Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Tuần 19-21

Tuần 19 Ngày soạn: 3/1/2009 Tiết 19 Ngày dạy Bài 8: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN HAI CÔNG TẮC HAI CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN A. Mục tiêu Sau khi học xong bài này, học sinh cần đạt được các mục tiêu: - Nêu được nguyên lí làm việc của mạch điện hai công tắc điều khiển 2 bóng đèn. - Rèn kỹ năng vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện hai công tắc điều khiển 2 bóng đèn.. - HS có ý thức tìm hiểu về mạch điện và giáo dục ý thức về bảo đảm an toàn điện. B. Chuẩn bị: - 2 bóng đèn sợi đốt, đui đèn, bảng điện, dây dẫn, giấy ráp, băng dính cách điện - 2 công tắc hai cực, 2 cầu chì - Kìm, tua vít, khoan, dao, bút thử điện, thước lá C. Tiến trình dạy học: I. Ổn định: II. Kiểm tra: Không III. Bài mới: 1. Đặt vấn đề Mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn là một mạch điện rất phổ biến trong mạng điện sinh hoạt của gia đình chúng ta. Để xây dựng được sơ đồ lắp đặt và lắp được mạch điện này, chúng ta cùng vào bài thực hành 2. Nội dung dạy học Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung Hoạt động 1: Công tác chuẩn bị - Gv giới thiệu phần chuẩn bị cho hs - Kiểm tra sự chuẩn bị của hs - Yêu cầu hs quan sát sơ đồ nguyên lý ? Hai bóng đèn mắc với nhau như thế nào? ? Cầu chì, công tắc mắc vào dây pha hay dây trung hoà? ? Phương án lắp đặt các thiết bị đóng cắt, bảo vệ và phương án đi dây? - Yêu cầu hs làm việc theo nhóm - Giao nhiệm vụ cho các nhóm: Vẽ sơ đồ lắp đặt của mạch điện theo từng bước cụ thể (4 bước), sau đó gọi 2 hs lên bảng trình bày - Gv nhận xét và kết luận phương án hợp lý nhất - Yêu cầu hs làm việc theo nhóm - Gv hướng dẫn hs ghi số liệu kĩ thuật hoặc yêu cầu của dụng cụ, vật liệu, thiết bị vào bảng dự trù - Kiểm tra sự chuẩn bị của mình - Hai bóng đèn được mắc song song - Cầu chì, công tắc được mắc vào dây pha - Lắp các thiết bị đóng cắt, bảo vệ trên bảng điện. Các dây dẫn được nối với thiết bị và đi ra sau bảng điện, sau đó được nối với bóng đèn , dây nối nguồn được nối sau cùng. Các mối nối phải bọc cách điện - Hs thảo luận, lên bảng trình bày ý tưởng vẽ sơ đồ lắp đặt Các nhóm hs nhận xét, bổ sung cho nhau về: cách đi dây đúng nguyên lí chưa, tiết kiệm chưa và cách bố trí đã khoa học chưa - Hs làm việc theo nhóm, hoàn thành bảng dự trù vật liệu, dụng cụ, thiết bị, sau đó báo cáo kết quả Các nhóm hs bổ sung cho nhau I. Dụng cụ, vật liệu và thiết bị - Kìm điện, kìm tuốt dây, khoan điện, tuavit, bút thử điện, dao, thước kẻ, bút chì - Bảng điện, công tắc hai cực, cầu chì, bóng đèn, đui đèn, dây dẫn, phụ kiện đi dây, băng cách điện, giấy ráp II. Nội dung và trình tự thực hành 1. Vẽ sơ đồ lắp đặt a. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí mạch điện O A b. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện - Vẽ đường dây nguồn O A - Xác định vị trí để bảng điện, bóng đèn O A - Xác đinh vị trí các thiết bị trên bảng điện - Vẽ đường dây dẫn theo sơ đồ nguyên lí 2. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết bị Bảng dự trù dụng cụ, vật liệu, thiết bị 3. Tổng kết Nhận xét giờ thực hành: ý thức, thái độ và sự chuẩn bị của hs cho giờ thực hành 4. Hướng dẫn - Yêu cầu hs về nhà hoàn chỉnh lại báo cáo thực hành vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện và bảng dự trù vật liệu, dụng cụ, thiết bị, tiết sau nộp - Dặn dò hs về nhà nghiên cứu kĩ sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp đặt, đọc trước bài cho tiết thực hành sau - Nhắc hs mang dụng cụ thực hành cho tiết sau Bảng dự trù dụng cụ, vật liệu, thiết bị mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn TT Tên dụng cụ, vật liệu, thiết bị Số lượng Yêu cầu kĩ thuật 1 Dao 1 Còn sắc 2 Kìm tuốt dây 1 Còn tốt 3 Kìm tròn 1 Còn tốt 4 Kìm điện 1 Còn tốt 5 Bút thử điện 1 Còn tốt 6 Búa 1 Chặt, không mẻ 7 Khoan 1 Mũi sắc 8 Tuốc nơ vit 1 2 và 4 cạnh 9 Thước 1 Vạch chia độ nét 10 Cưa 1 Lưỡi sắc 11 Công tắc 2 cực 2 Còn tốt 12 Cầu chì 2 Còn tốt 13 Dây dẫn 2m Không hở cách điện 14 Bóng đèn sợi đót+ đui đèn 2 bộ 220V-60W 15 Bảng điện 1 15 x 20 x 1,5 cm 16 Vít gỗ 10 Ren còn tốt 17 Băng cách điện Còn tốt 18 Giấy ráp Còn tốt Tuần 20 Ngày soạn: 6/1/2009 Tiết 20 Ngày dạy Bài 8: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN HAI CÔNG TẮC HAI CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN (tiếp) A. Mục Tiêu Sau khi học xong bài này, học sinh cần đạt dược các mục tiêu dưới đây: - HS củng cố vẽ được sơ đồ lắp đặt mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn - Lắp đặt mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn - Bảo đảm an toàn điện cũng như dụng cụ trong quá trình thực hành. B. Chuẩn bị: - 2 bóng đèn sợi đốt, đui đèn, bảng điện, dây dẫn, giấy ráp, băng dính cách điện - 2 công tắc hai cực, 2 cầu chì - Kìm, tua vít, khoan, dao, bút thử điện, thước lá C. Tiến trình dạy học: I. Ổn định: II. Kiểm tra: - Câu 1: Gọi 2 HS lên bảng vẽ sơ đồ lắp dựng mạnh điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn - Câu 2: Gọi 2 hs lên kiểm tra vở : Vẽ sơ đồ lắp dựng và Bảng dự trù dụng cụ, vật liệu, thiết bị III. Bài mới: 1. Đặt vấn đề Giờ trước chúng ta đã vẽ được sơ đồ lắp đặt và lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu, thiết bị của mạch điện hai công tắc hai cực diều khiển hai bóng đèn. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi vào lắp đặt mạch điện trên. 2. Nội dung dạy học Hoạt động dạy Hoạt động dạy Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu quy trình lắp mạch điện - Yêu cầu hs nghiên cứu quy trình lắp đặt mạch điện ? Quy trình lắp đặt mạch điện có những bước nào? - Yêu cầu hs hoàn thành vào phiếu học tập - Gv nhận xét, bổ sung - Yêu cầu hs quan sát hình 8.2 và hướng dẫn hs cách buộc nút dây trong đui đèn - Làm mẫu đồng thời phân tích thao tác và yêu cầu kĩ thuật - Chỉ định 1 hs thực hiện lại thao tác, yêu cầu hs quan sát, đồng thời chỉ ra những sai hỏng thường mắc phải và cách phục - Gv hướng dẫn hs tiến hành lắp đặt mạch điện theo các bước của quy trình. Nhắc nhở hs về an toàn lao động Hoạt động 2: Tổ chức thực hành - Gv phát dụng cụ thực hành cho các nhóm - Quan sát, theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn, sửa sai cho hs. - Trong quá trình thực hành cần lưu ý học sinh thực hiện đúng quy tắc an toàn - Hs: có 5 bước (sgk) - Hs làm việc theo nhóm, sau đó trình bày Các nhóm khác bổ sung - Hs quan sát hình, quan sát giáo viên làm mẫu để nắm được các bước thực hiện - Hs lên thực hiện thao tác, các hs khác nhận xét, rút kinh nghiệm - Theo dõi, quan sát gv hướng dẫn I. Dụng cụ, vật liệu và thiết bị II. Nội dung và trình tự thực hành 1. Vẽ sơ đồ lắp đặt 2. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết bị 3. Lắp đặt mạch điện Quy trình lắp đặt mạch điện Vạch dấu®Khoan lỗ®Lắp thiết bị điện của bảng điện®Nối dây mạch điện®Kiểm tra Các công đoạn Nội dung công việc Dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật Vạch dấu Khoan lỗ bảng điện Lắp thiết bị điện vào bảng điện Nối dây vào bộ đèn Kiểm tra * Chú ý: Cách buộc nút dây đui đèn Sơ đố lắp đặt mạch điện: III. Thực hành - Lắp đặt mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn - Buộc nút dây trong đui đèn 3. Tỏng kết - Nhắc hs thu dọn vệ sinh nơi thực hành - Nhận xét giờ thực hành về ý thức, thái độ chuẩn bị và tinh thần học tập, thực hành 4. Hướng dẫn - Về nhà nghiên cứu sơ đồ nguyên lý và rèn luyện vẽ lại sơ đồ lắp đặt, nhớ kĩ các bước thực hành - Chuẩn bị dụng cụ, vật liệu, thiết bị tiết sau tiếp tục thực hành Phiếu học tập Bảng quy trình lắp đặt mạch điện Các công đoạn Nội dung công việc Dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật Vạch dấu - Vạch dấu vị trí lăp đặt các thiết bị điện - Vạch dấu đường đi dây và vị trí lắp đặt đèn - Thước - Mũi vạch - Bút chì - Bố trí các thiết bị hợp lí - Vạch dấu chính xác Khoan lỗ bảng điện - Khoan lỗ bắt vít (dùng mũi khoan ) - Khoan lỗ luồn dây (dùng mũi khoan ) - Mũi khoan - Máy khoan - Khoan chính xác - Lỗ khoan thẳng Lắp thiết bị điện vào bảng điện - Xác định các cực của công tắc - Nối dây các thiết bị trên bảng điện - Vít cầu chì, công tắc vào các vị trí được đánh dấu trên bảng điện Kìm tuốt dây, kìm điện, kìm tròn. Tuôc nơ vit - Lắp thiết bị đúng vị trí - Các thiết bị được lắp chắc chắn Nối dây vào bộ đèn - Lắp đặt dây dẫn từ bảng điện ra đèn - Nối dây vào đui đèn Băng dính - Nối dây đúng sơ đồ - Mối nối đúng yêu cầu kĩ thuật Kiểm tra - Lắp đặt các thiết bị và đi dây đúng sơ đồ mạch diện - Nối nguồn - Vận hành thử mạch điện Bút thử điện - Mạch điện đúng sơ đồ - Mạch điện làm việc tốt, đúng yêu cầu kĩ thuật Tuần 21 Ngày soạn: 15/1/2009 Tiết 21 Ngày dạy Bài 8: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN HAI CÔNG TẮC HAI CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN (tiếp) A. Mục Tiêu Sau khi học xong bài này, học sinh cần đạt dược các mục tiêu dưới đây: - HS lắp được hoàn chỉnh mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn và vận hành hoạt động - Rèn kỹ năng lắp đặt, quan sát sự làm việc của mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn. - Giáo dục ý thức cẩn thận trong lao động và bảo đảm an toàn điện cũng như dụng cụ trong quá trình thực hành B. Chuẩn bị: - Bóng đèn sợi đốt, đui đèn, bảng điện, dây dẫn, giấy ráp, băng dính cách điện - 2 công tắc hai cực, 2 cầu chì - Kìm, tua vít, khoan, dao, bút thử điện, thước lá C. Tiến trình dạy học: I. Ổn định: II. Kiểm tra: - Câu 1: Gọi 2 HS lên bảng vẽ sơ đồ lắp dựng mạnh điện hai công tắc hai cực điều khiển hai bóng đèn - Câu 2: Gọi 1 hs lên bảng nêu phần chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu và thiết bị để lắp được mạch điện này III. Bài mới: 1. Đặt vấn đề Giờ trước chúng ta đang thực hành lắp mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn. Giờ này chúng ta tiếp tục hoàn thiện sản phẩm và rèn luyện kĩ năng lắp mạch điện này. 2. Nội dung dạy học Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung Hoạt động 1: Nhắc lại 1 số kiến thức - Gọi 2 hs lên bảng vẽ sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt - Nêu quy trình thực hành lắp mạch điện - Yêu cầu hs thực hiện lại thao tác buộc nút dây đuôi đèn - Gv hướng dẫn hs cách nối dây vào đui đèn Hoạt động 2: Tổ chức thực hành - Gv nêu rõ nhiệm vụ và yêu cầu thực hành: + Lắp đặt hoàn chỉnh mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn theo đúng quy trình + Buộc nút dây đui đèn và nối dây vào đui đèn đúng yêu cầu kĩ thuật + Thao tác nhanh nhẹn, chính xác - Gv chú ý nhắc nhở hs thực hiện đúng an toàn lao động khi làm việc - Gv chia nhóm và phát dụng cụ thực hành cho các nhóm - Quan sát, hướng dẫn, chỉ bảo, uốn nắn, sửa sai cho hs nếu cần - Yêu cầu các nhóm hs kiểm tra mạch điện khi chưa nối nguồn xem đã đạt yêu cầu chưa - Gv Ktra lại sản phẩm của hs rồi mới cho nối nguồn, vận hành thử xem mạch điện có làm việc đúng yêu cầu hay không. Nếu không, cần tìm ra nguyên nhân sửa chữa ? Theo các em có thể xảy ra những nguyên nhân nào? Cách khắc phục? - Hs vẽ, các hs khác nhận xét - Hs nhắc lại - Hs cũng thực hiện thao tác, sau đó giơ sản phẩm lên ktra - Hs quan sát - Hs nghe và nắm rõ nhiệm vụ, yêu cầu thực hành - Nắm rõ an toàn lao động - Hs nhận nhóm và nhận dụng cụ thực hành - Thực hành theo yêu cầu - Hs ktra theo tiêu chuẩn: lắp đặt đúng quy trình; mạch điện đúng nguyên lý; mối nối chặt, chắc, gọn, đẹp, bố trí thiết bị thuận tiện, đẹp - Hs cũng theo dõi - Hs: có thể do dây tóc đèn bị đứt, dùng đồng hồ vạn năng, bút thử điện hoặc quan sát bằng mắt Do đường dây nguồn không có điện, dùng bút thử điện kiểm tra Do tiếp xúc chưa tốt ở công tắc, cầu chì, đui đèn.. I. Kiến thức cần nhớ - Sơ đồ nguyên lý - Sơ đồ lắp đặt - Quy trình các bước thực hành lắp mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn - Cách buộc nút dây trong đui đèn II. Thực hành - Lắp đặt hoàn chỉnh mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn - Nối dây vào đui đèn đúng yêu cầu kĩ thuật - Vận hành mạch điện làm việc tốt 3. Tổng kết - Nhắc học sinh thu gọn vệ sinh nơi thực hành - Nhận xét đánh giá về giờ thực hành: về ý thức chuẩn bị, tinh thần thực hành, sản phẩm thực hành của mỗi nhóm, Gv có thể cho điểm 4. Hướng dẫn - Xem lại bài cũ - Đọc trước bài 9, chuẩn bị thực hành trong giờ học sau