Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 88: làm văn - Diễn đạt trong văn nghị luận (Tiếp)

Tªn líp Ngµy d¹y SÜ sè Tªn häc sinh v¾ng 12C2 12C4 12C5 12C6 12C7 TiÕt 88: Lµm v¨n DiÔn ®¹t trong v¨n nghÞ luËn- TiÕp I- Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp HS 1. KiÕn thøc - N¾m ®­îc c¸c yªu cÇu vÒ diÔn ®¹t trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Cã kÜ n¨ng vËn dông nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau ®Ó tr×nh bµy vÊn ®Ò linh ho¹t, s¸ng t¹o. 2. KÜ n¨ng - NhËn diÖn c¸ch c¸ch diÔn ®¹t hay trong mét sè v¨n b¶n nghÞ luËn. 3. Th¸i ®é - Tr¸nh c¸c lçi vÒ dïng tõ, ®Æt c©u, sö dông giäng ®iÖu kh«ng phï hîp víi chuÈn mùc diÔn ®¹t cña bµi v¨n nghÞ luËn. - VËn dông nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau ®Ó tr×nh bµy vÊn ®Ò linh ho¹t, s¸ng t¹o. II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS 1. GV: Bµi so¹n, phiÕu häc tËp, m¸y chiÕu, m¸y ghi vËt thÓ. 2. HS: Vë so¹n, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. KiÓm tra bµi cò: (KÕt hîp víi bµi míi) 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng d¹y häc cña GV vµ HS KiÕn thøc c¬ b¶n * H§1: Bµi tËp 1( 15 phót) - Th¶o luËn nhãm lín bµi tËp 1/155 - Yªu cÇu : + X¸c ®Þnh ®èi t­îng vµ néi dung cña tõng ®o¹n ? + So s¸nh vÒ giäng ®iÖu cña 2 ®o¹n v¨n ? + C¬ së t¹o nªn sù kh¸c biÖt vÒ giäng ®iÖu ? + C¸ch dïng tõ ng÷ ( c¸ch x­ng h«), sö dông c¸c kiÓu c©u ntn? - C¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy - GV gäi ®¹i diÖn 2 nhãm tr×nh bµy , c¸c nhãm cßn l¹i bæ sung vµ thèng nhÊt ý kiÕn. - GV nhËn xÐt , chuÈn kiÕn thøc b»ng b¶ng phô. * H§2: Bµi tËp 2( 10 phót) - GV cho HS ho¹t ®éng ®éc lËp bµi tËp 2 - GV gäi 3 em tr×nh bµy. - GV gäi c¸c HS kh¸c bæ sung - GV nhËn xÐt vµ chuÈn kiÕn thøc. - GV gîi dÉn HS tr¶ lêi c©u hái : Tõ nh÷ng néi dung ®· t×m hiÓu ë c¸c môc trªn , em h·y x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña giäng ®iÖu trong v¨n NL? - HS tr¶ lêi - GV nhËn xÐt , chuÈn kiÕn thøc. * H§3: LuyÖn tËp -17 phót - GV cho HS ho¹t ®éng nhãm theo bµn bµi tËp 1 /157 - GV gäi ®¹i diÖn 3 nhãm tr×nh bµy -> gäi 2 nhãm kh¸c bæ sung vµ thèng nhÊt ý kiÕn - GV chuÈn kiÕn thøc. - GV cho HS ho¹t ®éng ®éc lËp - GV ViÕt mét ®o¹n v¨n nghÞ luËn sö dông tõ ng÷, c¸c kiÓu c©u vµ giäng ®iÖu phï hîp víi ®Ò bµi b SGK? - GV gäi 1- 2HS tr×nh bµy bµi viÕt cña m×nh. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. III. X¸c ®Þnh giäng ®iÖu phï hîp trong v¨n nghÞ luËn. 1. Bµi tËp 1/155 a.* §èi t­îng vµ néi dung cô thÓ cña 2 ®o¹n v¨n kh¸c nhau: + §o¹n (1) tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p ®èi víi ND ta. + §o¹n v¨n (2) nhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ t­ t­ëng cña th¬ HMT. * So s¸nh vÒ giäng ®iÖu : + Gièng nhau: trang träng , hïng hån , cã ý nghÜa kh¼ng ®Þnh. + Kh¸c nhau : -> §1 : Th¸i ®é c¨m thï giÆc chi phèi giäng ®iÖu. -> §2 : Th¸i ®é tr©n träng tµi n¨ng chi phèi giäng ®iÖu. b. C¬ së t¹o nªn sù kh¸c biÖt vÒ giäng ®iÖu lµ : - Quan hÖ gi÷a ng­êi viÕt víi ®èi t­îng NL , néi dung NL ( kÎ thï/®ång nghiÖp) - Ph¹m vi ¶nh h­íng cña v¨n b¶n NL ( tÇm t/g /, trong giíi nghiªn cøu, phª b×nh cña mét céng ®ång). - M§ cña v¨n b¶n NL: (luËn chiÕn chÝnh trÞ / trao ®æi häc thuËt) c. C¸ch dïng tõ ng÷ ( c¸ch x­ng h«) kh¸c nhau , sö dông c¸c kiÓu c©u kh¸c nhau -> ®Æc biÖt lµ §(1) sö dông phÐp TTCP (lÆp m« h×nh c©u) : Chóng thi hµnh…Chóng lËp ra nhµ tï… 2. Bµi tËp 2/156 a. - §o¹n(1) cã giäng ®iÖu hïng hån, giôc d·. - §o¹n(2) cã giäng ®iÖu t©m t×nh, trß chuyÖn. b.C¬ së t¹o nªn sù kh¸c biÖt vÒ giäng ®iÖu lµ : - §o¹n (1) lµ nhiÖt huyÕt kªu gäi cña mét l·nh tô ®èi víi quèc d©n ®ång bµo. - §o¹n (2) lµ t×nh c¶m ng­ìng mé ®èi víi mét tµi th¬. 3. Néi dung : - Giäng ®iÖu c¬ b¶n cña lêi v¨n nghÞ luËn lµ trang träng, nghiªm tóc nh­ng ë mçi phÇn trong bµi v¨n cã thÓ thay ®æi sao cho phï hîp víi néi dung cô thÓ. IV.LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1/157 - §o¹n (1): + Giäng ®iÖu hïng hån mang ý nghÜa kh¼ng ®Þnh + Tõ ng÷ chuÈn mùc , trang träng + C©u v¨n m¹ch l¹c , t­êng minh. - §o¹n (2) : + Giäng ®iÖu hãm hØnh + Sö dông lèi ch¬i ch÷ :®øng ®¾n / l­u ®·ng h·o huyÒn , thanh bÇn /mèi lôy… + Sö dông kiÓu c©u ®¨ng ®èi gÇn víi v¨n biÒn ngÉu. 2. Bµi tËp 2 - HS viÕt bµi. 3. Cñng cè : 2 phót - N¾m ®­îc c¸c chuÈn mùc diÔn ®¹t cña bµi v¨n nghÞ luËn. 4. H­íng dÉn häc bµi: 1 phót - Lµm bµi tËp 2/158 - So¹n bµi: “ Nh×n vÒ vèn v¨n hãa d©n téc”.