Giáo án môn Địa lý lớp 12 - Trường THPT Đức Thọ - Tiết 57: Vấn đề khai thác thế mạnh ở Tây Nguyên

Tiết 57 Ngày soạn:24/03/2008 Bài 50 vấn đề khai thác thế mạnh ở tây nguyên I. Mục tiêu: Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức: - Nắm đựơc những thuận lợi, khó khăn và triển vọng của việc phát huy các thế mạnh nhiều mặt của Tây Nguyên, đặc biệt là về phát triển cây công nghiệp lâu năm, lâm nghiệp và khai thác nguồn thuỷ năng. - Nắm đựoc các tiến bộ về mặt kinh tế – xã hội của Tây Nguyên gắn với việc khai thác các thế mạnh của vùng, những vấn đề kinh tế – xã hội và môi trường gắn với việc khai thác các thế mạnh này. 2. Kỹ năng: - Cũng cố kỹ năng bản đồ, lược đồ, sưu tầm các thông tin từ nhiều nguồn khác nhau về Tây Nguyên. II. Thiết bị dạy học - Bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam, bản đồ hành chính Việt Nam, bản đồ kinh tế Việt Nam. III. Tiến trình dạy học 1. ổn định 2. Bài cũ: Phân tích những thuận lợi để phát triển ngành thuỷ sản ở hai vùng BTB và DHNTB? 3. Bài mới. Hoạt động của GV và HS Nội dung KTCB Hoạt động 1. - Gv yêu cầu học sinh nêu diện tích, dân số và đánh giá quy mô của vùng so với cả nước. - Kể tên các tỉnh Tây Nguyên? - Xác định trên bản đồ vị trí địa lí của Tây Nguyên? - Gv phân tích thêm vị trí quan trọng của TN. - Cho biết đặc điểm địa hình Tây Nguyên? - Tài nguyên đất có ý nghĩa ntn đối với phát triển kinh tế Tâny Nguyên? - Đặc điểm khí hậu Tây Nguyên có thuận lợi, khó khăn gì? - Khoáng snr chủ yếu của TN? Tại sao nó vẫn chua đựơc khai thác nhiều? - Chứng minh điều kiện kinh tế, xã hội Tây Nguyên còn gặp nhiều khó khăn cho phát triển kinh tế? - Các tuyến quốc lộ chính cảu TN? 1. Khái quát chung * Vị trí – phạm vi: - Diện tích: 54,5 nghìn km2 (16,5% cả nước) - Dân số: 2003: 4,6 triệu người (5,6% cả nước) - Bao gồm 5 tỉnh: KT, GL, ĐL, ĐN, LĐ - Có vị trí đặc biệt quan trọng về an ninh và quốc phòng * ĐKTN Địa hình bao gồm các cao nguyên ba dan bằng phẳng, cao nguyen xếp tầng phía tây DHNTB. Đất đai màu mỡ, chủ yếu là đất đỏ ba dan Khí hậu nhiệt đới gió mùa, có hai mùa rõ rệt. Khí hậu phân hóa mạnh theo đai cao Khoáng sản tuy không giàu nhưng có bôxit với trữ lượng hàng tỉ tấn, thuỷ năng dồi dào. * KTXH còn nhiều khó khăn Vùng thưa dân, địa bàn phân bố nhiều dân tộc ít người, truyền thống văn hóa đa dạng. Thiếu lao động, đời sống nhân dân còn thấp. Cơ sở hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục còn thiếu thốn Hoạt động 2. - Liên hệ bài cơ cấu ngành nông nghiệp hã chứng minh TN là vùng trọng điểm sản xuất cây công nghiệp? - Vì sao TN lại trở thành vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn như vậy? + Đất? + Khí hậu? + Cơ sở chế biến? + Thị trường? - Xác định trên bản đồ các loại cây công nghiệp chính của TN? + Tình hình phát triển và phân bố cây cà phê? + Chè phân bố chủ yếu ở tỉnh nào? vì sao? + Cây cao su phân bố ở các đại phương nào? Gv mở rộng thêm phân bố cây cao su. + Dâu tằm được phân bố ở đâu? Gv mở rộng các sản phẩm từ dâu tằm của Đà Lạt. Phát triển cây công nghiệp ở TN có ý nghĩa ntn? Bên cạnh đó để phát triển cây công nghiệp ở TN còn gặp nhiều khó khăn. Đó là khó khăn gì, hướng giải quyết khó khăn đó? 2. Vấn đề phát triển cây công nghiệp * Điều kiện: Đất đỏ ba dan: tầng phong hóa sâu, màu mỡ, phân bố ở những mặt bằng rộng lớn thuận lợi hình thành các vùng chuyên canh lớn Khí hậu: Có mùa khô kéo dài là điều kiện phơi sấy, bảo quản sản phẩm. Khí hậu phân hoá theo đai cao nên trên các cao nguyên > 1000m có cả các cây công nghiệp cận nhiệt. Đã hình thành đựơc các nông trường lớn và các một số cơ sở chế biến, thị trường cho ca phê mở rộng * Phát triển và phân bố Cà phê: diện tích hơn 486,8 nghìn tấn (>80% cả nước- 2003), và sản lượng trên 700 nghìn tấn, tập trung nhiều nhất ở ĐL chủ yếu là cà phê vối, và cà phê chè ở GL, KT, LĐ Chè: Phân bố ở Gia Lai, Lâm Đồng Cao su: Thứ 2 cả nước, trồng vùng GL, ĐL Dâu tằm: chiếm 58% diệ tích cả nước, phân bố nhiều nhất ở LĐ * ý nghĩa: sử dụng hợp lý tài nguyên, góp phần phân bố lại lao động nước ta, chống du canh du cư, hình thành các mô hình kinh tế * Giải pháp: Quy hoạch các vùng chuyên canh, mở rộng diện tích Đa dạng hoá cơ cấu cây công nghiệp Phát triển khâu chế biến sản phẩm Hoạt động 3. Chứng minh TN còn tài nguyên rừng lớn nhất nước ta. Phân tích tình hình phát triển ngành lam nhiệp của Tây Nguyên Do những nguyên nhân nào diện tích rừng ở Tây Nguyên ngày càng giảm sút? Trong quá trình phát triển cần chú ý đến vấn đề gì? 3. Vấn đề khai thác về chế biến lâm sản Trữ lượng gỗ lớn nhất nước ta: chiếm 36% diện tích và 52% sản lượng gỗ của cả nước, độ che phủ trên 60%. Tình hình phát triển: có 107 lâm trường, quản lý trên 2 triệu ha rừng làm nhiệm vụ khai thác, chế biến, khoanh nuôi, trồng rừng và bảo vệ rừng. Trong thời gian qua sản lượng khai thác giảm do diện tích rừng ngày càng giảm do nạn chặt phá rừng Cần khắc phục tình trạng đốt rừng làm nương rẫy. Đẩy mạnh công tác giao đất giao rừng, khai thác gắn với chế biến. Hoạt động 4. Nêu đặc điểm địa hình Tây Nguyên? Từ đó liên hệ về tiềm năng thuỷ điện? Xác định trên bản đồ các nhà máy thuỷ điện lớn của vùng? Gv phân tích thêm. Hiện nay đang xây dựng các nhà máy thuỷ điện lớn nào? ý nghĩa của việc phát triển thuỷ điện ở TN? 4. Vấn đề khai thác thuỷ năng kết hợp thuỷ lợi Điều kiện: Các sông chảy trên miền núi, cao nguyên có trữ năng lớn: S. Xê Xan, Xrê Pôk, Đồng Nai Tinh hình phát triển: + Các nhà máy thuỷ điện trước đây: Đa Nhim, Đrây Hơ - Linh + Thời gian gần đây xây dựng nhiều nhà máy lớn: Thuỷ điện Y- a- ly trên sông Xê Xan (720MW), các nhà máy TĐ Xê Xan 3, 4 + Trên sông Xrê Pôk quy hoạch 6 bậc thang thuỷ điện: Buôn Kuôp, Buôn Ta Srah, Xrê Pôk + Thuỷ điện Đại Ninh, thuỷ điện Đồng Nai 3 ðThuận lợi phát triển công nghiệp, kết hợp thuỷ lợi cung cấp nước tưới vào mùa khô, phát triển du lịch và nuôi trồng thuỷ sản. 4. Cũng cố - đánh giá. - Phân tích các thế mạnh phát triển kinh tế vùng Tây Nguyên? - Tình hình phát triển và phân bố một số cây công nghiệp của vùng? - Chứng minh TN là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn của cả nước? - Xác định mộ số nhà máy thuỷ điện lớn của vùng? Các nhà máy đó ddwocjw xây dựng trên các sông nào? 5. Hoạt động nối tiếp - Gợi ý làm bài tập. - Chuẩn bị bài thực hành: Yêu cầu học sinh xử lý số liệu trước.