Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 (nâng cao) - Hoàng Văn Tuấn - Bài 38 – Va chạm đàn hồi và không đàn hồi

BÀI 38 – VA CHẠM ĐÀN HỒI VÀ KHÔNG ĐÀN HỒI Ngày soạn: 23/02 I – MỤC TIÊU 1. Kiến thức Có khái niệm chung về va chạm và phân biệt được va chạm đàn hồi và va chạm mền (hoàn toàn không đàn hồi) 2. Kỹ năng Biết vận dụng các định luật bảo toàn động lượng và bảo toàn cơ năng cho hệ kín để khảo sát va chạm giữa hai vật Tính được vận tốc các vật sau va chạm đàn hồi, tính được phần động năng của hệ bị giảm ssau va chạm mền II – CHUẨN BỊ 1. Giáo viên Giáo án, giải trước các bài tập trong sgk, chuẩn bị thêm một số câu hỏi và bài tập khác, tìm một số hiện tượng trong đời sống liên quan đến bài học 2. Học sinh Ôn lại bài cũ, tham khảo trước bài học mới III – TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số 2. Kkiểm tra bài cũ Phát biểu và viết biểu thức các định luật: bảo toàn động lượng, bảo toàn cơ năng 3. Bài mới Tiết thứ nhất HOẠT ĐỘNG I: TÌM HIỂU CÁCH PHÂN LOẠI VA CHẠM HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV Đọc phần 1/178sgk Cho biết va chạm được chia thành mấy loại Va chạm đàn hồi là va chạm như thế nào? Va chạm mền là va chạm như thế nào? Định luật bảo toàn động lượng áp dụng được cho những loại va chạm nào? Định luật bảo toàn cơ năng áp dụng được cho những loại va chạm nào? Va chạm đàn hồi: động năng được bảo toàn Va chạm mền: động năng không bảo toàn HOẠT ĐỘNG II: TÍNH VẬN TỐC CỦA HAI VẬT SAU VA CHẠM ĐÀN HỒI HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV Viết biểu thức định luật bảo toàn động lượng cho vật trước và sau va chạm Viết biểu thức định luật bảo toàn cơ năng cho hệ trước và sau va chạm Từ hai biểu thức trên viết biểu thức tính vận tốc của hai vật sau va chạm theo khối lượng và vận tốc của chúng trước va chạm Xét một số trường hợp đặc biệt: Hai quả cầu có khối lượng bằng nhau Hai quả cầu có khối lượng rất chênh lệch m1 >> m2 và v1 = 0 Xét sư va chạm của hai quả cầu rắn, mà có thể coi là đàn hồi như hình 38.2 sgk. Giới thiệu khối lượng và vận tốc của mỗi quả cầu trước và sau va chạm Trong biểu thức: m1v1 + m2v2 = m1v1’ + m2v2 ’ các giá trị v1 , v2 , v1’ , v2’ là những giá trị đại số (có thể nhận giá trị âm, dương hoặc bằng không) Tiết thứ hai HOẠT ĐỘNG III: TÍNH PHẦN ĐỘNG NĂNG GIẢM CỦA HAI VẬT SAU VC MỀN HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV Viết biểu thức định luật bảo toàn động lượng cho hệ Tính V theo v Viết biểu thức tính động năng của hệ trước và sau va chạm Tính độ biến thiên động năng của hệ Động năng của hệ tăng hay giảm? Vì sao? Xét một va chạm có thể coi là va chạm mền như: một viên đạn bắn theo phương ngang với vận tốc v xuyên vào một thùng cát đang đứng yên và mắc lại bên trong bao cát, sau đó chuyển động cùng bao cát với vận tốc V HOẠT ĐỘNG IV: GIẢI BÀI TẬP VÍ DỤ HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV Đọc đề va tóm tắt đề bài Đề xuất phương án giải Một hs lên bảng giải, các hs khác tự giải ở dưới Nhận xét lời giải của bạn Sửa bài giải của học sinh HOẠT ĐỘNG V: CỦNG CỐ BÀI HỌC HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV Va chạm là gì? Tại sao hệ hai vật va chạm có thể coi là kín Phân biệt va chạm đàn hồi và va chạm mền 4. Dặn dò Học bài cũ, trả lời các câu hỏi và giải các bài tập trong sgk, chuẩn bị bài học mới