Giáo án Đại số 9 năm học 2007- 2008 - Tiết 25 : Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau

Nguời soạn: Ninh Đình Tuấn Ngày soạn: 1/12/2007 Tiết: 25 Đ4. Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau Mục Tiêu: - Về kiến thức cơ bản: HS nắm vững điều kiện hai đường thẳng y = ax + b (a 0) Và y = a'x + b' ( a' ) cắt nhau , song song với nhau , trùng nhau - Về kĩ năng: HS biết chỉ ra các cặp đường thẳng song song . cắt nhau . HS biết vận dụng lí thuyết vào việc tìm giá trị của tham số trong các hàm số bậc nhất sao cho đồ thị của chúng là hai đường thẳng cắt nhau , song song với nhau trùng nhau Chuẩn bị của GV và HS: GV : Bảng phụ có kẽ sẳn các ô vuông HS : Ôn kĩ cách vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. Tổ chức hoạt động dạy học: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra (7 phút) Đưa bảng phụ có kẽ sẳn ô vuông và yêu cầu kiểm tra . Vẽ trên cùng một mặt phẳng tọa độ , đồ thị hàm số y = 2x + 3 và hàm số y = 2x GV gọi HS lên bảng thực hiện. GV cho HS nhận xét đánh giá qua điểm số. GV: Có nhận xét gì về hai đường thẳng của hai đồ thị hàm số trên ? HS . Vẽ đồ thị hàm số y = 2x + 3 và hàm số y = 2x đồ thị hàm số y = 2x đi qua gốc tọa độ và điểm ( 1 ; 2 ) Đồ thị hàm số y = 2x + 3 đi qua điểm (0 ;3 ) và ( 0 ; - 1,5) HS . Trên cùng một mặt phẳng toạ độ thì hai đường thẳng trên song song với nhau . Hoạt động 2: Đường thẳng song song (10 phút) GV yêu cầu học sinh khác vẽ tiếp đồ thị hàm số y = 2x – 2 trên mặt phẳng toà độ với hai đồ thị hàm số. y = 2x + 3 và y = 2x 1 . Đường thẳng song song GV cho học sinh làm ?1 phần a vẽ đồ thị hàm số y = 2x + 3 và y = 2x – 2 vào vỡ GV . đồ thị hàm số y = 2x – 2 có quan hệ gì với đồ thị hàm số y = 2x GV . Vậy 3 đồ thị hàm số trên như thế nào với nhau ? GV . Vậy nếu có hai đường thẳng y = ax + b và y = a'x + b' song song với nhau khi nào ? Khi nào thì trùng nhau ? GV đưa lên bảng phụ màn hình kết luận sau : đường thẳng y = ax + b (d) a 0 đường thẳng y = a'x + b ' (d') a' 0 (d)// (d') (d) (d') Hoạt động 3 Đường thẳng cắt nhau (8 phút) GV nêu ?2 có bổ sung câu hỏi các cặp đường thẳng song song với nhau trong các đường thẳng : y = 0.5x + 2 ; y = 0.5x – 1 y = 1.5x + 2 GV : Vẽ sẵn đồ thị ba hàm số trên lên bảng phụ học sinh quan sát đồ thị GV : Cho học sinh rút ra nhận xét khi hai đường thẳng cắt nhau khi nào ? 2. Đường thẳng cắt nhau HS: Trong ba đường thẳng đó , hai đường thẳng y = 0.5x + 2 ; y = 0.5x – 1 song song với nhau vì hệ số a bằng nhau , hệ số b khác nhau Hai đường thẳng y = 0.5x – 1 , y = 1.5x + 2 không song song cũng không cắt nhau vậy chúng chỉ có thể cắt nhau Tương tự hai đường thẳng y = 0.5x + 2 y = 1.5x + 2 cắt nhau HS quan sát đồ thị HS : Hai đường thẳng đường thẳng y = ax + b (d) a 0 đường thẳng y = a'x + b ' (d') a' 0 Cắt nhau khi a a' Hoạt động 4 Bài toán áp dụng (10 phút) - Nhaộc laùi: trong 1 maởt phaỳng, 2 ủửụứng thaỳng coự 3 vũ trớ tửụng ủoỏi nhử theỏ naứo? . Khi a = a' thỡ sao? Lửu yự ủieàu ngửụùc laùi. . Khi a≠a' thỡ sao? Ngửụùc laùi Cho hs laứm baứi toaựn aựp duùng. - Kieồm tra keỏt quaỷ caực nhoựm, mụứi ủaùi dieọn moói nhoựm leõn baỷng. - GV cho hs nhaọn xeựt keỏt quaỷ vaứ caựch trỡnh baứy lụứi giaỷi vaứ choỏi laùi baống caựch trỡnh baứy roừ caực bửụực giaỷi nhử SGK song song, truứng nhau hoaởc caột nhau. Hoaùt ủoọng theo nhoựm y=2mx+3 (d1) y=(m+1)x+2 (d2) Tỡm m ủeồ ủoà thũ 2 haứm soỏ a) Caột nhau (d1) caột (d2) khi 2m ≠ m+1 Û m ≠ 1 maứ 2m ≠ 0 vaứ m+1 ≠ 0 neõn m ≠0, m ≠ 1vaứ m ≠ -1 b) ủeồ (d1)//(d2) thỡ: 2m = m+1 Û m=1 maứ 2m ≠0 vaứ m+1 ≠ 0 neõn m = 1 laứ giaự trũ caàn tỡm. Hoạt động 5 Luyện tập củng cố (8 phút) Bài tập 20 tr 54 SGK (GV đưa bài lên bảng phụ) Yêu cầu HS giải thích Còn thời gian làm Bài tập 20 tr 54 SGK Bài tập 20 tr 54 SGK 3 caởp ủửụứng thaỳng caột nhau laứ: a vaứ b, a vaứ c, a vaứ d. Caực caởp ủửụứng thaỳng song song laứ: a vaứ e, b vaứ d, c vaứ g. IV. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút) - Nắm vững điều kiện về hệ số để hai đường thẳng song song, trùng nhau, cắt nhau - Bài tập về nhà : 22 , 23 , 24 (tr 55 - SGK) - Chuẩn bị bài tập cho tiết luyện tập.