Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 (cơ bản) - Hoàng Văn Tuấn - Bài 27 - Cơ năng

BÀI 27 - CƠ NĂNG Ngày soạn: 02/02 I – MỤC TIÊU 1. Kiến thức Thiết lập và viết được biểu thức tính cơ năng của một vật chuyển động trong trọng trường Viết được công thức tính cơ năng của một vật chuyển động dưới tác dụng của lực đàn hồi của lò xo Phát biểu được định luật bảo toàn cơ năng của một vật chuyển động trong trọng trường và dưới tác dụng của lực đàn hồi cảu lò xo 2. Kỹ năng Vận dụng định luật bảo toàn cơ năng cảu một vật chuyển động trong trọng trường để giải một số bài toán đơn giản II – CHUẨN BỊ 1. Giáo viên Giáo án, giải trước các bài tập trong sgk, chuẩn bị thêm một số câu hỏi và bài tập khác, tìm một số hiện tượng trong đời sống liên quan đến bài học Con lắc đơn, con lắc lò xo 2. Học sinh Ôn lại bài cũ, tham khảo trước bài học mới III – TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. ỔN ĐỊNH LỚP, KIỂM TRA SĨ SỐ 2. KIỂM TRA BÀI CŨ Nêu các công thức tính động năng, thế năng trọng trường, thế năng đàn hồi 3. BÀI MỚI HOẠT ĐỘNG 1: VIẾT BIỂU THỨC CƠ NĂNG CỦA VẬT CHUYỂN ĐỘNG TRONG TRỌNG TRƯỜNG. Cơ năng của vật chuyển động trong trọng trường bằng tổng động năng và thế năng trọng trường của vật W = Wt + Wđ Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Nhớ lại khái niệm cơ năng ở THCS. - Viết biểu thức cơ năng của vật chuyển động trong trọng trường. - Nêu và phân tích định nghĩa cơ năng trọng trường. HOẠT ĐỘNG: TÌM HIỂU SỰ BẢO TOÀN CƠ NĂNG CỦA VẬT CHUYỂN ĐỘNG TRONG TRỌNG TRƯỜNG. Khi vật chuyển động trong trọng trường chỉ dưới tác dụng của trọng lực thì cơ năng của vật là đại lượng bảo toàn W = const Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Đọc SGK. - Tính công của trọng lực theo hai cách. - Xây dựng công thức liên hệ giữa cơ năng của vật tại hai vị trí (công thức 27.4). - Phát biểu định luật bảo toàn cơ năng. - Nêu quan hệ giữa động năng và thế năng của vật chuyển động trong trọng trường. - Trả lời C1. - Trình bày bài toán xét một vật chuyển động từ vị trí M đến vị trí N bất kì trong trọng trường. - Gợi ý: Aùp dụng quan hệ về biến thiên thế năng. - Xét trường hợp vật chỉ chịu tác dụng của trọng lực. - Gợi ý: M, N là hai vị trí bất kì và vật chỉ chịu tác dụng của trọng lực. - Gợi ý: Lực căng dây không sinh công nên có thể xem con lắc đơn chỉ chịu tác dụng của trọng lực HOẠT ĐỘNG 3 : TÌM HIỂU VỀ ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN CƠ NĂNG ĐÀN HỒI. Khi một vật chỉ chịu tác dụng của lực đàn hồi gây bởi sự biến dạng của lò xo đàn hồi thì trong quá trình chuyển động của vật thì cơ năng được tính bằng tổng động năng và thế năng đàn hồi của vật là một đại lượng bảo toàn W = Wt + Wđ = const Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Viết biểu thức cơ năng đàn hồi. - Ghi nhận định luật bảo toàn cơ năng đàn hồi - Nêu định nghĩa cơ năng đàn hồi. - Nêu và phân tích định luật bảo toàn cơ năng cho vật chỉ chịu tác dụng của lực đàn hồi. HOẠT ĐỘNG 4 : XÉT TRƯỜNG HỢP CƠ NĂNG KHÔNG BẢO TOÀN. Công của các lực cản bằng độ biến thiên cơ năng Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Trả lời C2. - Tìm quan hệ giữa cơ năng của vật tại hai vị trí. - Rút ra quan hệ giữa độ biến thiên cơ năng và công của các lực cản. - Hướng dẫn: Tính cơ năng của vật tại đỉnh và chân dốc. - Hướng dẫn: Sử dụng quan hệ về biến thiên động năng. HOẠT ĐỘNG 5 : VẬN DỤNG, CỦNG CỐ. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Làm bài tập: 5, 6 SGK. - Giới thiệu trường hợp vật chịu tác dụng của cả trọng lực và lực đàn hồi. HOẠT ĐỘNG 6: GIAO NHIỆM VỤ VỀ NHÀ. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Ghi những chuẩn bị cho bài sau. - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau.