Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Tiết 9: Sâu, bệnh hại cây trồng - Nguyễn Duy Lâm

Tiết PPCT: 9 SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG Ngày dạy : I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Giúp HS - Biết được tác hại của sâu bệnh, các dấu hiệu của cây khi cây bị sâu bệnh phá hoại. - Hiểu được khái niệm về côn trùng bệnh cây. 2. Kĩ năng: Rèn HS kĩ năng nhận biết cây bị sâu, bệnh qua các dấu hiệu trên thân, cành, lá, quả, củ. 3. Thái độ: Rèn cho HS ý thức bảo vệ côn trùng có ích, phòng trừ côn trùng gây hại và ý thức chăm sóc bảo vệ cây. II. CHUẨN BỊ Giáo viên: Tranh hình 18, 19, 20 SGK/ 28, 29 Học sinh: Đọc trước thông tin bài, nghiên cứu bài và soạn bài. Đem một số mẫu cây bị sâu, bệnh phá hoại. III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Đàm thoại gợi mở, Trực quan, thảo luận, diễn giảng. IV. TIẾN TRÌNH : 1. Ổn định tổ chức : Kiểm diện học sinh. 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra 2HS Câu hỏi 1. Sản xuất cây trồng bằng hạt được tiến hành theo trình tự nào ? (10đ) (HS mô tả thiếu hoặc sai một quá trình -2đ) 2. Thế nào là giâm cành, chiết cành, ghép mắt? (10đ) ( HS nêu sai hoặc thiếu một phương pháp -3 đ) Đáp án Trình bày bài vở sạch đẹp, viết đúng chính tả. Hạt giống đã được phục tráng, chọn hạt những cây có đặc tính tốt làm giống. Gieo hạt giống tốt thành dòng riêng, so sánh đánh giá các dòng, chọn dòng tốt nhất lấy hạt. Các dòng tốt kết hợp lại thành giống siêu nguyên chủng. Nhân sơ bộ các dòng so sánh đánh giá dòng lần thứ hai chọn các dòng tốt nhất. Dòng này hạt giống nguyên chủng. Từ giống nguyên chủng làm vật liệu khởi đầu, nhân giống sản xuất đại trà. Giâm cành: Từ một đoạn cành cắt rời khỏi thân mẹ, đem giâm vào cát ẩm sau một thời gian từ cành giâm hình thành rễ. Ghép mắt Lấy mắt ghép (hoặc cành ghép), ghép vào một cây khác. Chiết cành: Bóc một khoanh vỏ của cành, sau đó bó đất. Khi cành đã ra rễ thì cắt khỏi cây mẹ và trồng xuống đất. Điểm 1đ 2đ 3đ 2đ 2đ 3đ 3đ 3đ 3. Giảng bài mới: * Hoạt động 1: Giới thiệu Trong trồng trọt có nhiều nhân tố làm giảm năng suất và chất lượng sản phẩm. Trong đó sâu, bệnh là 2 nhân tố gây bệnh hại cây trồng nhiều nhất. Để hạn chế sâu, bệnh hại cây trồng ta cần nắm vững đặc điểm sâu, bêïnh hại. Bài học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu điều đó “ Sâu, bêïnh hại cây trồng” Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học * Hoạt động 2: Tìm hiểu tác hại của sâu bệnh. ? Hãy kể những cách gây hại của sâu, bệnh mà em biết? ( lúa bị sâu cuốn lá, bắp cải bị sâu đục thân, cà chua bị xoắn lá, đậu phôïng bị đốm lá, rầy nâu, ) ? Sâu, bệnh ảnh hưởng như thế nào đối với đời sống cây trồng? - GV: Sâu bệnh gây ra tác hại xấu đối với sinh trưởng phát triển, phát triển của cây, làm đảo lộn, rối loạn các quá trình sinh lí, sinh hóa diễn ra trong cây, hủy hoại các bộ phận của cây, gây độc cho sản phẩm: làm thoái hóa gống cây trồng, cây trồng biến dạng, chậm phát triển, màu sắc thay đổi. Quả bị sâu, bệnh ăn có vị đắng, không ngọt ảnh hưởng phát triển của cây, làm giảm năng suất và chất lượng nông sản. * Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm của côn trùng và bệnh cây. ? Hãy kể tên một số côn trùng mà em biết? ( sâu, bướm, ong, kiến, châu chấu, bọ xít )   HS nêu khái niệm về côn trùng ? Hãy kể một số côn trùng là sâu hại, một số côn trùng không phải là sâu hại? ( Côn trùng là sâu hại: châu chấu, bướm 2 chấm, bọ xít Côn trùng không là sâu hại: Ong, kiến vàng ) - GV: khoảng thời gian từ giai đoạn trứng côn trùng trưởng thành và lại đẻ trứng được gọi là vòng đời của côn trùng. ? Thế nào gọi là biến thái? - GV treo tranh: Biến thái của côn trùng gây hại (hình 18, 19SGK/ 28)   HS nhìn tranh thảo luận nhóm nhỏ mô tả các giai đoạn sinh trưởng phát dục của sâu hại. Các giaiđoạn: Trứng, sâu non, nhộng, sâu trưởng thành ( biến thái hoàn toàn) hoặc trứng, sâu non, sâu trưởng thành (Biến thái không hoàn toàn) ? Trong các giai đoạn sinh trưởng và phát dục của sâu hại giai đoạn nào sâu phá hại cây trồng mạnh nhất? ( Biến thái hoàn toàn là sâu non; Biến thái không hoàn toàn là sâu trưởng thành )   HS so sánh sự khác nhau giữa 2 kiểu biến thái. ? Khi thiếu nước hoặc thiếu chất dinh dưỡng cây trồng có biểu hiện như thế nào ? Nêu ví dụ? ( Thiếu lân lá ngô màu huyết dụ, cà chua xoắn lá, lúa bạc lá ) - GV nhấn mạnh : đó là trạng thái không bình thường của cây ? Bệnh cây là gì?   HS so sánh cây bị bệnh và bệnh cây có gì khác nhau? ( Cây bệnh: sâu phá hoại từng bộ phận Bệnh cây: gây rối loạn quá trình sinh lí ) - GV treo tranh hình 20 SGK/29   HS quan sát tranh , trả lời câu hỏi: ? Ở những cây bị bệnh phá hoại ta thường gặp những dấu hiệu nào? ( cành gãy, lá bị thủng, lá quả biến dạng có đốm, gãy cành, củ thối, thân sần sùi ) - GV khái quát lại: Khi cây trồng bị sâu, bệnh phá hoại thường có những thay đổi: Màu sắc: Trên lá, quả có đốm đen, nâu, vàng ; Cấu tạo hình thái: Biến dạng lá, quả, gãy cành, tối củ, toàn thân sần sùi ; Trạng thái: Cây bị héo rũ.   HS nhắc lại – GV ghi bài I. Tác hại của sâu bệnh Sâu, bệnh có ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng, phát triển của cây trồng làm giảm năng suất, chất lượng nông sản. II. Khái niệm về côn trùng và bệnh cây 1. Khái niệm về côn trùng Côn trùng là lớp động vật thuộc ngành động vật chân khớp, có 3 đôi chân, cơ thể chia làm 3 phần: đầu, ngực và bụng. Sự thay đổi về hình thái, cấu tạo của côn trùng trong vòng đời gọi là biến thái của côn trùng. Có 2 kiểu biến thái: + Biến thái hoàn toàn. + Biến thái không hoàn toàn. 2. Khái niệm về bệnh cây. Bệnh cây là trạng thái không bình thường của cây do vi sinh vật gây hại hoặc điều kiện sống bất lợi gây nên (nấm, vi khuẩn, vi rút ) 3. Một số dấu hiệu khi cây trồng bị sâu, bệnh phá hoại. Khi cây trồng bị sâu, bệnh phá hoại thường màu sắc, cấu tạo hình thái, trạng thái, các bộ phận của cây bị thay đổi. 4. Củng cố và luyện tập - Học sinh đọc ghi nhớ SGK/ 30 - Tác hại của sâu, bệnh? ( HS nêu phần I ) - Sâu hại có các hình thức biến thái nào? ( biến thái hoàn toành và biến thái không hoàn toàn - Nêu khái niệm về bệnh cây? (HS nêu phần 2/II ) - Đối với biến thái hoàn toàn sâu phá hoại cây trồng mạnh nhất ở giai đoạn nào? ( sâu non) - Bộ phận cây trồng bị thối do nguyên nhân nào? (Vi khuẩn, vi rút ) 5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà - Học bài dựa vào câu hỏi SGK /30 trả lời - Chuẩn bị bài mới: “Phòng trừ sâu, bệnh hại” ( Tìm hiểu nguyên tắc phòng trừ sâu, bệnh hại và các biện pháp phòng trừ sâu, bệnh hại) V. RÚT KINH NGHIỆM -