Đề thi học sinh giỏi năm học 2011- 2012 môn Sinh Học

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2011-2012 MÔN SINH HỌC 8 THỜI GIAN 150 PHÚT (không kể giao đề) Ma trận: Tên chủ đề Nhận biết Thông hiểu VD thấp VD cao Chương I:Khái quát về cơ thể người 2 Tiết Khái niệm về phản xạ. Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể.So sánh tế bào thực vật và động vật, ý nghĩa của chúng. Số câu: 2 8 điểm 40% 1 câu 37,5%= 3đ 1 câu 62,5%=5đ Chương III: Tuần hoàn 1Tiết Ý nghĩa của sự đông máu.Nguyên tắc truyền máu. Số câu: 1 3 điểm 15% 100%=3đ ChươngIV:Hô hấp 1 Tiết Vận dụng kiến thức nêu tác hại của thuốc lá.Giải thích vì sao thở sâu và giảm nhịp thở mỗi phút làm tăng hiệu quả hô hấp. Số câu: 1 4 điểm 20% 1 câu 100%=4đ Chương VIII: Da 1 Tiết Nêu được cấu tạo và chức năng của da Số câu : 1 3 đ=15% 1 câu 100%= 3đ Chương X:Nội tiết 1 Tiết Nêu vai trò của hoocmôn.Từ đó xác định tầm quan trọng của hệ nội tiết. Số câu: 1 2 điểm 10% 1 câu 100%=2đ Tổng số câu Tổng số điểm 20điểm=100% Số câu: 1 Số điểm: 3 15% Số câu: 3 Số điểm: 8 40% Số câu:1 Số điểm: 4 20% Số câu: 1 Số điểm:5 25% Đề: Câu 1(5 điểm).Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể? So sánh điểm giống nhau và khác nhau của tế bào thực vật và tế bào động vật?Điểm giống và khác nhau đó nói lên điều gì? Câu 2( 3 điểm).Phản xạ là gì?Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ? Câu 3(3 điểm). Sự đông máu có ý nghĩa gì với sự sống của cơ thể?Khi truyền máu phải đảm bảo những nguyên tắc nào? Câu 4 ( 4 điểm). Hút thuốc lá có hại như thế nào cho hệ hô hấp? Giải thích vì sao khi thở sâu và giảm số nhịp thở trong mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp? Câu 5(3 điểm).Trình bày cấu tạo và chức năng của da? Có nên trang điểm bằng cách lạm dụng kem phấn, nhổ bỏ lông mày, dùng bút chì kẻ lông mày tạo dáng không ? Vì sao? Câu 6( 2 điểm). Nêu vai trò của hoocmôn, từ đó xác định tầm quan trọng của hệ nội tiết nói chung? ĐÁP ÁN Câu 1( 5 điểm) -Tế bào thực hiện sự trao đổi chất và năng lượng, cung cấp cho mọi hoạt động sống của cơ thể. Ngoài ra sự phân chia tế bào giúp cơ thể lớn lên tới giai đoạn trưởng thành có tham gia vào quá trình sinh sản. Như vậy mọi hoạt động sống của cơ thể điều liên quan đến hoạt động sống của tế bào nên tế bào còn là đơn vị chức năng của cơ thể?( 2 điểm) -Giống nhau:+đều là đơn vị cấu trúc và đơn vị chức năng của tế bào.(0,5 điểm) +Đều có các thành phần: màng sinh chất, chất tế bào,nhân và các bào quan: ti thể, thể gôn gi, lưới nội chất, ribôxôm.(0,5 điểm) -Khác nhau(1 điểm) Tế bào động vật Tế bào thực vật -Không có màng bằng xenlulozơ -Không có lạp thể-diệp lục. -Không bào bé. -Hình dạng không ổn định -Có màng làm bằng xenlulozơ -Có lạp thể-diệp lục. -Không bào lớn. -Hình dạng ổn định. *Ý nghĩa của sự giống nhau: Chứng tỏ động vật và thực vật có nguồn gốc chung là động vật đơn bào đầu tiên.( 0,5 điểm) *Ý nghĩa sự khác nhau:Tuy cùng nguồn gốc chung nhưng phân hoá theo 2 hướng khác nhau, chuyên hoá và thích nghi với 2 lối sống khác nhau là tự dưỡng và dị dưỡng?(0,5 điểm) Câu 2(3 điểm) -Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.( 1 điểm) -Cung phản xạ: là con đường mà xung thần kinh truyền trừ cơ quan thủ cảm( da) qua trung ương thần kịnh , cơ quan thụ cảm( da) qua trung ương từ trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng.( cơ, tuyến) (1 điểm) -Vòng phản xạ bao gồm cung phản xạ và luồng thông tin ngược.( 1 điểm) Câu 3( 3 điểm) -Đông máu là 1 cơ chế bảo vệ cơ thể chống mất máu( 1 điểm) -Khi truyền máu cần làm xt1 nghiệm trước để lựa chọn loại máu truyền cho phù hợp, tránh tai biến( hồng cầu người cho bị kết dính trong huyết tương người nhận gây tắc mạch) và tránh bị nhận máu nhiễm các tác nhân gây bệnh.( 2 điểm) Câu 4(4 điểm) -Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc và có hại cho cơ thể như: +CO chiếm chỗ của ôxi trong hồng cầu, làm cho cơ thể ở trạng thái thiếu ôxi, d8ặc biệt khi cơ thể hoạt động.( 0,5 đ) +NO gây viêm,sưng lớp niêm mạc, cản trở trao đổi khí, có thể gây chết ở liều cao ( 0,5 đ) +Nicotin: làm tê liệt lớp lông rung trongphế quản, giảm hiệu quả lọc sạch không khí, có thể gâu ung thư phổi( 1đ) -Giải thích qua ví dụ(2 đ) Một người thở ra 18 nhịp/phút, mỗi nhịp hít vào 400ml không khí. + Khí lưu thông/phút : 400x18=7200. + Khí vô ích ở khoảng chết : 150x18=2700ml. + Khí hữu ích vào tới phế nang : 7200 – 2700 = 4500ml. Nếu người đó thở sâu: 12 nhịp/ phút, mỗi nhịp hít vào 600ml + Khí lưu thông/phút : 600x12=7200. + Khí vô ích ở khoảng chết : 150x12=1800ml. + Khí hữu ích vào tới phế nang : 7200 – 1800 = 5400ml. ¦kết luận : khi thở sâu và giảm nhịp thở trong mỗi phút sẽ tăng hiệu quả hô hấp. Câu 5( 3 điểm) -Cấu tạo của da(1 đ) gồm 3 lớp: +Lớp biều bì có tầng sừng và tầng tế bào sống. +Lớp bì: có các bộ phận giúp da thực hiện chức năng cảm giác, bài tiết, điều hòa thân nhiệt. +Lớp mỡ dưới da. -Chức năng của da(1 đ) +Bảo vệ cơ thể. +Điều hoà thân nhiệt. +Bài tiết. +Nhận biết các kích thích của môi trường. +Da tạo nên vẻ đẹp của con người. -Lông mày có vai trò ngăn không cho mồ hôi và nước chảy xuống mắt.Vì vậy không nên nhổ lông mày, lạm dụng kem phấn sẽ bít các lỗ chân lông và lỗ tiết chất nhờn, tạo điều kiện cho vi khuẩn bám vào da và phát triển.(1 đ) Câu 6(2 điểm) -Vai trò(1 đ) +Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể. +Điều hoà các quá trình sinh lí diễn ra bình thường. -Tầm quan trọng của hệ nội tiết( 1đ) Tuyến nội tiết sản xuất ra hoocmôn chuyển theo đường máu đến các cơ quan đích làm ảnh hưởng đến các quá trình sinh lí đặc biệt quá trình TĐC, quá trình chuyển hoá trong các cơ quan đó diễn ra bình thường, đảm bảo tính ổn định bên trong cơ thể. Giáo viên ra hướng dẫn chấm Nguyễn Thanh Thúy