Giáo án môn Vật lý 10 - Bài1: Chuyển động cơ

Ngày soạn: 30/8/2010 Tiết1. Chương trình vật lý 10 Người soạn: Trịnh Trung Nhật Phần 1: cơ học Chương I : động học chất điểm Bài1: chuyển động cơ A/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: + Trả lời được các câu hỏi : Chuyển động là gì? Quỹ đạo của chuyển động là gì? + Nêu được những ví dụ cụ thể: Chất điểm, vật làm mốc, mốc thời gian. + Phân biệt được hệ toạ độ và hệ quy chiếu. + Phân biệt được thời điểm và thời gian ( khoảng thời gian). 2/ Kỹ năng: + Trình bày được cách xác định vị trí của chất điểm trên đường cong và trên mặt phẳng. + Giải được bài toán đổi mốc thời gian. B/ Chuẩn bị: 1/ Giáo viên: Chuẩn bị câu hỏi cho HS thảo luận: Tìm cách hướng dẫn một bạn mới về vị trí nhà em ở. 2/ Học sinh: ôn lại: thế nào là chuyển động? Vật mốc là gì? C/ Tổ chức các hoạt động dạy học: Hoạt động 1: ( 5 phút) ôn tập kiến thức về chuyển động cơ. Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên + Nhắc lại những kiến thức về chuyển động cơ học, vật làm mốc. + Đặt câu hỏi giúp HS ôn lại kiến thức cũ. + Gợi ý cách nhận biết một vật chuyển động. Hoạt động 2: ( 20phút) : Ghi nhận các khái niệm chất điểm, quỹ đạo, chuyển động cơ. Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên I/ Chuyển động cơ. Chất điểm. 1/ Chuyển động cơ là gì? + Đọc SGK, xem tranh và trả lời câu hỏi: * Chuyển động cơ là gì? Vật mốc là gì? Cho ví dụ? (SGK) 2/ Chất điểm. + Đọc phần 2: Trả lời : - Chất điểm là gì? Khi nào một vật được coi là chất điểm? (SGK) - Trả lời câu hỏi C1(a/ Hình vẽ TĐ phải là đường tròn có đường kính 0,0006cm; mặt trời phải là đường tròn có đường kính 0,07cm) b/ Có 3/ Quỹ đạo của chất điểm. * Quỹ đạo là gì? Cho ví dụ về các dạng quỹ đạo trong thực tế. + Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời câu hỏi. + Gợi ý: xét một số chuyển động cơ học điển hình. + Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi C1. Đổi 1400000km = 14.1010cm 12000km = 12.106cm 150000000km = 15.1012cm + Tính tỉ lệ:2.15.1012:15 = 2.1012lần. + các đường kính trên hình vẽ sẽ giảm 2.1012lần + Nêu và phân tích khái niệm chuyển động cơ, quỹ đạo. Hoạt động 3: (15’) : Tìm hiểu cách khảo sát một chuyển động Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên II/ Cách xác định vị trí của vật trong không gian 1/ Vật làm mốc và thước đo: + Trả lời câu hỏi C2: ( vật làm mốc có thể là bất kì vật nào đứng yên trên bờ hoặc dưới sông) + Đọc SGK : Ghi nhận cách xác định vị trí của vật (SGKtr.9) 2/ Hệ toạ độ: + Đọc SGK: chỉ ra hệ toạ độ vuông góc là gì? (hệ hai trục Ox và Oy đã được chia độ vuông góc với nhau tại O, điểm O là gốc toạ độ) + Cách xác định vị trí của điểm M trong không gian bằng hệ toạ độ vuông góc. + Trả lời câu hỏi C3: (Toạ độ điểm M: x = 2,5m và y = 2m.) III/ Cách xác định thời gian trong chuyển động. 1/ Mốc thời gian và đồng hồ: + Đọc SGK tr. 10. 2/ Thời điểm và thời gian + Đọc SGK tr. 10. + Trả lời câu hỏi C4: ( đoàn tàu chạy từ ga Hà Nội đến ga Sài gòn trong 33 giờ) IV/ Hệ quy chiếu + Đọc SGK tr.10 + Chỉ ra vật làm mốc trong hình 1.1 + Nêu và phân tích cách xác định vị trí của vật trên quỹ đạo và trong không gian bằng vật làm mốc và hệ toạ độ. + Lấy ví dụ phân biệt : thời điểm và khoảng thời gian. + Yêu cầu HS xem bảng giờ tàu và trả lời C4 + Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi từ 1 – 7 tr.11 SGK Hoạt động 4: ( 5’) : Hướng dẫn về nhà Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên + Làm câu 8 và BT 9 tr.11 SGK + Làm câu 1.1 – 1.5 và BT 1.10 SBT. + Đọc trước bài 2: Chuyển động thẳng đều. + Nêu câu hỏi và BT về nhà. + Yêu cầu chuẩn bị bài sau.