Giáo án Đại số 9 Tiết 19 Nhắc lại và bổ sung các khái niệm về hàm số

Ngày soạn : 04/11/2010 Chương II : Hàm số bậc nhất Tiết 19 : Đ1 Nhắc lại và bổ sung các khái niệm về hàm số I. Mục tiêu. - Kiến thức: Học sinh nắm được các khái niệm hàm số, biến số. Nắm được 2 cách cho hàm số là bằng bảng và công thức. Nắm được cách viết hàm số y = f(x), giá trị của hàm số y = f(x) tại x0 là f(x0). Nhớ lại khái niệm đồ thị của hàm số, bước đầu nắm được khái niệm hàm số đồng biến, nghịch biến trên R - Kỹ năng: Học sinh tính thành thạo các giá trị của hàm số khi cho trước biến số. Biễu diễn được các cặp số (x,y) trên mặt phẳng tọa độ. Vẽ được đồ thị hàm số y = ax (a ạ 0) đã học ở lớp 7 - Thái độ: Có thái độ học tập nghiêm túc, tự giác, cẩn thận, chính xác khi biểu diễn điểm và vẽ đồ thị hàm số trên mặt phẳng tọa độ. II. Chuẩn bị. - Gv : SGK , SBT, bảng phụ - Hs : SGK , SBT , thước thẳng Iii.Tiến trình dạy học. 1. ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ. Không kiểm tra 3. Bài mới. Hoạt động của GV- HS Nội dung trình bày - GV: Khi nào thì đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng thay đổi x? - HS : - Hs nhớ lại khái niệm đã học ở lớp 7 để trả lời - GV: nhận xét, nêu khái niệm -GV: Hàm số có thể được cho dưới dạng nào? - HS : Cho bởi hai dạng: Bảng hoặc công thức - GV: dựa vào ví dụ cho bằng công thức để dẫn dắt đi đến tập xác định của hàm số ? - HS: TXĐ của hàm số là những giá trị của biến x sao cho f(x) xác định. -GV : giới thiệu cách viết hàm số y = f(x), ..... Cách tính giá trị của hàm số tại 1 giá trị của biến . - HS nắm được cách viết ký hiệu y = f(x) có lợi khi tính giá trị của hàm số , nắm k/n hàm hằng GV: yêu cầu Hs làm ?1 - HS : 1 hs lên bảng điền, hs dưới lớp nhận xét - GV : nhận xét chốt lại, yêu cầu hs nêu ý nghĩa của cách viết f(0); f(1); ....... - HS trả lời - GV: Cho hàm số y = f(x), yêu cầu hs nêu khái niệm đồ thị của hàm số đã học - HS: nhớ lại khái niệm đã học. - GV: yêu cầu hs làm ? 2 - HS hoạt động theo nhóm 4 em, làm trong 4 phút, trình bày vào bảng phụ nhóm - HS dưới lớp tham gia nhận xét - GV: nhận xét chốt lại, nhắc lại cách vẽ đồ thị hàm số dạng y = ax (a ạ 0) - GV : Yêu cầu hs làm ?3 - HS : quan sát , đọc đề bài, thảo luận theo nhóm trả lời ? 3 - 1 hs lên bảng điền - GV: nhận xét sửa sai. Từ đó gv dẫn dắt hs nắm hàm số đồng biến, nghịch biến . - HS : Dưới sự hướng dẫn của gv, hs phát hiện tính đồng biến và nghịch biến của hàm số 1. Khái niệm hàm số: - Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x luôn xác định duy nhất một giá trị tương ứng của y thì y gọi là hàm số của x và x gọi là biến số - Hàm số được cho bằng bảng hoặc công thức Ví dụ : y là hàm số của x được cho bằng bảng sau: x 1 2 3 4 y 6 4 2 1 - Hàm số y = f(x): x chỉ lấy những giá trị mà tại đó f(x) xác định - Cách viết: y = f(x); y = g(x) Ví dụ: Hs y = f(x) = 2x +3 ta có: f(3) = 9 Khi x thay đổi mà y luôn nhận 1 giá trị không đổi thì hàm số y gọi là hàm hằng ? 1 f(0) = 5 ; f(a) = 0,5a + 5 ; f(1) = 5,5 - Khi x thay đổi mà y luụn nhận một giỏ trị khụng đổi thỡ hàm số y được gọi là hàm hằng. Vớ dụ : y = 2 2. Đồ thị của hàm số: * Đồ thị hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm có tọa độ (x; f(x)) ?2 O A B C D E F a) b) y= 2x 3. Hàm số đồng biến, nghịch biến: ? 3 : (Bảng phụ) Ta có: * Hàm số y = 2x + 1 xác định với mọi x ẻ R và đồng biến * Hàm số y = -2x + 1 xác định với mọi x ẻ R và nghịch biến Một cách tổng quát: Với x1, x2 bất kỳ ẻ R, ta có: - Nếu x1 < x2 mà f(x1) < f(x2) thì hs y = f(x) đồng biến - Nếu x1 f(x2) thì hs y = f(x) nghịch biến 4. Củng cố. Gv cho Hs làm bài tập 2 (SGK ) x -2,5 -2 -1,5 -1 -0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5 4,25 4 3,75 3,5 3 3 2,75 2,5 2,25 2 1,75 5. Hướng dẫn về nhà. - Gv hướng dẫn nhanh cách làm bài tập 1 sgk - Về nhà làm các bài tập 1, 3, 4, 5 sgk - Học và nắm chắc các kiến thức của bài học - Chuẩn bị thước thẳng và bài tập cho tiết sau luyện tập