Giáo án dạy Vật lý 6 tuần 7: Tìm hiểu kết quả tác dụng của lực

Tuần 7 Ngày soạn: Tiết 7 BÀI 7 TÌM HIỂU KẾT QUẢ TÁC DỤNG CỦA LỰC I. Mục tiêu: - Kiến thức : + Nêu được một số ví dụ về lực tác dụng lên một vật làm biến đổi chuyển động của vật đó. + Nêu được một số ví dụ về lực tác dụng lên một vật làm biến dạng vật đó. - Kĩ năng: Rèn kỹ năng lắp ráp thí nghiệm, phân tích thí nghiệm, hiện tượng. - Thái độ : Nghiêm túc khi nghiên cứu hiện tượng, xử lý các thông tin thu thập được. II. Chuẩn bị: Một xe lăn, một máng nghiêng, một lò xo, một lò xo lá tròn, một hòn bi, một sợi dây. III. Tổ chức hoạt động trên lớp: Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh Nội dung 1. Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới (6’) - Kiểm tra sỉ số - Lực là gì? - Thế nào là hai lực cân bằng? - Giới thiệu như SGK - Báo cáo sỉ số - Trả lời 2. Hoạt động 2: Tìm hiểu những hiện tượng xảy ra khi có lực tác dụng (10’) - GV hướng dẫn HS đọc mục 1(SGK) để thu thập thông tin và trả lời câu hỏi sau: + Sự biến đổi của chuyển động có những dạng nào? + Hiểu thế nào là vật “chuyển động nhanh lên” và “vật chuyển động chậm lại” ? -Yêu cầu HS tìm ví dụ minh hoạ những sự biến đổi chuyển động - Yêu cầu HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi: Thế nào là sự biến dạng? - Yêu cầu HS tìm ví dụ minh hoạ về sự biến dạng và trả lời câu hỏi ở đầu bài. - Yêu cầu HS lấy ví dụ khác. - HS đọc SGK để thu thập thông tin và trả lời các câu hỏi GV yêu cầu + Sự biến đổi của chuyển động có 5 dạng + HS nêu được: Tốc độ (vận tốc) của vật ngày càng lớn hoặc càng nhỏ. - HS tìm ví dụ minh hoạ (trả lời C1) C1: Xe đạp đang đi bị hãm phanh làm xe dừng lại - Xe máy đang chạy bỗng được tăng ga, xe chạy nhanh lên, ... - Sự biến dạng là những sự thay đổi hình dạng của một vật. - C1: Người đang giương cung làm cánh cung và dây cung bị biến dạng. I. NHỮNG HIỆN TƯỢNG CẦN CHÚ Ý QUAN SÁT KHI CÓ LỰC TÁC DỤNG 1. Những sự biến đổi của chuyển động: - Vật đang chuyển động, bị dừng lại. VD: Thủ môn bắt bóng: quả bóng đang chuyển động sẽ dừng lại. - Vật đang đứng yên, bắt đầu chuyển động. VD: Lực đẩy làm chiếc xe chuyển động. - Vật chuyển động nhanh lên. VD: Tăng ga cho xe máy chạy nhanh lên. - Vật chuyển động chậm lại. VD: Phanh hãm. - Vật đang chuyển động theo hướng này, ống chuyển động sang hướng khác. 2. Những sự biến dạng: Đó là những sự thay đổi hình dạng của một vật. Thí dụ: Lò xo bị kéo dãn, dây cung được dương lên. C2: Học sinh tự đưa ra câu trả lời. 3. Hoạt động 3: Nghiên cứu những kết quả tác dụng của lực (12’). - Yêu cầu HS quan sát H7.1; H7.2 và hướng dẫn HS làm thí nghiệm (C3- C6). Hình 7.1 - Phát dụng cụ TN cho các nhóm HS. - Hướng dẫn HS quan sát hiện tượng và. nhận xét ( Định hướng cho HS được sự biến đổi của chuyển hoặc sự biến dạng của vật bằng các câu hỏi: Khi buông tay không giữ xe thì hiện tượng gì xảy ra với xe lăn? .... (C3) - Từ thông tin thu được từ thí nghiệm, yêu cầu HS rút ra kết luận bằng cách chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống trong câu C7; C8. - Tổ chức cho HS thảo luận nhóm để thống nhất câu trả lời. - HS quan sát hình vẽ và nắm được cách tiến hành thí nghiệm. - Nhận dụng cụ, hoạt động theo nhóm làm 4 thí nghiệm (C3- C6). Quan sát hiện tượng xảy ra trong từng thí nghiệm để rút ra nhận xét. - Trả lời các câu hỏi của GV. - Cá nhân HS chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu C7; C8. - Thảo luận nhóm thống nhất câu trả lời C7: a) (1) biến đổi chuyển động b) (2) biến đổi chuyển động c) (3) biến đổi chuyển động d) (4) biến dạng C8: (1) biến dạng (2) biến đổi chuyến động III. nhỮng kẾt quẢ tác dỤng cỦa lỰc 1. Thí nghiệm: C3. Lò xo bung ra và đẩy xe ra xa. Hình 7.2 C4. Dưới tác dụng lực của tay, xe đang chuyển động đột ngột dừng lại. C5. Lò xo lá tròn đã làm cho hòn bi chuyển động sang hướng khác. C6. Khi ép hai đầu lò xo, hình dạng của lò xo bị thay đổi (biến dạng). 2. Rút ra kết luận: C7: a. Lực đẩy mà lò xo lá tròn tác dụng lên xe lăn đã làm biến đổi chuyển động của xe. b. Lực đẩy mà tay ta (thông qua sợi dây) tác dụng lên xe lăn đã làm biến đổi chuyển động của xe. c. Lực mà lò xo lá tròn tác dụng lên hòn bi đã làm biến đổi chuyển động của hòn bi. c. Lực mà tay ta ép vào lò xo đã làm biến dạng lò xo. C8: Lực mà vật A tác dụng lên vật B có thể làm biến đổi chuyển động vật B hoặc làm biến dạng vật B. Hai kết quả này cũng có thể cùng xảy ra. 4. Hoạt động 4: Vận dụng (10’). - Yêu cầu HS nêu ví dụ về lực tác dụng lên vật làm vật biến đổi chuyển động hoặc làm vật bị biến dạng và đồng thời cả hai kết quả này. - GV uốn nắn việc sử dụng chính xác các thuật ngữ của HS - HS trả lời các câu C9; C10 & C11. - Thảo luận chung cả lớp. III. VẬN DỤNG - Sự va chạm của 2 hòn bi. Cầu thủ đá bóng. Lực đẩy nâng cánh diều. - Quả bóng cao su bị méo khi có lực tác dụng. Sợi dây bị kéo căng. Cánh cung biến dạng khi dây cung được dương lên. - Cánh cung biến dạng khi dây cung được dương lên. 5. Hoạt động 5: Củng cố Dặn dò (7’) - Thế nào là sự biến đổi của chuyển động ? - Thế nào là sự biến dạng ? - Tác dụng của lực có thể gây ra những kết quả nào? - GV cho HS tìm hiểu mục: Có thể em chưa biết. - Trả lời lại các câu C1 đến C11 và học thuộc phần ghi nhớ. - Làm bài tập 7.1- 7.5 (SBT). - Đọc trước bài 8: Trọng lực- Đơn vị lực.