Giáo án môn Hình học khối 9 - Tiết 53 đến tiết 55

So¹n: Gi¶ng: TiÕt 53: luyÖn tËp I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: BiÕt thÕ nµo lµ ®é dµi ®trßn; ®é dµi cung trßn 2. Kü n¨ng: RÌn kh¶ n¨ng ¸p dông CT tÝnh ®é dµi ®trßn; ®é dµi cung trßn vµ c¸c CT suy luËn cña nã. H/s nhËn xÐt vµ rót ra ®­îc c¸ch vÏ 1 sè ®­êng cong ch¾p nèi biÕt c¸ch tÝnh ®é dµi ®­êng cung ®ã. Gi¶i ®­îc 1 sè bµi to¸n thùc tÕ II. ChuÈn bÞ G/v: Th­íc th¶ng, compa, b¶ng phô h×nh vÏ 52; 53; 54; 55 (sgk) ; MTBT H/s: Th­íc kÎ. Com pa, MTBT «n kiÕn thøc: CT tÝnh ®é dµi ®trßn, ®é dµi cung n0; gi¶i bµi tËp VN III. Ph­¬ng ph¸p - Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p - Ph­¬ng ph¸p ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò - Ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo nhãm - Ph­¬ng ph¸p d¹yhäc luyÖn tËp IV.TiÕn tr×nh 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra bµi cò Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung *KiÓm tra - G/v nªu yªu cÇu kiÓm tra: - HS1: ch÷a bµi 70 - G/v ®­a h×nh vÏ 52; 53; 54 (sgk) lªn b¶ng phô. TÝnh chu vi c¸c h×nh Bµi 70 ( Sgk-95) C 1 = p.d = 3,14. 4 = 12,56 (cm) C 2 = =pR+p.R = 2pR = p.d = 12,56 (cm) C 3 = = 2pR = p.d = 12,56 (cm) VËy 3 chu vi b»ng nhau. Bµi 74 (Sgk-96) C= 40.000 km n0 = 20001' » 20,0166 l=? 200 01' » 20,0166 §é dµi kinh tuyÕn õ HN -> xÝch ®¹o lµ Ho¹t ®éng 1: LuyÖn tËp - Môc tiªu : BiÕt thÕ nµo lµ ®é dµi ®trßn; ®é dµi cung trßn RÌn kh¶ n¨ng ¸p dông CT tÝnh ®é dµi ®trßn; ®é dµi cung trßn vµ c¸c CT suy luËn cña nã. H/s nhËn xÐt vµ rót ra ®­îc c¸ch vÏ 1 sè ®­êng cong ch¾p nèi biÕt c¸ch tÝnh ®é dµi ®­êng cung ®ã. Gi¶i ®­îc 1 sè bµi to¸n thùc tÕ - Thêi gian:35' - Ph­¬ng ph¸p : + Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p + Ph­¬ng ph¸p ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò + Ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo nhãm + Ph­¬ng ph¸p d¹y häc luyÖn tËp - Gäi 1 h/s ®äc to ®Ò bµi. G/v vÏ h×nh trªn b¶ng, h/s vÏ vµo vë ? h·y tÝnh ®é dµi c¸c nöa ®trßn ®k AB; AC; BC? - H/s: c¸ nh©n tÝnh vµ tr¶ lêi ? h·y CM nöa ®­êng trßn ®k AC b»ng tæng 2 nöa ®trßn ®k AB, BC Bµi 68 (sgk-95) TÝnh ®é dµi c¸c nöa ®­êng trßn bk AB; AC; BC §é dµi nöa ®trßn (O3) lµ §é dµi nöa ®trßn (O1) lµ §é dµi nöa ®trßn (O2) lµ cã AC=AB+BC (B n»m gi÷a A vµ C) => AC= AB + BC (§iÒu ph¶i CM) Bµi 72 - G/v ®­a h×nh vÏ lªn b¶ng phô - Y/cÇu häc sinh tãm t¾t ®Ò bµi B A O - H/s H§ c¸ nh©n lµm bµi (3') - Yªu cÇu 1 h/s nªu c¸ch gi¶i. - H/s: tÝnh A¤B? <= s® AB =n0? <= CT - Y/cÇu 1 em lªn b¶ng tr×nh bµy Bµi 72 (Sgk-96) C = 540mm; lAB = 200mm; TÝnh A¤B Gi¶i: n0 » 1330 vËy A¤B = 1330 - Yªu cÇu h/s lµm bµi 75 (96-SGK) - 1 h/s lªn b¶ng vÏ h×nh CM: lMA = lMB - G/v gîi ý: gäi sè ®o MOA= a H·y tÝnh MO'B? OM =R tÝnh OM' H·y tÝnh lMA vµ lMB Bµi 75 (96-SGK) CM: lMA = lMB? Ta cã M¤A = a => MOB =2a (gãc n/t vµ gãc ë t©m cña ®­êng trßn (O') OM=R => O'M = R/2 ; => lMA = lMB V.HDVN: * HDVN: - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc. - BT 76 SGK - ¤n CT tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn ----------------------------------- So¹n: Gi¶ng: TiÕt 54: diÖn tÝch h×nh trßn I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: H/s biÕt CT tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn; h×nh qu¹t trßn cã b¸n kÝnh R. 2. Kü n¨ng: BiÕt vËn dông c¸c CT vµo viÖc tÝnh to¸n t×m diÖn tÝch h×nh trßn; h×nh qu¹t trßn. 3. Th¸i ®é: Cã ý thøc x©y dùng bµi häc II. ChuÈn bÞ G/v: B¶ng phô ghi c©u hái, h×nh vÏ, bµi tËp; th­íc th¼ng, compa; th­íc ®o ®é; MTBT; phÊn mÇu H/s: th­íc kÎ. Com pa, MTBT, th­íc ®o ®é; phÊn mÇu; «n kiÕn thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn líp5. III. Ph­¬ng ph¸p - Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p - Ph­¬ng ph¸p ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò - Ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo nhãm - Ph­¬ng ph¸p chøng minh ®Þnh lÝ IV.TiÕn tr×nh 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra bµi cò Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung KiÓm tra. - HS1: bµi 76/96 SGK - G/v treo b¶ng phô ®Ò bµi; h×nh vÏ so s¸nh ®é dµi cung AmB víi ®é dµi ®­êng gÊp khóc AOB - G/v cho h/s nhËn xÐt bµi b¹n - G/v ®¸nh gi¸ cho ®iÓm §é dµi ®­êng gÊp khóc AOB lµ: OA+OB=R+R =2R SS: cã p>3 => VËy ®é dµi AmB > ®é dµi ®­êng gÊp khóc AOB Ho¹t ®éng 1: C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn. - Môc tiªu : H/s biÕt CT tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn BiÕt vËn dông c¸c CT vµo viÖc tÝnh to¸n t×m diÖn tÝch h×nh trßn - Thêi gian:15' - Ph­¬ng ph¸p : + Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p + Ph­¬ng ph¸p ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò + Ph­¬ng ph¸p chøng minh ®Þnh lÝ - G/v: H·y nªu CT tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn ®· biÕt: p = 3,14 - ¸p dông: tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn (O) biÕt R=3cm lµm trßn ®Õn 0,01 - H/s: S=pR2 »3,14.32 » 28,26 (cm2) CT tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn: S = pR2 S: diÖn tÝch h×nh trßn R: b¸n kÝnh h×nh trßn Bµi 77/98 SGK - H/s vÏ h×nh vµo vë - Y/cÇu häc sinh nªu c¸ch tÝnh - H/s: TÝnh TÝnh S = pR2 Bµi 77 (98-SGK) Cã d = AB =4cm => R =2cm S h×nh trßn: S =pR2»3,14.22=12,6 (cm2) Ho¹t ®éng 2: C¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn. - Môc tiªu : H/s biÕt CT tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn cã b¸n kÝnh R. BiÕt vËn dông c¸c CT vµo viÖc tÝnh to¸n t×m diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn. - Thêi gian:15' - Ph­¬ng ph¸p : + Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p + Ph­¬ng ph¸p ®Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò + Ph­¬ng ph¸p chøng minh ®Þnh lÝ - G/v giíi thiÖu h/s h×nh qu¹t trßn (SGK) - §Ó x©y dùng c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn ta lµm ntn? - G/v ®­a ®Ò bµi lªn b¶ng phô: - Y/cÇu häc sinh lªn b¶ng ®iÒn H×nh qu¹t trßn AOB t©m O b¸n kÝnh R cung n0 ?H×nh trßn b¸n kÝnh R (øng víi cung 3600) cã diÖn tÝch lµ: pR2 => h×nh qu¹t trßn b¸n kÝnh R; cung 10 cã diÖn tÝch lµ: - H­íng dÉn h/s biÕn ®æi c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn theo ®é dµi cung trßn. H×nh qu¹t trßn b¸n kÝnh R; cung n0 diÖn tÝch lµ: V× hay vËy hay R: b¸n kÝnh n: Sè ®o ®é cung trßn l: Lµ ®é dµi cung Bµi 79 - H/s ®äc to bµi to¸n, tãm t¾t d­íi d¹ng ký hiÖu. TÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t? H/s: H§ c¸ nh©n, 1 em lªn b¶ng tÝnh - G/v treo b¶ng phô §iÒn vµo « trèng trong b¶ng sau: KQ lÊy ®Õn ch÷a sè TP thø nhÊt Bµi 79/98 SGK R= 6cm; n0 = 360 ; Sq = ? Gi¶i: (cm2) Bµi 82/99 SGK B¸n kÝnh R §é dµi ®trßn (C) DiÖn tÝch (S) Sè ®o cung (n0) S h×nh qu¹t Sq a. 2,1cm 13,2cm 13,8cm2 47,50 1,83cm2 b. 2,5cm 15,7cm 19,6cm2 229,60 12,50cm2 c. 3,5cm 22cm 37,80cm2 1010 10,60cm2 C©u a. g/v hái BiÕt C lµm thÕ nµo ®Ó tÝnh ®­îc R - H/s: C=2pR => Nªu c¸ch tÝnh S; Sq? b. HD h/s tÝnh sè ®o ®é cung trßn biÕt R => C= 2pR; S = pR2 tÝnh s® ®é cung trßn ntn? - H/s: V.HDVN Bµi 80- g/v gîi ý cho h/s b»ng h×nh vÏ a. PhÇn cá dª ¨n lµ diÖn tÝch 2 h×nh qu¹t trßn b¸n kÝnh 20m cung 900 b. T­¬ng tù: BTVN: 78; 83; 98; 99 SGK So¹n: Gi¶ng: TiÕt 55: luyÖn tËp I. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: H/s ®­îc cñng cè kü n¨ng vÏ h×nh; vËn dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn, diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn vµo gi¶i to¸n. H/s ®­îc giíi thiÖu h×nh viªn ph©n; h×nh vµnh kh¨n vµ c¸ch tÝnh diÖn tÝch c¸c h×nh ®ã. 2.Kü n¨ng: Cã kü n¨ng tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn,h×nh qu¹t trßn,h×nh viªn ph©n,h×nh v»ng kh¨n. 3.Th¸i ®é: CÈn thËn,chÝnh x¸c,cã tinh thÇn hîp t¸c trong häc tËp II. ChuÈn bÞ G/v: Th­íc th¼ng; compa; ªke; MTBT H/s: Th­íc th¼ng, compa, ªke, MTBT; thùc hiÖn y/cÇu cña giê tr­íc. III. Ph­¬ng ph¸p - Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p ,d¹y äc theo nhãm,d¹y häc luyÖn tËp IV.TiÕn tr×nh 1.æn ®Þnh líp 2.KiÓm tra bµi cò: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung KiÓm tra. - HS1: bµi 78 SGK - G/v kiÓm tra vë bµi tËp cña h/s Bµi 78 (SGK) C=12m; (m2) VËy ch©n ®èng c¸t chiÕm diÖn tÝch 11,5m2 - HS2: Ch÷a bµi tËp §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng CT tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn. CT tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn, cung n0 b¸n kÝnh R. CT tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn cã ®é dµi cung t/­ l; bkÝnh R.. Ho¹t ®éng 1: LuyÖn tËp - Môc tiªu : H/s ®­îc cñng cè kü n¨ng vÏ h×nh; vËn dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn, diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn vµo gi¶i to¸n. H/s ®­îc giíi thiÖu h×nh viªn ph©n; h×nh vµnh kh¨n vµ c¸ch tÝnh diÖn tÝch c¸c h×nh ®ã. - Thêi gian:35' - Ph­¬ng ph¸p : - Ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p ,d¹y äc theo nhãm,d¹y häc luyÖn tËp Bµi 83/SGK - G/v ®­a H62 (SGK) lªn b¶ng phô; yªu cÇu h/s nªu c¸ch vÏ? - H/s nªu c¸c b­íc vÏ - TÝnh S h×nh HOABINH, phÇn g¹ch säc Bµi 83 (99-SGK) a. VÏ nöa ®­êng trßn (M) ®kÝnh HI=10cm Trªn ®­êng kÝnh HI lÊy HO=BI =2cm VÏ 2 nöa ®trßn HO vµ BI cïng phÝa víi nöa ®trßn (M) VÏ nöa ®trßn ®kÝnh OB kh¸c phÝa víi nöa ®trßn (M) §­êng th¼ng vu«ng gãc víi HI t¹i M c¾t (M) t¹i N vµ c¾t nöa ®trßn ®kÝnh OB t¹i A DiÖn tÝch h×nh HOABINH lµ: - Chøng tá h×nh trßn ®­êng kÝnh NA cã cïng diÖn tÝch víi h×nh HOABINH c. NA=NM + MA =5+3 =8 (cm) VËy b¸n kÝnh ®trßn ®ã lµ: (cm) S ®­êng trßn ®kÝnh NA lµ: p.42=16p (m2) VËy h×nh trßn ®kÝnh NA cã cïng diÖn tÝch víi h×nh HOABINH - G/v vÏ h×nh - Giíi thiÖu h×nh viªn ph©n + H×nh viªn ph©n lµ phÇn h×nh trßn giíi h¹n bëi 1 cung vµ d©y c¨ng cung Êy. VD: h×nh viªn ph©n AmB ? TÝnh diÖn tÝch h×nh viªn ph©n AmB biÕt gãc AOB = 600 vµ b¸n kÝnh ®­êng trßn 5,1cm + Lµm thÕ nµo ®Ó tÝnh ®­îc diÖn tÝch h×nh viªn ph©n? - H/s: lÊy diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn AOB trõ ®i diÖn tÝch DAOB. - Y/cÇu h/s tÝnh cô thÓ (5') - 1 h/s lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i - Gäi 1 h/s nhËn xÐt söa sai bµi b¹n - G/v chèt l¹i c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh viªn ph©n Bµi 85 (100-SGK) GT H×nh viªn ph©n AmB; AOB=600 :R =5,1cm KL SAmB CM: DAOB ®Òu Cã (cm2) DiÖn tÝch h×nh qu¹t trßn AOB lµ: (cm2) vËy diÖn tÝch h×nh viªn ph©n AmB lµ: Svp = SqAOB - SDAOB = 13,61-11,23=2,38 (cm2) V,HDVN Bµi 87: G/v treo h×nh vÏ bµi 87 (SGK) B1: tÝnh diÖn tÝch c¸c h×nh viªn ph©n BmD; FnC B2: TÝnh tæng diÖn tÝch 2 h×nh viªn ph©n ngoµi tam gi¸c ABC BTVN: Bµi 87 (SGK 90; 91) ChuÈn bÞ: lµm ®Ò c­¬ng «n tËp Ch­¬ng 3 theo c©u hái SGK