI HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2007 – 2008 HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN ĐỊA LÝ - LỚP 9 -------------------------------------------------------- Những nội dung chính Điểm Câu 1: (1,5 điểm) a. Nhận xét số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị của nước ta 1985 – 2003: Số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị tăng liên tục nhưng không đều giữa các gia đoạn. Gia đoạn có tốc độ tăng nhanh nhất là 1995 – 2003. b. Sự thay đổi đã phản ánh quá trình đô thị hoá ở nước ta và những vấn đề cần quan tâm: - Tỉ lệ dân thành thị ở nước ta còn thấp ( 25,8% năm 2003) điều đó chứng tỏ hoạt động nông nghiệp ở nước ta vẫn ở vị trí khá cao. Quá trình đô thị hoá có sự di dân từ nông thôn ra thành thị. - Đồng thời với quá trình công nghiệp hoá và sự hình thành các thành phố công nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất trong những năm đổi mới. Đó là những vần đề bức xúc tạo nên những sức ép lớn đối với cơ sở hạ tầng và môi trường đô thị; và các vấn đề xã hội khác. Câu 2 : (3 điểm) * Phân tích những thế mạnh và hạn chế của vùng đồng bằng duyên hải miền Trung (giới thiệu các tỉnh duyên hải Miền Trung): a. Các thế mạnh: - Đất trồng: đất phù sa mới ven sông, phù sa cũ ở đồng bằng có khả năng trồng lúa và CCN ngắn ngày. - Thuỷ sản khá phong phú đa dạng: thuỷ sản nước mặn, nước lợ, nước ngọt, phát triển cả nuôi trồng và khai thác, phía nam của vùng còn sản xuất nhiều muối và thu nhặt tổ chim yến - Khoáng sản: không phong phú bằng các tỉnh phía Bắc nhưng có thể hình thành các cơ sở sản chính có: cát thuỷ tinh, titan (ven biển dọc các tỉnh), crôm (Thanh Hoá), sắt (Hà Tĩnh), cao lanh, - Vùng duyên hải miền Trung còn có thuận lợi như một cầu nối giữa miền Bắc và miền Nam, một số đường nối với vùng núi. - Khí hậu, đất đai, tập quán một số vùng đã sản xuất được cây công nghiệp ngắn ngày như: mía, thuốc lá, bông, lạc - Mật độ dân số trong vùng cao, có một số thành phố phát triển. Vùng có thế mạnh để phát triển du lịch. b. Hạn chế: - Sự bất thường trong thời tiết, đe doạ của bão lũ, lụt hạn hán. - Cơ sở hạ tầng yếu kém, thu hút đầu tư không lớn. * Những phương hướng chính để phát triển: - Nông nghiệp: tự túc lương thực, trông cây công nghiệp ngắn ngày. - Khai thác nuôi trông và chế biến thuỷ sản. - Phát triển du lịch sinh thái và du lịch biển. - Phát triển các ngành nghề thủ công thích hợp với từng địa phương. Câu 3 : (3,5 điểm) a. Vẽ biều đồ về nhiệt độ, lượng mưa của Hà Nội, Huế: Vẽ biểu đồ kết hợp thanh đứng và đường biều diễn: Thanh đứng thể hiện lượng mưa, đường biều diễn biểu hiện nhiệt độ chính xác, mỹ thuật, ghi rõ tên, số liệu trên các trục (mỗi biểu đồ 1 điểm). b. Nhận xét và giải thích sự khác biệt về nhiệt độ, lượng mưa của Hà Nội, Huế: - Nhiệt độ: + Hà Nội: Trong vùng khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh. + Huế: Trong vùng khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh vừa. - Lượng mưa: cả 2 thành phố đều có chế độ mưa theo mùa song khác nhau về lượng mưa và thời gian mưa: + Hà Nội: Mưa từ tháng 5 đến tháng 10, cao nhất là tháng 6,7,8. Mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 có mưa phùn, lượng mưa thấp. + Huế: Mùa mưa chậm hơn từ tháng 9 đến tháng 1, cao nhất là tháng 10. * Nguyên nhân: Sự khác biệt về vĩ độ ảnh hưởng của địa hình, tác động của khối khí lạnh cực đới. Câu 4: (2 điểm) Nguồn tài nguyên du lịch Việt Nam: - Tài nguyên du lịch tự nhiên: phong cảnh thiên nhiên, bãi tắm đẹp, khí hậu tốt - Tài nguyên du lịch nhân văn: công trình kiến trúc, lễ hội truyền thống, di tích văn hoá lịch sử - Có những cảnh quan tự nhiên đã được công nhận di sản của thế giới ( Hạ Long, Phong Nha, Quần thể di tích cố đô Huế, Nhã nhạc cung đình) Hiện nay việc khai thác tiềm năng du lịch chưa cao do thiếu đầu tư chưa chú trọng bảo vệ cảnh quan và môi trường sinh thái b. Các biện pháp: - Tăng cường quản bá thông tin, tạo những sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo - Quy hoạch và bảo vệ tài nguyên du lịch gắn với bảo vệ môi trường - Tôn tạo và có biện pháp bảo vệ di tích văn hoá lịch sử - Đào tạo nhân lực cho du lịch, đầu tư cải tạo và nâng cấp cơ sở hạ tầng, các dịch vụ 0,5 điểm 0,5điểm 0,5điểm 0,25điểm 0,25 điểm 0,25điểm 0,25điểm 0,25điểm 0,25điểm 0,25điểm 0,25điểm 1điểm 2 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 0,25điểm 0,25điểm 0,5điểm mỗi ý: 0,25 điểm ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI Môn : Địa lí lớp 9 Năm học : 2007- 2008 Phần I : Trắc nghiệm: (5điểm) Chọn câu trả lời đúng Câu 1: Chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ cấu GDP của nước ta hiện nay là thành phần kinh tế. a) Nhà nước b)Tập thể c)Tư nhân d)Có vốn đầu tư nước ngoài Câu 2: Tình trạng tài nguyên rừng ở nước ta bị khai thác quá mức sẽ kéo theo. a)Việc mở rộng thêm đất canh tác b)Sự phát triển mạnh ngành khai thác chế biến lâm sản c)Nạn xói mòn đất đai và khô kiệt nguồn nước d)Tất cả đều sai Câu 3: Được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên của thế giới là: a) Động Phong Nha b)Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng c)Vườn quốc gia Bạch Mã d) Cố đô Huế Câu 4: Hướng cải tạo đất đai ở vùng duyên hải Miền Trung nước ta là: a) Tưới nước và trồng cây che phủ b)Khai hoang mở rộng diện tích c)Tăng cường lực lượng lao động d)Phòng chống thiên tai Câu 5: Các trung tâm kinh tế quan trọng của vùng Trung du và miền núi Bắc bộ là: Việt Trì, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Hạ Long Lào Cai, Hòa Bình, Điện Biên, Hà Giang Yên Bái, Tuyên Quang, Sơn La, Bắc Cạn Móng Cái, Bắc Giang, Thác Bà, Lai Châu Câu 6: Hiện nay vùng phát triển thủy sản mạnh nhất nước ta là: a) Đồng bằng sông Cửu Long b)Trung du miền núi Bắc bộ c)Duyên hải Nam Trung Bộ d)Cả ba vùng trên Câu 7: Trước thời kì Đổi mới, nền kinh tế nước ta rơi vào khủng hoảng kéo dài cho tới những năm nào: a)Cuối thập kỉ 70 của thế kỉ XX b)Cuối thập kỉ 80 của thế kỉ XX c)Cuối thập kỉ 90 của thế kỉ XX d) Đầu thập kỉ XX Câu 8: Ý nào không thuộc thế mạnh kinh tế chủ yếu của vùng trung du và miền núi Bắc bộ: a)Khai thác khoáng sản, phát triển thủy điện b)Trồng cây công nghiệp lâu năm, rau quả cận nhiệt và ôn đới c)Trồng cây lương thực, chăn nuôi nhiều gia cầm d)Trồng và bảo vệ rừng Câu 9: Các dự án nào nhà nước đang triển khai để phát triển kinh tế ở Tây Nguyên: a)Dự án du lịch phong cảnh đẹp và nghỉ dưỡng b)Dự án thành lập khu bảo tồn, vườn quốc gia c)Dự án khai thác thủy điện d)Tất cả các dự án Câu 10: Sản lượng khai thác thủy sản tăng nhanh chủ yếu là do: Đầu tư vốn tăng số lượng tàu thuyền và tăng công suất tàu. Xuất khẩu thủy sản có bước phát triển vượt bậc Ngư dân có kinh nghiệm trong đánh bắt cá Nước ta có nhiều ngư trường lớn ven bờ Phần II : Tự luận: Câu 1: (5điểm) Phân tích vai trò của vị trí địa lí nước ta đối với việc phát triển kinh tế-xã hội. Câu 2: (5điểm) Cho bảng số liệu năng suất lúa của Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long, cả nước ( tạ/ha) Năm Vùng 1995 2000 2002 Đồng bằng sông Hồng 44,4 55,2 56,4 Đồng bằng sông Cửu Long 40,2 42,3 46,2 Cả nước 36,9 42,4 45,9 Hãy vẽ biểu đồ so sánh năng suất lúa của Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long, cả nước giai đoạn 1995 đến 2002 ? Qua biểu đồ và bảng số liệu, nhận xét về năng suất lúa của Đồng bằng sông Hồng so với Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước ? Giải thích? Câu 3: Tại sao nói thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta? ________________ ĐÁP ÁN MÔN ĐỊA LÍ LỚP 9- Kì thi học sinh giỏi Phần I: Trắc nghiệm: ( 5đ, mỗi câu 0,5đ) Câu: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Đáp án: a c b a a a b c d a+b Phần II:Tự luận: Câu 1: Vai trò vị trí địa lí nước ta đối với việc phát triển kinh tế xã hội: a/ Thuận lợi: *Nước ta nằm ở phía đông bán đảo Đông Dương, giáp biển, trong khu vực nhiệt đới gió mùa nên: -Lãnh thổ Việt Nam có vùng biển rộmg lớn(hơn 1 triệu Km2) giàu tiềm năng(thuỷ sản, dầu khí, cảnh quan ven biển và hải đảo), tạo điều kiện để phát triển các ngành: Khai thác, nuôi trồng và chế biến thuỷ sản, dầu khí du lịch, giao thông vận tải biển, khai thác muối, cát biển... (0,5đ) -Khí hậu nóng ẩm: giàu nhiệt, ánh sáng và độ ẩm cao, thuận lợi để sản xuất và giao thông quanh năm. (0,5đ) *Nước ta nằm ở vị trí tiếp giáp giữa lục địa và đại dương trên vành đai sinh khoáng Châu Á- Thái Bình Dương, là cầu nối giữa Đông Nam Á đất liền và Đông Nam Á hải đảo nên: -Lãnh thổ nước ta có nhiều loại khoáng sản(nhiên liệu,kim loại,phi kim). (0,5) -Trên lãnh thổ nước ta có nhiều loại động, thực vật nhiệt đới, á nhiệt đới thậm chí cả ôn đới. (0,5đ) *Sự đa dạng của khoáng sản và sinh vật là cơ sở để nước ta phát triển nề công nghiệp nhiều ngành, nền công nghiệp đa dạng. -Về mặt dân cư: do vị trí thuận lợi giao lưu nên thành phần dân tộc của nước ta khá đa dạng (54 dân tộc) góp phần làm giàu bản sắc văn hoá và kinh nghiệm sản xuất của dân tộc Việt Nam (0,5đ) -Về mặt giao thông, nước ta nằm trên những con đường biển, đường hàng không quốc tế là điều kiện để đẩy mạnh giao lưu với các nước trong khu vực và thế giới. (0,5đ) *Nước ta nằm ở trung tâm khu vực Đông Nam Á, khu vực đang diễn ra những hoạt động kinh tế sôi nổi với tốc độ tăng trưởng kinh tế vào loại cao nhất thế giới: -Với vị trí trung tâm lại giáp biển, nước ta có nhiều thuận lợi để thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập vào khu vực và thế giới, thu hút vốn đầu tư của nước ngoài để phát triển kinh tế-xã hội. (0,5đ) b/ Khó khăn: * Nước ta nằm trong vùng có nhiều thiên tai, nhất là bão, lũ lụt, nên cần phải có những biện pháp phòng chống tích cực và chủ động. (0,5đ) * Khí hậu nóng và ẩm ở nước ta cũng là điều kiện thuận lợi để các loại nấm mốc, sâu bện gây nhiều thiệt hại cho sản xuất và đời sống; chế độ mưa mùa cũng gây khó khăn (0,5đ) * Nước ta nằm ở vị trí quan trọng trong khu vực Đông Nam Á, một khu vực đầy hấp dẫn với các thế lực có đầy tham vọng nên phải có những biện pháp tích cực để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ và nền độc lập tự chủ, (0,5đ) Câu 2: a)Vẽ biểu đồ hình cột (1đ), có tỉ lệ chính xác, ghi tên biểu đồ (1đ), có kí hiệu và chú thích (0,5đ) b)Nhận xét: -Đồng bằng Sông Hồng có năng suất lúa cao nhất,cao hơn Đồng bằng Sông Cửu Long (0,5đ). Năm 2002: Đồng bằng Sông Hồng cao gấp 1,2 lần so với Đồng bằng Sông Cửu Long (0,5đ) Đồng bằng Sông Hồng cao gấp 1,3 lần so với cả nước (0,5đ) -Năng suất lúa ở Đồng bằng Sông Hồng cao nhất nhờ: áp dụng các biện pháp thâm canh, tăng năng suất do diện tích đất nông nghiệp của vùng rất thấp ít có khả năng mở rộng trong khi dân số đông . (1đ) Câu 3: (5đ) Có 4 lí do chính : Chống úng, lụt trong mùa mưa, bão (1đ) Đảm bảo nước tưới trong mùa khô (1đ) Cải tạo đất, mở rộng diện tích canh tác (1đ) Tăng vụ, thay đổi cơ cấu vụ mùa và cơ cấu cây trồng (1đ) Tạo được năng suất cây trồng cao và tăng sản lượng cây trồng. (1đ) ĐÁP ÁN MÔN LỊCH SỬ LỚP 9- kì thi học sinh giỏi Huyện (18/1/2008) Phần I : Trắc nghiệm: (9đ) Câu 1: (4đ) : Xu hướng cứu nước cuối thế kỉ XIX và đầu thế kỉ XX: Các nội dung Xu hướng cứu nước cuối thế kỉ XIX Xu hướng cứu nước đầu thế kỉ XX Mục đích, mục tiêu Đánh Pháp, giành độc lập dân tộc, xây dựng lại chế độ phong kiến Đánh Pháp, giành độc lập dân tộc kết hợp với cải cách xã hội, xây dựng chế độ quân chủ lập hiến và dân chủ cộng hoà(Tư sản) Thành phần lãnh đạo Văn thân, sĩ phu phong kiến yêu nước Tầng lớp Nho học trẻ đang trên con đường tư sản hoá. Phương thức hoạt động Vũ trang Vũ trang, tuyên truyền giáo dục, vận động cải cách xã hội, kết hợp lực lượng bên trong và bên ngoài. Tổ chức Theo lề lối phong kiến Biến đấu tranh giai cấp thành tổ chức chính trị sơ khai Lực lượng tham gia Đông, nhưng hạn chế Nhiều tầng lớp, giai cấp, thành phần xã hội Câu 2: (5đ) :Kẻ bảng và điền nội dung cho đúng nội dung sự kiện, niên đại (Phần in đậm là phần thí sinh phải điền vào) STT Niên đại Sự kiện 1 939 Ngô Quyền xưng vương 2 968 Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi 3 1009 Nhà Lý thành lập 4 1226 Nhà Trần thành lập 5 1400 Nhà Hồ thành lập 6 1428 Nhà Lê thành lập 7 1527 Nhà Mạc thàmh lập 8 1771 Khởi nghĩa nông dân Tây Sơn 9 1802 Nhà Nguyễn thành lập 10 2/9/1945 Thành lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà Phần II: Tự luận (11đ) Câu 1: (6đ) + Xu thế chính: -Sự hình thành một trật tự thế giới mới theo hướng đa cực, nhiều trung tâm (1đ) -Quan hệ giữa các nước lớn đần chuyển sang xu thế hoà hoãn, thoả hiệp (1đ) -Do tác động của cách mạng khoa học- kĩ thuật, hầu hết các nước đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển, lấy kinh tế làm trọng điểm (1đ) -Tuy nhiên hoà bình, ổn định, hợp tác, phát triển là xu thế chung của thế giới ngày nay nhưng ở nhiều khu vực vẫn nổ ra nội chiến và xung đột kéo dài do những mâu thuẫn về dân tộc, tôn giáo, sắc tộc hoặc tranh chấp lãnh thổ. Mặc khác nguy cơ của chủ nghĩa khủng bố và li khai cũng đang đe doạ tình hình an ninh của nhiều nước. (1đ) + “Hoà bình, ổn định và hợp tác, phát triển” vừa là thời cơ vừa là thách thức đối với các dân tộc: -Vì từ sau “chiến tranh lạnh”, bối cảnh chung của thế giới là ổn định nên các nước có cơ hội thuận lợi, trong việc xây dựng và phát triển đất nước, tăng cường hợp tác tham gia các liên minh kinh tế khu vực, bên cạnh đó, các nước đang phát triển có thể tiếp thu những tiến bộ khoa học- kĩ thuật của thế giới và khai thác nguồn vốn đầu tư nước ngoài để rút ngắn thời gian xây dựng và phát triể đất nước. (0,75đ) -Đây cũng là thách thức vì phần lớn các nước đang phát triển đều có điểm xuất phát thấp về kinh tế, trình độ dân trí và nguồn nhân lực còn hạn chế; sự cạnh tranh quyết liệt của thị trường thế giới; việc sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn vay bên ngoài; việc giữ gìn bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc và sự kết hợp hài hoà giữa các yêu tố truyền thống và hiện đại... Nếu nắm bắt được thời cơ thì kinh tế-xã hội của đất nước phát triển, nếu không nắm bắt được thời cơ thì sẽ bị tụt hậu so với các dân tộc khác. Nếu nắm bắt được thời cơ nhưng không có đường lối chính sách đúng đắn, phù hợp thì sẽ đánh mất bản sắc văn hoá dân tộc. Vì vậy mỗi dân tộc đều có những chính sách, đường lối phù hợp để phát triển kinh tế- xã hôị của đất nước nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hoá dân tộc. Trong những năm qua, Đảng và nhà nước ta đã có những chính sách đường lối phù hợp, nhờ đó đất nước ta từng bước phát triển hoà nhập dần vào đời sống khu vực và thế giới. (1,25đ) Câu 2: (5đ) Quá trình khủng hoảng và sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu: - Từ đầu những năm 70 đến đầu những năm 80 của thế kỉ XX các nước Đông Âu lâm vào khủng hoảng kinh tế và chính trị (0,5đ) - Sản xuất nông nghiệp giảm sút, buôn bán với nước ngoài giảm, nợ nước ngoài tăng lên (0,5đ) - Các cuộc đình công của công nhân kéo dài (0,5đ) - Chính phủ nhiều nước ở Đông Âu đã đàn áp phong trào quần chúng nhưng lại không đề ra các cải cách (0,5đ) - Từ cuối năm 1988 khủng hoảng lên đến đỉnh cao (0,5đ) - Quần chúng mít tinh đòi cải cách kinh tế, thực hiện đa nguyên chính trị (0,5đ) - Lợi dụng thời cơ và được sự tiếp sức của các nước đế quốc bên ngoài, các thế lực chống xã hội chủ nghĩa ra sức kích động (0,5đ) - Lãnh đạo các nước Đông Âu phải chấp nhận từ bỏ quyền lãnh đạo của Đảng Cộng Sản, thực hiện đa nguyên chính trị (0,5đ) - Kết quả của tổng tuyển cử tự do là các thế lực chống chủ nghĩa xã hội thắng thế lên nắm chính quyền (0,5đ) - Đến năm 1989 chế độ xã hội chủ nghĩa đã bị sụp đổ ở Đông Âu (0,5đ) ___________________ KỲ THI HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2007 - 2008 MÔN: ĐỊA LÍ – LỚP 9 Thời gian làm bài: 150 phút Thí sinh được tham khảo Atlat Địa lí Việt Nam (NXB Giáo Dục) Câu 1: (3 điểm) H F O A B C D E G Dựa vào lược đồ trên, hãy xác định từng hướng từ O đến A, B, C, D, E, F, G, H? Câu 2: (6 điểm) 1) Phân tích tác động của dãy Trường Sơn Bắc đến địa hình, khí hậu, sông ngòi của vùng Bắc Trung Bộ? 2) Trình bày những khó khăn do các thành phần trên gây ra cho Bắc Trung Bộ? Câu 3: (3 điểm) Dựa và bảng số liệu: Sản lượng công nghiệp năng lượng nước ta Năm Sản phẩm 1975 1980 1986 1990 1995 2000 2002 2004 Than(triệu tấn) 5,2 5,2 6,4 4,6 8,4 11,6 15,9 27,3 Dầu thô(nghìn tấn) - - 40 2700 7620 16291 16600 20051 Điện(triệu Kwh) 2428 3680 5683 5790 14665 26682 35562 46202 Hãy nhận xét và giải thích sự phát triển ngành công nghiệp năng lượng nước ta? Câu 4: (5 điểm) Hãy đánh giá tiềm năng phát triển kinh tế biển của vùng Duyên hải Nam Trung Bộ? Câu 5: (3 điểm) Cho bảng số liệu: GDP theo giá thực tế phân theo ngành kinh tế của nước ta (đơn vị: tỉ đồng) Năm Nông, lâm nghiệp và thủy sản Công nghiệp và xây dựng Dịch vụ 1990 16252 9513 16190 1996 75514 80876 115646 2000 108356 162220 171070 2002 123383 206197 206182 1) Hãy vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu GDP theo số liệu trên? 2) Từ biểu đồ đã vẽ, hãy nhận xét sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của nước ta? ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM Câu Nội dung Điểm Câu 1 (1)Từ O đến C, E, G, H O đến C: Hướng Tây O đến E: Hướng Bắc O đến G: Hướng Đông O đến H: Hướng Nam (2)Từ O đến A, B, D, F O đến A: Hướng Tây Nam O đến B: Hướng Tây-Tây Nam O đến D: Hướng Tây Bắc O đến F: Hướng Đông-Đông Bắc Thí sinh trả lời được mục (1) mới chấm điểm mục (2) 0,5 0,5 0,5 0,5 0,25 0,25 0,25 0,25 Câu 2 1) Tác động của dãy Trường Sơn Bắc đến địa hình, khí hậu, sông ngòi Bắc Trung Bộ. - Dãy Trường Sơn Bắc chạy liên tục dọc phía Tây vùng Bắc Trung Bộ từ phía nam sông Cả đến dãy Bạch Mã theo hướng Tây Bắc-Đông Nam. Nó tác động mạnh đến các yếu tố tự nhiên của vùng. 0,5 a, Địa hình - Góp phần hình thành các dạng địa hình của vùng: đồng bằng, ven biển. 0,5 - Quy định hướng địa hình: Tây Bắc- Đông Nam. 0,5 - Chạy sát biển kết hợp các dãy núi đâm ngang: Đồng bằng nhỏ, hẹp ngang, bị chia cắt manh mún. 0,5 b, Khí hậu - Kết hợp với hoàn lưu khí quyển, bức xạ Mặt Trời tạo nên sự khác biệt trên nền khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm: 0,5 Vào mùa hè, dãy Trường Sơn Bắc tạo thành bức chắn địa hình ngăn ẩm do gió mùa Tây Nam đem tới tạo hiệu ứng phơn, thời tiết khô nóng. 0,25 Vào mùa đông, kết hợp các dãy núi đâm ngang đón gió mùa Đông Bắc, hội tụ, bão gây mưa lớn vào mùa đông. 0,25 - Phân hóa khí hậu theo đai cao. 0,5 c, Sông ngòi Dãy Trường Sơn Bắc là nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới đặc điểm sông ngòi của vùng, đặc biệt là chiều dài, diện tích lưu vực, hướng chảy và tốc độ dòng chảy. 0,25 - Núi chạy sát biển: sông ngắn, dốc, chuyển tiếp nhanh từ miền núi – đồng bằng – ra biển, hàm lượng phù sa ít. 0,25 - Hướng núi Tây Bắc – Đông Nam làm cho hướng sông hầu hết là hướng Tây – Đông. 0,25 - Kết hợp với khí hậu, nhịp điệu mùa của sông trùng với mùa khí hậu, lưu lượng và tốc độ dòng chảy lớn vào mùa mưa. 0,25 2) Những khó khăn - Vùng núi nhiều tiềm năng nhưng khó khai thác. 0,25 - Bắc Trung Bộ gánh chịu hầu hết các loại thiên tai của nước ta: 1 Hạn hán vào mùa khô: thiếu nước tưới tiêu, sinh hoạt Lượng mưa lớn nhưng tập trung vào mưa: lũ lụt. Thiên tai khác: lở đất, cháy rừng, động đất, - Đồng bằng nhỏ hẹp, kém màu mỡ. 0,25 Câu 3 a) Nhận xét chung Trong 30 năm, công nghiệp năng lượng phát triển nhanh, do: - Nhu cầu năng lượng ngày càng cao, công nghiệp năng lượng phải đi trước một bước để phục vụ nhu cầu Công nghiệp hóa, hiện đại hóa kinh tế. 0,5 - Thế mạnh tài nguyên đã được đẩy mạnh khai thác: thủy điện, than, dầu khí. 0,5 b) Nhận xét cụ thể và giải thích - Than: 1975-1990: Ổn định,1990: Giảm so với 1986 do thị trường cũ thu hẹp, chưa thích ứng với thị trường mới. 0,5 1995-2004:Tăng nhanh do nhu cầu cho các nhà máy nhiệt điện tăng và thị trường xuất khẩu mở rộng. 0,5 - Dầu thô: 1986: khai thác tấn dầu đầu tiên. Sản lượng tăng nhanh chóng do đẩy mạnh khai thác dầu trên thềm lục địa phía Nam, số mỏ đưa