Giáo án Lịch sử Lớp 11 - Chương trình cả năm - Năm học 2018-2019

Tiết 1. Ngày soạn: 27/8/2018 Phần một LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI (tiếp theo) Chương I CÁC NƯỚC CHÂU Á, CHÂU PHI VÀ KHU VỰC MĨ LA –TINH (TỪ ĐẦU THẾ KỈ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XX) BÀI 1. NHẬT BẢN I. Mục tiêu : 1. Kiến thức: - Sự xâm lược của chủ nghĩa thức dân phương Tây đối với các nước châu Á. Giải thích nguyên nhân. - Nhật Bản thế kỉ XIX: Nguyên nhân, nội dung nổi bật của Cải cách Minh Trị, ý nghĩa lịch sử. 2. Kĩ năng: - Nắm vững và biết giải thích khái niệm “cải cách”, biết sử dụng lược đồ để trình bày các sự kiện có liên quan đến bài học. 3. Thái độ: căm ghét chiến tranh, phẫn nộ những CSXL của CN đế quốc. 4. Năng lực hướng tới: Nhận thức rõ vai trò, vị trí, ý nghĩa của những chính sách cải cách đối với sự phát triển của xã hội, giải thích được vì sao chủ nghĩa đế quốc thường gắn liền với chiến tranh. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS 1. Chuẩn bị của giáo viên: máy tính, Bài soạn, sgk, lược đồ các nước châu Á. Lược đồ đế quốc Nhật Bản cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. 2.Chuẩn bị của học sinh: Học sinh: SGK, vở ghi. III. PHƯƠNG TIỆN, PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC Phương tiện Máy chiếu, TV, máy tính, phương pháp thuyết trình, phát vấn, hoạt động nhóm... IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Hoạt động tạo tình huống: a. Mục tiêu: Gây kích thích sự hứng thú cho học sinh, thông qua kênh hình bằng TVHD. GV chọn tranh ảnh, hoặc 1 đoạn phim phù hợp. *Qua sự kiện này hình thành cho HS thấy được tình hình NB đầu TK 19 đến trước năm 1868 b. Phương pháp: Giáo viên cho học sinh xem một số hình ảnh Nhật Bản thời PK Sau đó giáo viên đặt câu hỏi. Qua hình ảnh trên em có suy nghĩ gì? HS suy nghĩ trả lời: - Sự lạc hậu của chế độ PK - NB cần cải cách đất nước để tiến lên c. Dự kiến sản phẩm: Sau khi HS trả lời xong, GVbổ sung, giới thiệu qua nội dung chương trình lớp 11 và vào bài mới. 2. Hoạt động hình thành kiến thức: MỤC TIÊU, PHƯƠNG THỨC GỢI Ý SẢN PHẨM www.thuvienhoclieu.com Trang 1 * Hoạt động 1: Tìm hiểu những nét chính về tình hình kinh tế, chính trị, xã hội Nhật bản trước cuộc cải cách Minh Trị và hiểu www.thuvienhoclieu.com Trang 2 Giáo án 11 được đây cũng là nguyên nhân dẫn tới cuộc I. Nhật Bản từ đầu thế kỉ XIX đến trước Duy tân Minh trị năm 1868. năm 1868. -GV Sử dụng kiến thức liên môn: Môn địa lý sử dụng lược đồ các nước châu Á, - Kinh tế: Nông nghiệp lạc hậu, tuy nhiên giới thiệu về Nhật Bản: là quần đảo ở Đông những mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa đã Bắc á, có 4 đảo chính (Hônsu, Hoccaiđô, hình thành và phát triển nhanh chóng. Kiusiu và Sicôcư); nằm gần 2 cường quốc là LB Nga và Trung Quốc... - Chính trị: Đến giữa thế kỉ XIX, Nhật Bản S: 370.000 km2, DS: 293 triệu người. vẫn là quốc gia phong kiến. Thiên hoàng có vị - GV hỏi? Em hãy nêu những nét chính trí tối cao nhưng quyền hành thực tế thuộc về về tình hình kinh tế chính trị, xã hội Nhật Tướng quân - Sôgun. Bản trước cuộc cải cách Minh Trị? - HS : dựa vào SGK trả lời: -Xã hội: Giai cấp tư sản ngày càng trưởng - GV nhận xét, kết luận: Giữa thế kỉ XIX thành và có thế lực về kinh tế, song không có chế độ pk Nhật Bản (Chế độ Mạc Phủ Tô- quyền lực về chính trị. Mâu thuẫn xã hội gay ku-ga-oa) lâm vào khủng hoảng, suy thoái gắt. trong các lĩnh vực. - GV hỏi: Cuộc đấu tranh giai cấp gay gắt và sự khủng hoảng nghiêm trọng của chế độ phong kiến đã đẩy nước Nhật đứng trước nguy cơ gì? - HS trả lời. - GV nhận xét, kết luận. + Các nước TB phương Tây trước tiên là Mĩ, dùng áp lực quân sự bắt Nhật mở cửa, =>Các nước đế quốc, trước tiên là Mĩ đe doạ bởi lẽ không chỉ coi Nhật là một thị trường xâm lược Nhật Bản. Nhật đứng trước sự lựa tiêu thụ mà còn nhằm thực hiện âm mưu chọn hoặc tiếp tục duy trì chế độ phong kiến dùng Nhật làm bàn đạp tấn công Triều Tiên hoặc tiến hành cải cách duy tân, đưa đất nước và Trung Quốc. phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa. + Việc Mĩ và các nước TB phương Tây đua nhau ép Nhật kí những hiệp ước bất bình đẳng với những điều kiện nặng nề đã làm sâu sắc thêm tình trạng khủng hoảng xã hội, thúc đẩy nhanh sự sụp đổ của chế độ Mạc Phủ. - GV: liên hệ đến tình hình Việt Nam lúc bấy giờ. *Hoạt động 2: Trình bày được những nội 2. Cuộc Duy tân Minh Trị. dung chính của cuộc Duy tân Minh Trị trên - Cuối năm 1867 - đầu năm 1868, chế độ Mạc các mặt kinh tế, chính trị, văn hoá giáo dục, Phủ bị sụp đổ. Thiên hoàng Minh Trị sau khi quân sự. Hiểu được ý nghĩa, vai trò của lên ngôi đã tiến hành một loạt cải cách tiến những cải cách đó. bộ: - GV giảng giải: Việc Mạc Phủ kí với nước ngoài các Hiệp ước bất bình đẳng càng + Chính trị: xác lập quyền thống trị của quý làm cho các tầng lớp XH phản ứng mạnh tộc, tư sản; ban hành Hiến pháp năm 1889, mẽ, phong trào chống Sogun nổ ra sôi nổi thiết lập chế độ quân chủ lập hiến. vào những năm 60 (XIX) làm sụp đổ chế độ + Kinh tế: thống nhất thị trường, tiền tệ, Mạc Phủ. phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ở nông www.thuvienhoclieu.com Trang 3 Giáo án 11 - GV giới thiệu về Thiên hoàng Minh thôn, xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầu Trị: Mút-su-hi-tô lên ngôi khi 15 tuổi. Ông cống. . . là người rất thông minh, dũng cảm, quyết + Quân sự: tổ chức và huấn luyện quân đoán, biết chăm lo việc nước, biết theo thời đội theo kiểu phương Tây, thực hiện chế độ thế và biết dùng người. nghĩa vụ quân sự, phát triển công nghiệp quốc - HS đọc sgk ghi nhớ những nội dung chính phòng. và ý nghĩa của cuộc Duy tân Minh Trị. + Giáo dục: thi hành chính sách giáo dục - GV hỏi: Em có nhận xét gì về cuộc cải bắt buộc, chú trọng nội dung khoa học - kỹ cách Minh Trị? thuật, cử học sinh ưu tú du học ở phương Tây. - HS trả lời, bổ sung cho nhau. *ý nghĩa, tính chất của cải cách: - GV nhận xét, kết luận: Đây là cuộc + Tạo nên những biến đổi xã hội sâu rộng cách mạng tư sản không triệt để bởi còn trên tất cả các lĩnh vực, có ý nghĩa như một những hạn chế (chính sách tự do mua bán cuộc cách mạng tư sản. đất đai chỉ đem lại quyền lợi cho những + Tạo điều kiện cho sự phát triển chủ người giàu có, còn những nông dân nghèo nghĩa tư bản, đưa Nhật trở thành nước tư bản không có đất đai; chính quyền mới không hùng mạnh ở châu á. thuộc về tay giai cấp tư sản. * Hoạt động 3: Biết được những biểu hiện về sự hình thành CNĐQ ở Nhật Bản vào cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX 3. Nhật Bản chuyển sang giai đoạn đế quốc - GV hỏi: Em hãy nhắc lại đặc điểm của chủ nghĩa. chủ nghĩa đế quốc? - Sự phát triển nhanh chóng của kinh tế - HS trả lời, bổ sung. dẫn tới sự ra đời các công ty độc quyền như - GV nhận xét và kết luận: Mít-xưi, Mit-su-bi-si có khả năng chi phối + Hình thành các tổ chức độc quyền. lũng đoạn cả kinh tế, chính trị Nhật Bản. + Có sự kết hợp giữa tư bản ngân hàng và tư bản công nghiệp tạo nên tầng lớp tư - Sự phát triển kinh tế tạo sức mạnh về bản tài chính. quân sự, chính trị. Nhật thi hành chính sách + xuất khẩu tư bản được đẩy mạnh. xâm lược hiếu chiến: chiến tranh Đài Loan, + Đẩy mạnh xâm lược và tranh giành chiến tranh Trung - Nhật, chiến tranh đế quốc thuộc địa. Nga - Nhật; thông qua đó, Nhật chiếm Liêu + Mâu thuẫn vốn có của CNTB càng trở Đông, Lữ Thuận, Sơn Đông, bán đảo Triều nên sâu sắc. Tiên. . . - HS liên hệ với tình hình Nhật Bản cuối - Nhật tiến lên chủ nghĩa tư bản song thế kỉ XIX. quyền sở hữu ruộng đất phong kiến vẫn được - GV hướng dẫn hs quan sát Lược đồ đế duy trì. Tầng lớp quý tộc vẫn có ưu thế chính quốc Nhật Bản cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ trị lớn và chủ trương xây dựng đất nước bằng XX giúp hs xác định những vùng đất Nhật sức mạnh quân sự. Nhật Bản là đế quốc Bản xâm chiếm và bành trướng cuối thế kỉ phong kiến quân phiệt. XIX - đầu thế kỉ XX. - GV nhấn mạnh: Thắng lợi trong các cuộc CT này đã tạo điều kiện cho NB mở - Quần chúng nhân dân, tiêu biểu là công rộng đất đai và tích luỹ nhanh về tài chính, nhân bị bần cùng hoá. Phong trào đấu tranh đẩy nhanh tốc độ pt kinh tế, vươn lên mạnh của giai cấp công nhân lên cao, dẫn tới sự mẽ trở thành một cương quốc có vị thế thành lập của Đảng Xã hội dân chủ Nhật Bản ngang tầm với các cường quốc khác trên thế năm 1901. giới. - GV nhấn mạnh sự ra đời của Đảng XHDC Nhật Bản với vai trò của Ca-tai-a- www.thuvienhoclieu.com Trang 4 Giáo án 11 ma-xen- lãnh tụ nổi tiếng của phong trào công nhân NB và là bạn của NAQ. 3. Hoạt động luyện tập: Yêu cầu HS phải vận dụng những kiến thức vừa học được để giải quyết những nhiệm vụ cụ thể: - Những điểm nổi bật của tình hình Nhật Bản từ đầu thế kỉ XIX đến trước khi diễn ra cuộc Duy tân Minh Trị (1868). - Tại sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản? Tình hình NB khi chuyển sang giai đoạn ĐQCN. 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng:: Câu 1: Trong quá trình XD và phát triển đất nước VN đã vận dụng những yếu tố nào để phát triển? vì sao giáo dục là yếu tố “chìa khóa” trong việc thúc đẩy phát triển? Câu 2: Là một HS em có trách nhiệm như thế nào trong công cuộc XD đất nước ta hiện nay? - HS suy nghĩ trả lời, GV bổ sung V. HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC: Học bài cũ và đọc trước bài 2: Ấn Độ. Duyệt của tổ chuyên môn ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Tiết 2 Ngày soạn: 4/9/2018 Bài 2. ẤN ĐỘ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức. - Sự xâm lược của chủ nghĩa thức dân phương Tây đối với các nước châu Á. Giải thích nguyên nhân. - Các phong trào đấu tranh chống thực dân Anh ở Ấn Độ, sự chuyển biến kinh tế, xã hội và sự ra đời, hoạt động của Đảng Quốc đại. 2. Kĩ năng. - Trình bày, nhận xét, đánh giá. 3. Thái độ. - Lên án sự thống trị dã man, tàn bạo của thực dân Anh đối với nhân dân Ấn Độ; đồng tình và khâm phục cuộc đấu tranh của nhân dân Ấn Độ chống chủ nghĩa đế quốc. 4. Năng lực hướng tới: XL lược và bóc lột thuộc địa là tội ác và cần lên án hành động tàn bạo đó. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1. Chuẩn bị của giáo viên: máy tính, Bài soạn, sgk, lược đồ ... 2.Chuẩn bị của học sinh: Học sinh: SGK, vở ghi. III. PHƯƠNG TIỆN, PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Phương tiện Máy chiếu, TV, máy tính, phương pháp thuyết trình, phát vấn, hoạt động nhóm... IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1.Hoạt động tạo tình huống: a. Mục tiêu: Gây kích thích sự hứng thú cho học sinh, thông qua kênh hình bằng TVHD. GV chọn tranh ảnh, hoặc 1 đoạn phim về sự bóc lột tàn bạo của chủ nghĩa thực dân. b. Phương pháp: viên đặt câu hỏi. Qua hình ảnh trên em có suy nghĩ gì? HS suy nghĩ trả lời: www.thuvienhoclieu.com Trang 5 Đối xử tàn bạo của CNTD đối với các dân tộc địa - Cuộc sống lầm than của nhân dân thuộc địa và những cuộc ĐT giành độc lập... c. Dự kiến sản phẩm: GV bổ sung nội dung câu hỏi và đi vào bài mới. Thực dân Anh đã độc chiếm và thực hiện chính sách thống trị trên đất nước Ấn Độ ra sao? Cuộc đấu tranh chống lại TD Anh ntn? Bài hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu điều đó. 2. Hoạt động hình thành kiến thức: MỤC TIÊU, PHƯƠNG THỨC GỢI Ý SẢN PHẨM *Hoạt động 1: nắm được những nét chính 1. Tình hình kinh tế, xã hội ấn Độ nửa về kinh tế, chính trị, xã hội ấn Độ nửa sau sau thế kỉ XIX. thế kỉ XIX; Nguyên nhân của tình hình đó. -GV Sử dụng kiến thức liên môn: Môn địa lý: giới thiệu về Ấn Độ: vị trí địa lí, dân - Đến giữa thế kỉ XIX, thực dân Anh đã số, diện tích... hoàn thành việc xâm lược và đặt ách thống trị - GV giảng: Từ thế kỉ XVI, các nước ở Ấn Độ. phương Tây từng bước xâm nhập vào thị trường ấn Độ. Việc tranh giành thuộc địa đã dẫn tới cuộc chiến tranh Anh- Pháp trong những năm 1746-1763 ngay trên đất Ấn Độ. + Kinh tế: Ấn Độ trở thành thuộc địa quan - GV hỏi: Hãy nêu những nét chính về trọng nhất của thực dân Anh, phải cung cấp kinh tế, chính trị, xã hội ấn Độ nửa sau thế ngày càng nhiều lương thực, nguyên liệu cho kỉ XX. chính quốc. - HS trả lời. + Chính trị, xã hội: Chính phủ Anh cai trị trực - GV nhận xét, kết luận: tiếp ấn Độ, thực hiện nhiều chính sách để củng cố ách thống trị của mình như: chia để - GV hỏi: Chính sách thống trị của thực trị, khoét sâu sự cách biệt về chủng tộc, tôn dân Anh ở ấn Độ đã dẫn đến hậu quả gì? giáo và đẳng cấp trong xã hội. - HS trả lời, bổ sung cho nhau. Không dạy 2. Cuộc Khởi nghĩa Xi -pay (1851-1859) * Hoạt động 2: Biết được nét cơ bản về sự 3. Đảng Quốc Đại và phong trào dân tộc ra đời của Đảng Quốc Đại và sự lãnh đạo (1885 - 1908). của Đảng Quốc Đại trong phong trào giải phóng dân tộc ở ấn Độ cuối thế kỉ XIX- đầu - Từ giữa thế kỉ XIX, giai cấp tư sản và tầng thế kỉ XX. Hiểu và đánh giá được vai trò lớp trí thức Ấn Độ vươn lên đòi tự do phát của Đảng Quốc Đại với phong trào GPDT triển kinh tế và được tham gia chính quyền - Ấn Độ những năm 1885- 1908. >, đóng vai trò q.trọng trong Đ/s XH, nhưng bị thực dân Anh kìm hãm bằng mọi cách. - GV giảng: Sau khởi nghĩa Xipay, thực dân Anh tăng cường thống trị bóc lột Ấn -Cuối 1885, Đảng quốc dân ĐH (gọi tắc là Độ. Giai cấp tư sản Ấn Độ ra đời và phát Đảng Quốc đại) - chính đảng đầu tiên của giai triển khá nhanh. Đây là giai cấp tư sản dân cấp tư sản Ấn Độ, được thành lập =>đánh dấu tộc ở châu á có mặt sớm nhất trên vũ đài một giai đoạn mới, giai cấp tư sản Ấn Độ chính trị. Thực dân Anh lo sợ trước sự phát bước lên vũ đài chính trị. triển của phong trào quần chúng rộng lớn nên tìm cách lôi kéo giai cấp tư sản Ấn Độ, cho phép giai cấp này được thành lập một chính đảng. www.thuvienhoclieu.com Trang 6 - GV yêu cầu hs theo dõi sgk tìm hiểu -Trong quá trình hoạt động, Đảng Quốc đại bị chủ trương hoạt động của đảng Quốc Đại. phân hoá thành hai phái: phái "ôn hoà":(từ - GV hỏi chủ trương hoạt động của đảng 1885-1905) chủ trương thoả hiệp, chỉ yêu cầu Quốc Đại đem lại kết quả gì? Chính phủ Anh tiến hành cải cách..., phái - HS trả lời "cấp tiến" do Tilắc cầm đầu kiên quyết chống - GV bổ sung, kết luận: Người trực tiếp Anh. vạch kế hoạch thành lập và là tổng bí thư đầu tiên của Đảng là Đapphơrin (quan chức -Tháng 7/1905, chính quyền Anh thi hành cao cấp Anh, là phó vương Ấn Độ vì vậy chính sách chia đôi xứ Bengan: miền Đông khi mới thành lập Đảng không nêu vấn đề của người theo đạo Hồi, miền Tây của người độc lập cho Ấn Độ dưới bất kì hình thức theo đạo Hinđu, khiến nhân dân Ấn Độ càng nào. . . căm phẫn. Nhiều cuộc biểu tình rầm rộ đã nổ - GV hướng dẫn hs quan sát hình 4. B. ra. Tilắc và đọc phần chữ in nhỏ T10 và nêu nhận xét về vai trò của ông đối với phong -Tháng 6/1908, thực dân Anh bắt giam Tilắc trào giải phóng dân tộc ở ấn Độ. và kết án ông 6 năm tù. Vụ án Tilắc đã thổi - HS trả lời. bùng lên đợt đấu tranh mới. - GV nhận xét và kết luận: Thái độ -Tháng 7-1908 công nhân Bombay tiến hành cương quyết và những hoạt động cách mạng tổng bãi công, lập các đơn vị chiến đấu, xây tích cực của Tilắc đã đáp ứng được nguyện dựng chiến luỹ để chống quân Anh. vọng đấu tranh của quần chúng, vì vậy phong trào cách mạng dâng lên mạnh mẽ, -Cao trào 1905-1908 do một bộ phận giai cấp điều này nằm ngoài ý muốn của thực dân tư sản lãnh đạo, mang đậm ý thức dân tộc. Anh. Giai cấp công nhân Ấn Độ đã tham gia tích - GV hướng dẫn hs quan sát hình 5. cực vào phong trào dân tộc, thể hiện sự thức Lược đồ phong trào cách mạng ở ấn Độ tỉnh của nhân dân ấn Độ trong trào lưu dân cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX - sgk, xác tộc dân chủ của nhiều nước châu á đầu thế kỉ định trên lược đồ vị trí diễn ra phong trào XX. cách mạng. 3. Hoạt động luyện tập: - Cho biết tình hình kinh tế, xã hội ấn Độ nửa sau thế kỉ XIX. - Nêu nét chính hoạt động của Đảng Quốc Đại và phong trào dân tộc (1885 - 1908). 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng: - Liên hệ tình hình thống trị của thực dân Pháp ở nước ta? - Ở Ấn Độ là vai trò của Đảng Quốc đại vậy ở VN là chính Đảng nào? Chính đảng đó đã mở ra bước tiến ntn cho CMVN, đưa CMVN giành tháng lợi ra sao? - Tìm hiểu mối quan hệ giữa Việt Nam và Ấn Độ. V. HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC: - Học bài cũ, chuẩn bị bài Trung Quốc. - Tìm hiểu về Tôn Trung Sơn: chủ nghĩa tam dân; Hồ Chí Minh và Tôn Trung Sơn. Duyệt của tổ chuyên môn Tiết 3. Ngày soạn: 9/9/2018 Bài 3. TRUNG QUỐC I. Mục tiêu bài học. 1. Kiến thức. www.thuvienhoclieu.com Trang 7 - Các sự kiện lịch sử quan trọng của Trung Quốc thời cận đại: Chiến tranh thuốc phiện, phong trào Thái bình Thiên quốc, cải cách Mậu Tuất (1898), Cách mạng Tân Hợi (1911). 2. Kĩ năng. - Nhận xét, đánh giá trách nhiệm của triều đình Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc rơi vào tay các nước đế quốc. 3. Thái độ. - Cảm thông, khâm phục đối với nhân dân Trung Quốc trong cuộc đấu tranh chống đế quốc, phong kiến, đặc biệt là trong cuộc cách mạng Tân Hợi. 4. Năng lực hướng tới: Hiểu được bản chất của CNTD, CNĐQ là xâm chiếm thuộc địa. Phải kiên quyết chống lại những hành động xâm lược, bóc lột XD một quốc gia dân tộc thống nhất, hòa bình không có chiến tranh... II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 1. Chuẩn bị của giáo viên: Giáo viên: Bài soạn, sgk, lược đồ các nước châu Á. 2.Chuẩn bị của học sinh: Học sinh: SGK, vở ghi. III. Phương tiện, phương pháp và kĩ thuật dạy học: thuyết trình, phát vấn, hoạt động nhóm... III. Tiến trình dạy học: 1. Hoạt động tạo tình huống: a. Mục tiêu: Gây kích thích sự hứng thú cho học sinh, thông qua kênh hình bằng TVHD. b. Phương pháp: GV chọn tranh ảnh, hoặc 1 đoạn phim về sự bóc lột tàn bạo của chủ nghĩa thực dân. Sau đó giáo viên đặt câu hỏi. Qua hình ảnh trên em có suy nghĩ gì? HS suy nghĩ trả lời: - Đối xử tàn bạo của CNTD đối với các dân tộc địa - Sự lầm than của nhân dân thuộc địa và những cuộc ĐT giành độc lập... c. Dự kiến sản phẩm: GV bổ sung nội dung HS vừa trình bày và giới thiệu bài. Thực dân Anh, Pháp, Mĩ.. đã thực hiện Xâm lược, thống trị Trung Quốc ra sao? Cuộc đấu tranh chống lại CNTD Âu-Mĩ của nhân dân ntn? Chính Đảng nào đã lãnh đạo PTCM đó, hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu bài học đẻ biết, hiểu được tình hình Trung Quốc từ giữa cuối TK 19 đến đầu TK 20. 2. Hoạt động hình thành kiến thức: MỤC TIÊU, PHƯƠNG THỨC GỢI Ý SẢN PHẨM * Hoạt động 1: Tìm hiểu về quá trình phân 1. Trung Quốc bị các nước đế quốc xâm lược. chia xâu xé Trung Quốc của các nước đế (Hướng dẫn HS đọc thêm) quốc từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. -GV Sử dụng kiến thức liên môn: Môn địa lý: giới thiệu: vị trí địa lí, dân số, diện tích... HS: Tổng DT: 9.596.960 km2, DT đất: 9.326.410 km2; DS: 1.298.847.624 (2004). - HS đọc SGK tìm hiểu quá trình Trung Quốc bị các nước đế quốc xâm lược - Hiểu thế nào về hình 6: Các nước xâu xé “chiếc bánh ngọt” Trung Quốc. www.thuvienhoclieu.com Trang 8 Giáo án 11 * Hoạt động 2: Tìm hiểu phong trào đấu 2. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung tranh của nhân dân Trung Quốc từ giữa Quốc từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX thế ki XIX đến đầu thế kỉ XX. - Trước sự xâm lược của các nước đế quốc và - GV hỏi: Em hãy trình bày những nét thái độ thoả hiệp của triều đình Mãn Thanh, chính về phong trào đấu tranh của nhân dân nhân dân Trung Quốc đã đứng dậy đấu tranh Trung Quốc từ giữa thế ki XIX đến đầu thế quyết liệt tiêu biểu là các phong trào. kỉ XX? + (1851 - 1864), Phong trào nông dân Thái bình - HS trả lời. Thiên quốc do Hồng Tú Toàn lãnh đạo. - GV nhận xét, bổ sung ... - GV hỏi: Em nhận xét và đánh giá như thế nào về phong trào Duy tân? + Năm 1898, cuộc vận động Duy tân do hai nhà - HS trả lời, bổ sung cho nhau. nho yêu nước là Khang Hữu Vi và Lương Khải - GV nhận xét, bổ sung, kết luận: Siêu khởi xướng, được vua Quang Tự ủng hộ, + Về khách quan, thực lực và thế lực của kéo dài hơn 100 ngày, nhưng cuối cùng bị thất giai cấp tư sản còn yếu, trong khi đó thế lực bại vì Từ Hi Thái hậu làm chính biến. phong kiến bảo thủ rất mạnh. Phong trào lại diễn ra khi đất nước đã bị CNĐQ xâu xé. + Về chủ quan: vua Quang Tự và những người khởi xướng phong trào đã không dựa vào quần chúng, thiếu triệt để và kiên kiên quyết trong quá trình thực hiện mục tiêu +Cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, phong trào Duy Tân. nông dân Nghĩa Hoà đoàn nêu cao khẩu hiệu - GV hỏi: Phong trào Duy Tân có ý nghĩa chống đế quốc, được nhân dân nhiều nơi hưởng như thế nào đối với XH Trung Quốc thời ứng. Khởi nghĩa thất bại vì thiếu sự lãnh đạo bấy giờ? thống nhất, thiếu vũ khí và bị triều đình phản - HS trả lời. bội, bắt tay với đế quốc để đàn áp phong trào. - GV nhận xét, kết luận: Góp phần làm lung lay nền tảng của chế độ phong kiến => Các PT đều thất bại, hạn chế về giai cấp lãnh Trung Quốc, mở đường cho trào lưu tư đạo... mở đường cho trào lưu tư tưởng tiến bộ tưởng tiến bộ xâm nhập vào Trung Quốc. xâm nhập vào Trung Quốc trào lưu DCTS mà đại diện tiêu biểu là TTS. * Hoạt động 3: Tìm hiểu những nét chủ 3. Tôn Trung Sơn và Cách mạng Tân Hợi yếu về Tôn Trung Sơn và cách mạng Tân (1911) Hợi. * Tôn Trung Sơn và Trung quốc đồng minh - GV giảng giải hội - HS quan sát hình 7. Tôn Trung Sơn và - Giai cấp tư sản Trung Quốc ra đời cuối thế kỉ đọc đoạn chữ in nhỏ sgk trang 15 nắm được XIX, lớn mạnh vào đầu thế kỉ XX. Do bị phong tiểu sử của Tôn Trung Sơn và những tư kiến, tư bản nước ngoài kìm hãm, chèn ép, giai tưởng tiến bộ của ông. nhận xét về vai trò cấp tư sản trung Quốc đã tập hợp lực lượng, của ông đối với cuộc Cách mạng Tân Hợi thành lập các tổ chức riêng. Tôn Trung Sơn là (1911). đại diện ưu tú, là lãnh tụ của phong trào cách mạng theo khuynh hướng dân chủ tư sản. - Tháng 8/1905, Tôn Trung Sơn cùng với các đồng chí đã thành lập Trung Quốc Đồng minh hội - chính đảng của giai cấp tư sản của Trung Quốc. +Cương lĩnh chính trị dựa trên học thuyết Tam www.thuvienhoclieu.com Trang 9 Giáo án 11 dân của Tôn Trung Sơn (dân tộc độc lập, dân quyền tự do và dân sinh hạnh phúc). + Mục đích: đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân quốc, chia Rđ cho dân cày. - GV hỏi: Em hãy nêu nguyên nhân dẫn đến * Cách mạng Tân Hợi 1911 Cách mạng Tân Hợi? - 9/5/1911, chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh - HS trả lời. "Quốc hữu hoá đường sắt", thực chất là trao - GV nhận xét, kết luận. quyền kinh doanh đường sắt cho các nước đế quốc, bán rẻ quyền lợi dân tộc, đã châm ngòi - GV hỏi: Qua DB, kết quả ý nghĩa của cho Cách mạng Tân Hợi. cách mạng Tân Hợi em hãy rút ra tính chất, Ngày 10/10/1911, cách mạng Tân Hợi bùng ý nghĩa của cách mạng? nổ. Quân khởi nghĩa thắng lớn ở Vũ Xương, sau - HS trả lời. đó lan ra tất cả các tỉnh miền Nam và miền +kết quả: thất bại. Trung Trung Quốc + tính chất: CMDCTS ko triệt để - Ngày 29/12/1911, Chính phủ lâm thời tuyên bố thành lập Trung Hoa Dân quốc, bầu Tôn GV: Sau đó, Tôn Trung Sơn mắc sai lầm, Trung Sơn làm Đại Tổng thống. thương lượng với Viên Thế Khải, đồng ý - Tính chấ, ý nghĩa: nhường cho ông ta lên làm Tổng thống + Là một cuộc cách mạng dân chủ tư sản Ko (2/1912). Cách mạng chấm dứt. triệt để. + Cuộc cách mạng có ảnh hưởng lớn đến phong - GV nhận xét, kết luận và hỏi: trào giải phóng dân tộc ở Châu á, trong đó có Vì sao CM Tân Hợi là cuộc CMDCTS ko Việt Nam. triệt để ? - Hạn chế: không nêu vấn đề đánh đuổi đế -HS: không nêu vấn đề đánh đuổi đế quốc, quốc, không tích cực chống phong kiến đến không tích cực chống phong kiến đến cùng cùng (thương lượng với Viên Thế Khải), không (thương lượng với Viên Thế Khải), không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân. giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân. GV: kết luận kết thúc bài 3. Hoạt động luyện tập: Yêu cầu HS phải vận dụng những kiến thức vừa học được để giải quyết những nhiệm vụ cụ thể: - Vai trò của Tôn Trung Sơn và Trung Quốc Đồng Minh Hội? - Hãy cho biết điểm tích cực trong: mục đích, cương lĩnh của Đồng Minh Hội? 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng: - Liên hệ tình hình thống trị của thực dân Pháp ở nước ta? - Trình bày tính chất của CM Tân Hợi 1911? Nhận xét? Học sinh tìm đọc tác phẩm “Thuốc” của nhà văn nổi tiếng Lỗ Tấn, để hiểu thêm về công cuộc GPDT ở Trung Quốc. V. HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC: Học bài cũ, chuẩn bị bài 4. Các nước Đông Nam Á, cuối thế kỉ 19 đầu thế kỉ 2 Duyệt của tổ chuyên môn Tiết 4. Ngày soạn: 14/9/2018 BÀI 4. CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á www.thuvienhoclieu.com Trang 10