Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Phần: Trồng cây ăn quả - Tiết 1-3

Ngày giảng: 9B/../ 2012 9C// 2012 9D/......./ 2012 Tuần 1 Tiết 1- giới thiệu nghề trồng cây ăn quả 1/ Mục tiêu: a. Kiến thức: Biết được vai trò, vị trí, đặc điểm của nghề trồng cây ăn quả trong đời sống kinh tế và sản xuất. b. Kỹ năng: Nắm được đặc điểm và yêu cầu, triển vọng phát triển của nghề. c. Thái độ: Yêu thích nghề trồng cây ăn quả. 2/ Chuẩn bị của GV và HS a. Giáo viên: SGK, SGV. b. Học sinh: SGK đồ dùng học tập. Đọc trước bài 1 ở nhà. 3/Tiến trình bài dạy. *Tổ chức(1’) : Sĩ số : 9B :..... /...... .Vắng :................................ ..................... 9C :..... /...... .Vắng :................................ ..................... 9D :..... /...... .Vắng :................................ ..................... a. Kiểm tra bài cũ(1’) Kiểm tra vở, SGK của HS b.Dạy nội dung bài mới : Hoạt động của GV- HS Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò, nhiệm vụ của nghề trồng cây ăn quả.(10’) GV: Em hãy kể tên một số giống cây ăn quả có giá trị ở nước ta mà em biết? HS : Trả lời GV:Gia đình em trồng cây ăn quả gỡ ? chỳng có vai trò như thế nào? Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu của nghề của nghề trồng cây ăn quả. (18’) GV: Đối tượng lao động của nghề trồng cây ăn quả là gì? HS : Trả lời theo suy nghĩ của mỡnh GV: Nội dung LĐ của nghề gồm những cụng việc gỡ ? HS : Kể tờn những việc làm trong quỏ trỡnh LĐ ? GV: Chốt lại nội dung chớnh GV: Hãy nêu tên các dụng cụ dùng cho nghề trồng cây ăn quả? GV: Nghề trồng cây ăn quả có điều kiện lao động như thế nào? GV: Quan sát H2 và cho biết sản phẩm của nghề trồng cây ăn quả là ? GV:Nghề trồng cây ăn quả phải đảm bảo có những yêu cầu gì? Tại sao phải có những yêu cầu như vậy? HS: Trả lời GV: Trong những yêu cầu đó thì yêu cầu nào là quan trọng nhất? GV: nhấn mạnh yêu cầu cơ bản là cú tri thức và phải yêu nghề Hoạt động 3: Tìm hiểu triển vọng phát triển của nghề nghề trồng cây ăn quả(10’): GV:Qua cỏc thụng tin đại chỳng,hiện nay nghề trồng cây ăn quả đang có xu thế phát triển như thế nào? HS : Trả lời GV : cho HS xem bảng số liệu về nghề trồng cây ăn quả HS : Tỡm hiểu thụng tin SGK GV: Ở tỉnh Tuyờn Quang cú những địa phương nào phỏt triển nghề trồng cõy ăn quả ? HS : Liờn hệ thực tế GV : Chốt lại kiến thức I. Vai trò, vị trí của nghề trồng cây ăn quả. - Cung cấp cho người tiêu dùng. - Cung nguyên liệu cho công nghiệp chế biến đồ hộp, nước giải khát. - Cung cấp hàng hoá cho xuất khẩu. II. Đặc điểm và yêu cầu của nghề: 1. Đặc điểm của nghề: * Đối tượng lao động: Là các loại cây ăn quả lâu năm có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. *Nội dung lao động: + Nhân giống +làm đất +gieo trồng +chăm bón + thu hoạch + bảo quản, chế biến. *Dụng cụ lao động: Dao, cuốc, kéo cắt cành, xẻng, bình tưới *Điều kiện lao động: + Làm việc thường xuyên ngoài trời. + Tiếp xúc trực tiếp với hoá chất. + Tư thế làm việc luôn thay đổi. *Sản phẩm nghiệm thu: Các loại quả. 2. Yêu cầu của nghề đối với người lao động. - Phải có tri thức, có kỹ năng về khoa học sinh học, hoá học, ... cơ bản về nghề trồng cây ăn quả. - Phải yêu nghề, yêu thiên nhiên, cần cù, chịu khó, năng động, sáng tạo. Có khả năng quan sát, theo dõi sự sinh trưởng, phát triển của cây. - Có sức khoẻ tốt III. Triển vọng của nghề: Hiện nay nghề trồng cây ăn quả đang được khuyến khích phát triển nhằm tạo thêm việc làm và thu nhập cho người lao động, sản xuất nhiều hàng hoá cho người tiêu dùng, nguyên liệu, hàng xuất khẩu. c. Củng cố (4’): - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. d, Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà(1’) - Về nhà học bài, tìm hiểu về một số đặc điểm của cây ăn quả ở địa phương. - Đọc trước bài “một số vấn đề chung về cây ăn quả Ngày giảng: 9B/../ 2012 9C// 2012 9D/......./ 2012 Tiết 2 - một số vấn đề chung về cây ăn quả 1./ Mục tiêu: a. Kiến thức: Biết được được giá trị của việc trồng cây ăn quả, đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. b. Kỹ năng: Vận dụng vào tìm hiểu thực tế ở gia đình, địa phương. c. Thái độ: Yêu thích nghề trồng cây ăn quả, ham tìm hiểu thực tế. 2/ Chuẩn bị của GV và HS a. Giáo viên: Nghiên cứu SGK tài liệu tham khảo. Tranh 1 số giống cây ăn quả b. Học sinh: Đọc trước nội dung SGK 3/Tiến trình bài dạy. *Tổ chức(1’) : Sĩ số : 9B :..... /...... .Vắng :................................ ..................... 9C :..... /...... .Vắng :................................ ..................... 9D :..... /...... .Vắng :................................ ..................... a. Kiểm tra bài cũ(5’) Nêu vai trò của nghề trồng cây ăn quả? b.Dạy nội dung bài mới  Hoạt động của GV- HS Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu giá trị của việc trồng cây ăn quả(5’). GV: Cho HS đọc nội dung trong SGK. GV: Hãy cho biết giá trị nào là quan trọng nhất? Vì sao? GV: HD nêu các giá trị cho VD Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả(15’) GV: Cho học sinh đọc thông tin phần 1 trong SGK. - Cho HS quan sát 1 cây ăn quả thực tế. GV : Hãy kể tên các bộ phận của cây? HS : Trả lời Hãy phân biệt điểm giống và khác nhau giữa hai loại rễ? HS : Trả lời GV HD HS tìm hiểu như ND SGK cho VD minh hoạ GV: Hãy cho biết tác dụng của từng loại hoa? -Hoa đực thụ phấn, Hoa cái và hoa lưỡng tính kết quả) GV: Hãy cho biết cây ăn quả phải chịu những tác động ngoại cảnh nào? GV: Lượng mưa phân bố như thế nào là hợp lý? GV: Loại đất nào thích hợp nhất cho cây ăn quả? -Đất dỏ Bazan, đất phù sa). HS đọc tìm hiểu ND SG K trả lời GV kết luận các ND liên hệ các VD Hoạt động 3: Tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả(10’) GV: Cho lớp hoạt động nhóm theo bàn để điền tên các loại cây ăn quả vào bảng 2 trong SGK? HS: Thực hiện GV: Có những phương pháp nhân giống cây ăn quả nào? - Hãy kể tên một số phương pháp nhân giống vô tính phổ biến mà em biết? HS: Trả lời GV:+Tại sao khi trồng cây ăn quả phải cần biết đến thời vụ? +Tại sao lại phải trồng vào các tháng trên? HS: Trả lời GV: +Trồng cây theo khoảng cách nhất định có tác dụng gì? + Tại sao khi đào hố cần để riêng lớp đất mặt ra 1 bên? HS: Trả lời GV:Cho học sinh đọc quy trình trồng cây GV:Cho HS đọc nội dung phần chăm sóc và trả lời câu hỏi sau: + Làm cỏ dại có tác dụng gì? + Tại sao phải bón phân thúc? Bón vào những thời kì nào? + Khi nào ta nên tưới nước cho cây? - Hãy cho biết thế nào là tạo hình, sửa cành? + Hãy kể các cách mà ở nhà em dùng để phòng trừ sâu bệnh? + Khi sử dụng chất điều hoà sinh trưởng ta cần lưu ý điều gì? HĐ4: Tìm hiểu cách thu hoạch,bảo quản và chế biến sản phẩm quả(5’) HS đọc nghiên cứu ND SGK GV : Đối với quả vỏ mỏng, mọng nước khi thu hoạch cần lưu ý gì ? HS : Trả lời GV : Khi bảo quản cần lưu ý điều gì? I. Giá trị của việc trồng cây ăn quả. - Giá trị dinh dưỡng. - Chữa bệnh thông thường. - Cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy chế biến. - Bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ đất. II. Đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. 1. Đặc điểm thực vật. a. Rễ: -Rễ cọc: giúp cho cây đứng vững, hút nước, chất dinh dưỡng nuôi cây. - Rễ chựm: nhỏ, nhiều có tác dụng hút nước, chất dinh dưỡng nuôi cây. b. Thân: Đa phần thân gỗ, nhưng cũng có một số là thân thảo, mềm c. Hoa: hoa đực, hoa cái, hoa lưỡng tính. d. Quả và hạt: Nhiều loại quả. - Số lượng, màu sắc, hình dạng của hạt tuỳ thuộc vào loại quả. 2. Yêu cầu ngoại cảnh. a. Nhiệt độ: Thích hợp cho từng loại cây khác nhau (50C – 300C). b. Độ ẩm và lượng mưa: - Độ ẩm 80 – 90% - Lượng mưa 1000 – 2000mm phân bố đều trong năm. c. ánh sáng: ưa ánh sáng. d. Chất dinh dưỡng: cung cấp đầy đủ theo các thời kỳ phỏt triển của cõy để có năng suất, chất lượng cao. e. Đất: Thích hợp với các loại đất có tầng dày, kết cấu tốt, nhiều chất dinh dưỡng, ít chua, dễ thoát nước. III. kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả 1.Giống cây. Nhiệt đới, ôn đới, á nhiệt đới 2. Nhân giống: Hữu tính (gieo bằng hạt) vô (giâm, chiết, ghép, tách chồi, nuôi cấy mô ) 3. Trồng cây ăn quả a. Thời vụ - Miền bắc: + Vụ xuân: Từ tháng 2 đến tháng 4. + Vụ thu: Từ tháng 8 đến tháng 10. - Miền nam: Đầu mùa mưa tháng 4-5. b. Khoảng cách trồng: c. Đào hố, bón phân lót: d. Trồng cây Trồng theo quy trình: Đào hố trồng đ Bóc vỏ bầu đ Đặt cây vào hố đ Lấp đất đ Tưới nước. 4. Chăm sóc: a. Làm cỏ, vun xới b. Bón phân thúc: c. Tưới nước: d. Tạo hình, sửa cành: e. Phòng trừ sâu bệnh: g. Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng: IV.Thu hoạch , Bảo quản , Chế biến: 1. Thu hoạch: - Loại quả có vỏ mỏng, mọng nước nhẹ nhàng - Làm sạch, phân loại và để nơi râm mát. 2. Bảo quản : - Sử lí bằng hoá chất tia phóng xạ, hoặc bảo quản lạnh 3. Chế biến : -Tuỳ theo loại quả mà chế biến c. Củng cố (4’): - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. d, Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà(1’) - Về nhà học bài, tìm hiểu về một số đặc điểm của cây ăn quả ở địa phương. - Đọc trước bài “Các phương pháp nhân giống cây ăn quả” Ngày giảng: 9B/../ 2012 9C// 2012 9D/......./ 2012 Tuần 2 Tiết 3 - Các phương pháp nhân giống cây ăn quả (Tiết 1) 1./ Mục tiêu: a. Kiến thức:- Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kỹ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính, kỹ thuật xây dựng vườn ươm cây ăn quả. b. Kĩ năng:- Biết được đặc điểm và yêu cầu kỹ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính. Biết được được kỹ thuật xây dựng vườn ươm cây ăn quả. c.Thái độ:- Yêu thích nghề trồng cây ăn quả 2/ Chuẩn bị của GV và HS a.GV: Nghiên cứu SGK tài liệu tham khảo, Hình 4 phóng to b.HS: Đọc trước ND bài 3. Kiến thức liên quan 3/Tiến trình bài dạy. *Tổ chức(1’) : Sĩ số : 9B :..... /...... .Vắng :................................ ..................... 9C :..... /...... .Vắng :................................ ..................... 9D :..... /...... .Vắng :................................ ..................... a. Kiểm tra bài cũ(5’) Nêu đặc điểm thực vật và yờu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả? b.Dạy nội dung bài mới  Hoạt động của gv- hs Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu cách xây dựng vườn ươm cây ăn quả.(20’) GV :Ươm cây là một khâu quan trọng trong sự phát triển của nghề trồng cây ăn quả. + Là nơi chọn lọc, bồi dưỡng các giống tốt. + Là nơi sử dụng các phương pháp nhân giống để sản xuất cây giống. - Để có vườn ươm hợp lý ta phải chọn những tiêu chuẩn nào? - HS tìm hiểu Nd SGK trả lời - Đất nào là thích hợp nhất cho ươm cây ăn quả? GVChốt lại các điều kiện cần thiết để chọn làm vườn ươm cho VD GV:Cho HS quan sát H4 trong SGK. + Hãy cho biết vườn ươm thường thiết kế làm mấy phần? +ý nghĩa, công dụng của các khu trong vườn ươm? GV phân tích đặc điểm các khu cho ví dụ liên hệ thực tế. GV nêu tầm quan trọng của 3 khu trên HĐ2: Tìm hiểu các phương pháp nhân giống cây ăn quả(15’) GV : Yêu cầu HS đọc SGK mục 1 của phần 2 SGK tẻ lời câu hỏi sau : + Hãy cho biết ưu, nhược điểm của phương pháp nhân giống hữu? + Cho HS biết các trường hợp sử dụng phương pháp này: + Gieo hạt lấy cây làm gốc ghép. + Dùng đối với loại cây chưa có phương pháp nhân giống nào khác. + Giống cây đa phôi để giữ được đặc tính của cây mẹ. GV giải thích đây là phương pháp được sử dụng nhân giống ở thời điểm đầu ít được sử dụng để nhân giống làm cây con giống đi trồng ở các vườn trồng. I. Xây dựng vườn ươm cây ăn quả 1. Chọn địa điểm: - Gần vườn trồng, nơi tiêu thụ và thuạn tiện cho việc vận chuyển. - Gần nguồn nước tưới. - Đất vườn ươm phải thoát nước, bằng phẳng, tầng đất mặt dầy, độ màu mỡ cao, độ chua tuỳ loại cây. 2. Thiết kế vườn ươm: Được chia làm 3 khu: Khu cây giống. Khu nhân giống. Khu luân canh. II.Các phương pháp nhân giống cây ăn quả: 1. Phương pháp nhân giống hữu tính: - Nhân giống hữu tính là tạo cây con bằng hạt. - Sử dụng phương pháp này cần lưu ý: + Phải biết được đặc tính chín của hạt để có biện pháp xử lý. + Khi gieo hạt trên luống hoặc trong bầu đất phải tưới nước, phủ rơm rạ để giữ ẩm, chăm sóc thường xuyên. c. Củng cố: (3’) - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. - GV lưu ý cách lập vườn ươm d, Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà(1’) - Về nhà học bài,tìm hiểu cách lập vườn ươm ở địa phương - Chuẩn bị nội dung mục II.2 cho bài học sau. - Tìm hiểu các phương pháp nhân giống vô tính ở địa phương